Transcript motivasyon - Novagenix

İŞ YERİNDE YÜKSEK
MOTİVASYON EĞİTİMİ
Hakan DURAN
26/27 Mart 2014
1
AJANDA
 Motivasyon Nedir,
 İnsanları Motive Eden Etkenler,
 Farklı Kişilik Tiplerine Göre Motivasyon Çeşitleri,
 Bakış Açılarını Geliştirmek,
 Esneklik ve Ahenk Geliştirmek,
 Ekip Çalışması ve Takım Ruhu,
 İletişimin Motivasyona Etkisi,
 3 Sandalye Metodu,
 Sorunları Fırsata Dönüştürmek,
 Duygu ve Düşünceleri Hedefe Yönlendirme,
 İş Stresi ve Diğer Kaygılardan Kurtulma,
 Zihinde Canlandırma Tekniği,
 Kaynak Üçgeni Tekniği,
 Silva Tekniği,
2
MOTİVASYON
3
AMAÇ
 Bu eğitimin sonunda, işyerinde karşılaştığınız sıkıntılarınızı ve günlük
zorluklarınızı
aşmak
için
başarısı
kanıtlanmış
metotları
öğreneceksiniz.
 Öğrendiğiniz bu teknikleri işyerinde, sosyal hayatta ve aile içinde
kullanarak daha başarılı, daha mutlu ve daha verimli olacaksınız.
 Bu eğitim; sizlerin iş hayatının getirdiği stresi dengelemenizi, ekip
çalışmasının ve takım ruhunun öneminin kavranmasını, iletişim
çatışmalarında çözüm bulmanızı sağlayacaktır.
 Eğitimin sonunda "Acaba yapabilir miyim?" değil, "Nasıl
yapabilirim?" sorusunu sormanızı, başarılı ve mutlu bir hayata
kavuşmanız için gerekli motivasyonu kazanmanızı sağlayacaktır..
4
MOTİVASYON
5
MOTİVASYON
6
MOTİVASYON
Büyüme ve Gelişme
İçin devamlı
Çalışır.
Yaşamak
(Beden)
Öğrenmek
(Zihin)
Varlığını sürdürmek
(Yemek, uyku
Dinlenmek, çalışmak)
Ruh
(Nefes Alıp
Vermek)
Sevmek
(Kalp)
İlişkiler
7
Koşulsuz
Sevmek
MOTİVASYON
 Zihin (Sıkılgan)
Beden (Yorgun)
 Birbirleri ile devamlı etkileşim halindeler,
 Beden devamlı olarak gevşemek ister. Bu durumda nefes egzersizi
faydalıdır,
 İnsanlar mutsuz, üzgün ve öfkeli olduğunda nefes egzersizi yapması
faydalı olacaktır,
 İki parmak nefes egzersizi,
 Sağ el sol el egzersizi,
8
MOTİVASYON
 Bir birey günde en az 14 kez tokalaşma, selamlaşma, dokunma ve
sevilme gibi ihtiyaçları talep eder,
 Bütün bu beklentiler varoluş boyutlarıdır,
9
MOTİVASYON
10
MOTİVASYON
 Varoluş Boyutlar;
 Ben varım (bunun için gün içinde selamlaşma, el sallama, baş
ile onay verme vb.)
 Ben doğal ve normal miyim (giydiği elbisenin rengi uygun mu,
saçlarım oldu mu vb.)
 Ailem, dostlarım beni özlüyor mu ?
 Bana değer veriyorlar mı ?
 Güçlü müyüm ?
 Bana yardım ediyorlar mı ?
11
MOTİVASYON NEDİR?
 Temelde, Latince «hareket» etmek anlamına gelen «movere»
kelimesinden türetilmiştir ve genel olarak «harekete geçiren» anlamında
kullanılır.
 Motivasyon, herhangi bir amaca yönelik davranış ya da güdüyü başlatan,
harekete geçiren bir güçtür.
 Motivasyon davranışı başlatır, yönlendirir ve sürdürülmesini sağlar.
 Motivasyon iş yaşamında, performansın en belirleyici unsurlarından
biridir.
 Motivasyon, insanların işle ilgili isteklerini ve bağlılıklarını artırmak için
yapılan bir çalışmadır.
 Motivasyonu yüksek kişiler, daha iyi performans göstermelerinin yanı sıra
yeteneklerini daha verimli kullanırlar.
 Performans, yetenek ve motivasyonun çarpımından oluşmaktadır.
yetenek olarak tanımladığımız kişinin sahip olduğu beceriler, almış
olduğu eğitimler ve gerek teknik gerekse içsel kaynakların
harmanlanmasından oluşan bir bütündür.
12
MOTİVASYON NEDİR?
13
MOTİVASYON NEDİR?
 Motivasyon ise kişinin genelde performansı, işi ve hedefleri açısından ne
kadar istekli ve kararlı olduğuna ilişkin durumudur.
 Performans, ancak ve ancak bu iki özellik (motivasyon ve yetenek) aynı
anda mevcut ve güçlü ise yüksek olacaktır.
 Devlet adamlarından biri Konfüçyüs’ e sorar; insanları nasıl ciddi ve sadık
kılabilirim ki hevesle çalışsınlar?
 Konfüçyüs’ ün cevabı ise;
a. Onlara başkanlık ederken saygınlığı eksik etme ki ciddi olsunlar,
b. Onlara karşı babacan ve şefkatli ol ki, sadık olsunlar.
c. Onları İyiliğe teşvik et ve acemiliği öğret ki, hevesli olsunlar.”
14
MOTİVASYON NEDİR?
15
MOTİVASYON NEDİR?
Hareketi Devam Ettirici
Harekete Geçirici
BİR VEYA BİRDEN ÇOK İNSANI
BELİRLİ BİR YÖNE
VE AMACA DOĞRU
DEVAMLI ŞEKİLDE
HAREKETE GEÇİRMEK İÇİN
YAPILAN ÇABALARIN TOPLAMIDIR.
Olumlu Yöne Yöneltici
16
İNSANLARI MOTİVE EDEN ETKENLER
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
Gelecek güvencesi,
Yükselme olanağı,
Ücret,
İyi ve sağlıklı çalışma koşulları,
Kendini gösterme olanağı,
Üst ve as ilişkilerinde iyi iletişim kurmak,
Adalet algısı,
Beğenilmek duygusu,
Kişisel sorunlarda ilgi ve yardım,
Örgütsel bağlılık,
17
İNSANLARI MOTİVE EDEN ETKENLER
18
MOTİVASYON ÇEŞİTLERİ
1) İçsel Motivasyon,
2) Dışsal Motivasyon,
19
MOTİVASYON ÇEŞİTLERİ
1) İçsel Motivasyon:
 En iyi harekete geçirici motivasyon olduğu kabul edilmektedir. Bireylerin
kendi istekleri ile başarılı olma güdüsüdür. Bireyi hareketlendiren ve iten
en önemli etkenler ise;
a. İhtiyaçlar,
b. Arzular,
c. ilgiler,
d. Sevgiler,
20
MOTİVASYON ÇEŞİTLERİ
21
MOTİVASYON ÇEŞİTLERİ
1) İçsel Motivasyon:
 İçsel motivasyonu destekleyici etmenler ise;
a. Sırtını okşama,
b. Sosyal destekleyiciler,
c. Cesaretlendirici görevler,
d. Becerilerin üstesinden gelme arzusu,
e. Kişinin istekli olması,
f. Eğitim yaşantısından hoşnut olma,
g. Becerilerine inanma,
h. Umutsuzluktan kaçınma,
i. Başarı fırsatları yaratma,
j. Kişileri fert olarak değerlendirme,
k. Risk alma davranışını cesaretlendirme,
l. Kendini değerli algılamasını oluşturma,
m. Güvenle kabul etme,
n. Bilgi edinme arzusu,
22
o. Merak,
MOTİVASYON ÇEŞİTLERİ
23
MOTİVASYON ÇEŞİTLERİ
2) Dışsal Motivasyon:
 Bireylerin kendi dışındaki faktörlerin harekete geçirdiği başarılı olma
güdüsüdür. Bu dış etmenler ise;
a. Ödüller,
b. Çevreden davranışa yansıyan tüm etkiler,
c. Çevrenin davranışı kontrol etmesi,
24
MOTİVASYON ÇEŞİTLERİ
25
MOTİVASYON ÇEŞİTLERİ
2) Dışsal Motivasyon:
 Dışsal motivasyonu destekleyici etmenler ise;
a. Not,
b. Mükafat,
c. Ödül,
d. Sertifika,
e. Kupa,
f. Madalya,
g. Kulüp ve dernek üyeliği,
h. Rekabet,
i. Tasdik edilme arzusu,
j. Arkadaş baskısı,
26
BAKIŞ AÇISINI DEĞİŞTİRMEK
 Kadın sabah uyanmış aynaya bakmış ve kafasında yalnız üç tel saç görmüş.
" Hım, demiş galiba bugün saçımı örgü yapacağım. Öyle de yapmış, günü de
harika geçmiş.
 Ertesi gün kalkmış aynaya bakmış, kafasında iki tel saç kalmış.
" Hım. " demiş, " bugün saçımı ikiye ayıracağım.« Dediğini de yapmış, harika
bir gün geçirmiş.
 Bir ertesi gün yine kalkmış aynaya bakmış, kafasında tek tel saç var.
"Tamam,
tamam.“
demiş.
Artık
bugün
atkuyruğu
yaparım."
Öyle de yapmış ve çok çok güzel bir gün geçirmiş.
 Daha bir ertesi gün aynaya baktığında kafasında bir tek tel bile saç
kalmamış.
" Waw! " diye bağırmış. " Bugün saç derdim yok.
 Bakış açısı her şeydir.
 Basit yaşa, Cömertçe sev, Yürekten düşün.
27
BAKIŞ AÇISINI DEĞİŞTİRMEK
28
ESNEKLİK VE AHENK GELİŞTİRMEK
 Düşünce sisteminizi anladığınızda, kendinizi ve düşüncelerinizi kontrol
altına alabilirsiniz. Ayrıca, başkalarının düşünce sistemlerini bilirseniz,
onlarla iyi bir iletişim ve ahenk kurabilirsiniz.
 Örneğin, görsel bir insanla dokunsal bir insanın konuşması sırasında ilginç
diyaloglara şahit olabilirsiniz. Dokunsal biri, bir olayı anlatırken görsel kişi
derhal lafa girerek, onun cümlesini tamamlayabilir.
 Zira, dokunsalların ağır ve durağan konuşması, görselleri deli edebilir.
Ya da bir görsel, şekiller ve grafikler çizerek bir işitsele önemli bir sunum
yapıyorsa, kendine göre bu sunum çok başarılıdır.
 Ancak işitsel kişi muhtemelen şöyle diyebilir; Bu grafiklerden bir şey
anlayamıyorum. Bunu bana daha kısa bir şekilde anlatabilir misin?
 Evli çiftler arasındaki şu tip diyaloglar size yabancı gelmeyebilir: Görsel bir
erkek, işitsel olan eşine, güzel bir kürk veya güzel bir hediye almakla her
şeyin bittiğini sanabilir.
29
ESNEKLİK VE AHENK GELİŞTİRMEK
 Eğer insanlarla iyi bir iletişim sağlamak istiyorsanız, önce onları olduğu gibi
kabul edin ve onların frekanslarına girin. Zira tüm insanlar, kendilerine
benzer kişileri severler ve sayarlar. Karşınızdaki kişinin algı kanallarını
tespit edin.
 Sesinizin yüksekliğini ve hızını ona göre ayarlayın. Hatta, kendi
hareketlerinizi onun hareketlerine uydurun. Ancak bunu yaparken onları
taklit etmeyin.
 Onlara saygı duyun ve onlarla eşleşmeye çalışın. Yani, yine kendiniz
olarak, onlarla ahenkli bir paralellik içine girin.
 İyi bir satıcı, iyi bir yönetici, iyi bir anne-baba ve iyi bir iletişimci olmak
istiyorsanız, insanlarla ahenk kurmayı özen göstermelisiniz.
30
ESNEKLİK VE AHENK GELİŞTİRMEK
31
EKİP ÇALIŞMASI VE TAKIM RUHU
 Dünyanın en zor işlerinden biri, birkaç kişinin bir araya gelip bir işi
yapabilmeleridir. Oysa spiritüal yasalara göre ilke bir grup oluşturmak için
ekip ve takım ruhuyla organizasyonlardaki düzene benzer şekilde
çalışmak, bireyselliğini o takım içinde, takımın hedefi doğrultusunda
eritebilmek, ben yerine biz diyebilmek, bir bütün içinde birlikte hareket
etmek, yaratıcı bir enerjinin açığa çıkmasına neden olur. Uyum içinde
olan organizasyonları örnek almak çok zor olsa da “birlikten kuvvet
doğar” atasözünü unutmamamız gerekir.
 Bir grupla çalışma yapacak kişiler, aradıkları nitelikte grup arkadaşı
bulamadıklarını iddia ederler. Onlara göre birlikte çalıştıkları herkesin bir
kusuru vardır. Ya “yeteri kadar çalışmazlar”, ya “işe ilgileri az”, ya “bilgileri
eksik”, ya “işlerinin adamı değil” ya da “güvenilmezdirler. Bu tipler bütün
hayatlarını “mükemmel insanı arayarak ve her şeyden şikâyet ederek
yaşarlar. Oysa bütün samimiyetinizle belli bir hedefe kilitlenerek işini
yapmak, kendinize ve başkalarına yardım etmek istiyorsanız, üstlendiğiniz
işi merkeze koyar, sizinle birlikte o hedef için çalışmayı kabul eden
herkesi “en iyi” kabul edersiniz. Yani 32
mükemmellik sizin hedefe yakınlığınız
ve uzaklığınıza bağlı olarak görecelidir.
EKİP ÇALIŞMASI VE TAKIM RUHU
33
EKİP ÇALIŞMASI VE TAKIM RUHU
 Günümüzde, mükemmel insan arayışının yerini mükemmel sistemler
almaktadır. Kişilerle uğraşmak yerine merkez kabul edilebilecek bir sistemi
çalışır kılmak ve onu sürekli geliştirme çabası içinde olmak, o grupta
çalışan kişileri tek bir hedef etrafında toplar.
 Grup içerisinde mutlaka birleştirici özelliklere sahip birinin çıkıp insanları bir
araya getirmesinin ekip çalışmasını olumlu yönde etkiler ve daha uzun
soluklu bir yapıya dönüşür.
 Kendi ayaklarının üzerinde durabilen, sorumluluklarının bilincinde, öz
güveni gelişmiş, kendine ve başkalarına saygılı bireylerden oluşan bir
grup, bir küme bir lider sayesinde zar zor bir araya getirilen, hedefini ve
merkezini tam saptayamamış bir grup ya da kümeden çok daha verimli
olacaktır.
 Motivasyon, takım çalışması yoluyla kazanılır. Vazgeçilmezlik ve
mükemmeliyetçilik kavramlarının yerini doğallık, güvenilirlik, anlayış ve
herkesi olduğu gibi kabul etmek kavramları almıştır.
34
EKİP ÇALIŞMASI VE TAKIM RUHU
35
İLETİŞİMİN MOTİVASYONA ETKİSİ
 Uyku dışında zamanımızın büyük bir bölümü diğer insanlarla iletişim
halinde geçmektedir. İnsanlarla yanlış iletişim kurma iş hayatında, sosyal
hayatta ve aile hayatında problemlere sebep olurken, doğru iletişim daha
başarılı ve daha mutlu bir hayatın kapılarını açan bir anahtar olacaktır.
 İletişimde özgüven ve motivasyon, iletişim kurma yeteneğimizi ve iletişim
becerimizi geliştirmektedir.
 Bu aşamada öncelikle kendimizle olan iletişimimizi yani öz kişisel
iletişimimizi gerçekleştirmeliyiz.
 Kendimizle olan iletişimde; özgüvenimiz ve motivasyonumuz temeldir.
Kendimize güven duymalı, inanmalı ve önemli hissetmeliyiz.
 Kendi gücümüze, yeteneklerimize ve sorumluluklarımıza sahip çıkarak
kendimizle kuracağımız barışık bir iletişim, başkaları ile iletişimimizde etkili
olacaktır.
 İçsel motivasyonun ön koşulu kendimize inanmak ve güvenmektir.
 İletişimde ilk aşama zihinsel olup, nereye gideceğimizi aklımızda
oluşturmaktır. İkinci aşama ise gideceğimiz yere varmak için harekete
36
geçmektir.
İLETİŞİMİN MOTİVASYONA ETKİSİ
37
İLETİŞİMİN MOTİVASYONA ETKİSİ
 İçsel motivasyon, düşünce ve eylemde başarının temelidir. Başarılı bir içsel
motivasyon için enerjiye ihtiyaç vardır. Kişinin harcaması gereken enerji
vücudunun ve aklının ne durumda olduğu ile ilgilidir.
 Kendimizle olan iletişimde;
 Kendimizi haklı çıkartma çabasında olmamalıyız. Olabildiğince tarafsız
ve objektif olmalıyız.
 Kendimizde değişim yaratacağımıza inanmalıyız.
 Kendimizle barışık, kendi güç ve sınırlıklarımızı tanımayı
amaçlamalıyız.
38
İLETİŞİMİN MOTİVASYONA ETKİSİ
39
3 SANDALYE METODU
 Bu metot ta kişi bir oda da üç sandalye olduğunu farz ediyor.
 Birinci sandalyede kendi oturuyor ve olaya kendi açısından bakmaya
başlıyor.
İkinci sandalyede ise tarafsız birinin oturduğunu farz ederek bir de onun
açısından bakmaya çalışıyor.
Üçüncü sandalyede ise olayın aktörünün oturduğunu farz ederek olaya
bir de onun açısından bakmaya çalışıyor.
 Böylece empati yaparak olaylara farklı gözlerle bakmayı öğrenmiş
oluyoruz ve ona göre aksiyon planı gerçekleştiririz.
40
3 SANDALYE METODU
41
SORUNLARI FIRSATA DÖNÜŞTÜRMEK
 Sorunlarımız yaşamımızın her alanında bize yaşam gücü verir. Eğer,
sorunları sorun olmaktan çıkarıp bunlara hedefimiz yolundaki basamaklar
olarak baktığımızda, bakış açımızı fırsat çerçevesine göre
ayarladığımızda motivasyonumuz artar ve buna bağlı olarak ta iş
performansımız artar.
Performans : Yetenek + Motivasyon + Eğitim
 Bir sorunla karşılaştığımızda, bunu kendim için nasıl kullanabilirim
sorusunu sormak motivasyonumuzu artırır.
42
SORUNLARI FIRSATA DÖNÜŞTÜRMEK
43
SORUNLARI FIRSATA DÖNÜŞTÜRMEK
 Bu durumun birçok örneğiyle karşı karşıya kalabiliriz. İşte bunlardan biri;
 Bir tanıtım kampanyasının müşteriler tarafından yanlış algılanması
sonucunda ortaya "poşet çay" sorunu çıkmıştı..
 New Yorklu çay ve kahve tüccarı Thomas Sullivan 1904 yılında ithal
ettiği çayları restoranlara daha iyi tanıtabilmek için onları küçük ipek
kumaşlar içerisinde poşetleyerek müşterilerine numune olarak gönderir.
 İpek kumaş içerisinde göndermesinin nedeni, kendi çay markasına
müşterilerinin ilgilerini çekmektir. Bu isteğine ulaşır. Ancak, restoranlar
Sullivan'ın amacını kestirememiş, hatta bazıları bunun ipek bir kumaş
olduğunu bile anlamamış ve poşetleri direkt olarak çaydanlığın içerisine
koymuşlardır.
 Artık, çaydanlık temizlemekle fazla uğraşmaları
gördüklerinden de poşetli çay hoşlarına gitmiştir.
44
gerekmediğini
SORUNLARI FIRSATA DÖNÜŞTÜRMEK
45
SORUNLARI FIRSATA DÖNÜŞTÜRMEK
 Bunun üzerine restoranlardan Sullivan'a sipariş yağar.
 İpekli kumaş pahalı olduğundan Sullivan yeni siparişlerde artık tül
kullanır. Böylelikle ilk poşet çaylar doğmuş olur.
 Daha sonraları İngiliz Tetley firması bu uygulamayı daha ticari bir ürün
haline getirmiş ve 1953'den itibaren bugün kullandığımız anlamda poşet
çaylara benzer çayları pazarlamaya başlamıştır.
 Thomas Sullivan böyle bir sorunla karşılaşmış ve bu sorunu kendi hedefi
doğrultusunda çok iyi kullanmıştır. Adeta bir fırsata çevirmiştir.
46
SORUNLARI FIRSATA DÖNÜŞTÜRMEK
47
SORUNLARI FIRSATA DÖNÜŞTÜRMEK
 Sorun olarak nitelendirdiğimiz birçok şey karşımıza mucize olarak geri
çıkabiliyor. Yeter ki, biz buna inanalım ve onları sorun olmaktan çıkarıp
işimize yarar hale getirelim.
 Sorunlar hayatın bir parçasıysa biz de onları kabul edip işimize yarar
fırsatlara çevirebiliriz.
 Birçok sebepten dolayı kötü gittiğini, bize problem
düşündüğümüz her şeyi, biz de fırsatlara dönüştürebiliriz.
çıkardığını
 Sorun olarak görünen her şeyin arkasında unutmayın ki mutlaka sizin
için özel gizlenmiş hediye paketleri bulunmaktadır. Bunları açmayı ihmal
etmeyin. Böylece şikâyet etmekten kurtulursunuz.
 Bunun için en önemli örnek emekleyen bir çocuğun yürüme çabası.
 Yürümeye başlayıncaya kadar kaç kez düştüğü ve her seferinde yeniden
denemesi.
 Çünkü korkusuzca denemeye devam etmesi.
48
 Sorunlar düşündürür, duygular fırsata
döndürür.
SORUNLARI FIRSATA DÖNÜŞTÜRMEK
49
DUYGU VE DÜŞÜNCELERİ HEDEFE YÖNLENDİRME
 Neuro Linguistic Programming ya da kısaca NLP, düşünme, dil ve
davranış süreçlerini inceleyerek, hedeflere erişmek amacıyla onların nasıl
en etkin kullanılacağını öğreten bir çalışma alanıdır.
 NLP, her zaman istediğiniz sonuçlara ulaşabilmeniz için gereken
mükemmelliği irdelemenize ve yeniden oluşturmanıza olanak sağlayan bir
yöntemdir.
 NLP insanların zihinlerini değiştirerek yaşamlarını değiştirebileceklerinin
keşfedilmesidir. 1970'lerin başında bir matematikçi, bir bilgisayar uzmanı
ve bir dil bilimci tarafından üç psikoterapisti modellemeleriyle ortaya
çıkmıştır.
 NLP başlı başına pozitif bir düşünce sistemidir,
 NLP mükemmelliğin bilim ve sanatıdır,
 NLP kişinin kendisiyle ve diğer insanlarla iletişimidir,
 NLP beynin kullanma kılavuzudur,
NLP başarının teknolojisidir.
50
DUYGU VE DÜŞÜNCELERİ HEDEFE YÖNLENDİRME
51
DUYGU VE DÜŞÜNCELERİ HEDEFE YÖNLENDİRME
 Neuro (Sinir Algı);
 Yaptığımız her davranış ve düşüncenin kaynağı sinir sistemimizdir. Sinir
sisteminin temeli de beş duyumuzdur (görme, duyma, dokunma, tat ve
koku alma) ve bunlar düşünme biçimimizle ilgilidir.
 NLP’nin en çok üzerinde durduğu konu nörolojik süreçlerin etkinliğini
artırmak ve onu yönetebilme becerisi kazandırmaktır. Beyin ve vücut bir
sistem olmakla beraber aralarındaki ilişki NLP’nin temelini ortaya çıkarır.
 Linguistic (Dil - İletişim);
 Dil; kişinin kendisi ve diğer insanlar ile olan iletişimini içermektedir.
Kişinin kendi kendine söylediği olumlu veya olumsuz sözler
davranışlarına yansımaktadır, yani kendi iç iletişimimizde de dili kullanırız.
 Dil olmadan düşünceyi zihinimiz de canlandıramayız ve insanlarla
iletişim kuramayız. Dili kullanma biçimi, insan kimliğinin ve düşünce
biçiminin dışavurumudur.
 İnsanın duyu organlarıyla aldığı mesajlar sinir sistemi için bir dil teşkil
52
etmekte ve bundan dolayı da deneyimler;
sözcük, kelime ve sesle
anlamlandırılmaktadır.
DUYGU VE DÜŞÜNCELERİ HEDEFE YÖNLENDİRME
 Programming (Programlama);
 Programlama, İstediğimiz ve belirlediğimiz hedeflere ulaşmak için
iletişim ve sinir sistemimizi organize etmektir. Bütün davranışlar bir tür
yapı ve kalıp içerisinde oluşmaktadır. Sahip olduğumuz duygu, düşünce
ve davranışlar bu programlara göre anlam kazanmaktadır.
 Programlama, davranışlarımızla ilgili bir süreçtir ve değiştirmek
istediğimiz davranışlarımızı yeniden programlayabilir, geliştirebilir ve
zenginleştirebiliriz. Kısaca kendimizi başarıya ve mutluluğa götürecek
biçimde programlayabiliriz.
53
DUYGU VE DÜŞÜNCELERİ HEDEFE YÖNLENDİRME
54
DUYGU VE DÜŞÜNCELERİ HEDEFE YÖNLENDİRME
 Zihnin bedeni nasıl etkilediği ya da duygu ve düşüncelerin hedefe
yönlendirildiğinde neler yapılabileceğini aşağıda ki örnekle özetleyebiliriz.
 Hayal edin; söğüt ağacı yaprağına alerjiniz var. Dokunduğunuz anda
cildiniz kabarıyor, kızarıyor, deli gibi kaşınmaya başlıyor.
 Bunun üzerine doktora gidiyorsunuz ve doktor size bir alerji testi yapıyor.
Önce gözlerinizi sıkıca bağlıyor. Ardından sağ kolunuza söğüt yaprağı sol
kolunuza ise dut yaprağı süreceğini söylüyor. Ve testi uyguluyor.
 Tabii sağ kolunuz hemen kaşınıp yanmaya başlıyor. Sol kolunuzda ise
her şey normal.
 Ama gözlerinizi açtığınızda doktor sürprizi açıklıyor: “Aslında kaşınan
kolunuza dut yaprağı sürmüştük, alerjik olduğunuz söğüt yapraklarını ise
sol kolunuza sürdük!”
 Buradan da anlaşılacağı gibi, beyin gücümüzü nasıl yorumlarsak ve
nasıl telaffuz edersek hedefe yönelik aksiyonlarımız ve projelerimiz o
denli hızlı ve pozitif yönde gelişim göstermektedir.
55
İŞ STRESİ VE DİĞER KAYGILARDAN KURTULMA
56
İŞ STRESİ VE DİĞER KAYGILARDAN KURTULMA
 İçinde bulunduğumuz 21.yüzyıl içinde ülkenin ve dünya ekonomisinin
gidişi, politik hayatın belirsizlikleri, çarpık kentleşme ve yetersiz altyapı
imkânları, teknolojik değişikliklerin değişime uğrattığı yaşam tarzı,
alışkanlıklar ve kuşaklararası çatışma, zor, rekabetçi, aşırı çalışmaya
dayalı endüstriyel yaşamı gibi nedenler, çağımızın hastalığı olarak
görülen stresin insanları tehdit eden bir büyük tehlike olarak belirmesine
yol açmaktadır.
 İnsanın stresli bir durum karşısında kan basıncının yükseldiği, kalp
atışlarının hızlandığını, kas geriliminin arttığını ve solunumunun
düzensizleştiği biliniyor. Sebep ise hormonlar ve vücut kimyasalları.
 Bu maddeler insanda baş ağrılarından kalp krizine kadar her türlü fiziksel
hastalığı tetikleyebilecek kadar güçlüdür.
 Negatif duygu ve düşüncelerin sağlığa olumsuz etkileri ortada. Peki
pozitif duygu ve düşünceler de olumlu yönde etkili oluyor mu? Bilim
adamları “evet” diyor; “Zihin gücü hastalıkların tedavisinde kullanılabilir!”
57
İŞ STRESİ VE DİĞER KAYGILARDAN KURTULMA
 İş Stresinin Neden ve Sonuçları ;
Çevresel Nedenler ;
 Fiziki, teknik, genel ortam
 Bireysel Nedenler ;
 Geçimsizlik, aile, ölüm, boşanma, parasızlık, iş tecrübesi, kişilik, yaş,
cinsiyet, toplumsal ekonomik statü
 Örgütsel Nedenler ;
 Görev, rol, yapı, katılma, liderlik, kurallar
58
İŞ STRESİ VE DİĞER KAYGILARDAN KURTULMA
59
İŞ STRESİ VE DİĞER KAYGILARDAN KURTULMA
 İş Stresinin Neden ve Sonuçları ;
Fizyolojik Sonuçlar ;
 Baş ağrısı, kalp, tansiyon
 Psikolojik Sonuçlar ;
 Uyku bozukluğu, depresyon, tatminsizlik
 Davranışsal Sonuçlar ;
 Dalgınlık, kaza, alkol
 Örgütsel Sonuçlar ;
 Devamsızlık, performansta azalma
60
İŞ STRESİ VE DİĞER KAYGILARDAN KURTULMA
 İşle ilgili stresi önlemeye ve azaltmaya yönelik yöntemler bireysel ve
örgütsel olarak iki başlık altında toplanabilir.
 BİREYSEL YÖNTEMLER
 Bireysel olarak stresten uzaklaşmak için birçok insan farklı yöntemler
kullanmaktadır. İş hayatında veya iş dışında gerilimi azaltıcı bazı tedbirleri
almak, kişisel sağlık, verimlilik ve başarı için önemli bir zorunluluktur.
 Stresli bir durumla başa çıkmaya çalışırken kişinin kendisine olumsuz
şeyler yerine, olumlu ve mantıklı şeyler söylemesinin yararlı etkisi olur.
Olaylar karşısında gösterilen olumsuz tutumlar, kişinin kendine söylediği
olumsuz sözler, o olay sırasında hissedilen gerginliği artırmaktadır.
Bunun için;
 Gevşeme Teknikleri,
 Zaman Yönetimi,
 Etkili İletişim,
61
İŞ STRESİ VE DİĞER KAYGILARDAN KURTULMA
62
İŞ STRESİ VE DİĞER KAYGILARDAN KURTULMA
 İşle ilgili stresi önlemeye ve azaltmaya yönelik yöntemler bireysel ve
örgütsel olarak iki başlık altında toplanabilir.
 ÖRGÜTSEL YÖNTEMLER
Bunun için;
 Sosyal Destek,
 Duygusal İklimi Kontrol,
 Stres Yönetimi Eğitimi,
63
İŞ STRESİ VE DİĞER KAYGILARDAN KURTULMA
 Stresten uzaklaşmak için yapabileceklerimiz özetle şunlardır;
1) Olumlu alışkanlıklar edininiz,
2) Ayrıntılarla uğraşmayınız,
3) Günlük, haftalık, aylık yapılacak işleri sıraya koyarken önce zor ve
sevimsiz işlere öncelik vererek onları bitirmeye çalışınız,
4) Aşırı mükemmeliyetçilikten kaçınınız,
5) Yorucu ve zor işleri sabah saatlerine bırakınız,
6) İşinize konsantre olunuz,
7) Dinlenmek için de kendinize zaman ayırınız,
8) Bütün gününüzü işle doldurmayınız,
9) Televizyonun esiri olmayınız. Program seçiniz,
10) Kendinize ve ailenize de zaman ayırınız,
11) Yıllık tatile çıkınız,
12) Her gün yarım saat önce uykudan 64
kalkmayı deneyiniz,
13) Planlamaya önem veriniz.
ZİHİNDE CANLANDIRMA TEKNİĞİ
65
ZİHİNDE CANLANDIRMA TEKNİĞİ
 Zihinde canlandırma, zihinde olayları yaşıyormuş gibi prova etmektir.
Zihinde canlandırma yaparken, herhangi bir deneyimi yaşıyormuş gibi beş
temel duyu organımızı kullanırız.
 Deneyimi görür, işitir, dokunur, hisseder, koklar ve tadarız. Bu duyguların
belli bir uyum içinde, gerçekmiş gibi yapılanması iç referanslarımızı
oluşturur.
 Herhangi bir sporcuyu izledikten sonra hayran olup hareketlerini taklit
ettiğiniz olur mu? Onun gibi yürüyor, vücudunuzu onun gibi kullanıyor, ses
tonunu bile taklit ediyorsunuz. Raketi onun gibi açıyor, serbest atış
yaparken topu onun gibi yere vurup potaya atıyorsunuz. Onun gibi şut
atıyor, top sürüyor, servis atıyor, pas veriyorsunuz. Bunları zihninizde
mükemmel yapıyor ve zihninizde hayranlık duyduğunuz sporcuyla
özdeşleşiyorsunuz.
 Zihnimiz de aynı sistemle çalışır. Hiç oynamadığınız bir rakiple
zihninizde oynayabilir, kendinizi çeşitli duyumlar ve değişik şekillerde
hayal ederek bir iç deneyim kazanabilirsiniz. Zihin, çeşitli resimler
oluşturarak, hiç yaşanmamış bir deneyimi yaşamış gibi algılar.
66
 Zihinde canlandırma çalışmasının önceliği, resimlerle düşünmedir.
KAYNAK ÜÇGENİ TEKNİĞİ
 İnsan hayatında fark yaratan üç önemli kriter;
 Yetkinlik,
 Hedef,
 Motivasyon,
 Bu üç kavramı hayatın içinde şu örnekle bütünleştirebiliriz.
 Futbolcuların çok iyi antrenmanla ve yatırımla, disipline edilmiş bir
çalışma düzeni ile iyi bir futbolcunun gerektirdiği YETKİNLİKLERE sahip
olması çok mümkün.
Sahaya çıktıklarında iyi bir ekip, harika bir futbol, hedefe kilitlenmiş
futbolcular ve HEDEFE ulaşmaya odaklanmış oyuncular takımı
bulabilirsiniz.
Bunların içinde sıra dışı bir performans sergileyen birkaç futbolcu ortaya
çıkabilir. Olağanüstü performans, etkileyici ve şaşırtıcı olabilir. Bu kişilerin
diğerlerine göre ortaya koyduğu fark nedir?
Yetenek kesinlikle…, çok istemek daha çok istemek evet…. hedefe
kilitlenmek evet…..
67
Ancak en önemli sözcük ise MOTİVASYON olacaktır.
SİLVA TEKNİĞİ
 5 ( Kafa dik pozisyonda, sırt düz durumda, gözler karşıya bakıyor)
 4 ( Çene eğik, gözler yukarıya doğru bakıyor )
 3 (Gözler kapalı, bedensel gevşeme; dil, çene, omuz, kalça )
 2 ( Gözler kapalı, zihinsel gevşeme )
 1 ( Temel seviye alfa; kendi kendini hipnoz etme )
68
KAYNAK ÜÇGENİ TEKNİĞİ
69
Teşekkür ederim...
70
Hakan DURAN
NOVAGENİX