Transcript ΟΘΩΝΑΣ, Ο ΠΡΩΤΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ
ου
ΟΘΩΝΑ ΩΣ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20
ΑΙΩΝΑ
• Ξέσπασμα εμφυλίου πολέμου μετά τη δολοφονία του
Καποδίστρια.
Η επέμβαση των
Μ. Δυνάμεων οδήγησε στην
Ανεξαρτησία της Ελλάδας
αλλά άνοιξε και το δρόμο
προς την κηδεμονία…
Δίπλα: ο τσάρος της Ρωσίας
Νικόλαος,
η βασίλισσα της Μ. Βρετανίας
Βικτορία
και ο βασιλιάς της Γαλλίας
Λουδοβίκος-Φίλιππος
•Επέμβαση των Μεγάλων
Δυνάμεων και ορισμός του
17χρονου γιού του βασιλιά
της Βαυαρίας Λουδοβίκου
Α΄, του Όθωνα, ως βασιλιά
της Ελλάδας.
• Άφιξη του Όθωνα στο Ναύπλιο (25 Ιαν. 1833)
• Καθιέρωση του πολιτεύματος της Απόλυτης Μοναρχίας.
ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ
ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ (1832-1862)
Α . Περίοδος
Αντιβασιλείας
(ι832-1835)
Β . Περίοδος
Απόλυτης
Μοναρχίας (18351843)
Γ . Περίοδος
Συνταγματικής
Μοναρχίας (1844-1862)
• Επειδή ο Όθωνας ήταν ανήλικος, σχηματίστηκε
επιτροπή αντιβασιλείας από τους Βαυαρούς
Άρμανσμπεργκ (πρόεδρο), Μάουρερ, Έιντεκ. Η
περίοδος της Αντιβασιλείας κράτησε από το 1832 μέχρι
το 1835 και υπήρξε εξαιρετικά σκληρή.
Περίοδος
Αντιβασιλείας
1833-1835
Μέσα:
Συγκεντρωτικό
σύστημα
Παραγκωνισμός
ηγετών
Επανάστασης
Στόχοι:
Διοίκηση
και θεσμοί
δυτικού
τύπου
Αποτέλεσμα:
Δυσφορία-αντίδραση του λαού
(«Βαυαροκρατία») που αντιμετωπίστηκε
με διώξεις και ένοπλη επέμβαση
Το έργο της Αντιβασιλείας
Διοίκηση:
10 νομοί
42 επαρχίες
Δήμοι (καταλύεται η
κοινοτική αυτοτέλεια)
 Μεταφορά της πρωτεύουσας από το Ναύπλιο
στην Αθήνα (1834)
 Μεταφορά της πρωτεύουσας από το Ναύπλιο
στην Αθήνα (1834)
 ΣΤΡΑΤΟΣ
 8.000 Βαυαροί
 Αποκλεισμός Αγωνιστών
 Δυσαρέσκεια
 Στροφή στη ληστεία
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ
Αλληλοδιδακτικά
Δημοτικά
Επταετούς
διάρκειας
•Τριτάξια
1837 στην
Αθήνα
1837
Πολυτεχνικό
Σχολείο
Ελληνικά
•Τετρατάξια
Γυμνάσια
Η οικία Σ. Κλεάνθη στις υπώρειες της Ακροπόλεως, όπου στεγάσθηκε το πρώτο
ελληνικό Πανεπιστήμιο (Μάιος 1837)
• Αντιβασιλεία
- Βαυαροκρατία:
•Συγκεντρωτικό σύστημα, παραγκωνισμός αγωνιστών
Δυσφορία
αντιδράσεις
Δίκη – καταδίκη του Κολοκοτρώνη και Πλαπούτα «εις θάνατον»!
Οι Βαυαροί, που ήρθαν με τον Όθωνα και κυβέρνησαν την Ελλάδα απολυταρχικά θα
περιφρονήσουν και θα αγνοήσουν και τους φτωχούς λαϊκούς αγωνιστές του '21, που
είχαν ποτίσει με ποταμούς αιμάτων το δέντρο της λευτεριάς και που τώρα ζητούσαν
αποκατάσταση. Ορισμένες φορές η περιφρόνηση αυτή θα λάβη την μορφή ωμής
καταδίωξης και φυσικής εξόντωσης. Κραυγαλέες περιπτώσεις οι θανατικές καταδίκες
των πατριωτών στρατηγών Θεοδώρου Κολοκοτρώνη (25 Μαΐου 1834) και Γιάννη
Μακρυγιάννη (16 Μαρτίου 1853), του Νικολάου Πλαπούτα κ.α.π.
Προσδοκίες ελληνικού λαού για
απομάκρυνση Βαυαρών
Απολυταρχική άσκηση
εξουσίας
Μάιος 1835
Πρωθυπουργός ο
Άρμανσμπεργκ
Ενηλικίωση
Όθωνα
Ο Τύπος κατά της
«καμαρίλας»
Νέος πρωθυπουργός
ο Ρούντχαρτ (1837)νέες αντιδράσεις
Απομάκρυνση ηγετών
ρωσικού και γαλλικού
κόμματος (Μεταξάς-Κωλέττης)
Η Πρωθυπουργία σε
Έλληνες (ΖωγράφοςΜαυροκορδάτος-Χρηστίδης)
•1835 ενηλικίωση του Όθωνα – χάρη στον Κολοκοτρώνη και Δημ. Πλαπούτα
Απολυταρχία του Όθωνα – «ελέω Θεού Βασιλεύς της Ελλάδος»
•1835 γάμος Όθωνα-Αμαλίας
Αντιδράσεις
•Άρθρα αντιπολιτευτικά (εφημερίδες)
•Ληστοκρατία
•Μυστικές οργανώσεις
•Συνωμοσίες των «πρoστάτιδων δυνάμεων»
•Και τελικά:
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ (3 Σεπτεμβρίου 1843)
Η Αμαλία, ο
μυστικός γάμος
της οποίας με
τον Όθωνα
(10/11/1836)
δυσαρέστησε
τους Έλληνες.
Η ίδια η
βασίλισσα
κατάφερε
γρήγορα να
διαλύσει τις
αρνητικές
εντυπώσεις και
να γίνει
συμπαθής στο
λαό.
Εδώ, με τη
φορεσιά που
καθιερώθηκε
έκτοτε ως
εθνική.
ΟΙ ΑΦΟΡΜΕΣ
•ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΕΧΕΙΑ ΑΓΡΟΤΩΝ
•ΛΗΣΤΕΙΑ
•ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ ΔΑΝΕΙΩΝ
•ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΔΥΝΑΜΕΩΝ
•ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
Μπροστά από τα ανάκτορα
στρατός και λαός απαίτησαν
ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ και
«ΣΥΝΤΑΓΜΑ»
Ηγέτες:
•Γιάννης Μακρυγιάννης
•Δημήτριος Καλλέργης
•Ανδρέας Μεταξάς
•Μαυροκορδάτος,
Κωλέττης, Μεταξάς και
Λόντος απαιτούν
παραχώρηση
Συντάγματος
•Ο συνταγματάρχης
Καλλέργης με τον
Μακρυγιάννη
συγκεντρώθηκαν έξω από
τα ανάκτορα απαιτώντας
Σύνταγμα.
•Ο βασιλιάς τελικά
παραχώρησε Σύνταγμα.
4ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου
Β. ΑΠΟ ΤΗΝ 3η ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1843
έως ΤΗΝ ΕΞΩΣΗ ΤΟΥ ΌΘΩΝΑ (1862)
Το Σύνταγμα του 1844
 Καθιέρωσε το πολίτευμα της συνταγματικής
μοναρχίας
 Τη νομοθετική εξουσία ασκούσαν από κοινού
βασιλιάς, Γερουσία (τα μέλη της διορίζονταν από
τον βασιλιά και ήταν ισόβια) και Βουλή.
 Τη δικαστική εξουσία άσκουσαν οι δικαστές οι
οποίοι διορίζονταν και παύονταν από τον βασιλιά.
 Την εκτελεστική εξουσία ασκούσε ο βασιλιάς μέσω
υπουργών τους οποίους διόριζε και έπαυε ο ίδιος
χωρίς την έγκριση της Βουλής.
Το Σύνταγμα (1844)
Εκτελεστική εξουσία
ΒΑΣΙΛΙΑΣ
ΒΟΥΛΗ
Νομοθετική εξουσία
ΓΕΡΟΥΣΙΑ
ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΩΜΑ (:άνδρες άνω των 25 ετών με
ιδιοκτησία ή επάγγελμα)
 Καθιέρωσε επίσημη θρησκεία του κράτους
την Ορθοδοξία.
 Καθιέρωσε την ισότητα των πολιτών
απέναντι στο νόμο, την ελευθερία του τύπου,
την κατάργηση της δουλείας και των
βασανιστηρίων.
 Ο εκλογικός νόμος που ψηφίστηκε την ίδια
μέρα έδωσε δικαίωμα ψήφου μόνο σε όσους
άντρες είχαν συμπληρώσει το 25ο έτος της
ηλικίας τους και είχαν κάποια ιδιοκτησία ή
ασκούσαν κάποιο επάγγελμα
•Περίοδος Συνταγματικής
Μοναρχίας του Όθωνα
(1844-1862)
ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ
• Οι υπερεξουσίες του βασιλιά
νόθευαν το δημοκρατικό
χαρακτήρα του πολιτεύματος.
• Αθέμιτες παρεμβάσεις του Όθωνα
στα πολιτικά πράγματα και
παραβίαση του συντάγματος.
• Μη αναγνώριση των κομμάτων
Νόθος Κοινοβουλευτισμός
Εκλογές 1844
 Διαρκούν τρεις μήνες!
 Καλπονοθεία
 Κόμματα – ληστές, επεμβάσεις των πρέσβεων των
μεγάλων Δυνάμεων και η παρέμβαση του βασιλιά
νοθεύουν τη λαϊκή βούληση
 Ο Ιωάννης Κωλέτης Πρωθυπουργός
 Ο Ιωάννης Κωλέττης,
νικητής των εκλογών
του 1844,
συνεργάστηκε με τον
Όθωνα, παραβίασε
κατ’ επανάληψη το
σύνταγμα, αγνόησε
τη Βουλή και
χρησιμοποίησε
κρατικούς πόρους για
την εξυπηρέτηση των
ψηφοφόρων του.
ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ
 Χρησιμοποίηση του όρου για πρώτη φορά από τον Ιωάννη
Κωλέττη σε ομιλία του στην Εθνοσυνέλευση του 1844.
 Με τον όρο αυτό εκφράζεται η ιδέα ότι: «για να αναπτυχθεί η
Ελλάδα έπρεπε να ενσωματωθούν όσο το δυνατόν
περισσότερα εδάφη από την Οθωμανική αυτοκρατορία , στα
οποία ζούσαν ελληνικοί πληθυσμοί».
 «Αλύτρωτοι Έλληνες»: οι Έλληνες που ζούσαν στην
Οθωμανική αυτοκρατορία
 «Αλυτρωτισμός»: η πολιτική που αποσκοπούσε στην ένταξη
των «Αλύτρωτων Ελλήνων» και των εδαφών που
κατοικούσαν στο ελληνικό κράτος.
ΚΡΙΜΑΪΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ
ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ (1854-1856)
 Σύγκρουση Τούρκων με Ρώσους στην Κριμαία
 Οργάνωση εξεγέρσεων στη Θεσσαλία, την Ήπειρο και την
Μακεδονία
 Αποβίβαση Αγγλογαλλικών στρατευμάτων στον Πειραιά και
εξαναγκασμός της ελληνικής κυβέρνησης να καταδικάσει
την επανάσταση.
 Παραχώρηση μεταρρυθμίσεων από το Σουλτάνο με τη λήξη
του πολέμου το 1856, γνωστών ως «Χάττι-Χουμαγιούν», με
τις οποίες εξασφαλίζεται η ισότητα όλων των κατοίκων της
Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
 Διάλυση των παλιών κομμάτων στην Ελλάδα (Αγγλικού,
Γαλλικού, Ρωσικού) λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης των
Ελλήνων στις Μεγάλες Δυνάμεις.
ΕΞΩΣΗ ΤΟΥ OΘΩΝΑ
 Εμφάνιση νέας γενιάς πολιτικών με
φιλελεύθερες ιδέες που εκτιμούσαν
ότι o Όθωνας δεν είχε τίποτε πλέον
να προσφέρει στη χώρα.
 Ενίσχυση του κοινωνικού ρεύματος
εναντίον του Όθωνα (1859-1862)
 Ξέσπασμα επανάστασης εναντίον του
στο Ναύπλιο (Φεβρουάριος 1862)
 Εξέγερση της φρουράς της Αθήνας
(Οκτώβρης 1862) και έξωση του
Όθωνα.
 Αναχώρηση του Όθωνα για Μόναχο
και θάνατος του το 1867.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α’
ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Μετά τη φυγή του Όθωνα(1862), τα προβλήματα στην Ελλάδα
ήταν ουσιαστικά τρία: οικονομικά, εθνικά, πολιτικά. Το 1863 οι
Μεγάλες Δυνάμεις πρότειναν ως βασιλιά της Ελλάδας τον Δανό
πρίγκιπα, Χριστιανό - Γουλιέλμο - Φερδινάνδο - Αδόλφο Γεώργιο, του βασιλικού οίκου των Γλύξμπουργκ.
Η άφιξη του πλοίου "Ελλάς« που έφερε το βασιλιά Γεώργιο
στην Ελλάδα, στο λιμάνι του Πειραιά
 Πραγματικά, στις 18 Μαρτίου του 1863 εκλέχτηκε με το
όνομα Γεώργιος Α΄βασιλεύς των Ελλήνων, ο Δανός
πρίγκιπας. ο οποίος κατέφθασε στην Ελλάδα στις 17
Οκτωβρίου 1863.
η Ελλάδα μετά την προσάρτηση των Επτανήσων
 Ο νέος βασιλιάς ήταν ιδιαίτερα αρεστός στην Αγγλία και η
οποία μάλιστα έδωσε ως δώρο προς το βασιλιά τα
Επτάνησα, έχοντας έτσι την πεποίθηση να κερδίσει την
εύνοιά του.
 Ένα μήνα μετά (Νοέμβριος 1863),
ψηφίστηκε και το νέο σύνταγμα
που περιόριζε τη δύναμη του
βασιλιά και αναγνώριζε την
ελευθερία του Τύπου. Το
σύνταγμα αυτό θεωρήθηκε από τα
πιο δημοκρατικά της εποχής του
και η Ελλάδα ανακηρύχθηκε
βασιλευόμενη δημοκρατία,
πολίτευμα δηλαδή όπου ο
ανώτατος άρχοντας είναι ο
βασιλιάς αλλά η εξουσία πηγάζει
από το λαό, το εκλογικό σώμα. Με
το σύνταγμα δηλαδή ενισχύεται η
θέση του πρωθυπουργού.
Η ελληνική αντιπροσωπεία στο Συνέδριο του Βερολίνου, όπου υπογράφηκε η
ομώνυμη Συνθήκη (1/13 Ιουλίου 1878).
Ο Αλεξ. Κουμουνδούρος, πέτυχε
το Μάρτιο του 1871 την ψήφιση
νόμου για την διανομή 2.650.000
στρεμμάτων "εθνικών γαιών", με
αποτέλεσμα να αποκατασταθούν
στην πλειοψηφία τους οι
Έλληνες χωρικοί, ως ιδιοκτήτες
στη γη που καλλιεργούσαν
 Αυτή την περίοδο έχουμε και την παραχώρηση των
εθνικών κτημάτων σε ακτήμονες γεωργούς και τη
δραστηριοποίηση Ελλήνων επιχειρηματιών του εξωτερικού
αλλά και του εσωτερικού, οι οποίοι διέθεσαν χρήματα
κυρίως για το εμπόριο.
 Η βιομηχανία δεν αναπτύχθηκε και οι ανάγκες καλύπτονταν
με εισαγωγή προϊόντων. Έτσι τα έσοδα ήταν πάντα λιγότερα
από τα έξοδα, πράγμα που μας ανάγκαζε να παίρνουμε
δάνεια από το εξωτερικό.
 Αυτό όμως μεγάλωνε την εξάρτηση της χώρας μας από τις
ξένες δυνάμεις και αρκετές φορές η χώρα μας αναγκάστηκε
να δεχτεί όρους τόσο σε οικονομικά όσο και σε εθνικά
θέματα από τις ξένες αυτές χώρες...
 Στο μεταξύ, η γενιά του 1821 είχε δώσει τη θέση της σε μια
νέα γενιά πολιτικών.
Η πολιτική ζωή παρά τις δυσκολίες έγινε ομαλότερη και νέοι
πολιτικοί έκαναν την εμφάνισή τους. Κάποιοι σπουδαίοι από
αυτούς ήταν ο Χαρίλαος Τρικούπης, ο Αλέξανδρος
Κουμουνδούρος, ο Επαμεινώνδας Δεληγιώργης κ. ά
 Το 1875 με εισήγηση του Χαρίλαου Τρικούπη καθιερώθηκε
η αρχή της δεδηλωμένης με την οποία ο βασιλιάς ανέθετε
το σχηματισμό κυβέρνησης στον αρχηγό του κόμματος που
είχε την πλειοψηφία στη Βουλή αφού ως τότε τον ανέθετε
όπου αυτός ήθελε.
Η εδραίωση του δικομματισμού
 Ο Χαρίλαος Τρικούπης
εκμεταλλεύθηκε την
ευρωπαϊκή συγκυρία της
«εποχής του κεφαλαίου» για
να προωθήσει
εκσυγχρονιστικές
μεταρρυθμίσεις.
Δημιούργησε υποδομές,
κατασκεύασε σιδηροδρόμους,
βελτίωσε τις συνθήκες
παραγωγής. Στην ανάπτυξη
βοήθησε και η ενσωμάτωση
της πλούσιας θεσσαλικής γης
αλλά και το νέο δασμολόγιο.
Κυρίως, όμως, βοήθησε ο
ξένος δανεισμός.
Ο Ισθμός της Κορίνθου
 Η οικονομία της εποχής όμως δεν άντεξε το εκσυγχρονιστικό έργο
του Χαρίλαου Τρικούπη. Έτσι, στις 10 Δεκεμβρίου το 1893, ο
πρωθυπουργός αναφώνησε σε ομιλία του στην Βουλή το
«Δυστυχώς επτωχεύσαμεν», κηρύσσοντας πτώχευση καθώς το
κράτος στάθηκε αδύναμο να αποπληρώσει το δημόσιο χρέος του. Η
πτώχευση αυτή επέφερε την επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού
Ελέγχου .
ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
 Ο Δηλιγιάννης πιεζόμενος από την κοινή γνώμη που
εμπνεόταν από τη Μεγάλη Ιδέα έστειλε στρατό στην
Κρήτη [Φεβρουάριος του 1897] γεγονός που οδήγησε σε
ελληνοτουρκική σύγκρουση.
 Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897 ή, διαφορετικά, το
Μαύρο '97 ήταν πόλεμος μεταξύ του Βασιλείου της
Ελλάδας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά το έτος
1897, ως απόρροια της τότε έκβασης του Κρητικού
προβλήματος. Ο πόλεμος κατέληξε σε ταπεινωτική ήττα
της Ελλάδας και επιβολή διεθνούς οικονομικού ελέγχου.
 Ο πόλεμος άρχισε στις 6 Απριλίου 1897 και έληξε με την
παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων στις 7 Μαΐου, αφού οι
Τούρκοι είχαν καταλάβει τη Θεσσαλία. Η ειρήνη
υπογράφηκε στις 22 Νοεμβρίου 1897, μετά από πεντάμηνες
διαπραγματεύσεις των Μεγάλων Δυνάμεων με το
Οθωμανικό κράτος.
 Η Ελλάδα αναγκάστηκε να πληρώσει ένα μεγάλο ποσό σαν
πολεμικές αποζημιώσεις, καθώς και να δώσει ένα μικρό
κομμάτι της Θεσσαλίας στην Τουρκία. Η ελληνική κυβέρνηση
του Δ. Ράλλη για να πληρώσει το ποσό αυτό υποχρεώθηκε να
παραχωρήσει στην Επιτροπή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου
τη διαχείριση όλων των δημόσιων εσόδων.
 Μετά από παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων ο
Σουλτάνος αναγνωρίζει τη δημιουργία ΑΥΤΟΝΟΜΗΣ
ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ [ 1897] με ύπατο αρμοστή
τον Πρίγκιπα Γεώργιο.
 Πέρασαν κάμποσα
χρόνια εθνικής
παρακμής και
χρειάστηκε η
Επανάσταση της
Κρήτης και ο
Μακεδονικός
Αγώνας για να
αναγεννηθεί το
έθνος, να
ξεσηκωθεί ο λαός
και να αναδείξει
νέα ηγεσία με
όραμα και
στόχους.
Οι Κρητικοί υψώνουν την ελληνική σημαία, που τους
παρέδωσε ο ύπαρχος του θωρηκτού «Ύδρα»
Κωνσταντίνος Κανάρης, εγγονός του ναύαρχου Κανάρη
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΑΠΌ ΤΟΝ
ου
ΟΘΩΝΑ ΩΣ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20
ΑΙΩΝΑ