Transcript Finance - WordPress.com

Public Finance
2011
Presented by:
Doctor. Oeam Sary
Professor of Law, Western University,
Cambodian University For Specialties, Preach Sihanouk
Raja Buddhist University, Officer Provincial Hall,
Phone 017 52 47 37
1. History of Finance

ពាក្យថា ថវិកា មានដ ើមក្ំដ ើតមក្ពីពាក្យននភាសាបារំងគឺ
BOUGETETE ដ លមានន័យថា ក្ូនដបោងតូច ។
ដគបាន ដ្រើពាក្យដនេះជាដលើក្តំរូងដៅ្រដេបអងគដគេប ឆ្នំ
១៧៧៣ ដោយបានដ ើក្ដ ើងថា OPEN MY
BUDGET?

ថវិកាមានតួនាេីបំខាន់ក្នុងដប ឋក្ិចច និងបងគមក្ិចច ។
History of Finance

ថវិកា មានតួនាេីដ្វើបនិទានក្មម ដលើការដ្រើ្បាប់្នធាន
ហិរញ្ញ វតថុដ ើមបីជាឧរក្រ ៍ននដោលនដោបាយ ដប ឋក្ិចច
និងហិរញ្ញវតថុ ៏រឹងមាំ ធានាដោយមានការ្រ្ពឹតតដៅជា្រ្ក្តី
ររប់សាថរ័នសាធារ ៈ និងការអនុវតតក្មមវិ្ីនដោបាយ
ររប់រោឋ ភិបាល បំររ់ធានាដោយមានតុលយភាពដបថរភាព
ននមា៉ា្ក្ូដប ឋក្ិចច និងកាត់រនថយភាព្ក្ី្ក្ក្នុងបងគម ។
Rectangular Strategy Diagram
Rectangular Strategy Diagram
Improving
1 Land reform and
Productivity
mines clearance
Enhancement of Agricultural
Fisheries reform Forestry reform
2
Further
Rehabilitation
and Contraction
of
Physical
Infrastructure
Fighting
Legal and
Corruption
judicial reform
GOOD GOVERNANCE
Public
Armed Forces
Administration
reform
Reform
Enhancing quality Improving health
Of Education
Service
4
Capacity Building and Human
Resource Development
Fostering Gender Implementation
population policy
3
Private Sector
Development
and
Employment
Generation
History of Finance
Why Create a Budget ?
Purpose of Budgeting :
 Further Rehabilitation and Contraction of
physical infrastructure.
 Agricultural Sector
 Development Employment Generation.
 Economic
 Society
 Education
 Improving health services.
Source of Finance


ក្នុងការ្គរ់្គង្រដេប មួយរោឋ ភិបាលនន្រដេបដនាេះ ្តូវថវិកា
ជាការចំបាច់ ដ ើមបីចំណាយដៅ ដលើការក្សាង និងការអភិវឌ្ឍន៍
្រដេបជាតិច ។
្រភពននហិរញ្ញវតថុ ៖





ជំនួយររដេប
្បាក្់ក្មចី
ការលក្់្នធាន្មមជាតិ
ការលក្់រដចចក្វិេា
តាមរយៈការ្រមូលពនធោរ
Source of Finance
 Taxes
are what
we pay for a
civilised society

O. Wendell Holmes
Source of Finance
For the purpose of
tax provisions :
 The term resident tax
payer :

Any physical person
who has his residence
in or his principal place
of about in the kingdom
of Cambodia, or who is
present in the kingdom
of Cambodia on more
then 182 days in any
period of 12 months
ending in the current
tax year.
Source of Finance

Any legal person or
pass through
organized or
managed in the
Kingdom of
Cambodia having
its principal place of
business in the
kingdom of
Cambodia.
Source of Finance

Source Revenue of
State :






Salary Tax
Tax on profit
Tax on Land
Tax on business
Tax on value added
Extraordinary Tax
specialties goods
and services.
Source of Finance

Source Revenue of
Provincial :






Tax on Land not
used.
Registration tax
Patent tax
Car tax
Rent tax
Withholding tax
Preparation of Budget Schedule


ដៅដែមិថុនា ( Jun ) ្ក្បួងដប ឋក្ិចច និងហិរញ្ញវតថុ ដ្វើក្ំ
ត់រង្ហាញ និងឯក្សារយុតាថ្ិការ ដ ល្តូវភាារ់មក្ជាមួយ
ដហើយដ្ញើរជូន្ក្បួង សាថ រ័ន និងរជធានី ដែតត ។
្តឹមនថៃេ២ី ៥ ដែ ក្ក្កោ គំដរងថវិកាទាំងអប់ដនេះ ្តូវដ្ញើរ
មក្រ ឋម្នតី្ក្បួងដប ឋក្ិចច និងហិរញ្ញវតថុវិញ ។
Preparation of Budget Schedule


ក្នុងក្ំ ុងដែ បីហា ្ក្បួងដប ឋក្ិចច និងហិរញ្ញវតថុ អដញ្ាើ ញ
រ ឋមម្នតី្គរ់្ក្បួង សាថ រ័ន មក្ពិភាក្ាការពារគំដរងថវិកា
ររប់ែេួន ដ ើមបីបំរួលដៅគំដរងចំ ូ ល និងចំណាយ
ដៅក្ំ ុងដែ ក្ញ្ញញ ្ក្បួងដប ឋក្ិចច និងហិរញ្ញវតថុ ដ្វើការរូក្
បរុរ ដ ើមបីដ្វើតុលយភាពចំ ូ ល និងចំណាយដ ើងវិញ រួច
ដរៀរចំដបចក្តី្ពាងចោរ់ហិរញ្ញវតថុ និងដ្វើក្ំ ត់រង្ហាញនន
ដបចក្តី្ពាងចោរ់ដនេះ ។
Preparation of Budget Schedule




ដៅបបាតហ៍េី១ ដែ តុលា ្ក្បួងដប ឋក្ិចច និងហិរញ្ញវតថុ រញ្ាូនដបចក្តី
្ពាងចោរ់ដនេះ ដ ើមបីោក្់ជូនគ ៈរ ឋម្នតីពិនិតយបំដរច ។
ដៅបបាតហ៍េី១ ដែ វិចឆិកា ោក្់ជូនបភាជាតិដ ើមបីពិនិតយ និង អនុម័ត ។
ដៅបបាតហ៍េី១ ដែ ឆ្នូ ដ ើមបីដោយដបចក្តី្ពាងចោរ់ ្តូវបានពិនិតយ និង
អនុម័ត ជាសាថ ពរ មុននថៃេី ២៥ដែ ឆ្នូ ។
ដៅនថៃេី១ ដែមក្រ ឆ្នំថមី ចោរ់ថវិកា្តូវយក្ដៅ អនុវតតតាម្ក្បួងសាថ រ័
នទាំងអប់ ។
2. Budget of Principle
The Principle
Annual Budget.
 The Principle Unity
 The Principle
Universal.
 The Principle
Specialties.
 The Principle
Balance.

The Principle Annual Budget
1. The Principle Application:

ថវកាិ ជាតិ្តូវបានរ ឋបភាអនុ ម័តដរៀងរល់មនុ ំណាច់ឆ្នំនី មួ
យៗ ដ លដគដៅថា ថវិកា្រចំឆ្ន(ំ Annual Budget)។
មានលក្ខ ៈ ូចជាមួយនឹងឆ្នំ បុីវិល (Annual Civil )
គឺចរ់ ដ្តើមពីនថៃេ១ី ដែមក្រ ឆ្នំនីមួយ ៗនិងរញ្ចរ់ដៅនថៃេ៣ី ១
ដែឆ្នូ ននឆ្នំនីមួយៗ ។ រ៉ាុដនតឆ្នំថវិកា ដនេះមានលក្ខ ៈមិន ូចោន
ទាំងអប់ដនាេះដេ ូចជា ៖
The Principle Annual Budget
Countries
Annual Civil
Start Year
France
Ende Year
January. 1
December. 31
Australia
July. 1
June. 30
United State
October. 1
September. 30
England, Japan
April. 1
March. 31
The Principle Annual Budget

Operating Expense for
period 1 years and
ending December 31.
Article 4 (New) Law on Finance

Operation Expense for
4 Step :




Promise Expense
Audit
Ordennancement
Payment
The Principle Annual Budget
Promise :

គឺជាលិែិត ដ លរដងកើតដោយ រុគគលសាធារ ៈ មានតាតពវ
ក្ិចច្តូវដោេះ្សាយក្នុងរនទុក្ ថវិកា ។
Audit :

គឺជាការគ នាចំណាយដ ល ដ្វើដ ើងដោយ ោណារ័ក្ ។
ោណារ័ក្ៈ គឺជាអនក្ដ លមានបិេធរញ្ញាចំណាយ (រ ឋម្នតី ឬអភិបាលដែតត)
ោណារ័ក្ដនេះក្ំ ត់ោ៉ាងចោប់ក្នុងអនុ្ក្ិតយដលែ ៨២ អន្ក្.រក្ ចុេះនថៃេី
១៦.១១.១៩៩៥ ចរ់ពីមា្តា ៣ ល់មា្តា ១១ ។
The Principle Annual Budget
Ordennancement :

គឺជាលិែិតរ ឋបាល ដ លអនុ ដលាមដៅតាមលេធ្លននការ
ននការជំរៈរញ្ាី រង្ហគរ់ ល់ គ ដនយយក្រសាធារ ៈ ដោ
យបងរំ ុ លសាធារ ៈ ដ លជំពាក្់ដគ ។
Payment :

គឺជាក្ិចច្រតិរតតិការបង្បាក្់ ដៅដោយមាចប់រំ ុ ល ដោយ
គ ដនយយក្រសាធារ ៈ ។
The Principle Annual Budget

ការចំណាយដនេះ្តូវដ្វើដ ើងក្នុងរយៈដពលដ លដគក្ំ ត់ដោយ
ដហើយឥ ទានមាន ្បាក្់បំររ់ចំណាយ ។


្របិនដរើ្ក្បួងមួយដ្រើអប់ ឥ ទានមុនកាលក្ំ ត់ ្ក្បួងដនាេះ
មិនោចរញ្ញាចំណាយបាន ។
្របិនដរើដៅបល់វិញ ្ក្បួងដនាេះ ្តូវរងវិលលុយបល់ដៅក្នុងគ នី
ជាតិវិញ ។
The Principle Annual Budget
2. Provision Annual
Budget :
ឥ ទានបំររ់រយៈដពល
តិចជាង១ឆ្នំ

ក្នុងក្រ ីឥ ទានក្នុងឆ្នំ ក្ំពុង ំដ ើរការមិន្ោរ់្ោន់ ដគ
្តូវដោេះ្សាយ ូចជា ៖


នាយក្រ មឋ ្នតីដបនើបុំបភាអនុម័តថវិការដនថម ។
រដនថមឥ ទានរួម

ក្នុងក្រ ីឥ ទានរួមមិន្គរ់ ្ោន់ដេដនាេះ រជរោឋ ភិបាល
ោចដរើក្ឥ ទានថមី គឺឥ ទានែចីមុន រ៉ាុដនត្តូវមាន ៖
ការយល់្ពមពីគ រ ឋម្នតី
 របាយការ ៍ររប់រ ឋម្នតី ្ក្បួងដប ឋក្ិចច និងហិរញ្ញវតថុ
 និងការ្តល់បចច រ័នពីរជរោឋ ភិបាល ។
ការចំណាយចំបាច់គឺ ៖
- ្តូវ្ារភាារ់ក្រ ី្រធានប័ក្ក
- ដ្កាយពីចំណាយ នាយក្រ ឋម្នតី
្តូវរយការ ៍ជូនបភាភាេម ។

The Principle Annual Budget
ឥ ទានបំររ់រយដពលដលើបពី
១ ឆ្នំ ៖
 ដោលការ ៍្រចំឆ្នំ បានក្ំ ត់ថា ថវិកាននឆ្នំនីមួយៗ
្តូវអនុម័តដោយបានមុននថៃ េី១ដែមក្រ ។ ្របិនដរើមិន
បានអនុម័តមុននថៃេី១ ដែមក្រ ដេដនាេះ ថវិកាឆ្នំមុន ្តូវរនត
ដោយ្បរចោរ់ ។
មា្តា ៥ ននចោរ់បតីពីហិរញ្ញវតថុ
The Principle Unity

ដ្ែក្តាមដោលការ ៍ដនេះ ការ ចំ ូ ល និងចំណាយររប់
រ ឋ ទាំងអប់ ្តូវរញ្ញាក្់ចោប់ លាប់ដៅក្នុងបំ ុ ំដរររេ
ដត មួយ ដហើយ្បរជាមួយោន ដនាេះ ដគរញ្ាូនដោយបភាអនុ
ម័ត។ ដោលការ ៍ដនេះ្តូវបានដគហាមឃាត រល់ការ
្រមូលចំ ូ ល និងរល់ការអនុវតតចំណាយដ្ៅពីថវិកា ដ ល
បភាជាតិអនុម័ត ។
មា្តា ១ ននចោរ់បតីពីហិរញ្ញវតថុ
The Principle Universal

ដោលការ ៍បក្លភាពដនេះ ត្មូវដោយ្គរ់ចំ ូ ល និង
ចំណាយទាំងអប់្តូវចុេះក្នុងគំដរងថវិកាជាតិ ដោយោម នការ
កាត់ក្ងពីមួយដៅមួយ ដ ល ដគដៅថា វិធានមិនកាត់ក្ង Recettes Depenses Le Solde
ដហើយដថមទាំង្តូវរង្ហាញនូវ ្គរ់ចំ ូ ល និងចំណាយ
900
100
ដោយចំនួនជាក្់លាក្់ ដ លដគ ដៅថា វិធានបុេសា
ធ ្ មាន 1.000
ន័យថា ដគមិនោច ក្ការចំ ណាយ ជាមួយនឹងចំ ូ ល
ដហើយបល់ដតបំ ល់ ។
The Principle Universal

ដោលការ ៍បក្លភាពដនេះ បានក្ំ ត់ោ៉ាងចោប់ថា
ចំ ូ ល និងចំណាយ គឺជា រញ្ញាពីរោច់ដោយដ ក្ពីោន
មានន័យថា ចំ ូ ល មិនោច យក្ដៅចត់ដចងក្នងុ ចំណាយ
ជាពិដបបណាដេ ក្រ ីដនេះ ដៅថា វិធានននការមិនដ្រើ
្បាប់ ។
The Principle Universal
គ នីរុដរ្រទាន ៖
គឺជាការក្ំ ត់្រតិរតតិការទាំងឡាយននការែចីរុលពីដគ ្តូវមានការយល់្ពមពីរ ឋ ។
 ការែចីរុលពីដគ បំររ់ការចំណាយរដណាតេះោបនន វាមានលក្ខ ែុបោន ជាមួយនិង ការ
ចំណាយជាអចិន្នតយ៍ររប់ រ ឋ ។
្មមតា
្រ្ក្តី
ការដ្ទរ
ការចំណាយ

មូល្ន
The Principle Universal
Expense Ordinary :




មដ្ាបាយដបវាក្មម ូចជា្បាក្់ដរៀវតសររប់ម្នតីរជការ
ការ្បាក្់ដ លែចីពីដគ
អនតរគមន៍សាធារ ៈ
ចំណាយដ្សងពុំមានដ្ោងេុក្
Expense of transfer :


្តល់ោហារូរក្រ ៍ ល់បិបស និបសិត និងម្នតីរជការ
ជំនួយបងគម
The Principle Specialties

ឥ ទានថវិកា ្តូវដចក្ជូន ្ក្បួង សាថ រ័នដៅតាមមាតិកា
ដោយ្រកាបររប់្ក្បួង ដប ឋក្ិចច និងហិរញ្ញវតថុ ដៅតាម
ជំពូក្ គ នី និងអនុគ នី ។



ការលុរដចលឥ ទាន
ការដ្ទរឥ ទាន
ការរដងវរឥ ទាន