Transcript Татах - Барилгын хөгжлийн төв

Монгол улсын барилгын салбар
дахь эрчим хүчний хэмнэлт: Ногоон
эдийн засгийн боломж
Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Хөгжлийн Хөтөлбөр
2013 оны 10 дугаар сарын 18
Агуулга
Барилгын салбарын эрчим хүч хэмнэлтийн
өнөөгийн байдал:
Эрчим хүчний хэрэглээ ба алдагдал
Нүүрсхүчлийн хийн ялгарал ба агаарын бохирдол
Ногоон эдийн засгийн боломж, бололцоо:
Ногоон барилгын үзэл баримтлал
НҮБХХ-өөс хэрэгжүүлж буй санаачлагууд
Дүгнэлт, зөвлөмж
Барилгын салбар дахь эрчим
хүчний хэрэглээ
• Дулааны эрчим хүчний хэрэглээ цахилгаан эрчим
хүчний хэрэглээнээс хоёр дахин их:
• 7,235 сая. кВт.ц –ийг түгээсэн (2010)
• Хотжилтоос хамааран барилгын эрчим хүчний
хэрэгцээ эрс өсөн нэмэгдэж байна
• Сүүлийн 3 жил шинээр баригдах орон сууцны талбай 30%
нэмэгдсэн
• Дулааны эрчим хүчний үйлдвэрлэл хязгаарлагдмал,
нэн ялангуяа Улаанбаатар хотод:
• Эрчим хүчний хэрэгцээ үйлдвэрлэлийн хүчин чадлаасаа
давж гарсан
• 2012 онд эрчим хүчний салбар дахь алдагдал урьд
оныхоос 2 дахин өссөн
• Мөнгөн дүнгээр 66 тэрбум төгрөг
Шинээр баригдаж буй барилгын
тоо нэмэгдэх байдал
Он
2011
2012
2013
Шинэ орон
сууцны барилгын
тоо
11000
11400
14000
Эх үүсвэр: БХТ
Жилийн халаалтын эрчим хүчний
хувийн хэрэглээ, сууцны төрлөөр
(кВт.ц/м2.жил)
800
700
670
600
490
500
Пассив барилга
<15кВт.ц/м2.жил
400
400
300
300
250
170
200
100
0
Муу
дулаалга
Сайн
дулаалга
Гэр
Дулаалга
гүй
Дулаалга
тай
Хувийн сууц
1997
оноос
өмнө
1997
оноос
хойш
Орон сууц
Халаалтын зардал ба эх үүсвэрийн ХХ
ялгаруулах хэмжээ
Дулааны эрчим хүчний үнэ, Төг/кВт.ц
250.0
200.0
200.0
150.0
82.7
100.0
50.0
89.3
107.3
125.0
7.5
Гэрт оршин суугч
халаалтын нэгж
эрчим хүчинд орон
сууцныхаас 16
дахин илүү үнэ
төлж байна
0.0
Төвлөрсөн
дулаан
(тоолуур)
Цахилгаан Нам даралтын
халаалт (90% ) зуух (70%)
тарифт
Цахилгаан
халаагуур
(90% АҮК)
Нүүрсний зуух
(50% )
ШШХ
халаагуур
Ялгарлын фактор, кг/кВт.ц
1.15
1.15
1.15
0.34
0.34
0.23
Төвлөрсөн
дулаан
(тоолуур)
Цахилгаан
Нам
халаалт (90% даралтын
) тарифт
зуух (70%)
Цахилгаан Нүүрсний зуух
халаагуур
(50% )
(90% АҮК)
ШШХ
халаагуур
Халаалтын голлох
эх үүсвэрийн үр
ашиг бага, ХХ-н
ялгарал нь их
байна.
Улаанбаатар хотын
тоосонцорын
(PM10) агууламж
ДЭМБ-ийн
стандартаас 30
дахин өндөр байна.
Ногоон эдийн засаг
• Энгийн тодорхойлолт (НҮББOХ):
– Нүүрсхүчлийн хий бага ялгаруулах, нөөцийн
хэмнэлттэй, нийгмийг хамарсан эдийн засаг
• Монгол улсын барилгын салбар боломж өндөртэй:
–
–
–
–
Хотжилтын улмаас орон байрны эрэлт хэрэгцээ өсч байна
Халаалтын улирал удаан үргэлжилдэг (8 сар)
Эрчим хүчний алдагдал их (60% хүртэл)
Хамрах хүрээ:
• Албан болон албан бус барилгын салбар
• Орон сууц, олон нийтийн барилгууд
• Хувийн болон улсын барилга байгууламжууд
Ногоон сууцны дундаж хэмнэлт
Хүний эрүүл мэнд болон байгаль орчинд үзүүлэх
сөрөг нөлөө бага:
• Эрчим хүч, ус, бусад байгалийн нөөцийг зүй
зохистой ашиглах
• Оршин суугчийн эрүүл мэндийг хамгаалж,
үйлдвэрлэлийн бүтээмжийг дээшлүүлэх.
• Хог хаягдал, бохирдлыг багасгаж, байгалийн
доройтлыг бууруулах
Боломжит арга хэмжээ
• Шинэ барилга- барилгын бүх шатыг харгалзах чиг
хандлага:
•
•
•
•
Тогтвортой, оновчтой хийц, загвар
Дэвшилтэт шинэ технологи
Байгальд ээлтэй барилгын арга ажиллагаа
Барилгын материал, нөөцийг дахин
боловсруулах/ашиглах
• Одоо байгаа барилгууд – эрчим хүчний хэмнэлтийг
сайжруулах:
• Дулаалах (>30% эрчим хүч хэмнэлт)
• Солих/суурилуулах:
• Дулааны тохируулга болон дулааны тоолуур
• Эрчим хүч болон ус хэмнэх тоноглолууд
• Цонх
Олон улсын санаачлагаас хүртэх
үр өгөөж
• НҮБУАӨ-ийн Суурь Конвенцийн хүрээнд:
• Цэвэр Хөгжлийн Механизм
• Үндэсний онцлогт тохирсон хүлэмжийн хйн
ялгарлыг бууруулах үйл ажиллагаа (NAMAs)
• Барилгын эрчим хүч хэмнэлтийн чиглэлээр 4 хувилбарыг
тодорхойлсон
• Хоёр талт кредит олгох механизм
• Хамтарсан кредит олгох механизм (JCM) - Япон
• Тусгай зориулалтын сан:
• Шинэ уур амьсгалын өөрчлөлтийн ногоон сан
• Ногоон Эдийн Засгийн Төлөөх Түншлэл:
• Монгол- анхны загвар улс
НҮБХХ-Монголд хэрэгжүүлж буй
санаачлагууд
• Эрчим хүч хэмнэлтийн тухай хуулийн төсөлд зөвлөмж
өгсөн
• Барилгын норм ба дүрэм боловсруулахад дэмжлэг
үзүүлсэн
• 6 барилгын норм ба дүрэм, >50 стандарт
• Шинээр нэвтрүүлсэн арга хэмжээ:
• Барилга болон барилгын материалд эрчим хүч хэмнэлтийн
шошго
• Барилгын эрчим хүчний үнэлгээ
• Барилгын явц дахь хяналтын тогтолцоо
• Cанхүүгийн дэмжлэг
• Эрчим хүчний болон усны хэмнэлттэй бүтээгдэхүүний
каталоги гаргасан
Дүгнэлт
• Эрчим хүчний хангамжийн үнийн тэгш бус байдал :
– Гэр хорооллын оршин суугч ба орон сууцанд амьдрагч
• Барилгын салбарыг Ногоон болгох боломж өндөр:
– Эрчим хүчний алдагдлыг бууруулах= агаарын бохирдол, ХХ-н
ялгарлын бууралт
• Эрчим хүч хэмнэлтийн богино болон урт хугацааны
арга хэмжээ авч хэрэгжүүлэх:
– Үйлдвэрлэлийн шатанд
– Түгээлтийн шатанд
– Эцсийн хэрэглэгчид
• Бодлого, эрхзүйн орчныг сайжруулах
Зөвлөмж
• Барилгын салбарыг Ногоон болгох бодлого:
– Хууль эрхзүйн хүрээнд шинэчлэл хийх
– Шинэ технологи нэвтрүүлэх
– Санхүүгийн урамшууллын систем:
• ХХ-н ялгарлын бууралтын түвшнээр урамшууллын хэмжээг
тогтоох
• Эрчим хүч хэмнэх сайн дурын санаачлагыг урамшуулах
– ХХ-н ялгарлын бууралтыг хэмжих, баталгаажуулах чадавхи
бий болгох
– Салбарын мэргэжилтнүүдийн чадавхийг дээшлүүлэх
• Дээд мэргэжлийн инженер, архитекторууд
• Мэргэжлийн ажилчдад зориулсан сургалт
• Хяналт, үнэлгээний байгууллагууд
– Ногоон барилгын эрэлт хэрэгцээг бий болгох:
• Бүхий л түвшинд мэдээллийг хүргэх
• Анхдагч хөрөнгө оруулалт өндөр ч ашиглалтын зардал бага