Transcript واحد حسابرسی داخلی - بورس اوراق بهادار تهران

‫همايش نقش ارزش آفرین حسابرس ی داخلی‬
‫نقش کمیته حسابرس ی درتحقق نظام راهبری شرکتی‬
‫عضوهئیت مدیره بورس اوراق بهادارتهران‬
‫رئیس وعضو کمیته حسابرس ی بورس تهران‬
‫مدرس پژوهشکده بانک مرکزی‬
‫عضو انجمن حسابرسان داخلی آمریکا (‪)IIA‬‬
‫غالمرضا خلیل ارجمندی‬
‫‪May 19, 2010‬‬
‫مسئولیت کنترل داخلی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫هيئت مديره‬
‫مديريت اجرايي‬
‫حسابرس داخلي‬
‫ساير كاركنان‬
‫نظارت‬
‫هیئت مدیره‬
‫پایش‬
‫مدیریتی‬
‫سهامداران‬
‫مدیریت‬
‫اعتماد عمومی و اطمینان سرمایه‬
‫گذاران‬
‫اثر بخش ی راهبری شرکتی‬
‫تطابق‬
‫حسابرس ی مستقل‬
‫حسابرسان مستقل‬
‫مدیریت ارشد‬
‫مشاوره‬
‫مشاوران حقوقی‪ ،‬مالی و تحلیل گران‬
‫حسابرس ی داخلی‬
‫حسابرسان داخلی‬
‫کمیته های هیئت مدیره‬
‫کمیته حسابرس ی‬
‫سه عضوهیئت مدیره مستقل‬
‫بههه منظههورا رای و ینههه نظههارمی هیئههت مههدیره بههه ویههمه در مینههه هههای مهرتبط‬
‫ب ه هها کنت ه ههرل ه ه ههای داخل ه ههی‪ ،‬م ه ههدیریت ر س ه ه ‪ ،‬گ ارش ه ه ری م ه ههالی و الی ه ههت ه ه ههای‬
‫حسابرس ی مشکیل شده است‪.‬‬
‫کمیته جبران خدمات‬
‫در مینه های مرتبط بها طرایهی‪ ،‬بها ن ری‪ ،‬ا هرای ار یها ی[عملکهرد] اعضهای هیئهت‬
‫مهدیره مو ههغ ومورمو هغ وطههرغ ههای موههر بهران خههدمات حسابرسه ی مشههکیل‬
‫شده است‪.‬‬
‫کمیته نامزدی(عضویت)‬
‫در مین ههه ه ههای م ههرتبط ب هها شناس هها ی و پئشه ه اد نام ده ههای عض ههویت درهئئ ههت‬
‫مدیره وسرکش ی بر رآیند انتخاب عضو هیئت مدیره مشکیل شده است‪.‬‬
‫این کمیته هم چنون درامور ذیل مشارکت دارد‪:‬‬
‫‪ .1‬مسائل داخلی راهبری شرکتی؛‬
‫ت ی ههه وت ههدوین پ ههئش ن ههو ن نح ههوه ا هرای آی ههون نام ههه اخ ق ههی و ی ه خ ههط مش ه ی‬
‫راهبری شرکتی‪.‬‬
‫‪ .2‬ارتباطات [متقابل] با سهام داران‬
‫کمیته های خاص‬
‫ش ههامل ت ههامون م ههالی‪ ،‬بود ههه بن ههدی‪ ،‬س ههرمایه گه ه اری‪ ،‬م ههدیریت ر سه ه ‪ ،‬دع ههوی حق ههوقی خ هها ‪،‬‬
‫موضوعات مورد تحقیق‪ ،‬ادمام ویا تحصیل کم کند‪.‬‬
‫ت ا ا اعضای هیئت مدیره مستقل ومورا را ی‬
‫کمیته تامون مالی‬
‫کمیته ر س‬
‫کمیته دعوی حقوقی خا یا تحقیق‬
‫کمیته حسابرس ی‬
‫==========================================‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫و ودکمیته حسابرس ی‪ ،‬متشکل ا اعضای مورمو غ هیأت مدیره برای نظارت بر و ایغ و مسئولیت ای‬
‫حسابرس ی داخلی‪ ،‬استق ل حسابرسان داخلی را ا ایش می دهد‪.‬‬
‫هرچه پیوند کمیته حسابرس ی و واحد حسابرس ی داخلی قوی تر باشد‪ ،‬تأمون استقالل ودر نتیجه‪،‬‬
‫واقع بینی و یا‪ ،‬حنظ بیطرفی حسابرسان داخلی در عملیات حسابرس ی وگ ارش ری ‪ ،‬یشتر خواهد شد‪.‬‬
‫کمیته حسابرس ی ‪ ،‬مسئولیت نظارت بر استخدام ‪ ،‬تر یع و حقوق و م ایای ریئن حسابرس ی داخلی و‬
‫همچنون‪ ،‬شکل گوری عملیامی واحد حسابرس ی داخلی را به عهده دارد‪.‬‬
‫روشها ‪ ،‬استانداردها و دستورال ملهای حسابرس ی نوز باید به تأیید و تصویب کمیته حسابرس ی برسد‪.‬‬
‫هدف كميته حسابرس ي‬
‫كمك به هيات مديره در انجام مسئوليت هاي نظارمي اش مي باشد تا ا‬
‫موارد ير اطمینان حاصل نمایید‪:‬‬
‫‪ .1‬شايستگي و استق ل حسابرسان مستقل‬
‫‪ .2‬رعايت قوانون و مقررات ال م اال را‬
‫‪ .3‬درستي صورت هاي مالي و‬
‫‪ .4‬عملكرد صحيح حسابرس ي داخلي و حسابرسان مستقل‬
‫ترکیب اعضای کمیته حسابرس ي‬
‫پنج عضو است‬
‫كه حداقل دو عضو آن ا اعضاي مورمو غ هيات مديره و بقيه ا خارج شركت‬
‫هريك ا اعضاي كميته حسابرس ي بايد مستقل و آشنا با حسابداري و امور مالي باشد‬
‫‪ .‬حداقل دو ننر ا اعضاي كميته بايد حسابدار رسمي يا كارشناس و خبر ه امور مالي‬
‫باشند ‪ .‬هيچ يك ا اعضاي كميته حسابرس ي نبايد هم مان به عنوان عضو كميته‬
‫حسابرس ي بيش ا دو شركت سهامي عام دي ر انجام و ينه نمايند‪.‬‬
‫اعضاي كميته حسابرس ي نمي توانند در بيش ا سه كميته حسابرس ي شركت هاي سهامي‬
‫عام با احتساب شركت بورس اليت داشته باشند‪.‬‬
‫كميته حسابرس ي عهده دار انجام مسئوليت هاي يراست‪:‬‬
‫الف‪ .‬صورت های مالی‬
‫ب ‪ .‬کنترل داخلی‬
‫ج‪ .‬حسابرس داخلی‬
‫د‪ .‬حسابرس ی مستقل‬
‫ه‪ .‬رعایت قوانین ومقررات الزم االجرا‬
‫و‪ .‬مسئولیت های گزارشگری‬
‫ز‪ .‬سایرمسئولیت ها‬
‫الف ‪.‬صورت هاي مالي‬
‫‪‬م ام ت پيچيده و مورعادي‪.‬‬
‫‪‬موضوعات عمده در ارتباط با استانداردهاي حسابداري و صورت هاي‪.‬‬
‫‪‬بررس ي تحليل هاي مديريت و حسابرسان مستقل‬
‫‪‬بررس ي نتايج و يا ته هاي حسابرس ي با حضور مديريت و حسابرسان مستقل(هرگونه‬
‫محدوديت در دسترس ي به اط عات و هرگونه عدم توا ق)‬
‫‪‬بحث و تبادل نظر با مديريت و حسابرسان مستقل درباره صورت هاي مالي و صورت‬
‫هاي مالي ميان دوره اي‬
‫‪‬با ن ري ا شاهاي درخصو كنترل هاي داخلي‬
‫‪‬اط عيه هاي مربوط به سود هر سهم‬
‫‪‬پيش بيني هاي سود هر سهم‪.‬‬
‫ب‪ .‬كنترل داخلي‬
‫‪ .1‬بررس ي اثربخش ي سيستم كنترل داخلي‪ ،‬شامل ايمني و كنترل ناوري‬
‫اط عات‪.‬‬
‫‪ .2‬شناخت دامنه بررس ي هاي حسابرسان( داخلي و مستقل) ا كنترل‬
‫داخلي نا ر بر گ ارش هاي مالي و كسب گ ارش ا آن ا درباره يا ته ها‬
‫و توصيه هاي مهم درباره كنترل داخلي به مديريت و پي گوري واكنش‬
‫ها و پاسخ هاي مديريت به اين توصيه ها‪.‬‬
‫ج‪ .‬حسابرس ي داخلي‬
‫‪.1‬‬
‫بررس ي منشور‪ ،‬طرغ ها‪ ،‬اليت ها‪ ،‬كاركنان و ساختار سا ماني با نظرمديريت حسابرس ي داخلي‪.‬‬
‫‪.2‬‬
‫حصول اطمينان ا محدو ديت يا مانع مورمو هي در انتصاب‪ ،‬اي يني يا بركناري مدير حسابرس ي‬
‫‪.3‬‬
‫بررس ي اثربخش ي حسابرس ي داخلي‪ ،‬ا مله پوروي ا استانداردهاحر ه اي‬
‫‪.4‬‬
‫لسات دوره اي منظم با مدير حسابرس ي‬
‫د‪ .‬حسابرس ي مستقل‬
‫‪ .1‬دامنه و رويكرد حسابرس ي و هماهنگ سازي امورحسابرس ي مستقل با حسابرس ي داخلي‪.‬‬
‫با ن ري عملكرد حسابرس و اريه پيش اد انتصاب يا ع ل‬
‫كميته براي انجام اين با ن ري بايد اقدامات ير را انجام دهد‪:‬‬
‫الغ )حداقل سالي يك بار‪ ،‬گ ارش ي ا حسابرسان مستقل رويه هاي كنترل كيني ‪ ،‬هر گونه موضوع مهمي‪ ،‬يا با ن ري همپيشگان‪ ،‬با رس ي هاي مستقل‬
‫ام ه و‪...‬‬
‫ب )بررس ي ا هار نظر هاي مديريت و حسابرسان داخلي در ارتباط با اليت هاي حسابرسان مستقل‪.‬‬
‫ج )با ن ري و ار شيا ي عملكرد شركاي موسسه ‪.‬‬
‫د )ارائه نتيجه گوري كميته به هيات مديره و مجمع‪.‬‬
‫‪ .2‬حصول اطمينان از گردش و تغيیر دو سال يك بار‪.‬‬
‫‪ .3‬ارائه گزارش ي از نتيجه گیري كميته در بار ه حسابرسان مستقل به هيات مديره‪.‬‬
‫‪ .4‬ارزيابي وجود سياست هاي استخدامي براي جذب كاركنان فعلي يا كاركنان پيشین موسسات حسابرس ي كه عهده دار حسابرس ي هستند‪.‬‬
‫‪ .5‬برگزاري جلسات جداگانه‬
‫و ‪.‬مسئوليت هاي گزارشگري‬
‫‪ .1‬گ ارش دهي منظم كميته و موضوعات مرتبط با كينيت ودرستي صورت اي‬
‫مالي‪،‬رعايت قوانون‪ ،‬استق ل حسابرسان(مستقل و داخلی) به هيات مديره‬
‫شركت‪.‬‬
‫‪ .2‬ايجاد خط ارتباطي با بون حسابرسان(داخلی و مستقل) با هيات مديره‪.‬‬
‫‪ .3‬با ن ري هر گ ارش دي ري كه در حو ه مسئوليت اي كميته است‪.‬‬
‫ز ‪.‬ساير مسئوليت ها‬
‫‪ )1‬بحث و تبادل نظر بامديريت درباره ي خط مش ي ها و سياست‬
‫هاي عمده‬
‫‪ )2‬انجام ساير اليت هايي بنا به درخواست هيات مديره‪.‬‬
‫‪ )3‬برنامه ری ی و پيش بيني هرگونه بررس ي و تحقيقي كه بر اساس‬
‫اين منشور ضروري است‪.‬‬
‫‪ )4‬با ن ري و ار يا ي كنايت منشور كميته تصويب مغيورات‬
‫پيش ادي‬
‫‪ )5‬تاييد ساالنه انجام مسئوليت هاي منشور‪.‬‬
‫‪ )6‬ار شيا ي عملكرد اعضای كميته ‪.‬‬
‫دامنه اختيارات کمیته حسابرس ی هئیت مدیره‬
‫‪ )1‬پيش اد انتخاب و حق ال حمه مؤسسه ي حسابرس ي رسمي كه عهده دار حسابرس ي مستقل ساالنه‬
‫ً‬
‫شركت است ‪.‬موسسه حسابرس ي پيش ا ارائه گ ارش به مجمع‪ ،‬مستقيما ًً به كميته حسابرس ي‬
‫گ ارش خواهد نمود‪.‬‬
‫‪ )2‬نظارت بر عملكرد حسابرس ي مستقل و ار يا ي آن‪.‬‬
‫‪ )3‬حل و صل هرگونه عدم توا ق بون مديريت و حسابرسان مستقل در ارتباط با گ ارش هاي مالي‪.‬‬
‫‪ )4‬تائيد و تصويب اوليه تمام خدمات حسابرس ي و مورحسابرس ي مجا ي كه توسط موسسه‬
‫حسا ر س ي مستقل انجام مي شود‪.‬‬
‫‪ )5‬استناده ا مشاوران مستقل‪ ،‬حسابداران يا ساير متخصصان به منظور دريا ت خدمات مشاوره اي و‬
‫توصيه هاي ال م يا كمك در ا راي بررس ي هاي ال م‪.‬‬
‫‪ )6‬پرس و و براي گردآوري هرگونه اط عات ال م ا كاركنان ي ني همه ي كساني كه بايد با‬
‫كميته حسابرس ي ب ا ن به درخواست هت پرس و و همكاري كنند يا اشخا برون سا ماني‪.‬‬
‫‪ )7‬برگ اري لسات با مديران شركت‪ ،‬حسابرسان مستقل‪ ،‬يا مشاوران برون سا ماني در صورت ل وم‪.‬‬
‫قانون ساربینز‪ -‬اکسلی‬
‫‪‬مدیریت ر س به ب ترین و ه ی سا مان را قادر میسا د که‬
‫به مؤثرترین و اقتصادیترین و ه ر سکهای خود را کنترل نماید و‬
‫الیت ای خود را ادامه دهد‪.‬‬
‫‪‬در طی دهههای اخور نقش حسابرسان نوز در حال مغیور است‪ .‬قانون‬
‫ساربینز‪ -‬اکسلی در آمریکا و اصول حاکمیت شرکتی درانگلئن متمرک‬
‫بر ال ام مشریح الیت مدیریت بر مبنای ر س و گ ارش نتایج آن‬
‫به حسابرسان میباشد‪ .‬بر اساس قوانون مذکور حسابرسان باید با‬
‫سطح اطمینان مشخص ی ا هار نظرهای خود را اع م کنند‪.‬‬
‫)‪(Cosserat,2007‬‬
‫استق ل حسابرس ی داخلی‬
‫حسابرس داخلی‪ ،‬باید ا لحاظ ایگاه سا مانی استق ل داشته و ا لحاظ‬
‫شخص ی‪ ،‬واقع بون و یا‪ ،‬بیطرف باشد تا بتواند و ایغ ومسئولیت ای خود‬
‫را به نحو مطلوب انجام دهد‪.‬‬
‫استق ل واحدحسابرس ی داخلی‪ ،‬عامل م یون کننده اثربخش ی آن است؛ویا به‬
‫عبارمی دی ر‪،‬استق ل حر ه ای حسابرس ی داخلی‪،‬ال مه اثربخش ی آن است‪.‬‬
‫استق ل حر ه ای به دو عامل ّ‬
‫مهم یر ستگی دارد‪:‬‬
‫‪ .1‬استق ل سا مانی ( ایگاه حسابرس ی داخلی)‪.‬‬
‫‪ .2‬استق ل رأی(واقع بینی‪ /‬بیطرفی حسابرس داخلی)‪.‬‬
‫ّ‬
‫استق ل حر ه ای به شکل های یر تحقق می‬
‫یابد‪:‬‬
‫‪ .1‬استق‬
‫‪ .2‬استق‬
‫‪ .3‬استق‬
‫‪ .4‬استق‬
‫‪ .5‬استق‬
‫ل ا لحاظ دسترس ی‪.‬‬
‫ل ا لحاظ گ ارش ری‪.‬‬
‫ل ا لحاظ الیت ای سا مانی‪.‬‬
‫ل ا لحاظ ایگاه سا مانی‪.‬‬
‫ل رأی‪.‬‬
‫‪ .1‬استق ل ا لحاظ دسترس ی‪:‬‬
‫====================================================================‬
‫واحد اقتصادی شامل‪ ،‬مدیرعامل‪،‬اعضای هیأت مدیره‬
‫ریئن حسابرس ی داخلی‪ ،‬باید به مدیریت ارشد ّ‬
‫وکمیته حسابرس یکه ا اعضای مور مو غ هیأت مدیره مشکیل می شود‪ ،‬دسترس ی مستقیم‬
‫داشته باشد و بتواند آ ادانه به آنان گ ارش دهد‪.‬‬
‫‪ .2‬استق ل ا لحاظ گ ارش ری‪:‬‬
‫=============================================================================‬
‫ریئن حسابرس ی داخلی‪ ،‬باید بتواند گ ارشهای خود را بدون حذف مطلبی‪،‬با نام و امضای خود‪ ،‬ارائه‬
‫دهد‪.‬‬
‫‪ .3‬استق ل ا لحاظ ّ الیت ای سا مانی‪:‬‬
‫ّ‬
‫حسابرس ی داخلی باید نسبت به کلیه سئستمهای مالی و اداری واحد اقتصادی‪ ،‬استق ل کامل داشته‬
‫باشد‪.‬‬
‫درگور شدن حسابرس ی داخلی در سئستمهای ا را ی و برنامه های واحد اقتصادی‪ ،‬به استق ل حر ه‬
‫ای آن لطمه وارد می کند‪.‬‬
‫================================================================================================‬
‫‪ .4‬استق ل ا لحاظ ایگاه سا مانی‪:‬‬
‫===========================================================================================‬
‫ّ‬
‫• واحد حسابرس ی داخلی برای آن که بتواند کلیه و ایغ و مسئولیت ای خود را به خو ی‬
‫انجام‬
‫دهد‪ ،‬باید ا ایگاه سا مانی مناسب برخوردار باشد‪.‬‬
‫ً‬
‫• نمودار سا مانی و شرغ و ایغ حسابرس ی داخلی باید در واحد اقتصادی ‪ ،‬رسما به‬
‫تصویب برسد‪.‬‬
‫• حسابرسان داخلی باید با ارائه کار حر ه ای و با ّ‬
‫کینیت باال‪ ،‬بکوشند تا تصویر هر چه‬
‫ب تری ا‬
‫این واحد در اذهان کارکنان واحد اقتصادی به و ود آورند‪.‬‬
‫ّ‬
‫مدیریت واحد اقتصادی ا واحد حسابرس ی داخلی‪ ،‬ی ضرورت است‪.‬‬
‫• پشتئبانی‬
‫عوامل ت دید کننده استق ل حسابرس داخلی‬
‫ّ‬
‫‪ .1‬تضاد منا ع‪.‬‬
‫‪ .2‬اعمال ننوذها‪.‬‬
‫‪ .3‬انجام و اینی با ّ‬
‫ماهیت مور حسابرس ی‪.‬‬
‫به منظور استناده ا تجارب و آخرین دستاوردهای در مینه های‬
‫حسابرس ی داخلی به آدرس ذیل قرار داده است‪:‬‬
‫‪WWW.IRBOURSE.COM‬‬
‫با مشکر ا حضورتان‬
‫الحمدهللا رب ال املون‬