صفت در ارتباط - Ilbeygi Bros
Download
Report
Transcript صفت در ارتباط - Ilbeygi Bros
مهدی ایل بیگی
دانشگاه پیام نور دماوند
نام کتاب :مفاهيم بنيادي پايگاه دادهها
مولف :دکتر سيد محمد تقي روحاني رانكوهی
مرجع اسالیدها :دكتر احمد فراهي
مراجع کمکی:
• An Introduction to Database Systems, C. J. Date.
• پایگاه داده ها ،مهندس حمید رضا مقسمی
2
.1مفاهیم اولیه سیستم پایگاه داده
.2مدل سازی معنایی داده ها
.3معماری پایگاه داده
.4سیستم مدیریت پایگاه داده )(DBMS
.5مدل ها و ساختارهای داده ای پایگاه داده ها
.6پایگاه داده رابطه ای
.7عملیات در پایگاه داده رابطه ای
.8آشنایی با زبان رابطه ای SQL
3
.9نرمال سازی
4
• تعري ففف او ل :نم ففاخي هخ ففره ش ففده اش ففيا فديك ففي ،ده ففاي م ففرد ،بود ههف فا،
رويدادها يا دهاي قابل مشاهده كه در تصميمسازي بكار ميآيند.
• تعريف دوم :هر م موعهاي از بودهها.
• تعريففف سففوم :ارزش هففای واق ففی کففه از شریف مشففاهده و تحقیف بدسففت مففی
آیند.
5
.1نم ف ففاخي بودهه ف ففا ،پدي ف ففدهها ،مف ف ففاهيم ي ف ففا ش ف ففناختهها ب ف ففه ش ف ففرزي ف ففوري و
مناسب براي برقراري ارتباط ،تفسر يا پردازش توسط انسفان يفا هفر امكفان
خودكار.
.2هففر نماخيففعم اعففم از كففاراكتري يففا كميففت هففاي قيابففعم كففه معنففا ي بففه آن قابففل
انتساب باشد.
6
• اشالع ،داده پردازششده است.
• اشف ففالع بف ففه دادهاي اشف ففالك ميشف ففود كف ففه توسف ففط ي ف ف فف ففرد يف ففا سف ففازمان ب ف فراي
تصميمگري بكار ميرود.
• اشالع عبارت است از داده سازمان يافتهاي كه شناختم را منتقل ميكند.
7
• داني عبارتست از نماخي نمادين جنبهها ي از بخيعم از جهان واقع.
• دانففي یففع نففوع شففناخت اسففت کففه از م موعففه ای از اشالعففات ،و بففر اسففاس
یع م موعه از قواعد مشخص بدست می آید.
8
• م موع ف فهاي اس ف ففت از دادهه ف ففاي هخ ف ففره ش ف ففده و پاي ف ففا ،ب ف ففه ف ففورت م تم ف ففع
(يكپار ففه)( ،نففه لمومففا فديكففي ،بلكففه حففداقل بففه شففور منطقففي) ،بهففم مفرتبط،
بف ففا كمتف ففرين افمونگف ففي ،تحف ففت مف ففديريت ي ف ف س سف ففتم كنتف ففرل متمركف ففم ،م ف فورد
استفاده ي يفا نفد كفاربر از يف يفا بف ي از يف ”س سفتم كفاربردي“ ،بفه شفور
همممان و اشتراكي.
9
• س ستم مديريت پايگاه دادهها يكي از س ستمهاي هخره و بازيابي اشالعفات
است.
• س ستم هخره و بازيابي اشالعات در معناي عام:
– هف ففر س سف ففتمم كف ففه بف ففه كف ففاربر برنامهسف ففاز يف ففا نابرنامهسف ففاز امكف ففان دهف ففد ت ف فا
اشالعات خود را هخره ،بازيابي و پردازش كند.
10
-1رهيافت سنتم يا ميعم فايلينگ.
-2رهيافت (ميعم) پايگاهي.
11
كاربران
برنامهساز
12
FILES
FS
يا
DMS
OS
FILES
محيط فديكي
هخره و بازيابي اشالعات
FS
يا
DMS
برنامههاي اي اد،
كنترل و
پردازش فايل ها
برنامههاي اي اد،
كنترل و
پردازش فايل ها
محيط فايلينگ
ي
منطقي و يا م از
U2
U3
اداره امور رفاهي دانشجويان
محيط
هخرهسازي اشالعات
خاص اداره
امور رفاهيU3 :
OS
اداره امور فارغ التحصيالن
محيط
هخرهسازي اشالعات
خاص اداره
فارغالتحصيالنU2 :
FILES
FS
يا
DMS
U1
اداره امور آموزش
محيط
هخرهسازي اشالعات
خاص اداره
ثبت نامU1 :
OS
برنامههاي اي اد،
كنترل و
پردازش فايل ها
نابرنامهساز
-1عدم وجود محيط م تمع هخرهسازي اشالعات و عدم وجود س ستم يكپار ه.
-2عدم وجود س ستم كنترل متمركم روي كل دادهها.
-3افمونگي (.)Redundancy
-4عدم وجود ضوابط ايمنم كارا و مطمئن.
-5خطر بروز پديده ناسازگاري دادهها.
-6عدم امكان اشتراكي شدن دادهها.
ي.
-7مصرف نابهينه امكانات سختافماري و نرمافمار
ي.
-8حجم زياد برنامهساز
-9وابستگي برنامههاي كاربردي به محيط هخرهسازي دادهها (فایل ها).
13
كاربران
برنامهساز
تيم پيادهساز
پايگاه دادهها
فايلهاي ذخيرهشده
بهم مرتبط
)(FILES
محيط واحد ،م تمع و
اشتراكي هخرهسازي
F
S
D
B
M
S
تعريف و كنترل دادهها به شور
جامع و برنامههاي عمليات در دادهها
OS
تيم بهرهبردار
تعريف دادهها
و برنامههاي
عمليات در
دادهها )(AP1
نابرنامهساز
UI
تعريف دادهها و
برنامههاي عمليات در
دادهها )(AP2
UI
تعريف دادهها و
برنامههاي عمليات
در دادهها )(AP3
UI
كثرت و تنوع ديدها نسبت به
دادههاي هخرهشده
14
محيط فرافايلي
-1سختافمار -2نرمافمار -3كاربر
-4داده
كاربران
س ستم عامل
يك ا
پايگاه
دادهها
دادههاي
هخرهشده:
م موعهاي از
فايلها
سختافمار
هخرهسازي
15
س ستم
مديريت
پايگاه
دادهها
پيوسته
(برخط)
-1سختافمار هخرهسازي دادهها
-2سختافمار پردازشگر
-3سختافمار همرساني (ارتباط)
16
تقسیم بندی او ل:
-1س ستم مديريت پايگاه دادهها )(DBMS
-2برنامههاي كاربردي قابل اجرا در محيط DBMS
-3رويههاي هخرهشده
-4نرمافمار شبكه
تقسیم بندی دوم:
-1نرم افمارهای سیستمی :سیستم عامل و DBMSو ...
-2نرم افمارهای کاربردی :نرم افمارهای تماس با سیستم پایگاه داده.
17
• هر استفاده کننده از سیستم پایگاه داده را کاربر می نامند.
• سه گروه کاربر وجود دارد:
-1کاربران نهایی :افرادی که با استفاده از امکاناتی که پایگفاه داده در اختیفار آن هفا قفرار
داده امور مورد نیاز خود را ان ام می دهند.
در بففاره پایگففاه
-2برنامففه نویسففان کففاربردی :برنامففه نویسففانی کففه بففا توجففه بففه اشالعففاتی کففه
داده دارن ففد برنام ففه ه ففای ک ففاربردی را جه ففت ب ففروز ک ففردن ی ففا بازی ففابی اشالع ففات ،پی ففاده
سازی می نمایند.
-3مدیر پایگاع داده ها:
.1مدیر داده ها )(DA
.2مدیر بانع اشالعاتی )(DBA
18
• مسئولیت کنترل متمرکم سازمان بر داده های عملیاتی را بر عهده دارد .و وظفایف زیفر را
بر عهده دارد:
.1تصمیم گری در مورد داده هایی که در پایگاه داده نگهداری می گردد.
.2تنظیم سیاست هایی برای دستربعی به داده ها.
.3ارتباط با کاربران برای حصول اشمینان از برآورده شدن نیازهای آنان.
• نکته DA :یع مدیر است نه یع فرد فنی.
19
• DBAیففع فففرد فنففی اسففت کففه مسففئول پیففاده سففازی تصففمیمات مففدیر داده هففا )،(DA
می باشد.
• وظایف :DBA
.1ای اد پایگاه داده.
.2تصمیم گری در مورد نحوه هخره سازی و روش دستیابی.
.3تعریف کنترل های فنی برای اعمال سیاست های مدیر داده ها.
• DBAم موعه ای از برنامه نویسان و سایر افراد فنی را در اختیار دارد.
20
•
دادههف ففاي هخر هشف ففدني در پايگف ففاه دادههف ففا ابتف ففدا بايف ففد در بف ففا ترين سف ففط انت ف فداع مدلس ف فازي
معنا ي شوند.
•
انواع روش هاي مدلسازي معنا ي دادهها:
•
روش موجوديت-ارتباط ))(Entity Relationship (ER
•
ي
روش زبان عمومي مدلساز
•
روش تكني مدلسازي شيئم
))(Unified Modeling Language (UML
))(Object Modeling Technique (OMT
22
نوع موجوديت
فت
23
ارتباط
•
مفه ففوم كل ففي ش ففده ،ففد ،پدي ففده و ب ففه ش ففور كل ففي ه ففر آن ففه ك ففه ميخ ففواهيم در م ففوردش اش ففالع
داشته باشيم و شناخت خود را در موردش افماخي دهيم.
•
سه ضابطه در رابطه با تشخيص ي نوع موجوديت:
-1معمو نمونهها ي متمايم از يكديگر دارند.
-2معمو ب ي از ي
فت دارد و كاربر به م موعهاي از اشالعات در مورد آن نياز دارد.
-3معمو حالت كنشگري (فاعليت) يا حالت كني پذيري (مفعوليت) دارد.
24
•
ي):
موجوديت مستقل (قو
– موج ففوديتم اس ففت ك ففه مس ففتقل از ه ففر موجودي ففت ديگ ففر و ب ففه خ ففودي خ ففود ،در ي ف مح ففيط
مشخص مطرح باشد( .مثل کارمند)
•
موجوديت وابسته (ضعيف):
– موجوديتم است كه وجودش وابسته به ي نوع موجوديت ديگر است.
– (مثل وابستگان کارمند)
25
•
فففت ،خصيص ففه ي ففا ويوگ ففي يف ف ن ففوع موجودي ففت اس ففت و ه ففر ن ففوع موجودي ففت م موعف فهاي از
فات دارد .هفر ففت يف نفام ،يف نفوع ،يف معنفا ،یفع واحفد و یفع دامنفه مقفادیر مشفخص
دارد.
• انواع صفت:
.1
فت ساده :مقدار فت ساده از لحاظ معنا ي ت ميهنشدني يا اتومي است.
.2فت مرکب :فت مركب از ند فت ساده تشكيل شده است .مانند ففت آدرس کفه
از نام کشور ،استان ،شهر و ...تشکیل شده است..
ی :فتم است كه براي ي نمونه از ي نوع موجوديت حداكثر ي مقفدار
.3فت تع مقدار
از دامنه مقادير را ميگرد .مانند شماره دانشجویی.
.4
26
ي :فت ندمقداري ب ي از ي مقفدار از دامنفه مقفادير را ميگفرد .ماننفد
فت ندمقدار
فت مدرک یا شماره تلفن برای استاد.
.5فت شناسه موجوديت كه گاه به آن كليد هم گفته ميشفود ،و دو ويوگفي دارد -1 :يكتفا ي
مقدار دارد.
-2حتم ا مكان شول مقاديرش كوتاه است.
.6فت هیچ مقدار :هيچ مقدار خعنم مقدار ناشناخته ،مقفدار يرقابفل اعمفال ،مقفدار تعريفف
فففت در ي ف ي ففا ب ف ي از ي ف نمون ففه از ي ف ن ففوع موجودي ففت ،براب ففر ب فا
نش ففده .اگ ففر مق ففدار ي ف
هيچمقادر باشد ،آن فت هيچمقدارپذير است.
.7
فت هخرهشده :فتم است كه مقاديرش در پايگاه دادهها هخره شده باشد.
.8فت مشت :فتم است كه مقاديرش در پايگفاه دادههفا هخفره نشفده باشفد ،بلكفه حا فل
يف پففردازش روي فقرههففا ي از دادههففاي هخففره شففده باشففد .مثففل فففت معففدل یففع دانشففجو
که از روی نمرات محاسبه می شود.
27
• ارتبففاط ،انففدركني (تعامففل) بففن یففع يففا بف ي از یففع نففوع موجوديففت اسففت و ماهيتففا نففو ي
بستگي بن انواع موجوديت هاست.
• خصو يات نوع ارتباط:
-1هر ارتباط ي نام دارد.
-2هففر ارتبففاط يف معنففاي مشففخص دارد و ايففن معنففا بففا معنففاي هففر ارتبففاط ديگففر متفففا وت
است.
-3هر ارتباط نمونهها ي دارد.
28
مثال :بن م ودیت های دانشجو و درس ارتباط هایی فون انتخفاب درس ،حفذف درس
و ...وجود دارد.
•
نمففوداري اسففت كففه سففه مفهففوم اسابففعم مففدل ،ERخعنففم نففوع موجوديففت ،فففت و ارتبففاط را
نماخي می دهد.
•
نمادهاي رسم نمودار :ER
نوع موجوديت
نوع موجوديت ضعيف (وابسته)
نوع ارتباط
نوع ارتباط با موجوديت ضعيف
مشاركت نوع موجوديت در نوع ارتباط
29
مشاركت الزامي
صفت
صفت شناسه اول (کلید اصلی)
صفت شناسه دوم
صفت شناسه مركب
صفت چندمقداري
30
صفت مركب
صفت مشتق (محاسبه شدنی)
چندي ارتباط
1به N
1به 1
Mبه N
ارتباط ”گونهاي است از“
31
N
E2
1
M
E2
R
1
E1
1
N
E1
• مشففاركت ي ف نففوع موجوديففت در ي ف نففوع ارتبففاط را المامففي گوينففد ،اگففر تمففام نمونففههاي
آن ن ف ففوع موجودي ف ففت در آن ن ف ففوع ارتب ف ففاط ش ف ففركت كنن ف ففد .در ي ف ففر اي ف ففن ف ففورت مش ف ففاركت
يرالمامي است.
درس
انتخاب
نماخي مشاركت المامي
32
دانشجو
• تعداد شركتكنندگان در ي ارتباط را درجه آن ارتباط ميگويند.
• ارتباط درجه یع (بازگشتی) :ارتباشی که تنها یع موجودیت در آن شرکت می نماید.
33
درس
قطعه
دانشجو
پیشنیاز
ساخته شده
همکالبعی
• ارتباط درجه دو (دوگانه) :ارتباشی که بن دو موجوديت مي باشد.
34
درس
انتخاب
دانشجو
درس
ارائه
استاد
• ارتباط سه گانه :ارتباط بن سه موجوديت مي باشد:
درس
استاد
انتخاب
دانشجو
ارتباط بن سه موجوديت
• ارتباط فوك یعنی یع دانشجو ،دربعی را با یع استاد مشخص انتخاب می کند.
• براي ب ي از سه موجوديت ارتباط ندگانه ناميده مي شود.
35
•
در مثال زیر بدلیل اینکه یع دانشجو برای یع درس مفی توانفد نفدین نمفره داشفته باشفد و یفع درس
نففد مففی توانففد ب فرای نففدین دانشففجو نمففره هففای متفففاوتی داشففته باشففد ،بایففد فففت نمففره را بففه ارتبففاط
اختصاص دهیم.
استاد
نمره
انتخاب
شماره استاد
•
36
درس
دانشجو
شماره دانشجو
شماره درس
بففه اینگونففه رابطففه هففا موجودیففت مشففارکتی مففی گوینففد .در نففن ارتبففاشی ترکیففب کلیففد تمففامی موجودیففت
ها به عنوان کلید رابطه در نظر گرفته می شود.
• نففدي يففا ماهيففت نففوع ارتبففاط عبارتسففت از گففونگي تنففاظر بففن دو م موعففه نمون فههاي
آن دو نوع موجوديت.
سال آموزشعم
نمره
درس
يك به يك 1:1
انواع ندي
ارتباط:
37
يك به چند 1:N
چند به چند N:M
M
انتخاب
ترم
N
N
1
حذف
دانشجو
پارکینگ
سفارش خرید
درس
38
1
N
N
داشتن
داشتن
ارائه
1
1
M
کارمند
مشتری
استاد
39
• ح ففد ارتب ففاط ،ح ففداکثر و ح ففداقل ش ففرکت موجودی ففت ه ففا در ی ففع ارتب ففاط را مش ففخص م ففی
نماید.
• در مثففال فففوك ،یففع دانشففجو مففی توانففد توسففط یففع یففا هففیچ اسففتاد راهنمففایی شففود و ی فع
استاد می تواند راهنمای هیچ یا 10دانشجو باشد.
• نکت ففه اگ ففر ح ففداقل ش ففرکت موجودی ففت در ی ففع ارتب ففاط ي ففر فففر باش ففد ،ارتب ففاط المام ففی
است.
40
41
.1تعي ففن موجودي ففت ه ففا :کلي ففه موجودي ففت ه ففای ب ففالقوه و اش ففيا ی ک ففه در س س ففتم م ففورد
ل ست کنيد.
توج ففه هس ففتند را
• مطمئن شويد که انواع موجوديت متفاوت از هم هستند و موجوديت های تکراری را حذف کنيد.
• خود س ستم را به عنوان يع نوع موجوديت در نظر نگريد (مثال کتابخانه در س ستم کتابخانه).
.2تعين فات خا ه :فات خا ه هر نوع موجوديت را ل ست کنيد.
• مطمئن شويد که هرنوع موجوديت واقعا مورد نياز است.
• انواع موجوديت ها م موعه فات خا ه مشابه نبايد داشته باشند.
.3برقراری کليد اوليه :فت خا ه منحصر بفرد در هر نوع موجوديت را تعين کنيد.
.4تعريف ارتباشات :هر نوع موجوديت و ارتباشات آن با بقيه را برربعی نماييد.
.5تعيفن درجفه ارتبفاط ،کاردينفاليتی و اختيفاری بفودن ارتباشفات :قيفدهای بفن موجوديفت هفای شفرکت کننففده
در هر ارتباط را بازبينی کنيد.
.6ارتباشات اضافه را حذف کنيد.
42