Transcript Slide 1
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران
دوره عالی تربیت مربیان و کارشناسان خبره
عنوان دوره :
پیاده سازی سیاستها
Policy Implementation
دکتر ناصر محمدی
URL: www.nicvision.net
Email: [email protected]
Email: [email protected]
1
1
بسته مدیریت دانش
ترسیم نقشه ذهنی
تعریف و تحلیل مشکل
مرور نظام مند
مطالعه تطبیقی
تحلیل تناسب راه حل ها
تحلیل سیاس ی
قابلیت اجرایی
تحلیل اقتصادی
تحلیل تجربیات
تنظیم مقررات و
آیین نامه ها
تصویب سیاست
بسته پیاده سازی سیاست
تدوین راهبرد
اهداف راهبردی
شاخص های بروندادی
تدوین اهداف عینی
مدیریت پروژه
شاخصهای
پیامد
و
اثر نهایی
ارتقای برنامه ها
تبدیل پروژه ها به برنامه
2
شاخص های کارآئی
بسته ارزیابی سیاست و اثر
بسته سیاست
تبیین بیانیه سیاست
بخش اول
روش تحلیل استراتژیک :نمودار تحلیل سلسله مراتبی
تعیین موقعیت استراتژیک سیاستها
3
3
4
مراحل تحلیل سلسله مراتبی
•
•
•
•
•
ترسیم درختواره
تعیین ضرایب اهمیت هر عامل در درون هر گروه
تعیین عوامل نهایی
تعیین وضعیت هر عامل در سازمان براساس نحوه تاثیرگذاری
محاسبه وضعیت عوامل واسط از طریق:
– میانگین گیری averaging outو
– جمع کردن folding back
• تعیین وضعیت کلی هر سیاست در درون و بیرون
راهنمای نموداری فرآیند تحلیل سلسله مراتبی
عنوان عامل در هر مرتبه ای زنجیره عوامل
ضریب اهمیت عامل
وضعیت موجود و نوع تاثیر گذاری عامل
وضعیت استراتژیک درونی یا بیرونی
A
A1
A2
A3
A32
C
D1
B2
B3
B4
C1
C2
C3
A33
C11
A331
D
A4
B1
A31
B
A332
A333
C12
C13
C14
C131
C132
C133
A334
C4
D2
D3
7
تعیین عوامل و ترسیم درختواره
• از باال به پایین
– تعیین نزدیکترین عوامل یا سرگروههای درونی
• تجزیه هر عامل به عوامل جزئی تر
– تجزیه عوامل به عوامل جزئی تر تا مرحله ای که امکان تجزیه بعدی وجود
نداشته باشد
– معیار شناخت مرحله :
– الف) رسیدن به داده ها
– ب) تک بعدی یا تک وجهی شدن موضوع
8
تعیین عوامل و ترسیم درختواره
• از پایین به باال
– تعیین عوامل
– شناسایی عوامل محیطی یا سطحی ترین عوامل (مرتبط با داده
ها یا اطالعات سطح اول)
• نامگذاری عوامل سرگروه الیه اول
– الیه بندی عوامل تا باالترین مرحله
9
نحوه تعیین عوامل
• تجزیه سیاست به فرآیندها و شناخت اجزای موثره در آن
– Process analysis
• تعیین عوامل موثر
– Factor analysis
• بارش فکری و کسب نظر از متخصصان و کارشناسان خبره
مربوطه
– Brainstorming
وضعیت استراتژیک درونی یا بیرونی
A
A1
A2
A3
A32
C
D1
B2
B3
B4
C1
C2
C3
A33
C11
A331
D
A4
B1
A31
B
A332
A333
C12
C13
C14
C131
C132
C133
A334
C4
D2
D3
تحلیل ماتریس ی عوامل برای تعیین ضریب اهمیت
A
B
C
D
SUM
Importance coef.
A
Sa
Sa/
B
Sb
Sb/
C
Sc
Sc/
D
Sd
Sd/
1
Sum
تحلیل ماتریس ی عوامل برای تعیین ضریب اهمیت
نحوه امتیاز دهی اهمیت روش اول :
-1برای خیلی با اهمیت ضریب 10
-2برای با اهمیت باال ضریب 5
-3برای موارد با اهمیت یکسان ضریب 1
-4برای موارد با اهمیت کمتر ضریب 0.2
-5برای موارد با اهمیت خیلی کمتر ضریب 0.1
نحوه امتیاز دهی اهمیت روش دوم :
-1برای خیلی با اهمیت ضریب 10
-2برای با اهمیت باال ضریب 5
-3برای موارد با اهمیت مختصر بیشتر 2
-4برای موارد با اهمیت یکسان ضریب 1
-5برای موارد با اهمیت مختصر کمتر ضریب 0.5
-6برای موارد با اهمیت کمتر ضریب 0.2
-7برای موارد با اهمیت خیلی کمتر ضریب 0.1
SUM Importance
coef.
C
D
B
0.29
12.1
1
0.15
6.3
0.2
5
0.39
16.2
5
1
0.2
0.17
7.2
1
0.2
5
1
41.8
Sum
10 0.1
A
1
A
1
0.1
B
10
C
1
D
وضعیت استراتژیک درونی یا بیرونی
A1
A2
A3
A32
B
C
D
0.1
0.4
0.2
0.3
A4
D1
B1
A31
A
B2
B3
B4
C2
C3
A33
C11
A331
C1
A332
A333
C12
C13
C14
C131
C132
C133
A334
C4
D2
D3
وضعیت استراتژیک درونی یا بیرونی
شناسایی
عوامل نهایی
A1
A2
A3
A
C
D
A4
D1
B1
A31
B
A32
A33
B2
B3
B4
C1
C2
C3
D2
C4
Averaging out
=e1*s1+e2*s2+e3*s3+e4*e4
C11
A331
A332
A333
A334
e1
e2
e3
e4
s1
s2
s3
s4
C12
C13
C14
C131
C132
C133
D3
وضعیت استراتژیک درونی یا بیرونی
شناسایی
عوامل نهایی
A1
A2
A3
A
C
D
A4
D1
B1
A31
B
A32
B2
B3
B4
C1
C2
C3
D2
C4
Folding Back
A33
C11
A331
A332
A333
A334
e1
e2
e3
e4
s1
s2
s3
s4
C12
C13
C14
C131
C132
C133
D3
وضعیت استراتژیک درونی یا بیرونی
D
D3
D2
B
C
شناسایی
وضعیت نهایی
A
A4
D1
C4
C3
C2
C1
B4
B3
B2
B1
A33
C14
C13
C12
C133
C132
C131
A3
A32
C11
A334
A2
A333
A332
A331
A31
A1
نحوه تحلیل وضعیت عوامل
• در عوامل درونی/بیرونی
– قبل از تحلیل برای پایا سازی آن ،به سواالت زیر پاسخ داده شود:
• آیا طیف وضعیت عامل تبیین شده است یا نه ؟
• آیا در مواردی که طیف وضعیت عامل مشخص نشده است کدامیک از روشهای
زیر را مناسب می دانید؟
– روش تبیین طیف به روش کمی
» مثال اگر استقرار شبکه اطالعاتی بعنوان یک عامل تاثیر گذار مورد قبول واقع شد
درصد استقرار شبکه کامپیوتری می تواند مالک قضات باشد مثال اگر اصال طراحی
نشده است ضعف مطلق ،تا استقرار کامل که قوت مطلق تلقی میشود
– روش تبیین طیف به روش کیفی
– پس از تبیین روش تحلیل تمام عوامل نهایی موثر براساس طیف
ارزشگذاری نسبت به تحلیل وضعیت اقدام گردد
18
عوامل و نحوه امتیازدهی آنها
عامل
شرایط کسب
امتیاز +3خیلی
خوب
شرایط کسب
امتیاز +1خوب
شرایط کسب
امتیاز 0متوسط
بین 1تا 3شرایط بین وضعیت خوب تا بین -1تا 1شرایط
بینابینی
خیلی خوب
شرایط کسب
امتیاز -1بد
شرایط کسب
امتیاز -3خیلی بد
بین -1تا -3بین وضعیت بد تا خیلی بد
19
مراحل اجرایی
•
•
•
•
•
تشریح سیاست
ترسیم درختواره
تعیین عوامل درونی و بیرونی
وزن دهی عوامل
تعیین وضعیت هر عامل ،هر گروه و بطور کلی
20
مراحل اجرایی
• تعیین عوامل و مولفه های موثر درونی در پیاده سازی سیاست
– تعریف:
• عواملی که در درون سازمان (دانشگاه) بر اجرای سیاست تاثیرگذار می باشد
– حد تشخیص:
• عامل در حیطه اقتدار دانشگاه می باشد با توجه به شرایط زمان تحلیل
21
عوامل درونی
• عوامل درونی را می توان به طرق مختلف دسته بندی کرد
– مدل طبقه بندی عوامل اصلی براساس ساختار سازمانی
– مدل طبقه بندی عوامل اصلی براساس فانکشن های سازمانی
– مدل مکنزی یکی از آنهاست
• البته مدل مکنزی را می توان به دو سرگروه طبقه بندی کرد
– اس های سخت
– اس های نرم
ماهیت چارچوب
• Sهای سخت و Sهای نرم
– به سه بعد ساختار ،استراتژي و سيستمها ابعاد سخت
– به چهار بعد سبك ،كاركنان ،مهارتها و ارزشهاي مشترك ابعاد نرم گفته ميشود.
• واژه سخت بدين معني بكار ميرود كه مفاهيم آن ابعاد عيني ،ملموس ،عملي ،گویا ،عقالنی
و به سادگي تعريف شدني هستند
• واژه نرم هم بدين معني بكار ميرود كه مفاهيم آن ابعاد غیر ملموس ،غیر عملي ،و به سختي
تعريف و توصيف شدني هستند.
• این طبقه بندی را از سخنرانی دکتر پیوند سپهری در دانشگاه تهران اخذ کردم
– کلید واژه 7S filetype:pptتحت عنوان 7S Framework - Parsian Bank
اس مکینزی-چارچوب هفت
)McKinsey 7S Framework(
طبقه بندی دیگر در تحلیل عوامل درونی
•
مدیریت و ساختار
• تعامل با بیرون
– مدیریت
• برنامه ریزی
• هدایت و رهبری
• کنترل و پایش
– ساختار
• نظام اطالعاتی
• تشکیالت
– فرآیندهای سازمانی
•
•
•
فرآیندهای اصلی و تخصص ی
فرآیندهای پشتیبانی
منابع
– سخت افزاری
– نرم افزاری
– ...
• ....
– انسانی
• ...
– فیزیکی
• ...
– مالی
• ....
– قدرت رایزنی
– توان جذب منابع
– توان رفع تهدیدها
24
25
مراحل اجرایی
• تعیین عوامل و مولفه های موثر بیرونی در پیاده سازی سیاست
– تعریف:
• عواملی که از بیرون سازمان (دانشگاه) بر اجرای سیاست تاثیرگذار می باشد
– حد تشخیص:
• عامل در حیطه اقتدار دانشگاه نمی باشد (با توجه به شرایط زمان تحلیل)
–
–
–
–
این عوامل می توانند شامل فرادستی یا موازی یا تحت پوشش باشند
عوامل فرادستی مثل مراجع قانون گذاری
عوامل موازی مثل رفتار و کارکرد سایر دانشگاهها
عوامل فرودستی (تح پوشش) مثل عوامل مرتبط با مراکز ارائه کننده خدمات بهداشتی
درمانی بخش خصوص ی
26
چارچوب تحلیل عوامل بیرونی
• مدل PEST
– سیاس ی political
– اقتصادی economic
– اجتماعی فرهنگی socio-cultural
– فناوری technological
– سایر عوامل
• تامین کنندگان suppliers
• مشتریان customersیا مصرف کنندگان عام consumers
27
تعیین و تحلیل موقعیت استراتژیک
شرایط درونی
+3
0
-3
+3
-3
شرایط بیرونی
0
28
تعیین و تحلیل موقعیت استراتژیک
شرایط درونی
+3
-3
0
+3
شرایط درونی عالی و شرایط بیرونی
بینابینی
وضعیت بینابینی در درون و بیرون
بین -1تا +1
شرایط بیرونی بینابینی و شرایط
درونی مخاطره آمیز
موقعیت درونی عالی
موقعیت بیرونی مخاطره آمیز
شرایط درونی بینابینی و شرایط
بیرونی مخاطره آمیز
موقعیت کامال مخاطره آمیز
شرایط درونی کمتر از -1
شرایط بیرونی کمتز از -1
0
-3
شرایط بیرونی
موقعیت عالی است
شرایط درونی باالتر از +1
شرایط بیرونی باالتر از +1
وضعیت بیرونی عالی شرایط درونی
بینابینی
موقعیت بیرونی عالی موقعیت درونی
مخاطره آمیز
29
تعیین و تحلیل موقعیت استراتژیک
شرایط درونی
+3
-3
0
+3
P4
P1
P3
P2
P3
P4
P1
P2
P3
P4
0
P1
P1
P4
P2
P2
-3
شرایط بیرونی
P3