Transcript Podstawy socjologii

Podstawy socjologii- wykład II
Skąd się wzięła socjologia?
Socjologia to reakcja na gwałtowną
modernizację
• Modernizacja jako kataklizm społeczny (refleksja
na ładem społecznym)
• Problem ładu społecznego (człowiek jako twórca
porządku, poszukiwanie nowych podstaw życia
społecznego)
• Socjologia jako konserwatywna reakcja na
modernizację (hybrydyczny charakter socjologii)
Paradygmat pozytywistyczny
•
•
•
•
Praktyczność/ użyteczność socjologii
Zajmowanie się rzeczami, empiria, prawa
Naturalizm
Wiara w naukę i postęp
August Comte (1798-1857)
• Socjologia jako najważniejsza z nauk
• Statyka i dynamika społeczna
• Rozwój intelektualny i jego stadia (teologiczne,
metafizyczne, pozytywistyczne)
• Metody: obserwacja, eksperyment, metoda
porównawcza
• Socjologia jako religia
Émile Durkheim (1858-1917)
• Twórca socjologii akademickiej
• Socjologia a filozofia (fakty społeczne)
• Socjologia a psychologia ( fakty społeczne jako
rzeczy)
• Realistyczne spojrzenie na społeczeństwo (1)
• Homo-duplex
• Rola instytucji społecznych (religia)
• Pojęcie anomii społecznej
• Reformizm społeczny
Karol Marks (1818-1883)
• Waga
ekonomicznych
aspektów
społecznego
• Pojęcie formacji społeczno-ekonomicznej
• Koncepcja rozwoju życia społecznego
• Krytyka systemu kapitalistycznego :
a. alienacja,
b. wyzysk,
c. fetyszyzm towarowy.
życia
Paradygmat humanistyczny
• Antynaturalizm (W.Dilthey)
• Interakcjonizm
• Jednostka jako świadomy aktor życia
społecznego
• Rozumienie
• Socjologia jako źródło społecznej samowiedzy
Max Weber (1864-1920)
•
•
•
•
Koncepcja socjologii
Działanie społeczne
Rozumienie jako metoda socjologii
Rola kultury w życiu społecznym (koncepcja
narodzin kapitalizmu)
• Odczarowanie świata i proces racjonalizacji
• Koncepcje panowania i władzy
George Herbert Mead (1863-1931)
• Jednostka jako samosterowny aktor życia
społecznego
• Koncepcja interakcji społecznej- życie społeczne
jako sieć społecznych interakcji
• Idea konstruowania życia społecznego
Florian Znaniecki (1882-1958)
•
•
•
•
Twórca polskiej socjologii akademickiej
Współczynnik humanistyczny
Socjologia jako nauka humanistyczna
Źródła socjologicznej wiedzy o życiu społecznym.
Zagadnienia do egzaminu i lektura
•
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Zagadnienia do egzaminu:
Dlaczego według Comte’a socjologia miała być najważniejszą z nauk?
Co to jest statyka i dynamika społeczna ? (A. Comte)
Co to znaczy, iż socjologia bada fakty społeczne ? (E. Durkheim)
Na czym polega rola instytucji społecznych według Durkheima? (wyjaśnij na podstawie roli religii w
życiu społecznym)
Co to jest anomia społeczna?
Na czym według Marksa polega rozwój społeczny?
Jakie są główne przyczyny krytyki systemu kapitalistycznego przez Marksa?
Na czym polega antynaturalizm socjologii humanistycznej?
Czym według Webera jest działanie społeczne?
Na czym polega proces odczarowywania świata?
Dlaczego Mead twierdzi, iż jednostka jest samosterownym aktorem życia społecznego?
Co to jest współczynnik humanistyczny?
Z jakich źródeł ,według Znanieckiego , socjolog może czerpać informacje o życiu społecznym?
•
Lektura: Ritzer G., Klasyczna teoria socjologiczna, Poznań, 2004, r. 1, Historia teorii socjologicznej:
początki, str. 14-37
•
Zagadnienia do lektury obowiązkowej:
•
•
1.Na czym polegały różnice pomiędzy socjologią, a myślą oświeceniową?
2. Na czym według Marksa polega zjawisko alienacji?