Transcript ඊ - අපද්‍රව්‍ය

ඉලෙක්ලරොනික අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණය - ශ්‍රී ෙංකාව්‍
ඉලෙක්ලරොනික අපද්‍රව්‍ය අර්ථ දැක්වීම …..
 ඉලෙක්ලරොනික අපද්‍රව්‍ය “ඊ - අපද්‍රව්‍ය” නැතිනම් “විද්‍යුත්
අපද්‍රව්‍ය හා ඉලෙක්ලරොනික ලමව්‍ෙම්” (WEEE) යනු ඕනෑම
කැඩී ගිය අනව්‍ශ්‍ය විද්‍යුත් ලහෝ ඉලෙක්ලරොනික භාණ්ඩයන්
ලේ.ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කළ හැකි ඉලෙක්ලරොනික භාණ්ඩයන්
සමහරක් තව්‍ දුරටත් ලව්‍ළඳ ද්‍රව්‍ය ලෙස ව්‍ර්ගීකරණය කළ හැකි
නමුත් නැව්‍ත භාවිතා ලනොකළ හැකි අපද්‍රව්‍යම ලෙස සැෙලක්.
ලමහිදී ලද්‍යයාකාරලේම ඉලෙක්ලරොනික අපද්‍රව්‍යය ව්‍ෙට
දිරාලනොයන අහිතකර විෂ සහිත ලකොටස් අඩංගු ව්‍න හා ජෛව්‍
ජීර්ණ ලනොව්‍න බව්‍ට ව්‍න පිළිගැලේ.
ඊ - අපද්‍රව්‍ය ව්‍ර්ගීකරණය
ලමම ව්‍ර්ීකකණය ්‍රමම ීපප ක ිදුකකෙ හැකි . ිදලෙෝේ
ලේස්ට් මැලේජ්මේට් ආ තන එ පහත ලෙස ව්‍ර්ීකකණය
එකඟ .
විෂද්‍යායක ලකොටස් අඩංගු ඊ- අපද්‍රව්‍ය
විෂද්‍යායක ලකොටස් ලනොමැති ඊ- අපද්‍රව්‍ය
සුළු ලව්‍නස්කමක් මගින් නැව්‍ත භාවිතයට ගත හැකි ද්‍රව්‍ය
- උදා : පරිගයක
විෂද්‍යායක ලකොටස් අඩංගු ඊ- අපද්‍රව්‍ය
ජිවින්ට සහ පරිසරයට හානිවිය හැකි මුෙද්‍රව්‍ය සහ සංලයෝග
අඩංගුව්‍ පැව්‍තිය හැකි ඊ - අපද්‍රව්‍ය ලමයට අයත් ලේ.
නිදසුේ ලෙස ,
CRT ලමොනි ර්
විදත් පරිපථ
ිද ුමම ආකාණල ැැ රි / ලකෝෂ
ණසදි අඩංගු ැල්ැ ේ
විෂද්‍යායක ලකොටස් ලනොමැති ඊ- අපද්‍රව්‍ය
ජිවින්ට සහ පරිසරයට හානිවිය හැකි මුෙද්‍රව්‍ය සහ සංලයෝග අඩංගුව්‍
ලනොමැති ඊ - අපද්‍රව්‍ය ලමයට අයත් ලේ.
උදාහණය ලෙස ,
ලෙෝහ , ප්ොස්ටික් සහ ලනොල ක් ආකාණල දැව්‍ අඩංගු ලකො ස්
සහ උපාංග
අප නිව්‍ැරදි ප්‍රතිචක්‍රිකරණයක් කෙයුත්ලත්
කුමක් නිසාද්‍ය?
http://www.youtube.com/watch?v=ZHTWRYXy2gE
 චීන , ඉේදි ාව්‍ ආදී ජෛව්‍ සහ පරිසණ හිතකාමී ලනොව්‍න
මුලෙෝප ේ භාවිත හණහා ඊ අපද්‍රව්‍ය කළමනාකණය කණන
අයුරු වීඩිල ෝ ප ේ දැක්ලේ.
ලෙොව්‍ම විශ්ව්‍ ගම්මාන කි - එ
සුරැීපම අප යුතුකම ..
ඊ - අපද්‍රව්‍ය මගිේ ඇතිව්‍න පාරිසරික ගැ ළු ,
 දිණාප් ලනොව්‍න ප්ොස්ටික් ද්‍රව්‍ය
 ඇතැම් අැලි ඉලෙක්ලරොනික ලමව්‍ෙම්හී ඊ ම්, කැඩ්මි ම් ,
ලැරිලි ම්,ණසදි සහ බ්ලණෝමිනිකණය වූ ගිනි පරිව්‍ාණක විෂදා ක
මුෙද්‍රව්‍ය සහ ණසා නික සංල ෝග පැව්‍තීම.
 ගිනිගැනීලම්දී , එව්‍ැනි ලමව්‍ෙම් මගිේ විෂ ව්‍ායුේ පරිසණ
එකතුවීම.
ඇතුළු ලැොලහෝ සංීපර්ය පාරිසරික ැෙපෑම් ඊ - අැලි ද්‍රව්‍ය මගිේ
ිදුකලේ
ඊ - අපද්‍රව්‍ය මගින් ඇතිව්‍න ලසෞඛ්‍යය ගැටළු,
 නිකල් ( Ni) - ඇුකම, සලම් ලණෝග , ලපනහළු ව්‍ෙ හානිවීම,
පිලිකා කාණක කි
 ඇන්ටිමනි (Sb) - සම සහ ඇස් කැසීම, හිසලකස් ගැෙවි ාම,
හදව්‍ත සහ ලපනහළුව්‍ෙ හානි ිදුකවීම, සරුැලේ සංකුෙතා
 ලබරිලියම් (Be) - ආනන නියුලමෝනි ාව්‍, ස්ව්‍සන ව්‍යකුෙතා,
ලපනහළු පිලිකා ඇතිවීම
 කැඩ්මියම් ( Cd) - ලපනහළු තුව්‍ාෙවීම සහ මණය ිදුකවීම,
ව්‍කුගඩු තුව්‍ාෙවීම, පිලිකාකාණක කි.
 ලෙඩ් / ඊයම් ( Pb) - ආහාණ අරුචි , ලප්ශිේලේ ලේදනාව්‍,
හිලසේණද , ශාරීරික ුකර්ව්‍ෙතාව්‍ , ලමොෙ
හානිවීම හා මණය
ිදුකවීම. එලමේම ප්‍රෛනක පද්ධති
හානිවීම ිදුකලේ.

තව්‍දුරටත් ,,,
බ්ලරෝමිනිකරණය වූ ගිනි පරිව්‍ාරක විෂද්‍යායි රසායනික
සංලයෝග මගින් ඇතිව්‍න ලසෞඛ්‍යය ගැටළු,
 බහු බ්ලරෝමිකරණය වූ ජද්‍යෆිලනොල් ඊතර (Polybrominated Diphenyl
Ethers ) - PBDE – නිරක්තිය, චර්ම ගැටළු, අක්මාව්‍ + අමාශ්‍ය සහ
තයිලරොයිඩ් ව්‍ෙ සංකුෙතා. ගර්භනී මාතාව්‍න්ට ලමය මාරාන්තික
සංලයෝගයකි.
 Tetra Bromo Bisphenol-A (TBBPA) - විකෘතීන් / පිලිකාකාරකයක් ලෙස
ක්‍රියාත්මක ව්‍න අතර , අන්තරාසර්ග පද්ධතියට හානි ලේ. ෛෙෛ ජිවින්ට
ඉතා විෂ සහිතයි.
.
 Polybrominated Biphenyls (PBB) - ආහාර ෛාෙයන් තුලින් සිරුරට
ඇතුළුව්‍න අතර අක්මාව්‍, ව්‍කුගඩු සහ තයිලරොයඩ් ව්‍ෙට හානිකරය.
තව්‍ුකණ ් ,,,
පි. වී. ිද. ( PVC) - ස් ව්‍ අක්මාව්‍ හානිකණ .
ආසනික් ( As)- චර්ම සහ ලපනහළු පිලිකා ලහේතුකාණක කි.
ලබ්රි ම් ( Be) - හෘඳ ස්පේදනල ලව්‍නස්වීම් , අංශභාග ,
මණය ිදුකව්‍න අතණ ෛෙෛ ජිවිේලේ ඇස් ව්‍ෙ ැෙපායි.
ඊ - අපද්‍රව්‍ය සඳහා විසුකම්,,
 අව්‍ශයම ඉලෙක්ලරොනික උපකණය පමයක් භාවිතා
කණේන
 උපාංගල උපරිම ආයුකාෙ ම භාවිතා කණේන
 භාවිත
ගතලනොහැකි අැලි ද්‍රව්‍ය ප්‍රතිචක්‍රිකණය
ෙක්කණේන.
ප්‍රතිචක්‍රීකණය
නු,,
ලමහිදී ප්‍රතිචක්‍රීකණය
නුලව්‍ේ අදහස් කණේලේ, ලමව්‍ෙමක්
නිෂ්පාදනල දී, නව්‍තම අමුද්‍රව්‍ය ල ොදාගැනීම ලව්‍නුව්‍ ලව්‍න් උපාංගව්‍ලිේ නිස්සාණය කණග් පදාර්ථ ේලගේ එ
නිෂ්පාදන කිරීමයි. ලමමගිේ ස්ව්‍භාවික සම්ප් ක්ෂ වීම, ශක්ති
පරිලභෝෛන අව්‍මවීම, ව්‍ායුලගෝෙ සහ ෛෙලගෝෙ ුකෂය
ව්‍ැෙීපම ිදුකලේ. එලමේම සාම්ප්‍රදායික අපද්‍රව්‍ය ැැහැණකිරීලම්
අව්‍ශයතාව්‍ අඩුව්‍න අතණම,හරිතාගාණ ව්‍ායුේ පරිසණ
එකතුවිමද පාෙන ලේ.
ඊ - ප්‍රතිචක්‍රීකණය කෙයු් ල් ඇයි ?
1.ස්ව්‍භාවික සම්ප් අව්‍ශයතාව්‍ අව්‍ම කණගත හැක.
2. ව්‍ටිනා ැැණ ලෙෝහ නිස්සණය කණගත හැකි .
3. ශක්ති අව්‍ශයතාව්‍ අඩුකණගත හැකි .
4. පරිසණ හිතකාමි
5. හරිතාගාණ ආචණය අව්‍ම ලේ.
6. ආර්ථිකව්‍ ව්‍ාිදදා ක .
ඊ - අපද්‍රව්‍යය සම්බන්ධ ජනතික පාෙන ආයතන
 WEEE Directives - යුලණෝප
BASEL ACTION NETWORK ( BAN)
මධයම පරිසණ අධිකාරි - ශ්‍රී ෙංකාව්‍
නීති සහ අණපනත්
The WEEE Directive
භාවිතා කණන ෙද ිද ුමම ඉලෙක්ලරොනික සහ විදත් උපාංග එකතු කිරීම,ප්‍රතිචක්‍රීකණය සහ මුෙපදාර්ථ ේ
නිස්සණය කිරීම සඳහා නීති මාොව්‍ක් යුලණෝපා සංගමල
ව්‍ර්ෂ 2003 සම්මත කණග් ල් . ලමම නීතිව්‍ෙ අනුව්‍
ම් උපාංග ක් නිෂ්පාදන කෙ සමාගම විිදේ එම
භාණ්ඩ පරිසණ හිතකාමී ලෙස ැැහැණකිරීලම් ව්‍ගීපම
දැරි යුතු .
නීති සහ අණපනත්
 Basel Action Network – BAN
ලෙෝක පාරිසරික ත් ව්‍ ේ අහිතකණ ැෙපෑම් ඇතිකණමිේ ලෙෝක
පුණ ිදුකව්‍න නීතිවිලණෝධී හානිකණ ඊ-අපද්‍රව්‍ය සහ එහි තාක්ෂය ේලේ
ලව්‍ළඳ ආ්‍රමමය ේ එලණහිව්‍ ක්‍රි ා් මක ව්‍න ප්‍රධානතම ලෙෝක
සංවිධාන BASEL සංවිධාන ලේ. ැාසල් ප්‍රඥප්ති මගිේ ලෙොව්‍
ණ ව්‍ල් ලදකක් අතණ ිදුකව්‍න පාණසරික හානිදායි ඊ- අපද්‍රව්‍ය
පාෙන ක
් කණන අතණම දියුණු ණ ව්‍ල් මගිේ ුකප්ප් ණ ව්‍ෙ
පාරිසරික ත් ව්‍ ේ ලනොසෙකා ඊ- අපද්‍රව්‍ය ලහලීම සම්ැේදල ේ
ජනතිකව්‍ ක්‍රි ා් මක ලේ. ලමම සංවිධාන 1992 ව්‍ර්ෂල දී
ඇතිකණන ෙද අතණ, ප්‍රධාන කාර් ාෙ ස්විට්සර්ෙේතල ජිනීව්‍ා
නගණල පිහි ඇත.
නීති සහ අයපන් - ලද්ශී
මධයම පරිසර අධිකාරිය - (CEA)
ශ්‍රී ෙංකාලේ ඊ - අපද්‍රව්‍ය කෙමනාකණය අධීක්ෂය
කණනු ෙැේලේ මධයම පරිසණ අධිකාරි මගිේ . පරිසණ
අමාතයංශ සහ ැාසල් ප්‍රඥප්තිල පාෙක ආ තන අතණ
ඇතිකණග් අව්‍ලැෝධතා ගිවිසුම අනුව්‍ CEA ආ තන
මගිේ සම්ැේධීකණය කණයි. එහිදී ඇතිකණග් එකඟතාව්‍
අනුව්‍, ඊ- අපද්‍රව්‍ය කළමනාකණය සඳහා
ෛාතික ප්‍රතිප් ති ක් සැකසීම සහ එ ක්‍රි ා් මක
කණවීම ගිවිසලගන ඇත.
ෙංකාලේ ඊ - අපද්‍රව්‍යය සැෙසුම්කරණලේ නියමු ආයතනය
සිලෙෝන් ලව්‍ස්ට් මැලන්ජ්මන්ට් පුද්ගලික සමාගම
 අේතර්ෛාතික ප්‍රමිතීේ අනුව්‍ ඔැලේ ඊ- අපද්‍රව්‍ය
ප්‍රතිචක්‍රීකණය කෙ ැව්‍ සහතික කණන BASEL ප්‍රතිචක්‍රීකණය
සහතික ශ්‍රී ෙංකාලේ නිකු් කෙ හැක්ලක් අප ආ තන
පමණි.
 අප හ BASEL සහතික ඇත.
 අප හ මධයම පරිසණ අධිකාණල සහතික ඇත.
 ශ්‍රීෙංකාලේ ප්‍රමුඛ ලපලල් ආ තන ිද ල්ෙලේම ව්‍ණේ ඊ අපද්‍රව්‍ය සැෙසුම් කණේලේ අප ආ තන යි.
ශ්‍රී ෙංකාලේ ඊ- අපද්‍රව්‍ය කළමනාකණයල ප්‍රමුඛල ෝ - CWM
CWM ආයතනලේ හරය,,
ශ්‍රී ෙංකාලේ ආල ෝෛන මණ්ඩෙල ( BOI ) පුර්ය අනුමත ව්‍යාපෘති ක් ලෙස
ක්‍රි ා් මක ව්‍න පරිසණ හිතකාමී ව්‍යාපාණ කි. ඊ- අපද්‍රව්‍ය කළමනාකණය
සඳහා ශ්‍රී ෙංකාලේ පිහි ව්‍න ෙද පළමු ව්‍යාපෘති ලම ව්‍න අතණ ඊ- අපද්‍රව්‍ය මගිේ
පරිසණ
ව්‍න හානි අව්‍ම කිරීම සඳහා එම අපද්‍රව්‍ය එකතු කණ ප්‍රතිචක්‍රිකණය
ෙක්කිරීම සහ ප්‍රෛාව්‍ දැනුව්‍් කිරීම මුලික අණමුණු ලේ.
සංව්‍ර්ධනල දී විදත් තාක්ෂණික උපකණය භාවිතා කිරීම ිදුකව්‍න අතණ එමගිේ
ිදුකකණන පරිසණ හානි ව්‍ෙක්ව්‍ා ගැනීම සඳහා අව්‍ශය පරිසණ හිතකාමී
උපා මාර්ග හඳුේව්‍ා දීම් , සංව්‍ර්ධන ක්‍රි ාව්‍ලිල දී ඉව්‍් කණන අපද්‍රව්‍ය
කළමනාකණය කණ, පරිසණ ආණක්ෂා කිරීම් ලමමගිේ ිදුකලේ.
ලමම ක්‍රි ාව්‍ලි සම්පුර්ය කණගැනීම සඳහා අව්‍ශය ිද ුමම පාරිසරික සහ ව්‍ාණිෛ
සහතික ේ අප සතුව්‍න අතණ අව්‍ශය තාක්ෂණික සහ ෛර්මේ ණල ේ ෙැාගනී.
අපි ක්‍රියාත්මක ව්‍න අයුරු,
1. ඊ- අපද්‍රව්‍ය ිද ුමම පුද්ගලික, ණෛල සහ තනි පුද්ගෙ ේලගේ එකතු
කිරීම.
2.එකතුකළ අපද්‍රව්‍ය ලකො ස් ව්‍ෙ ලව්‍ේ කිරීම.
3. ලතෝණාග් අපද්‍රව්‍ය ව්‍ටිනා ලෙෝහ නිස්සණය සඳහා ෛර්මනිල
කර්මාේතශාොව්‍ ල ොමුකිරිම.
4. කර්මාේත ශාොලේදී , ණ් ණේ, ප්ෙැටිනම්, රිදී ව්‍ැනි ව්‍ටිනා ලෙෝහ
ලව්‍ේකණ ගැනීම.
5. BASEL ප්‍රඥප්ති
අනුකුෙව්‍ ඊ- අපද්‍රව්‍ය ප්‍රතිචක්‍රීකණය කෙැව්‍ සහතික
කණනා BASEL හ් ලව්‍නි ඇමනුම අදාෙ සහතික ඊ- අපද්‍රව්‍ය ෙැාුකේ
ආ තන
/ පුද්ගෙ ා නිකු් කිරීම.
6. අපලේ ආ තන සමග ව්‍ණේ අව්‍ලැෝධතා ගිවිසුමක එළබි ිදටින
ආ තන ේ අව්‍ශය ISO පාරිසරික ත් ් ව්‍ සහතික ෙැාගැනීම අව්‍ශය
ප්‍රතිචක්‍රීකණය මධයස්ථාන ලෙස අපලේ කර්මාේතශාොව්‍ භාවිත
ඉඩ
දීම.
අපි ප්‍රතිචක්‍රීකණය කණනා උපාංග ,,
• Computer mother boards
• PC scraps
• CRT monitors
• LCD panels
• TV boards
• Power supply
• Transformers with/ without cables
• HDD
• Optical drivers & FDD
• Printers, Keyboard + mouse
• Fax + telephones Copper foil from Monitors
• CRT tubes & TVs
• cables with plug
අපි ප්‍රතිචක්‍රීකණය කණනා උපාංග ,,
• TV York / Coils
• TV & Monitor circuits
• TV equators,
• small fans
• motor from washing machines
• Magnetron
• Compressors
• Copy/ printer circuit boards
• IT circuit boards
• All type of plastics that result of dismantling process
• Copper cables Etc
ඔබට / ඔබලේ ආයතනයට ෙැලබන ව්‍රප්‍රසාද්‍යයන්,
1. ISO ත් ් ව්‍ සහතික ේ ෙැාගැනීම අව්‍ශය නිිද
ප්‍රතිචක්‍රීකණය සහතික
2. BASEL ප්‍රතිචක්‍රිකණය
අදාෙ ැලසල් ප්‍රඥප්තිල 7 ව්‍න
අමුනුම අදාෙ සහතික .
3.ඔැලේ ආ තන නිිද ප්‍රතිචක්‍රීකණය ක්‍රි ාව්‍ලි ක නිණත ව්‍න
ැව්‍ ණෛ
අදාෙ ආ තන ේ දැේවීම.
4.ඔැලේ ආ තනල
හප් නාම ෛනතාව්‍ අතණ වි ාප්ත වීම.
5. නිිද අපද්‍රව්‍ය කළමනාකණය ක් ආ තන
තිබීම
6. විලෂේ ලතොණ පාරිසණ ක ස්ව්‍සන කිරීම ඉඩ ෙැබීම.
7. ඊ- අප ද්‍රව්‍ය කෙමනාකණය සඳහා ව්‍ැ ව්‍න මුදෙ ඉතිරි වීම.
අපලේ විලශ්‍ේෂතා,
1. ෙැාුකේ ඊ- අපද්‍රව්‍ය මුෙ ිද අග දක්ව්‍ා, ප්‍රතිචක්‍රිකණයල
විවිධ අව්‍ස්ථාව්‍ේ නිරීක්ෂය / හඳුනාගැනීම හැකිවීම.
2. උපකණය ව්‍ෙ ම්කිිද ද් ත ේ ඉතිරි වී තිබුලේ නම්, එම
ද් ත තුේව්‍න පාර්ශව්‍ ක ල ොමු ලනොවීම. නැතලහෝ ,
ද් ත ේලේ සුණක්ෂිත භාව්‍ සහතික කිරීම.
3. ම්කිිද ආ තන ක් ෙැාුකේ අපද්‍රව්‍ය ව්‍ෙ ණහිදගත භාව්‍
ආණක්ෂා කිරීම.
අපලේ අනාගත අරමුණු ,
අප සතුව්‍ ඇති ප්‍රධාන අණමුය ව්‍ේලේ , ජිවිේ
ජීව්‍් වීම සුුකසු පරිසණ ක් ඔැ ිද ුම ලදනාලේම
සහභාගි් ව්‍ල ේ නිර්මාය කිරීමයි.
ඊ- අපද්‍රව්‍ය උපද්‍රව්‍ල ේ ජෛව්‍ ලගෝෙ ආණක්ෂා
කණගැනීම අප ආ තනල යුතුකම සහ ව්‍ගීපම
ලෙස අප සෙකේලනමු.
අපලේ අනනයතාව්‍ය
1.BOI අනුමත එකම ඊ- අපද්‍රව්‍ය කළමනාකණය ආ තන යි.
2 ලෙෝක ව්‍යාප්ත ලව්‍ළද ෛාෙ සමග සම්ැේධතා
3. ඍජුව්‍ම ලෙෝහ නිස්සණය ිදුකකණන කර්මාේතශාොව්‍ක් සමග
ව්‍යාපෘති ිදුකකිරීම
4. ලමම ක්ලෂේත්‍රල පව්‍තින විලශේෂඥ දැනුම
5. ණාෛය සහල ෝගිතාව්‍
6. පරිසණ
ඇති ඇල්ම ෛානගතව්‍ පැව්‍තීම.
ව්‍ැඩි විස්තර ෙබාගැනීම සඳහා,
CEYLON WASTE MANAGEMENT (PVT) LTD
Level 6, East Lower Tower
World Trade Center
Colombo 01
Sri Lanka.
Hotline : +94 -11 4-336336
E Mail : [email protected]
Web – www.ewaste.lk
ස්තුතියි