Transcript Τα “Rubrics” (Κλίμακα Διαβαθμισμένων κριτηρίων) ως παιδαγωγικό

Κατερίνα Κασιμάτη
Επίκ. Καθηγήτρια Παιδαγωγικoύ Τμήματος, Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.
Σκοπός Παρούσας εργασίας
Η διαδικασία ανάπτυξης κλίμακας διαβαθμισμένων κριτηρίων
(rubrics) ως εργαλείo αυθεντικής αξιολόγησης.
Παρατίθενται συγκεκριμένα παραδείγματα κατασκευής rubrics
και προτείνονται εφαρμογές ενσωμάτωσής τους
στην αξιολογική διαδικασία.
Παραδείγματα RUBRICS
Πίνακας 1: Παράδειγμα ολιστικού RUBRIC
Κατανοεί το πρόβλημα
Αξιολόγηση του μαθητή στην επίλυση προβλήματος
Αδύναμος - 1
Μέτριος – 2
Καλός - 3
Πολύ καλός- 4
Δεν κατανοεί αρκετά έτσι Κατανοεί αρκετά για να λύσει Η διατύπωση του
Αναγνωρίζει ειδικούς
ώστε να ξεκινήσει ή να
μέρος του προβλήματος ή να προβλήματος έχει
παράγοντες που
κάνει κάποια πρόοδο.
βρει μέρος της λύσης.
κάποια αμφισημία ή επηρεάζουν την
δεν περιέχει σημαντικά προσέγγιση λύσης πριν
ζητήματα.
να ξεκινήσει το
πρόβλημα.
Χρησιμοποιεί τις
Χρησιμοποιεί
πληροφορίες κατάλληλα ακατάλληλες
πληροφορίες.
Χρησιμοποιεί κάποιες
κατάλληλες πληροφορίες
σωστά.
Άριστος - 5
Κατανοεί απολύτως το
πρόβλημα.
Βασίζεται μόνον σε
λίγες πληροφορίες. Δε
συλλέγει εκτεταμένες
πληροφορίες.
Εξηγεί γιατί
συγκεκριμένες
πληροφορίες είναι
ουσιώδεις για τη λύση.
Χρησιμοποιεί όλες τις
κατάλληλες πληροφορίες
σωστά.
Εξηγεί γιατί κάποιες
διαδικασίες είναι
κατάλληλες για το
πρόβλημα.
Εφαρμόζει κατάλληλες
διαδικασίες, οι οποίες
όμως είναι
περιορισμένες.
Εφαρμόζει απολύτως
κατάλληλες διαδικασίες
βάσει των οποίων
αιτιολογεί τις στρατηγικές
επίλυσης.
Χρησιμοποιεί μια
αναπαράσταση που είναι
ασυνήθιστη στη
μαθηματική της
ακρίβεια.
Χρησιμοποιεί μια
αναπαράσταση που
αναπαριστά ξεκάθαρα το
πρόβλημα.
Εφαρμόζει κατάλληλες
διαδικασίες
Εφαρμόζει ακατάλληλες Εφαρμόζει κάποιες
διαδικασίες.
κατάλληλες διαδικασίες.
Χρησιμοποιεί
αναπαραστάσεις
Χρησιμοποιεί μια
αναπαράσταση που δίνει
καθόλου ή λίγη
σημαντική πληροφορία
για το πρόβλημα.
Χρησιμοποιεί μια
Χρησιμοποιεί μια
αναπαράσταση που δίνει
αναπαράσταση που
κάποια σημαντική
δίνει σημαντική
πληροφορία για το πρόβλημα. πληροφορία για το
πρόβλημα.
Επιλύει το πρόβλημα
Καμία απάντηση ή
λανθασμένη απάντηση
βασιζόμενη σε
ακατάλληλο σχέδιο.
Λάθος αντιγραφής,
υπολογιστικό λάθος, μερική
απάντηση σε πρόβλημα
πολλαπλών απαντήσεων,
έλλειψη πρότασης
διατύπωσης της απάντησης,,
απάντηση λανθασμένα
επισημασμένη.
Εύρεση σωστών
Σωστή λύση του
Σωστή λύση με σαφή
στρατηγικών επίλυσης, προβλήματος και εύρεση επεξήγηση των ευρετικών
μερική λύση του
γενικού κανόνα για τη που χρησιμοποιήθηκαν.
προβλήματος χωρίς
λύση ή επέκταση της
ολοκλήρωση της
λύσης σε μια πιο
διαδικασίας.
περίπλοκη λύση.
Παραδείγματα RUBRICS
Πίνακας 3: Παράδειγμα ολιστικού
Αξιολόγηση του μαθητή κατά τη διάρκεια υλοποίησης μιας μαθηματικής δραστηριότητας
Ελάχιστη – 1
Περιορισμένη – 2
Μερική επίτευξη - 3
Πλήρης - 4
Επίτευξη του στόχου της
Αδυνατεί να
Οι ενέργειες και οι
Αντιλαμβάνεται τα βασικά
Η απάντηση-προσέγγιση
δραστηριότητας
εφαρμόσει τη
απαντήσεις φανερώνουν
σημεία της έννοιας, αλλά
φανερώνει ολοκληρωμένη
μαθηματική έννοια ελλιπή αντίληψη της
παρουσιάζει ελλείψεις σε
αντίληψη της έννοιας
και μπερδεύει
μαθηματικής ιδέας
κάποιο από τα απαραίτητα
βασικά στοιχεία της
στοιχεία της έννοιας
έννοιας.
Αντίληψη της κεντρικής
μαθηματικής ιδέας
Φαίνεται να αγνοεί
την κεντρική
μαθηματική ιδέα
της
δραστηριότητας,
ενώ αδυνατεί να
αιτιολογήσει τις
επιλογές του.
Οι ενέργειες και οι
απαντήσεις φανερώνουν
ελλιπή αντίληψη της
κεντρικής μαθηματικής
ιδέας της δραστηριότητας.
Η αιτιολόγηση κρίνεται
ανεπαρκής, προβληματική
και γεμάτη ασάφειες
Οι ενέργειες και οι
απαντήσεις φανερώνουν
μερική αντίληψη της
κεντρικής μαθηματικής ιδέας
της δραστηριότητας. Η
αιτιολόγησή τους κρίνεται
ελλιπής μολονότι καταφέρνει
να «επικοινωνεί» την
προσέγγισή που ακολουθείται.
Οι ενέργειες και οι απαντήσεις
φανερώνουν πλήρη αντίληψη
της κεντρικής μαθηματικής
ιδέας της δραστηριότητας. Η
αιτιολόγησή του είναι σαφής,
ολοκληρωμένη και
περιλαμβάνει τη χρήση
γραπτής, συμβολικής και
εικονικής αναπαράστασης
Εμπλοκή των μαθητών
Δε συμμετέχει
ενεργά και
αποπροσανατολίζει
τη διαδικασία.
Συμμετέχει σχετικά, χωρίς
ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Συμμετέχει ενεργά, δεν
παίρνει όμως πολλές
πρωτοβουλίες.
Συμμετέχει με ενδιαφέρον, με
ιδέες, με προτάσεις υλοποίησης
και εμπλέκει και τους
υπόλοιπους μαθητές να δρουν.
Αξιοποίηση χειραπτικών
και ψηφιακών εργαλείων
Δε χρησιμοποιεί
εργαλεία.
Χρησιμοποιεί περιορισμένα Έχει δεξιότητες χειρισμού
εργαλεία, χωρίς συνέπεια
χειραπτικών εργαλείων και
και επεξήγηση
χρήσης υπολογιστικών
εργαλείων
Χρησιμοποιεί εργαλεία για να
εκτελεί μαθηματικές
δράσεις,να διερευνά
μαθηματικές ιδέες και να
επιλύει προβλήματα.
Εισαγωγή
Τα rubrics ανήκουν στις εναλλακτικές μεθόδους
αξιολόγησης με στόχο την έγκυρη βαθμολόγηση και
παρέχουν μια διαδικασία υπολογισμού της επίδοσης
με βάση συγκεκριμένα κριτήρια και διαβαθμίσεις
ποιότητας για κάθε κριτήριο .
(Mitchell & all, 1995)
Τρία είναι τα βασικά στοιχεία που
διαμορφώνουν τη δομή των rubrics :
(Glass, 2005)
Η στρατηγική
βαθμολόγησης
Οι ορισμοί
ποιότητας
Τα αξιολογικά
κριτήρια
Τα rubrics οδηγοί βαθμολόγησης της σχολικής εργασίας τα οποία
απαντούν στα ακόλουθα ερωτήματα:
1
2
3
• Με βάση ποια κριτήρια πρέπει να αξιολογείται η
επίδοση;
• Σε ποια σημεία πρέπει να εστιάσουμε, ώστε να
έχουμε επιτυχημένη αξιολόγηση της επίδοσης;
• Πώς μπορούν να περιγραφούν τα διαφορετικά
επίπεδα της ποιότητας και πώς μπορούν να
διαχωριστούν το ένα από το άλλo;
Wiggins (1998)
Γενικές αρχές για τα κριτήρια αξιολόγησης
• Διαβάθμιση από το αρνητικό στο θετικό.
• Παραδείγματα στους μαθητές, τα οποία να
αντιπροσωπεύουν κάθε σημείο της κλίμακας.
•Η ποιότητα των κριτηρίων να είναι συζητήσιμη και με
άλλους αξιολογητές ώστε να είναι σίγουρο ότι είναι
αναγνωρίσιμα.
Mitchel & Crawford (1995)
Σύμφωνα με τον Solomon (2003), τα κριτήρια επίσης θα
πρέπει:
Να είναι κατανοητά στους μαθητές
Τα επίπεδα της κλίμακας να είναι του ιδίου εύρους
Οι σχολιασμοί να είναι έγκυροι και οι βαθμοί αξιόπιστοι
Η αξιολόγηση της επίδοσης του μαθητή θα πρέπει να περιλαμβάνει
τόσο ολιστικά όσο και αναλυτικά rubrics
Τα κριτήρια σαφή τόσο στους μαθητές όσο και τους γονείς και τους
βαθμολογητές
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους μαθητές για να αξιολογήσουν
οι ίδιοι την επίδοσή τους και την επίδοση των συμμαθητών τους
Σχεδιασμός
Αρχικά θα πρέπει να προσδιοριστούν (Nitko & Brookhart,
2007).:
Οι μαθησιακοί στόχοι που ο εκπαιδευτικός
προτίθεται να αξιολογήσει
Tα επίπεδα επιτυχίας για κάθε κριτήριο και για
κάθε μαθησιακό στόχο
• Η αποτελεσματικότητα των rubrics
O τύπος βαθμολόγησης που θα
χρησιμοποιηθεί
• Η εμπλοκή των μαθητών στη διαδικασία
κατασκευής των rubrics
Πριν αρχίσουμε να κατασκευάζουμε ένα rubric θα πρέπει να
απαντήσουμε στις εξής ερωτήσεις:
α) τι είδους rubrics θα χρησιμοποιηθούν όσον αφορά την
αξιοποίησή τουs. (Danielson, Marquez, 1998),
β) αν θα χρησιμοποιηθεί αναπτυξιακά. Στην περίπτωση αυτή θα
πρέπει να έχει περισσότερα επίπεδα κλίμακας και τα κριτήρια να
είναι με διαφορετικό τρόπο ορισμένα (Danielson, Marquez,
1998).
Γενικά, όταν ένας εκπαιδευτικός θέλει να κατασκευάσει
rubrics ….
είναι αναγκαίο να λάβει υπόψη του ότι το σύστημα
βαθμολόγησης πρέπει:
•να αντικατοπτρίζει τη διδασκαλία του,
•να εγγυάται τη συνέπεια,
•να έχει γίνει σαφές στους μαθητές και
•να έχει δοθεί ουσιαστική καθοδήγηση στο
βαθμολογητή με υποδείγματα βαθμολογιών
Είδη Rubrics: Ολιστικά και
αναλυτικά
ΟΛΙΣΤΙΚΑ
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
• Συνολικός βαθμός
που βασίζεται στη
σφαιρική ποιότητα
της επίδοσης,
• Ξεχωριστοί
βαθμοί για κάθε
διάσταση της
επίδοσης.
Αντίστοιχα με τους
παιδαγωγικούς στόχους
και τη φύση της
επανατροφοδότησης τα
rubrics χωρίζονται σε δύο
κατηγορίες:
Χαρακτηριστικά, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των
ολιστικών rubrics
(Wiggins, McTighe, 2005)
Σφαιρική
περιγραφή
εργασίας
Γενικευμένα ή
συγκεκριμένα
Ουσία
επίδοσης
Τα ολιστικά rubrics επικεντρώνονται στην ουσία της
επίδοσης και έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
Χαρακτηριστικά, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των
αναλυτικών rubrics
(Lantz , 2004),
Περιγραφή
διαστάσεων
επίδοσης
Διακριτή
βαθμολόγηση
για κάθε
διάσταση
επίδοσης
Πολλαπλές
βαθμολογήσεις
της επίδοσης
Χαρακτηριστικά, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των
αναλυτικών rubrics (Nitko & Brookhart, 2007).
•

•
•
•
Χρήσιμη ανατροφοδότηση για
τα καλά και αδύναμα σημεία
του προϊόντος ή της
διαδικασίας που αξιολογείται
(πιο διαγνωστική)
και ειδικότερα παρέχουν:
μια λεπτομερή βάση για την
αξιολόγηση
πρόσθετες πληροφορίες από
τη στιγμή που πολλοί
βαθμολογητές αξιολογούν την
ίδια επίδοση
επιπλέον πληροφορίες για
κάθε επίπεδο ποιότητας του
κάθε κριτηρίου
Πλεονεκτήματα


Απαιτούν χρόνο για την
κατασκευή και τη χρήση
τους
Δυσκολία εξαγωγής ενός
γενικού συμπεράσματος
από τα επιμέρους.
Μειονεκτήματα
Κατηγορίες rubrics
Τα rubrics χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες με κριτήριο τις διαδικασίες:
Βεβαίως μπορεί να υπάρξουν και συνδυασμοί αυτών των κατηγοριών
(Solomon, 2003).
τα rubrics μιας
συγκεκριμένης εργασίας
(Task specific),
•τα οποία αξιολογούν μία
συγκεκριμένη εργασία
τα αναπτυξιακά
(developmental)
•που αξιολογούν την
ανάπτυξη των δεξιοτήτων
των αξιολογούμενων
τα σχετικά (relative)
•που αφορούν
διαφορετικές διαδικασίες
που σχετίζονται όμως
μεταξύ τους.
Παραδείγματα RUBRICS
Πίνακας 1: Παράδειγμα ολιστικού RUBRIC
Κατανοεί το πρόβλημα
Αξιολόγηση του μαθητή στην επίλυση προβλήματος
Αδύναμος - 1
Μέτριος – 2
Καλός - 3
Πολύ καλός- 4
Δεν κατανοεί αρκετά έτσι Κατανοεί αρκετά για να λύσει Η διατύπωση του
Αναγνωρίζει ειδικούς
ώστε να ξεκινήσει ή να
μέρος του προβλήματος ή να προβλήματος έχει
παράγοντες που
κάνει κάποια πρόοδο.
βρει μέρος της λύσης.
κάποια αμφισημία ή επηρεάζουν την
δεν περιέχει σημαντικά προσέγγιση λύσης πριν
ζητήματα.
να ξεκινήσει το
πρόβλημα.
Χρησιμοποιεί τις
Χρησιμοποιεί
πληροφορίες κατάλληλα ακατάλληλες
πληροφορίες.
Χρησιμοποιεί κάποιες
κατάλληλες πληροφορίες
σωστά.
Άριστος - 5
Κατανοεί απολύτως το
πρόβλημα.
Βασίζεται μόνον σε
λίγες πληροφορίες. Δε
συλλέγει εκτεταμένες
πληροφορίες.
Εξηγεί γιατί
συγκεκριμένες
πληροφορίες είναι
ουσιώδεις για τη λύση.
Χρησιμοποιεί όλες τις
κατάλληλες πληροφορίες
σωστά.
Εξηγεί γιατί κάποιες
διαδικασίες είναι
κατάλληλες για το
πρόβλημα.
Εφαρμόζει κατάλληλες
διαδικασίες, οι οποίες
όμως είναι
περιορισμένες.
Εφαρμόζει απολύτως
κατάλληλες διαδικασίες
βάσει των οποίων
αιτιολογεί τις στρατηγικές
επίλυσης.
Χρησιμοποιεί μια
αναπαράσταση που είναι
ασυνήθιστη στη
μαθηματική της
ακρίβεια.
Χρησιμοποιεί μια
αναπαράσταση που
αναπαριστά ξεκάθαρα το
πρόβλημα.
Εφαρμόζει κατάλληλες
διαδικασίες
Εφαρμόζει ακατάλληλες Εφαρμόζει κάποιες
διαδικασίες.
κατάλληλες διαδικασίες.
Χρησιμοποιεί
αναπαραστάσεις
Χρησιμοποιεί μια
αναπαράσταση που δίνει
καθόλου ή λίγη
σημαντική πληροφορία
για το πρόβλημα.
Χρησιμοποιεί μια
Χρησιμοποιεί μια
αναπαράσταση που δίνει
αναπαράσταση που
κάποια σημαντική
δίνει σημαντική
πληροφορία για το πρόβλημα. πληροφορία για το
πρόβλημα.
Επιλύει το πρόβλημα
Καμία απάντηση ή
λανθασμένη απάντηση
βασιζόμενη σε
ακατάλληλο σχέδιο.
Λάθος αντιγραφής,
υπολογιστικό λάθος, μερική
απάντηση σε πρόβλημα
πολλαπλών απαντήσεων,
έλλειψη πρότασης
διατύπωσης της απάντησης,,
απάντηση λανθασμένα
επισημασμένη.
Εύρεση σωστών
Σωστή λύση του
Σωστή λύση με σαφή
στρατηγικών επίλυσης, προβλήματος και εύρεση επεξήγηση των ευρετικών
μερική λύση του
γενικού κανόνα για τη που χρησιμοποιήθηκαν.
προβλήματος χωρίς
λύση ή επέκταση της
ολοκλήρωση της
λύσης σε μια πιο
διαδικασίας.
περίπλοκη λύση.
Παραδείγματα RUBRICS
Πίνακας 2: Παράδειγμα αναλυτικού RUBRIC
Αξιολόγηση του μαθητή στην επίλυση προβλήματος (αναλυτική)
Αναγνώριση του προβλήματος και του κύριου στόχου
Χρειάζεται βελτίωση - 1
Καλός – 2
Αρχικές ερωτήσεις
Διατύπωση λίγων ή καθόλου ερωτήσεων. Περιμένει άλλους να ορίσουν τις ερωτήσεις. Δε φαίνεται να κατανοεί το
κύριο πρόβλημα.
Δεν είναι όλες οι ερωτήσεις σχετικές. Μπορεί να υπάρχουν δυσκολίες διατύπωσης ερωτήσεων για
καλύτερη κατανόηση του προβλήματος.
Οι ερωτήσεις είναι διερευνητικές και βοηθούν στην διευκρίνιση δεδομένων, εννοιών και σχέσεων σχετικών με το
πρόβλημα. Οι ερωτήσεις βασίζονται σε κατάλληλες πηγές.
Άριστος -3
Κατανόηση του προβλήματος
Το πρόβλημα ορίζεται λανθασμένα ή πολύ στενά. Σημαντικές πληροφορίες λείπουν ή είναι λανθασμένες.
Η διατύπωση του προβλήματος έχει κάποια αμφισημία ή δεν έχει σημαντικά ζητήματα.
Διατυπώνει με σαφήνεια το πρόβλημα και περιγράφει τους απαραίτητους στόχους με αποτελεσματικό τρόπο.
Αναζήτηση πληροφοριών
Δεν είναι σαφές τι χρειάζεται. Περιμένει να του πουν. Δεν αναζητά πηγές πληροφοριών.
Βασίζεται μόνον σε λίγες πληροφορίες. Δε συλλέγει εκτεταμένες πληροφορίες.
Αναγνωρίζει πολλαπλές πηγές πληροφοριών και ατόμων για υποστήριξη.
Πλαίσιο
Κατασκευάζει ένα ασαφές πλαίσιο το οποίο δεν βοηθά τη διαδικασία της επίλυσης προβλήματος. Δεν επιζητά τη
βοήθεια άλλων.
Μπορεί να κατασκευάσει ένα πλαίσιο το οποίο όμως δε χρησιμοποιεί αποτελεσματικά με
συνέπεια, ούτε το αναθεωρεί όταν χρειάζεται.
Κατασκευάζει και εφαρμόζει ένα πλαίσιο σε όλη τη διαδικασία. Αναθεωρεί όποτε χρειάζεται.
Έργα
Καταναλώνει χρόνο σε έργα που παρεμποδίζουν τη διαδικασία επίλυσης προβλήματος. Δεν υπάρχει επιμερισμός
των εργασιών.
Εργάζεται με συνέπεια στην εύρεση των αποτελεσματικότερων στρατηγικών για την επιτυχία.
Διατηρεί ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας και αναπτύσσει στρατηγικές για την ενίσχυση της επιτυχίας του έργου.
Σχεδιασμός
Αποτυγχάνει να διατυπώσει προς έλεγχο υποθέσεις. Δεν εκφράζει πιθανά αποτελέσματα.
Περιγράφει πιθανά αποτελέσματα, τις σχέσεις με τις υποθέσεις, αναγνωρίζει τα βήματα και τα
χρονοδιαγράμματα, αναγνωρίζει ότι η επίλυση μπορεί να επιτευχθεί με συλλογική προσπάθεια
από όλη την ομάδα και όχι από το κάθε μέλος ξεχωριστά.
Μπορεί να αναλύσει τις στρατηγικές επίλυσης στην ομάδα και πως σχετίζονται με το πρόβλημα, να συσχετίσει τις
υποθέσεις με πρότερη γνώση, να αναγνωρίσει τα αναγκαία βήματα και το χρονοδιάγραμμα για το πρόβλημα.
Χρήση στοιχείων
Τα αποκτηθέντα δεδομένα είναι ανεπαρκή ή λανθασμένα υπολογισμένα. Οι Πίνακες και τα Γραφήματα δεν έχουν
προετοιμαστεί ή είναι δυσανάγνωστοι και είναι δύσκολο να ερμηνευθούν. Τα συμπεράσματα είναι λάθος και δε
βασίζονται σε στοιχεία.
Συνήθως προσαρμόζει το σχεδιασμό της επίλυσης στη βάση των νέων δεδομένων. Συνήθως τα
αποτελέσματα από πίνακες ή/και γραφήματα βοηθούν στην εξαγωγή συμπερασμάτων.
Συνεχώς χρησιμοποιεί τα αποτελέσματα για να βελτιώσει το σχέδιο. Εξάγει σωστά συμπεράσματα από τα
αποτελέσματα. Παράγει κατάλληλα οπτικά βοηθήματα που διευκολύνουν την κατανόηση του προβλήματος. Διερευνά
νέους τρόπους προσέγγισης του προβλήματος.
Τεκμηρίωση
Οι σημειώσεις δεν είναι οργανωμένες. Τα ευρήματα είναι δύσκολο να βρεθούν. Η επανάληψη των βημάτων
επίλυσης είναι δύσκολη εξαιτίας της έλλειψης πληροφοριών.
Τα δεδομένα είναι συνοψισμένα και οργανωμένα, αλλά μπορεί να στερούνται κάποιων
απαραίτητων λεπτομερειών για την επανάληψη της διαδικασίας επίλυσης.
Ολοκληρωμένη συλλογή των ακατέργαστων και συνοπτικών δεδομένων. Συμπεριλαμβάνει λεπτομερείς πληροφορίες
για να επιτρέψει την επανάληψη των βημάτων επίλυσης βάσει μόνο σημειώσεων.
Χρήση αναλυτικών εργαλείων
Γίνονται λάθη στη χρήση μεθόδων και εργαλείων. Δεν εκτελούνται κατάλληλοι έλεγχοι ή επαναλήψεις των
βημάτων επίλυσης.
Χρησιμοποιεί νέες μεθόδους και εργαλεία, αλλά όχι πάντα με επιτυχία. Μπορεί να μην εξηγεί με
επιτυχία τη διαδικασία επίλυσης.
Χρησιμοποιεί συνεπώς νέες μεθόδους και εργαλεία με επιτυχία και εξηγεί με επιτυχία τη διαδικασία επίλυσης. Εκτελεί
κατάλληλους ελέγχους και επαναλήψεις των βημάτων επίλυσης.
Ερμηνεία δεδομένων
Διατυπώνει συμπεράσματα χωρίς αιτιολόγηση. Δεν σκέφτεται την εσωτερική συνέπεια των αποτελεσμάτων. Δεν
μπορεί να ελέγξει ή να επαναλάβει τα αποτελέσματα..
Εξάγει σωστά συμπεράσματα από τα αποτελέσματα, αλλά δεν μπορεί να τα συσχετίσει με τις
αρχικές υποθέσεις ή τη θεωρία.
Μπορεί να περιγράψει τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα ξεκάθαρα και με συνέπεια. Συσχετίζει τα αποτελέσματα
με τη υπόθεση και την τρέχουσα αποδεκτή θεωρία.
Ανάλυση εναλλακτικών ερμηνειών και λύσεων
Δεν αναγνωρίζει ότι τα αποτελέσματα δε συμφωνούν με την αρχική υπόθεση. Δεν μπορεί να προτείνει
εναλλακτικές ερμηνείες.
Αναγνωρίζει ότι τα αποτελέσματα συμφωνούν με την αρχική υπόθεση, αλλά ενδέχεται να μην
μπορεί να προτείνει εναλλακτικές ερμηνείες.
Μπορεί να εξηγήσει τα αποτελέσματα. Αναγνωρίζει τους περιορισμούς των υποθέσεων και μπορεί να προτείνει
εναλλακτικές ερμηνείες.
Αδυνατεί να περιγράψει τις διαδικασίες της προσωπικής του μάθησης. Δεν μπορεί να συζητήσει τη σημασία των
ευρετικών επίλυσης προβλήματος.
Μπορεί να αναγνωρίσει τις πιο χρήσιμες ευρετικές επίλυσης προβλήματος, αλλά μπορεί να μη
δίνει σαφή περιγραφή της αυτογνωσίας του.
Αναστοχάζεται κριτικά σε τεχνικές επίλυσης προβλήματος , στρατηγικές και αποτελέσματα και αναγνωρίζει τις πιο
χρήσιμες .Παρέχει σαφή περιγραφή σχετικά με το επίπεδο αυτογνωσίας του.
Αναγνώριση πληροφοριών
Σχεδιασμός και συμμετοχή στην ομάδα
Ανάλυση και ερμηνεία αποτελεσμάτων
Αξιολόγηση και αυτοαξιολόγηση
Διαδικασία επίλυσης προβλήματος
Παραδείγματα RUBRICS
Πίνακας 3: Παράδειγμα ολιστικού
Αξιολόγηση του μαθητή κατά τη διάρκεια υλοποίησης μιας μαθηματικής δραστηριότητας
Ελάχιστη – 1
Περιορισμένη – 2
Μερική επίτευξη - 3
Πλήρης - 4
Επίτευξη του στόχου της
Αδυνατεί να
Οι ενέργειες και οι
Αντιλαμβάνεται τα βασικά
Η απάντηση-προσέγγιση
δραστηριότητας
εφαρμόσει τη
απαντήσεις φανερώνουν
σημεία της έννοιας, αλλά
φανερώνει ολοκληρωμένη
μαθηματική έννοια ελλιπή αντίληψη της
παρουσιάζει ελλείψεις σε
αντίληψη της έννοιας
και μπερδεύει
μαθηματικής ιδέας
κάποιο από τα απαραίτητα
βασικά στοιχεία της
στοιχεία της έννοιας
έννοιας.
Αντίληψη της κεντρικής
μαθηματικής ιδέας
Φαίνεται να αγνοεί
την κεντρική
μαθηματική ιδέα
της
δραστηριότητας,
ενώ αδυνατεί να
αιτιολογήσει τις
επιλογές του.
Οι ενέργειες και οι
απαντήσεις φανερώνουν
ελλιπή αντίληψη της
κεντρικής μαθηματικής
ιδέας της δραστηριότητας.
Η αιτιολόγηση κρίνεται
ανεπαρκής, προβληματική
και γεμάτη ασάφειες
Οι ενέργειες και οι
απαντήσεις φανερώνουν
μερική αντίληψη της
κεντρικής μαθηματικής ιδέας
της δραστηριότητας. Η
αιτιολόγησή τους κρίνεται
ελλιπής μολονότι καταφέρνει
να «επικοινωνεί» την
προσέγγισή που ακολουθείται.
Οι ενέργειες και οι απαντήσεις
φανερώνουν πλήρη αντίληψη
της κεντρικής μαθηματικής
ιδέας της δραστηριότητας. Η
αιτιολόγησή του είναι σαφής,
ολοκληρωμένη και
περιλαμβάνει τη χρήση
γραπτής, συμβολικής και
εικονικής αναπαράστασης
Εμπλοκή των μαθητών
Δε συμμετέχει
ενεργά και
αποπροσανατολίζει
τη διαδικασία.
Συμμετέχει σχετικά, χωρίς
ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Συμμετέχει ενεργά, δεν
παίρνει όμως πολλές
πρωτοβουλίες.
Συμμετέχει με ενδιαφέρον, με
ιδέες, με προτάσεις υλοποίησης
και εμπλέκει και τους
υπόλοιπους μαθητές να δρουν.
Αξιοποίηση χειραπτικών
και ψηφιακών εργαλείων
Δε χρησιμοποιεί
εργαλεία.
Χρησιμοποιεί περιορισμένα Έχει δεξιότητες χειρισμού
εργαλεία, χωρίς συνέπεια
χειραπτικών εργαλείων και
και επεξήγηση
χρήσης υπολογιστικών
εργαλείων
Χρησιμοποιεί εργαλεία για να
εκτελεί μαθηματικές
δράσεις,να διερευνά
μαθηματικές ιδέες και να
επιλύει προβλήματα.
Συμπεράσματα
Στους μαθητές δίνεται η δυνατότητα να εμπλακούν μέσα
από τη χρήση rubrics σε μορφές αυθεντικής
αξιολόγησης:
α) Αυτό-αξιολόγηση
Τα rubrics βασίζονται σε κριτήρια αντί σε νόρμες.
Τα rubrics μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως μια λίστα από
στοιχεία που μπορεί να συμπεριλάβει ο μαθητής στην
αυτό-αξιολόγησή του.
Συμπεράσματα
β) Ετερο-αξιολόγηση
Αν οι μαθητές έχουν συμμετέχει και στο σχεδιασμό
rubrics τότε μπορούν να συμβάλλουν στην
ανατροφοδότηση των συμμαθητών τους. Όταν
επιτευχθεί αυτό, «η αίθουσα διδασκαλίας
μεταμορφώνεται σε μια πραγματική κοινότητα
εκπαιδευόμενων» (Farr & Tone, 1998).
Εγκυρότητα
Με τη χρήση των rubrics στην αξιολόγηση, οι εκπαιδευτικοί έχουν τη
δυνατότητα να δικαιολογούν τη βαθμολογία των επιδόσεων, ενώ
παράλληλα άτομα ή φορείς μπορούν να βλέπουν με βάση ποια κριτήρια
αξιολογήθηκε η επίδοση των μαθητών.
Τα στοιχεία που καθορίζουν την εγκυρότητα της αξιολόγησης με τη
χρήση rubrics είναι:
•Αυτό που αξιολογείται ως καλό, ανεπαρκές ή μέτριο θα αξιολογείται
πάντα με τον ίδιο τρόπο, οποιοσδήποτε και αν είναι αυτός που
αξιολογεί και ανεξαρτήτως του πότε και ποιος είναι αυτός που
αξιολογείται.
Προτάσεις
Η αξιολόγηση της επίδοσης του μαθητή αποτελεί κοινή ευθύνη όλων
των εμπλεκόμενων στην εκπαιδευτική διαδικασία,
με σκοπό τη βελτίωση της επίδοσης των μαθητών μέσα από
πραγματικές – αυθεντικές καταστάσεις.
Στην πρόκληση αυτή, η απάντηση είναι η υιοθέτηση και εφαρμογή
εργαλείων αυθεντικής αξιολόγησης, μιας διαδικασίας που,
πρωτίστως, εμπλέκει τους μαθητές στον αξιολογικό μηχανισμό.
Προτάσεις
Είναι αναγκαίο οι διδάσκοντες να προβληματιστούν σχετικά με τις
αξιολογικές μεθόδους και τα αξιολογικά εργαλεία που υιοθετούν
προκειμένου να πειστούν οι εκπαιδευόμενοι ότι η αξιολόγηση πρέπει να
έχει στόχο την επανατροφοδότηση και τον αναστοχασμό.
Επίσης, ότι μέσα από τη διαδικασία της αυτοαξιολόγησης και τη χρήση
αυθεντικών αξιολογικών εργαλείων, παρέχεται η δυνατότητα στους
εκπαιδευόμενους να αναπτύξουν κριτική σκέψη και να αποκτήσουν
την ικανότητα να διατυπώνουν τους δικούς τους προβληματισμούς στο
εκάστοτε γνωστικό αντικείμενο.