Transcript آموزش پروتئوس طراحی PCB

‫وبالگجامعمهندسیبرقوالکترونیک‬
‫‪www.Download4All.rzb.ir‬‬
‫فایل های آموزشی پروتیوس به صورت پاورپوینت توسط گروه دیگری تهیه شده است‪.‬‬
‫نام گروه را نمی دانم ولی از آن ها به خاطر زحماتشون تشکر می کنم‪.‬‬
‫احمد کریمی‬
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
pcb Karimi
‫محیط‬
Ahmad
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
Ahmad Karimi
‫بخش دوم آموزش پروتئوس‬
‫طراحی ‪pcb‬‬
‫هم اکنون شما با نرم افزار ‪ proteus‬آشنایی کافی پیدا کردید و پی به قدرتمند‬
‫بودن آن در زمینه شبیه سازی مدارهای الکترونیکی و میکروکنترلی بردید‪.‬‬
‫در این بخش شما با طریقه طراحی فیبر مدار چاپی توسط نرم افزار قدرت مند‬
‫پروتوس اشنا میشوید ‪ ،‬طراحی با این نرم افزار بسیار اسان تر و هوشمند تر‬
‫از طراحی با پروتل ‪ dxp‬میباشد ‪.‬‬
‫با پیشرفت علم الکترونیک وساخته شدن مدارات پیچیده الکترونیکی ساختن مدارات به‬
‫صورت مدار چاپی رایج شد‪ .‬در یک مدار چاپی عناصر بر روی یک طرف فیبر قرار گرفته‬
‫و عبور جریان از الیه نازک مس طرف دیگر ( در فیبرهای تک الیه ) و یا از دو یا‬
‫چندالیه فیبر انجام می پذیرد‬
‫مزیتهای مدارهای چاپی به جای مدارهای سیم کشی ‪:‬‬
‫در مدار چاپی از شلوغ شدن اتصاالت و سیم کشی ها جلوگیری میشود‪.‬‬
‫در مدار چاپی اندازه مدارات کوچک میشود‪.‬‬
‫تعمیر و دنبال کردن عیب در مدار چاپی به سهولت انجام می گیرد‪.‬‬
‫مونتاژ در مدار چاپی سریع و اسان انجام گرفته ومقرون به صرفه میباشد‪.‬‬
‫تکثیر وتولید زیاد به طریقه مدار چاپی آسان تر است‪.‬‬
‫باعث رعایت فواصل خطوط عبور جریان از یکدیگر و ایجاد خاصیت خازنی کمتر میگردد‪.‬‬
‫مزیت های فوق باعث گردید که تمام کارخانجات در تولید لوازم الکترونیکی از روش مدار چاپی استفاده نمایند‪.‬‬
‫برای شروع بعد از نصب ‪ proteus‬مراحل زیر‬
‫را انجام دهید‪.‬‬
‫فصل اول‬
‫آشنایی با محیط ‪ares‬‬
‫در این فصل شما مختصرا با محیط نرم افزار‪ ،‬با ابزار ها و نام های مکان های مختلف نرم‬
‫افزار اشنا میشوید ‪ ،‬اگر اولین بار است وارد نرم افزار میشوید ‪ ،‬این فصل را بخوانید‪ ،‬در‬
‫غیر این صورت از خواندن ان صرف نظر کنید‬
‫در صورتی که ‪ ،‬نخستین بار است وارد نرم افزار میشوید با محیط زیر روبرو خواهید شد‪:‬‬
‫‪: (Mode Selector(Menu‬‬
‫)‪:(package‬‬
‫)‪Toolbar‬‬
‫کاربردی‬
‫موقیعت ‪:‬‬
‫منوهای‬
‫انتخاب‬
‫قطعات‬
‫تعیین‬
‫)‪(Toolbars‬‬
‫ابزار و‬
‫انتخاب‬
‫های‬
‫های‬
‫منو‬
‫منوی‬
‫‪--2‬منو‬
‫‪-3‬‬
‫‪45‬‬
‫)‪Bar‬‬
‫اصلی‬
‫های‬
‫منوی‬
‫‪-1‬‬
‫در این منوها ‪ ،‬گزینه های برای انجام کار های اصلی وجود‬
‫دارد ‪ ،‬کلیه گزینه های موجود در منوه های اصلی در تولبار‬
‫تابخانه‬
‫برای‬
‫پنجره ک‬
‫میباشد و‬
‫در‬
‫اصلی‪،‬ابزار‬
‫میشوید‬
‫هایبه نام‬
‫ابزار‬
‫کتابخانه‬
‫منو‬
‫کتابدراین‬
‫پنجره‬
‫موجود‬
‫واردهای‬
‫ابزار‬
‫مکان‬
‫همان ‪،‬‬
‫صفحه‬
‫بعضی از‬
‫ابزار‬
‫ایناین‬
‫در‬
‫‪.‬‬
‫میباشد‬
‫موجود‬
‫ها نیز‬
‫دسترسی سریع تر ‪ ،‬در دسترس شما قرار داده شده است ‪(.‬کلیه‬
‫خود را انتخاب کرده ‪p‬با کلیک کردن‬
‫نظر اند‬
‫موردشده‬
‫خوانده‬
‫قطعه‬
‫میتوانیدچپ‬
‫سمت‬
‫میشود )‬
‫بررسیبیاورید‪.‬‬
‫شماتیک‬
‫مخصوص‬
‫فصلمحیط‬
‫مکانانو را به‬
‫مواردودرسپس‬
‫روی‬
‫فصل دوم‬
‫طریقه طراحی فیبر مدار چاپی با نرم افزار پروتئوس‬
‫در این فصل شما با طریقه طراحی فیبر مدار چاپی توسط نرم افزار قدرتمند پروتوس‬
‫اشنا میشوید‪.‬‬
‫روش اول‬
‫‪ ‬دراین روش به طور مستقیم قطعات و پکیج ها را از کتابخانه‬
‫انتخاب کرده سپس جایگزاری و مراحل را مطابق با‬
‫دستورالعمل های زیر ادامه می دهیم‪.‬‬
‫‪ ‬برای انتخاب قطعات مورد نظر ابتدا کلید زیر را انتخاب نمایید‬
‫‪ ‬بعد بر روی دکمه ‪ p‬کلیک میکنیم تا پنجره ‪ pick pacage‬باز‬
‫شود‬
‫‪TO226‬‬
‫بر روی قطه ی مورد نظر دبل کلیک‬
‫کنید تا وارد لیست مورد نظر شما شود‬
‫حال در قسمت ‪ keywords‬پنجره باز شده اسم پکیج قطعه را تایپ‬
‫کنید‪ .‬خوشبختانه ‪ ares‬برخالف ‪ protel‬دارای سرچ بسیار قوی بوده‬
‫و از نظر قطعات مختلف بسیار کامل و استاندارد میباشد‪.‬‬
‫قطعات به چهار دسته کلی تقسیم بندی شده اند‬
‫متصل‌‌كنند ‌ه‬
‫المانهای‌گسسته‬
‫عناصر‌مجتمع(پکیج‌‪ ic‬ها)‬
‫عناصر‌متفرقه‬
‫پکیج ها از لحاظ نوع نیز به به دو دسته تقسیم‬
‫بندی می شوند‬
‫‪-1‬نصب سطحی‬
‫‪ -2‬نصب معمولی‬
‫‪-1‬نصب بر روی سطح فیبر(بدون سوراخ کاری)‬
‫‪-2‬برای نصب باید ابتدا فیبر را سوراخ کنیم‬
‫چهار دسته کلی خود به چندین دسته جزئی تر تقسیم بندی می شود‬
‫به طور مثال برای انتخاب پکیج مقاومت به صورت زیر عمل میکنیم‬
‫بر روی قطه ی مورد نظر دبل کلیک کنید تا‬
‫وارد لیست مورد نظر شما شود‬
‫تمامی پکیج های مورد نیاز مدار زیر را به روش فوق وارد‬
‫لیست کنید سپس پنجره را ببندید تا دوباره وارد صفحه‬
‫ویرایش شوید‬
‫‪Q1‬‬
‫‪TIP31‬‬
‫‪VOUT‬‬
‫‪UNREG‬‬
‫‪D1‬‬
‫‪U1‬‬
‫‪8‬‬
‫‪7‬‬
‫‪OA91‬‬
‫‪CA3140‬‬
‫‪3‬‬
‫‪ANALOG‬‬
‫‪6‬‬
‫‪2‬‬
‫‪C2‬‬
‫‪R1‬‬
‫‪47p‬‬
‫‪4‬‬
‫‪1‬‬
‫‪5‬‬
‫‪9k1‬‬
‫‪C1‬‬
‫‪100n‬‬
‫‪Q2‬‬
‫‪R2‬‬
‫‪1k‬‬
‫‪R3‬‬
‫‪BC184‬‬
‫‪DIGITAL‬‬
‫‪2k2‬‬
‫لیست قطعات را مطابق شکل زیر آماده کنید‬
‫از لیست یکی ازپکیج ها را انتخاب و موس را به سمت پنجره ویرایش ببرید‪،‬‬
‫سپس چپ کلیک کنید خواهید دید که قطعه مورد نظر بر روی موس چسبیده‬
‫است و برای جاگزاری آن کافیست در مکانی مناسب دوباره چپ کلیک کنید‪.‬‬
‫تمامی المانها را مطابق شکل زیر کنار هم بچینید‪ ،‬در صورت نیاز از‬
‫برای انتخاب جهت مناسب میتوانید بهره ببرید‬
‫آیکن‬
‫برروی ایکن مشخص شده کلیک کنید (برای رسم نت)‬
‫‪UNREG‬‬
‫‪U1‬‬
‫‪CA3140‬‬
‫‪3‬‬
‫‪7‬‬
‫‪D1‬‬
‫‪OA91‬‬
‫‪VOUT‬‬
‫‪R1‬‬
‫‪Q1‬‬
‫‪TIP31‬‬
‫‪C2‬‬
‫‪Q2‬‬
‫‪9k1‬‬
‫‪R2‬‬
‫‪1k‬‬
‫‪BC184‬‬
‫‪47p‬‬
‫‪6‬‬
‫‪8‬‬
‫‪R3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪1‬‬
‫‪5‬‬
‫‪2k2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪C1‬‬
‫‪100n‬‬
‫‪DIGITAL‬‬
‫‪ANALOG‬‬
‫با توجه به شماتیک مدار پایه هارا با استفاده از نت ها‬
‫(خطوط سبز رنگ) به یکدیگر متصل کنید(در واقع شما اتصال اولیه‬
‫پایه ها را با این کار مشخص میکنید)‬
‫برای انتخاب الیه (زیر یا رو) چه برای تراک و چه برای قطعات‬
‫به صورت شکل زیر اقدام آنید‪:‬‬
‫‪ bottom‬به رنگ آبی برای الیه زیر برد و ‪top‬‬
‫با رنگ قرمز برای روی برد میبا شد‬
‫همچنین الیه ‪ top silk‬برای توضیحات روی برد‬
‫است‪ .‬بقیه الیه ها الیه های میانی برد میباشد‪.‬‬
‫کشیدن تراکها‬
‫برای اینکار کلید زیر را انتخاب کنید و برای‬
‫انتخاب سایزهای مختلف از لیست اقدام نماید‪:‬‬
‫سایزها برحسب ‪mil‬میباشد که هر ‪ mil‬یک هزارم اینچ میباشد‪.‬‬
‫روش اول‪( :‬روش دستی) برای کشیدن تراک ابتدا موس را روی یکی از‬
‫پایه ها قرار داده سپس چپ کلیک کنید‪ ،‬در این صورت خودتان‬
‫خواهید دید که پروتئس با یک فلش سفید رنک شما را در جهت اتصال‬
‫صحیح به پایه مورد نظر هدایت خواهد کرد(مانند شکل زیر)‪.‬‬
‫روش دوم‪ :‬اگر ایکن مشخص شده را کلیک کنید خواهید‬
‫دید که تراکها به طور اتوماتیک کشیده میشوند‪.‬‬
‫در پایان نوبت به مشخص کردن لبه های کنار برد میرسد که برای این کار ابتدا‬
‫از قسمت انتخاب الیه‪ ،‬الیه ‪ board edge‬را انتخاب سپس آیکن مربع را از‬
‫قسمت جایگزاری گرافیکی انتخاب و نهایتا در قسمتی مناسب کنار المانها چپ‬
‫کلیک کرده و با درگ کردن دور طرح حاشیه دلخواه را رسم می کنیم‪.‬‬
‫روش دوم در طراحی ‪pcb‬‬
‫‪ ‬در این روش ما می توانیم طرح شماتیک را مستقیما به ‪pcb‬‬
‫تبدیل کنیم‪.‬‬
‫در ادامه با یک مثال این رو ش را تشریح خواهیم کرد‪.‬‬
‫فرض کنید مدار زیر را در محیط شماتیک آماده کرده اید(فرکانس متر)‬
‫بر روی آیکن ‪ netlist to ares‬کیک کنیدتا وارد محیط ‪ pcb‬شوید‬
‫در محیط ‪ ares‬کادری مبنی بر نیافتن ‪ pcb package‬برخی‬
‫از المانها ظاهر خواهد شد‬
‫نام المان‬
‫مطابق جدول زیرهر یک از المانها را تعریف کنید‬
Component
library
Package
B1
connector
CONN-SIL2
B2
connector
CONN-SIL2
C3
Package
CAP-RAD10
C4
Package
CAP-RAD10
CLOCK
connector
CONN-SIL2
Key board
connector
CONN-SIL8
‫بعد از زدن کلید ‪ OK‬برای ذخیره سازی خطاهای زیر برای‬
‫‪ package‬کیبرد در چهار مرحله ظاهر خواهد شد‬
‫این خطاها به این معنی هستند که پین های ‪ A,B,C,D‬موجود در‬
‫شماتیک کیبرد در کتابخانه ‪ PACKAGE‬ها موجود نمباشد‬
‫بنابراین برای تعریف پین ها به صورت زیر عمل می کنیم‪.‬‬
‫بر روی آیکون ‪ package mod‬کلیک کنید سپس ‪ CONN-SIL8‬را‬
‫انتخاب و در پنجره ویرایش قرار دهید‪.‬‬
‫‪ package‬را به حالت انتخاب در آورده سپس بر روی آیکون ‪de compose‬‬
‫کلیک کنید تا ‪ package‬را برای ویرایش به قطعات جزئی تر تبدیل شوند‪.‬‬
‫به همین صورت نام پایه های ‪ 6،7،8‬را به ترتیب ‪ B,C,D‬قراردهید‪.‬‬
‫‪ package‬را به حالت انتخاب در آورده سپس بر روی آیکون‬
‫‪ make package‬کلیک کنید و در کادر باز شده نام‬
‫‪ packag‬جدید را به ‪ keyboard‬تغییر داده و ذخیره می‬
‫کنیم‪.‬‬
‫حال به محیط شماتیک برگشته دوباره ‪ netlist to ares‬را اجرا کنید‬
‫این بار در کادر زیر نام ‪ package‬کیبورد را ‪ keyboard‬تایپ کنید‬
‫همان طوری که می بینید کلیه قطعات وارد لیست شده اند‬
‫اولین قدم در این محیط تعیین اندازه‬
‫برد میباشد ‪ ،‬برای اینکار از منوی‬
‫سمت چپ ابزار یکی از ابزار های‬
‫گرافیکی را انتخاب کنید (در صورتی‬
‫که برد شما به شکل مربع یا مستطیل‬
‫است ‪ ،‬ابزار ‪2D GRAPHICS‬‬
‫‪BOX‬یا ‪2D GRAPHICS‬‬
‫‪ LINE MODE‬را انتخاب کنید‪ ،‬در‬
‫صورتی که برد شما به شکل دایره است‬
‫‪) ...‬‬
‫بعد از انتخاب یک مورد (من ‪ box‬را انتخاب کردم) ‪ ،‬در قسمت‬
‫‪ layer selector‬گزینه ی ‪ Board Edge‬را انتخاب کنید ‪:‬‬
‫در صفحه یک مربع رسم کنید (به اندازه دلخواه و مناسب) (همانطور که مشاهده میکنید‬
‫رنگ مربع زرد است)‬
‫اکنون در نوار ابزار سمت چپ بر روی گزینه ی ‪ component mode‬کلیک کنید و‬
‫بعد از ظاهر شدن قطعات در قسمت ‪ COMPONENTS‬قطعات را به دلخواه انتخاب‪،‬‬
‫سپس در یک مکان مناسب در کادر زرد کلیک کنید تا قطعه در انجا گذاشته شود‪ .‬این‬
‫کار را ادامه دهید تا لیست خالی شود(با جاگذاری قطعه در محیط ویرایش نام آن قطعه از‬
‫لیست کم می شود)‬
‫در زیر چیدمان قطعات را مشاهده میکنید‪:‬‬
‫در شکل باال دو ایراد وجود دارد‬
‫‪ -1‬کانکتور مربوط به ‪ clock‬به جایی متصل نمی باشد‬
‫‪ -2‬کادر زرد رنک خیلی بزرگ می باشد‬
‫برای رفع ایرادها به ترتیب زیر عمل می کنیم‪.‬‬
‫با توجه به شماتیک مدار مشخص می شود که کانکتور‬
‫مربوط به ‪ clock‬به پایه ‪ ic 8‬شماره ‪ 7‬متصل است‬
‫برروی ایکن مشخص شده کلیک کنید (برای رسم نت)‬
‫و پایه ی یکی از کانکتور ها را با خطوط سبز رنگ به پین ‪ ic7 ،8‬متصل کنید‬
‫برروی ایکن مشخص شده کلیک کنید سپس کادر زرد را انتخاب‬
‫و اندازه آن را کوچک کنید‬
‫برروی ایکن مشخص شده کلیک کنید تا تراک کشی به طور اتوماتیک انجاه شود(‪) Autorouter‬‬
‫کاهش مشکل نیافتن ‪ package‬در حالت انتقال به محیط ‪ares‬‬
‫و طراحی فیبر تک الیه‬
‫بعد از کشیدن نقشه شما باید یک طرح ‪ pcb‬مناسب برای قطعه انتخاب‬
‫کنید ‪ ،‬مثال فرض کنید ‪ ،‬مقاومت شما ‪ 10‬وات است و شما در شبیه سازی از‬
‫مقاومت معمولی استفاده کردید ‪ ،‬در هنگام کشیدن مدار شماتیک (یا مدار‬
‫شبیه سازی ) میتوانید طرح ‪ pcb‬قطعه را در قسمت ‪pcb Preview‬‬
‫کتاب خانه ببینید و مورد دلخواه انتخاب کنید‪:‬‬
‫در صورتی که به این نکته توجه نکرده اید مراحل زیر را انجام دهید ‪:‬‬
‫بر روی قطعه مورد نظر دوبار کلیک چپ کنید‬
‫پنجره ای مانند شکل زیر باز میشود ‪ ،‬در جلوی ‪ pcb Footprint‬یک‬
‫عالمت سوال وجود دارد ‪ ،‬بر روی ان کلیک کنید ( درصورتی که عالمت‬
‫سوال موجود نبود ‪ ،‬قطعه فاقد مدل ‪ pcb‬میباشد و شما باید از قطعه‬
‫دیگری استفاده کنید)‬
‫بعد از کلیک بر روی عالمت سوال ‪ ،‬شما وارد پنجره ای جدید به نام ‪pick‬‬
‫‪ package‬میشوید ‪ ،‬در این پنجره ‪ ،‬همان طور که مشاهده میکنید ‪ ،‬مدل‬
‫‪ pcb‬پیش فرض برای قطعه وجود دارد ‪ ،‬اما ‪ lcd‬های که ما از ان استفاده‬
‫میکنیم دارای ‪ 16‬پایه در یک ردیف می باشند‬
‫برای انتخاب مدل مناسب اعداد‬
‫و حروف موجود در قسمت‬
‫‪Keywords‬‬
‫را پاک کنید تا به همه مدل ها‬
‫دسترسی داشته باشید ‪ .‬مانند‬
‫کتابخانه‬
‫اصلی کلیه مدل ها دسته بندی‬
‫شده اند‪:‬‬
‫مراحل باال را برای کلیه قطعات انجام دهید ‪ ،‬و نکات زیر را نیز رعایت‬
‫کنید‪:‬‬
‫‪-1‬کلیه ورودی ها و خروجی ها باید به کانکتور متصل شوند‪.‬‬
‫‪-2‬برای تغذیه مدار حتما باید کانکتور گذاشته شود‪.‬‬
‫‪-3‬پایه های که در سند شماتیک پنهان هستند در سند ‪ pcb‬خودکار به ‪vcc‬‬
‫و گراند متصل میشوند‪.‬‬
‫‪-4‬کلیه روش های که برای کم کردن حجم سیم کشی گفته شد در ‪pcb‬‬
‫صادق است ( برچسب ها و گره ها به هم متصل میشوند)‪.‬‬
‫‪ -5‬قطعات حتما دارای نام باشند (‪.( R1 , R2 , R3 , R4 , R,...‬‬
‫‪-6‬از نرم فزار معتبر استاده کنید ( البته کرک معتبر)‪.‬‬
‫‪-7‬بعد از اتمام کار یک بار دیگر کلیه قطعات را بررسی کنید ‪.‬‬
‫با توجه به موارد ذکر شده مدار ما به شکل زیر تغییر میکند‪:‬‬
‫و در نهایت گزینه ‪ netlist to ares‬را انتخاب کنید وسپس مراحل را‬
‫به ترتیب مدار قبلی ادامه داده تا به محیط ‪ ares‬وارد شوید‬
‫برروی ایکن زیرکلیک کنید تا جاگذاری قطعات نیز به طور اتوماتیک انجاه شود(‪)Auto-placer‬‬
‫در پنجره ای که با انتخاب این گزینه باز می شود ‪ ،‬میتوانید معین کنید که کدام‬
‫قطعات در چیدمان خود کار وجود داشته باشند و فاصله بین انها چقدر باشد ‪ .‬بعد‬
‫از اعمال تنظیمات روی ‪ ok‬کلیک کنید ‪ ،‬مشاهده میکنید که قطعات در کمترین‬
‫فضای ممکن چیده میشوند‬
‫توجه ‪ :‬این تصویر مربوط به مدار فرکانس متر می باشد‬
‫مرحله بعدی کشیدن خطوط بین قطعات میباشد ‪ ،‬برای این کار برروی ایکن مشخص‬
‫شده کلیک کنید تا پنجره زیر ظاهر شود (‪) Autorouter‬‬
‫گزینه ی ‪ Tidy Pass‬را تیک بزنید ( با تیک زدن این گزینه خطوطی که به جای‬
‫متصل نمیشوند پاک میشوند ‪ ،‬همچنین از ایجاد تقاطع های بیجا جلوگیری میشود )‬
‫با کلیک بر روی ‪Edit Strategies‬‬
‫وارد پنجره تنظیمات شوید‬
‫در قسمت ‪ Edit Strategies‬دو نوع تنظیمات وجود دارد ‪ ،‬تنظیمات خطوط‬
‫‪ vcc( power‬و گراند) و تنظیمات خطوط ‪ single‬عادی ‪ ،‬در زیر تنظیمات‬
‫مربوط به ‪ power‬را بررسی میکنیم ( هر دو قسمت کامال مشابه هم میباشند )‬
‫دراین قسمت تعداد الیه های که خطوط ‪ power‬در ان رسم میشود ‪ ،‬را‬
‫باالقطعات‬
‫پایین) و‬
‫کنیم و‬
‫مشخص‪،‬باال‬
‫الیه‬
‫بین‬
‫های‬
‫‪power‬پد‬
‫کشیدن (‬
‫سوراخ‬
‫خطوط‬
‫قسمت ‪،‬اندازه‬
‫میتوانید‬
‫قسمت‬
‫در این‬
‫اول‬
‫میشود (‬
‫خطوط‬
‫نحوه‬
‫قسمت‪،‬‬
‫دراین‬
‫مشخصو‬
‫قطعات(پایوه‪...‬‬
‫پایه‬
‫سوراخمیها‬
‫این ‪،‬‬
‫هایوبین‬
‫ی‬
‫فاصله‬
‫دراین‬
‫انتخاب‬
‫خطوطرا‬
‫گزینه‬
‫ابتدا‬
‫دوالیه ‪،‬‬
‫میشود‬
‫مشخص‬
‫قسمت‬
‫در‬
‫برد‬
‫الیه‬
‫تعدا د‬
‫کنید(‬
‫کنید ‪.‬‬
‫مشخص‬
‫را‬
‫پایین)‪.‬‬
‫یا‬
‫شود‬
‫کشیده‬
‫‪.‬‬
‫میشود‬
‫مشخص‬
‫یا تک الیه ‪ ،‬یا ‪))....‬‬
‫تنظیمات قسمت ‪ power‬را مانند شکل زیر انجام دهید‬
‫تنظیمات قسمت ‪ single‬را مانند شکل زیر انجام دهید‬
‫ممکن در طول عملیات پیغام های مبنی بر ذخیره گزارش و‪ ...‬ظاهر‬
‫شود ‪ ،‬برای هر مورد کار دلخواه را انجام دهید ‪ .‬بعد از اتمام سیم‬
‫کشی ‪ ،‬در صورتی که در گوشه پایین‪ ،‬سمت چپ نرم افزار پیغام‬
‫خطایی وجود نداشته باشد ‪ ،‬کار طراحی تمام است‪.‬‬
‫در صورتی که مسیری اشتباهی کشیده شده باشد ‪ ،‬روی ان یک دایره‬
‫قرمز بوجود میاید ‪ ،‬بر روی دایره دوبار کلیک چپ کنید تا خط اضافه‬
‫حذف شود ‪.‬‬
‫در مدار زیر چند مسیر وجود دارد که نرم افزار نمیتواند انها را رسم کند ‪ ،‬برای‬
‫رسم این مسیر ها باید از مسیر کشی دستی استفاده شود‬
‫برای مسیر کشی دستی از منو ابزار سمت چپ گزینه ی ‪track mode‬‬
‫را انتخاب کنید ‪:‬‬
‫در منوی ‪layer selector‬‬
‫گزینه ‪bottom copper‬‬
‫را انتخاب کنید‪.‬‬
‫بر روی پایه قطعه ای که مسیرش رسم نشده کلیک کنید ‪ ،‬کوتاه ترین مسیر‬
‫را به پایه دیگر انتخاب کنید و شروع به کشیدن کنید ‪:‬‬
‫در صورتی که مسیری جلو شماست در یک مکان مناسب (منظور از مکان مناسب‬
‫جایی است که در مسیر جامپر قطعه یا چیزی نباشد ‪ ،‬همچنین پایه جامپر به‬
‫خطوط دیگر برخورد نکند و‪ )...‬دوبار کلیک راست کنید تا بتوانید یک جامپر بزنید‪.‬‬
‫بعد از عبور از مسیر ها و موانع دو باره در مکان مناسب دو بار کلیک راست کنید‬
‫و ادامه مسیر را بکشید‪ .‬مدار نهایی را در زیر مشاهده میکنید‬
‫همانگونه که مشاهده میکنید ‪ ،‬با اندکی جابجایی قطعات و ‪ ...‬میتوان کلیه جامپر‬
‫ها را حذف کرد ‪.‬‬
‫فصل سوم‬
‫‪ ‬نحوه ی پرینت از ‪pcb‬‬
‫از منوی ‪ output‬گزینه ی ‪ Print‬را انتخاب کنید ‪ ،‬پنجره ای زیر باز‬
‫میشود ‪ ،‬تنظیمات الزم را انجام دهید و از فایل پرینت بگیرید‪:‬‬
‫تنظیمات الزم جهت پرینت از پشت فیبر‬
‫طرح نهایی‬
‫تنظیمات الزم جهت پرینت از محل قرار گرفتن قطعات‬
‫تبدیل طرح به ‪pdf‬‬
‫‪pdfpdf‬‬
‫‪ word‬به‬
‫افزلرافزار‬
‫نرم نرم‬
‫توسط‬
‫مجازی‬
‫کشویی‬
‫جهتمنو‬
‫سپس از‬
‫تبدیل‪ word‬به‬
‫تبدیل‬
‫ابتداکهباید‬
‫پرینتر ‪pdf‬‬
‫طرحزیرخود به‬
‫تبدیل‬
‫کردهدرو ‪ok‬‬
‫ایجادراشده‬
‫بزنید‪ .‬گرفتن تغییرات زیر را انجام می دهیم‬
‫حالتراپرینت‬
‫انتخابسپس‬
‫نصبراکنید‪،‬‬
‫‪ Ok‬را زده و فایل ‪ pdf‬ایجاد شده را ذخیره کنید‬
‫ساخت فیبر مدارچاپی‬
‫برای تبدیل یک مدار الکترونیکی به مدار چاپی روشهای مختلفی‬
‫وجود دارد که مراحل زیر در تمام روشها مشابه می باشد‬
‫‪-1‬طراحی مدار با در نظر گرفتن اندازه حقیقی و استانداردهای موجود در طراحی مدار چاپی‬
‫‪-2‬تمیز کردن روی مس فیبر از چربی وسایر آالینده ها‬
‫‪-3‬انتقال طرح آماده شده به روی فیبر‬
‫‪-4‬ترسم مدار به وسیله عنصر مقاوم در برابر اسید ( ماژیک ضد آب ‪,‬تونر چاپگر لیزری و رنگ)‬
‫‪-5‬قرار دادن فیبر در داخل اسید و از بین بردن مسهای اضافی‬
‫‪-6‬تمیز کردن روی فیبر از موادی که برای چاپ استفاده شده ( جوهر ماژیک ‪ ,‬تونر ‪ ,‬رنگ )‬
‫‪-7‬سوراخ نمودن فیبر مدارچاپی‬
‫‪-8‬کشیدن یک الیه نازک از فلوکس ) ‪)flux‬‬
‫‪-9‬لحیم کاری عناصر بر روی فیبر‬
‫روشهای ساخت فیبر مدار چاپی‬
‫‪-1‬ساخت فیبر مدارچاپی با ماژیک ضد آب‬
‫‪-2‬ساخت فیبر مدارچاپی با اسپری ‪positiv20‬‬
‫‪-3‬ساخت فیبر مدارچاپی با پرینتر لیزری‬
‫ما دراین قسمت نحوه ساخت ‪( pcb‬فیبر مدارچاپی ) به روش خیلی ساده و‬
‫پر کاربرد با پرینتر لیزری را آموزش میدهیم و از تشریح دو مورد اول صرف نظر‬
‫می کنیم‪ .‬درواقع این روش دقیق تر از دو روش اول می باشد اما به دقت و‬
‫تمرین بیشتیری احتیاج دارد‪.‬‬
‫انتقال طرح پرینت گرفته شده بر روی فیبر‬
‫وسایل موردنیاز ‪ :‬پرینتر لیزری ‪ ,‬کاغذ گالسه یا ورقه پشت برچسب‬
‫های معروف به الکور ‪ ,‬اطو‬
‫در پرینترهای لیزری موقع چاپ تونر از کارتریج خارج و به صورت پودر بر روی‬
‫کاغذ منتقل می شود و بر اثر حرارت هیتر پرینتر تونر ذوب وبر روی کاغذ باقی‬
‫می ماند‪.‬‬
‫چون فیبر مدارچاپی انعطاف الزم جهت چرخش بین قرقره های پرینتر را‬
‫ندارد بنابر این بایستی از روش غیر مستقیم جهت انتقال تونر از پرینتر بر روی‬
‫مس فیبر استفاده نماییم بدین صورت که ابتدا مدار طراحی شده را با دقت‬
‫حداقل ‪ dpi 300‬بر روی کاغذ گالسه یا کاغذ پشت برچسب پرینت بگیریم ‪.‬‬
‫توجه داشته باشید که نوع کاغذ خیلی مهم میباشد حتما از نوعی باشد که تا تونر را به خود جذب نکند و با‬
‫اعمال حرارت به آسانی از سطح کاغذ جدا و بر روی مس منتقل شود‬
‫بعد از آماده کردن طرح مدار چاپی قبل از هر چیز فیبر مسی را کامال با‬
‫آب گرم و مایع ظرف شویی و اسکاچ یا سیم ظرفشویی می شویید تا‬
‫چربی و یا سایر آالینده ها پاک شود یا با یک سمباده نرم سمباده می‬
‫زنید مطمئن شوید که هیچ الیه ای اضافه روی مس نباشد‪.‬‬
‫وقتی سطح فیبر کامال تمیز و براق شد آنرا خشک کنید توجه داشته باشید که‬
‫از تماس دست با فیبر خودداری کنید کاغذ گالسه ای را که طرحتان را روی‬
‫آن پرینت نموده اید به صورت وارونه روی فیبر قرار داده با نوار چسب به فیبر‬
‫محکم کنید تا بر اثر حرکت طرح موقع اطو کشیدن به هم نریزد‪.‬‬
‫حال اتو را با درجه حرارت باال تا اندازه ای روی آن می کشیم تارنگ کاغذ کمی‬
‫تیره شود وکاغذ حالت چسبیده به فیبر پیدا کند دقت کنید که اطو را باید به‬
‫صورت یکنواخت در روی فیبر حرکت دهید تا حرارت به صورت یکنواخت به‬
‫تمامی نواحی برسد بعد با لبه اطو روی فیبر بصورت یکنواخت بکشید با چندین‬
‫بار آزمایش میتوانید بهترین زمان را بدست آورید ولی معموال این زمان کمتر از‬
‫‪ 4‬دقیقه می باشد‬
‫نحوه صحیح گذاشتن اطو بدین شکل میباشد‬
‫فیبر مسی در این زمان دارای حرارت بسیار زیادی می باشد موقع جابجا کردن آن‬
‫دقت کنید تا طرح اصطاحا سر نخورد چون باعث به هم ریختن طرح میشود من‬
‫معموال با گذاشتن یک اطوی سرد یا یک فلز صاف و سرد که روی طرح قرار میدهم‬
‫اقدام به سرد کردن فیبر مینمایم پس از سرد شدن طرح معموال خود به خود از‬
‫فیبر جدامیشود وتونر در روی فیبر منتقل می شود در صورت جدا نشده کاغذ آنرا‬
‫به آرامی از روی فیبر جدا کنید ولی فشار بیش از حد وارد نکنید بهترین راه این‬
‫است که یک ظرف تهیه و مقداری آب داغ در آن بریزید فیبر مسی را به مدت ‪10‬‬
‫دقیقه در آن قرار دهید سپس فیبر را درآورده وکاغذ را از آن جدا کنید‬
‫همانطور که میبیند مدار به صورت کامال دقیق‬
‫به روی فیبر منتقل شده است‬
‫قدم بعدی از بین بردن مس های اضافی میباشد‬
‫فیبرمدارچاپی در حقیقت نوارهای مسی چسبیده به فیبر است که نقش سیم های رابط‬
‫در اتصال قطعات را ایفا می کند سطح فیبر از الیه مسی پوشانده شده ولی فقط به‬
‫نوارهایی جهت اتصال قطعات نیازمندیم پس بقیه قسمت های اضافی مس باید بوسیله‬
‫مواد مخصوص پاک شود ما در اینجا اینکار را به روش اسیدکاری آموزش خواهیم داد‬
‫مواد الزم ‪ :‬اسید‪ ،‬آب ‪ ،‬ظرف پالستیکی‬
‫روش کار با همه اسیدها نیز کماکان مشابه هم میباشد‪ .‬رنگ اسید پرکلرودوفر زرد مایل به‬
‫قهوه ای است و در موقع استفاده به خاطر وارد شدن یون مس و آزاد شدن ین آهن به سبز‬
‫سیر مبدل میگردد ‪ .‬این ماده بسیار به رطوبت و حرارت حساس میباشد به مجرد اینکه در‬
‫معرض این دو وضعیت قرار بگیرد تغییر حالت داده بصورت مایع قهوه ای غلیظی در می آید‬
‫و عالوه بر از بین بردن لوازم فلزی وغیر فلزی در محیط اطراف اثر پاک نشدنی بجا میگذارد‬
‫این اسید اثر چندانی بر روی پوست ندارد و تنها ممکن است در بعضی ها حساسیت پوستی‬
‫بوجود آورد لذا بهتر است از دستکش استفاده نمایید‬
‫این ماده را در دسترس کودکان وافراد نا آشنا قرار ندهید‬
‫یک ظرف پالستیکی کمی بزرگتر از فیبرتان تهیه نمایید توجه نمایید که حتما‬
‫پالستیکی باشد ( چون اسید فلز را در خود حل میکند ) بعد مقداری آب‬
‫داخل آن بریزید به اندازه ای که حدودا ‪ 2‬سانت روی فیبر مسی را بگیرد‪ .‬مقدار‬
‫‪ 100‬تا ‪ 200‬گرم ( مقدار آب و اسید بستگی به اندازه فیبر دارد و یک قاعده‬
‫تجربی است ) در یک لیتر آب از اسید بریزید و آرام ظرف را تکان دهید تا‬
‫اسید کم کم حل شود چون در یک جا ایجاد گرما می کند و ممکن است که‬
‫ظرف شما ذوب شود‬
‫توجه ‪ :‬مطمئن شوید که اسید حل شده است‬
‫سپس فیبر مسی راکه روی آن مدار مربوطه را‬
‫طراحی کرده اید داخل آب اسید بیاندازید حدود‬
‫‪ 30‬دقیقه کمتر یا بیشتر که بستگی به مقدار‬
‫اسید و مدار مس اضافه دارد طول خواهد کشید‬
‫که مسهایی که الزم نیست از کناره هاخورده‬
‫شود‪ .‬در این مدت باید ظرف را آرام آرام تکان‬
‫دهید تا آب اسید روی سطح مسی در حرکت‬
‫باشد‪.‬‬
‫بعد از پاک شدن مسهای اضافی آن را از آب اسید بیرون آورده و با آب بشویید‬
‫بیشتر از این هم داخل اسید نگذارید که قسمتهای مورد نیاز را هم خواهد‬
‫خورد‪.‬‬
‫سپس جوهر ماژیک یا رنگ و یا سایر مواد را از روی فیبر با اسیتون ‪ ,‬تینرفوری‬
‫و یا یک سمباده نرم پاک کنید‪ .‬بعد نقاطی را که باید قطعات در آن نقطه لحیم‬
‫شود با یک مته ‪ 1‬یا ‪ 0.8‬میلیمتر سوراخکاری کنید‪.‬‬
‫اگر فیبر را بالفاصله مورد استفاده قرار میدهید آماده نصب قطعات میباشد درغیر اینصورت‬
‫چون ممکن است بر اثر مجاورت با هوا یک الیه اکسید روی آن را بپوشاند و در لحیم کاری‬
‫دچار مشکالت شوید با کمی پنبه و فولکس در صورت نداشتن فولکس روغن لحیم روی آن‬
‫الیه ای نازک بکشید‪.‬‬
‫تبدیل از پروتئوس به پروتل‬
‫بعد از طراحی مدار و ‪ pcb‬ان ‪،‬که روشش در باال توضیح داده شد ‪ ،‬از‬
‫منوی ‪Output‬گزینه ی ‪cadcam output‬را انتخاب کنید ‪.‬‬
‫در پنجره ای که باز میشود ‪ ،‬تنظیمات زیر را انجام دهید ‪:‬‬
‫در این بخش دو نوع تنظیمات وجود دارد ‪ ،‬تنظیمات محل ذخیره سازی ‪،‬‬
‫که باید فایل را در یک پوشه با نام دلخواه ذخیره کنید و تنظیمات مربوط‬
‫به انتخاب الیه ها ‪:‬‬
‫به نسبت اینکه بورد شما یک الیه است یا چند الیه ‪ ،‬الیه های مورد نیاز را‬
‫انتخاب کنید و سپس روی ‪ ok‬کلیک کنید ‪.‬‬
‫بوردی که تنظیماتش را در زیر مشاهده میکنید ‪ ،‬دارای یک الیه میباشد ‪:‬‬
‫کار ما با پروتوس به پایان رسید ‪ ،‬اکنون برنامه پروتل را باز کنید ‪.‬‬
‫در برنامه پروتل ‪ ،‬از مسیر ‪file > new‬گزینه ی ‪ cam document‬را انتخاب کنید‬
‫از مسیر ‪ file > import‬گزینه ی ‪ quick load‬را انتخاب نمایید‬
‫در پنجره ای که باز میشود به محل ذخیره ی فایل رفته (پوشه ای که در ان فایل‬
‫باال را ذخیره کردید ) و ان را انتخاب کنید و سپس بر روی ‪ ok‬کلیک کنید‬
‫بعد از کلیک ‪ ok‬کردن پنجره باال‬
‫‪ ،‬پنجره دیگری باز میشود ‪ ،‬در ان‬
‫پنجره هم‬
‫بر روی ‪ ok‬کلیک کنید ‪ ،‬سپس‬
‫پنجره زیر باز میشود ‪ ،‬شما باید‬
‫فیال موجود‬
‫را داشته باشید وگرنه در مراحل‬
‫بعدی دچار خطا میشوید‬
‫مشاهده میکنید که ‪ cam‬شما در محیط پروتل به رنگ دیگر وارد شده است‬
‫از منوی ‪ file‬گزینه ‪ save all‬را‬
‫انتخاب‪ ،‬و فایل ها را در مکان مناسبی‬
‫ذخیره کنید‬
‫به منوی ‪ table‬بروید و در انجا گزینه ی ‪ layers order‬را انتخاب کنید‬
‫پنجره ای مانند زیر باز میشود ‪:‬‬
‫در این پنجره شما باید عدد قرار گرفته در قسمت ‪layer logical order‬‬
‫با عدد قرار گرفته در روبرویش ( در قسمت ‪( layer physical order‬‬
‫برابر باشد ‪ .‬برای تغیر عدد موجود در قسمت ‪layer physical order‬‬
‫بر روی زبانه موجود کلیک کنید و عدد مناسب را انتخاب نمایید ( در قسمت‬
‫‪ layer physical order‬عدد باال باید ‪ 2‬باشد و عدد پایین ‪)1‬‬
‫سپس از منوی ‪ analysis‬گزینه ی ‪ pcb disign check/ fix‬را انتخاب کنید‬
‫در پنجره ای که باز میشود ‪ ،‬همه گزینه ها را تیک بزنید (ممکن است‬
‫همگی انها تیک خورده باشند که در این صورت چیزی را تغییر ندهید ‪،‬‬
‫و بر روی ‪ ok‬کلیک کنید‬
‫کلیه پیغام های که بعد از ‪ ok‬کردن پنجره باال به نمایش در میاید را تایید کنید ‪.‬‬
‫این عملیات ممکن است چند دقیق طول بکشد ‪ ،‬بنابرای تا وقتی که پیغام زیر‬
‫نمایشداده نشده ‪ ،‬به چیزی دست نزنید (فقط پیغام ها را تایید کنید‪.‬‬
‫بعد از اتمام مراحل باال باید فایل ‪ cam‬را به قسمت باال در سند‬
‫انتقال دهید (باالی عالمت ستاره ) ( در صورتی که این کار را انجام‬
‫ندهید ‪ ،‬هنگام ایجاد فایل ‪ pcb‬سند از بین میرود و پچیزی به محیط‬
‫‪ Pcb‬منتقل نمیشود)‬
‫از منوی ‪ edite‬گزینه ‪ move‬را انتخاب کنید‬
‫مشاهده میکنید که اشاره گر موس به شکل یک مربع در میاید ‪ ،‬در گوشه‬
‫ای از فایل ‪ cam‬کلیک کنید و کل فایل را انتخاب نمایید‬
‫برای انتخاب فایل در یک گوشه ی ان کلیک کنید و نگه دارید و به سمت‬
‫گوشه ی دیگر بگشید ‪ ،‬هنگامی که کل فایل در داخل مربع قرار گرفت‬
‫دوباره کلیک کنید تا کل فایل به شکل زیر در اید ‪:‬‬
‫در وسط فایل یک بار کلیک راست کنید و سپس کلیک چپ کنید و فایل‬
‫را به قسمت باالی ستاره بکشید و رها کنید ‪:‬‬
‫از مسیر ‪ file > export‬گزینه ی ‪ export to pcb‬را انتخاب نمایید‬
‫مشاهده میکنید که پنجره ی دیگری باز میشود و در ان مدار شما به‬
‫نمایش در میاید‬
‫مراحل کار به پیان رسید ‪ ،‬فایل ‪ pcb‬را ذخیره کنید‬
‫نکات و دانستنی ها ‪ARES‬‬
‫در صورتی که از منوی ‪ file‬گزینه ی‬
‫‪ Board statistics‬را انتخاب‬
‫کنید میتوانید اطالعات شامل اندازه‬
‫برد (برحسب اینچ و سانتی متر) ‪،‬‬
‫تعداد‬
‫قطعات ‪ ،‬تعداد سوراخ ها و‪ ...‬را بدست‬
‫اورید‪.‬‬
‫میتوانید نقطه های موجود در‬
‫صفحه ‪PCB‬را بردارید‬
‫میتوانید مقیاس اندازه گیری‬
‫را از اینج به متریک یا‬
‫برعکس تغییر دهید‪.‬‬
‫میتوانید الیه ای از‬
‫مس در فضا های‬
‫خالی بکشید ‪.‬‬
Power Plane Generator ‫ بدون اعمال‬Power Plane Generator ‫با اعمال‬
‫با انتخاب گزینه ی ‪Mitre‬از منوی ‪ Edit‬کلیه زوایای ‪ 90‬درجه در خطوط به‬
‫‪ 45‬درجه تغییر میکند ‪ ،‬با انتخاب ‪ Unmitre‬تنظیمات به حالت قبل برمیگردد‬
Thanks Friends
Do you have any question?
Download this Project at :
. ‫برای دانلود این پروژه به آدرس زیر مراجعه کنید‬
www.download4all.rzb.ir