Transcript Hoofdstuk 2.2 - RSG Enkhuizen

Par. 2 Landschappen in beweging

Landschappen zijn dynamisch, dat wil zeggen
dat ze voortdurend veranderen
Drie natuurlijke processen spelen een
belangrijke rol:
- Erosie
- Verwering
- Sedimentatie


Bodemerosie: Het wegschuren van grond
door water, wind en ijs

Wind blaast zand weg
Water voert grond mee
IJs slijt dalen uit

Planten houden de grond vast



Verwering: Het uiteenvallen van hard gesteente
onder invloed van het weer en door planten

1. Water in spleten bevriest
2. Warmte en kou laat een steen uitzetten en
krimpen
3. Plantenwortels kunnen een steen kapot maken
4. Zuur in water kan gesteente oplossen

Grote stenen worden zo langzaam kleine stenen.




Sedimentatie: Het neerleggen van materiaal
als de snelheid van wind, water of ijs afneemt

Sedimenten zijn stukjes afgebrokkeld
gesteente zoals grind, zand of klei

Sedimenten worden op een andere plek weer
neergelegd waardoor het landschap verandert



Rivieren hebben een bovenloop, een
middenloop en een benedenloop
Hoe dichter bij de monding de rivier komt,
hoe lager de stroomsnelheid is
Als de stroomsnelheid lager wordt, dan
worden sedimenten neergelegd  eerst
zware, dan steeds lichtere

Als een rivier in zee uitmondt kan een delta
ontstaan, er wordt steeds sediment
neergelegd waardoor het land zich uitbreidt


Gebergten slijten af, waardoor ze steeds lager
worden
Welk gebergte is een oud gebergte?

Door welke natuurlijke processen kunnen
gebergten krimpen?

Verwering en bodemerosie

Waar komt al die sedimenten terecht?

Vooral in de benedenloop van de rivier

Sedimenten stapelen zich laag voor laag op in
een laagvlakte, waardoor er steeds meer druk
op de onderliggende lagen komt te staan 

Zand wordt zandsteen

Klei wordt schalie


Schelpen worden kalksteen
Oude gesteenten bevatten
soms fossielen

Hoe kunnen nieuwe gebergten ontstaan?

Door platentektoniek


Doordat zwaardere oceanische platen onder
de continenten schuiven, worden sedimenten
naar beneden geduwd
Ze gaan smelten en daarna weer stollen 
stollingsgesteenten
Gesteentekringloop
Gesteente wordt
omgesmolten en
komt weer
omhoog
5
Wordt nog
verder
de diepte
ingesleurd,
4
hogere
druk en
temperatuur
Verwering,
riviertransport,
sedimentatie
2
Wegzakken en
Samenpersen (schalie)
3
Wordt meegesleurd
de diepte
in, steeds grotere druk