Transcript ห้องสมุดดิจิตอล (Digital library)

Digital Library
An Overview
Company
Jhfljlhvlhblj
LOGO
ห้องสมุดดิจท
ิ ล
ั คือ 1 ใน 10
่
เทคโนโลยีทจะเปลี
ี่
ยนชี
วต
ิ ของ
คุณ
อ ันดับ 10
HTTP://WWW.LIBRARYHUB.IN.TH/2011/05/16/DIGITAL-LIBRARY-1-10TECHNOLOGIES-THAT-WILL-TRANSFORM-YOUR-LIFE
/
่
10 เทคโนโลยีทจะเปลี
ี่
ยนชี
วต
ิ
ของคุณ
อันดับที่ 10 Digital Libraries (ห ้องสมุดดิจท
ิ ล
ั )
อันดับที่ 9 Gene Therapy and/or Stem Cells (เซลล์ต ้นกำเนิด)
อันดับที่ 8 Pervasive Wireless Internet (อินเทอร์เน็ตไร ้สำย)
อันดับที่ 7 Mobile Robots (หุน
่ ยนต์ทส
ี่ ำมำรถควบคุมได ้)
อันดับที่ 6 Cheaper Solar Cells (เครือ
่ งเปลีย
่ นพลังงำนแสงอำทิตย์
เป็ นพลังงำนไฟฟ้ ำ)
อันดับที่ 5 Location-Based Computing (เทคโนโลยีกำรระบุพน
ื้ ที)่
อันดับที่ 4 Desktop 3-D Printing (กำรพิมพ์ภำพแบบสำมมิต)ิ
ิ ธิภำพ
อันดับที่ 3 Moore’s Law Upheld (กฎของมัวร์ในเรือ
่ งประสท
ิ )
และขนำดของชป
อันดับที่ 2 Therapeutic Cloning (กำรโคลนนิง่ )
อันดับที่ 1 The Hydrogen Economy (พลังงำนน้ ำ, พลังงำน
ทดแทน)
What is a digital library?
ความแตกต่าง
ห้องสมุดแบบเดิม
-Walk in
-Printed materials
-Keep and preservation
ห้องสมุดดิจท
ิ ัล
-Internet
-Digital content
-Real time
anytime
anywhere
สงิ่ ทีเ่ หมือนก ัน
การจ ัดหา
การรวบรวม
การจ ัดเก็บ
การเข้าถึง
Definition
 ห ้องสมุดดิจท
ิ ัล (Digital
Library: DL) คือ กำร
เก็บรวบรวมเอกสำรใน
ฟอร์แมตดิจท
ิ ัลเป็ น
หมวดหมู่ เพือ
่ สะดวกใน
ื ค ้นและเข ้ำถึง
กำรสบ
โดยอำจจะพัฒนำระบบ
หรือซอฟต์แวร์บริหำร
จัดกำร (DL
Management System:
DLMS) ขึน
้ มำเอง หรือ
้
จะใชซอฟต์
แวร์สำเร็จรูป
ก็ได ้
 ห ้องสมุดดิจท
ิ ัล คือ
Collection ของวัตถุ
ดิจท
ิ ัล –ข ้อควำม
ภำพนิง่ ภำพเคลือ
่ นไหว
ี ง ข ้อมูล ทีม
เสย
่ ก
ี ำรจัด มี
ื ค ้น และเมทำ
วิธก
ี ำรสบ
เดทำ ทีช
่ ว่ ยให ้สำมำรถ
ค ้นพบ และนำเสนอที่
สนับสนุนกำรวิจัยและ
กำรสอน โดยให ้ควำม
สนใจกับสถำปั ตยกรรม
กำรคงอยู่ ควำมยั่งยืน
และกำรสงวนรักษำ
ห ้องสมุดดิจท
ิ ล
ั เป็ นห ้องสมุดแห่งอนำคต และมีหน ้ำทีใ่ น
กำรสนองตอบผู ้ให ้ และสร ้ำงควำมพึง่ พอใจให ้กับผู ้ใช ้
ห ้องสมุดดิจท
ิ ล
ั ให ้สำรนิเทศได ้ทุกเวลำและในทุกทีท
่ ี่
ึ มี
ต ้องกำร และต่ำงก็มค
ี วำมพยำยำมในกำรทำให ้ผู ้ใชรู้ ้สก
้
้
ควำมพอใจทีเ่ ข ้ำมำใชระบบแต่
ก็จพิจำรณำกำรใชระบบ
้
ของผู ้ใชไปพร
้อมๆ กันด ้วย
Digital library
่ การจ ัดหาหรือสร ้างข้อมู ล Information
1. ห้องสมุดทีมี
contents ให้เป็ น Digital objects.
่ การจ ัดการข้อมู ลในรู ปแบบดิจต
่ ยกว่า เป็ น
2. ห้องสมุดทีมี
ิ อลทีเรี
Digital objects เริม
่ จำกมีกำรจัดกำร กำรเผยแพร่ข ้อมูลและ
กำรใชข้ ้อมูลทีจ
่ ัดเก็บไว ้ในเครือ
่ งคอมพิวเตอร์หลักหรือในหลำย
ๆ แหล่งจัดเก็บข ้อมูล (Repositories) ผ่ำนระบบเครือข่ำย
้
้
3. ผู ใ้ ช้เรียกใช้ขอ
้ มู ลได้โดยตรงเป็ นเนื อหาเต็
มรู ปโดยผู ้ใชไม่
ต ้องมำทีอ
่ ำคำรห ้องสมุดและไม่ใชข้ ้อมูลผ่ำนผู ้ให ้บริกำรหรือ
บรรณำรักษ์
4. ห้องสมุดดิจต
ิ อล มีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศที่
่
่ เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ เทคโนโลยีกำรสอ
ื่ สำร
เกียวข้
อง เชน
กำรจัดกำรสำรสนเทศ และกำรติดต่อกับผู ้ใช ้
5. ห้องสมุดดิจต
ิ อลมีการจัดหมวดหมู ่ให้เป็ นระบบในลักษณะ
Metadata เพือ
่ ควำมสะดวก ในกำรค ้นหำและเพือ
่ ให ้กำรจัดกำร
Digital library
 ในมุมมองของบรรณำรักษ์ มีจด
ุ เน ้นทีแ
่ นวคิด
หรือมุมมองใหม่ เปลีย
่ นไปจำกห ้องสมุดทีเ่ น ้น
กำยภำพคือสถำนทีส
่ ก
ู่ ำรเป็ นห ้องสมุดไร ้
พรมแดน ไม่มพ
ี รมแดนทำงกำยภำพ เป็ นแหล่ง
ื ค ้นผ่ำนเครือข่ำยคอมพิวเตอร์ ได ้
เข ้ำถึงและสบ
โดยไม่จำกัดสถำนที่ ระยะทำงและระยะเวลำ
 เป็ นแหล่งรวมทรัพยำกรสำรสนเทศดิจท
ิ ัลทัง้ ใน
ี ง
รูปแฟ้ มข ้อมูลข ้อควำม แฟ้ มข ้อมูลเสย
แฟ้ มข ้อมูลภำพลักษณ์
้
 มีกำรใชเทคโนโลยี
สำรสนเทศเป็ นหลักในกำร
สร ้ำง จัดหำ แปลงรูป กำรจัดเก็บ จัดทำ
้
 ห้องสมุดดิจต
ิ อล (Digital library) ใชใน
ควำมหมำยทีใ่ กล ้เคียงกับคำว่ำ ห้องสมุด
เสมือน (Virtual library) และห้องสมุด
อิเล็กทรอนิ กส ์ (Electronic library)
ห ้องสมุดยุคใหม่
 ห ้องสมุดยุคใหม่ ได ้พยำยำม ปรับระบบกำร
บริหำรกำรจัดกำรทรัพยำกร และกำรสงวนรักษำ
้
โดยใชเทคโนโลยี
สมัยใหม่ และมีกำรใช ้
เครือข่ำยโดยเฉพำะ Internet ในกำรให ้บริกำร
เข ้ำถึงทรัพยำกรต่ำงๆ
 Digital Library
 Hybrid Library
 Virtual Library
 ควำมแตกต่ำงคือเป็ นห ้องสมุด ทีม
่ ก
ี ำรจัดกำร
และให ้บริกำรเนือ
้ หำของข ้อมูลอยูใ่ นรูปแบบ
้
้ ้ำถึงเนื อหาเอกสารเต็
ดิจต
ิ อลทีผ
่ ู ้ใชเข
มรู ป
(Full – text) ได ้ โดยตรง
 มีกำรสร ้ำง หรือจัดหำข ้อมูลดิจต
ิ อลมำจัดเก็บ
ื ค ้น
อย่ำงเป็ นระบบเพือ
่ ควำม สะดวกในกำรสบ
และให ้บริกำรผ่ำนเครือข่ำยอินเทอร์เน็ ต
่ เดียวกับ
 มีเป้ ำหมำยเพือ
่ ให ้บริกำรข ้อมูลเชน
ห ้องสมุดแบบดัง้ เดิม
ื่
 ทรัพยำกร ในห ้องสมุดดิจต
ิ อลมำจำกหลำยสอ
ื่ โสตทัศน์ และข ้อมูล
ทัง้ ทีอ
่ ยูใ่ นรูปสงิ่ พิมพ์ สอ
ื่ อิเล็กทรอนิกส ์
ดิจต
ิ อลในสอ
ข ้อมูลทีอ
่ ยูร่ ป
ู แบบดิจต
ิ อลมีหลำยรูปแบบ
ได ้แก่ ข ้อมูลทีแ
่ ปลงมำจำกข ้อมูลในสงิ่ พิมพ์
ข ้อมูลทีส
่ ร ้ำงขึน
้ ใหม่ให ้อยูใ่ นรูปแบบดิจต
ิ อล
ี รี อม ข ้อมูลในวำรสำร
ข ้อมูลจำกซด
ื อิเล็กทรอนิกสแ
์ ละจำก
อิเล็กทรอนิกส ์ หนังสอ
ฐำนข ้อมูลออนไลน์
 ในห ้องสมุดดิจต
ิ อลมีกำรผสมผสำนกำร
ื่ ทุกประเภททัง้ รูปแบบ
ให ้บริกำรข ้อมูลจำกสอ

ื่ กำรเรียนรู ้
ห ้องสมุดยุคใหม่ทผ
ี่ สมผสำนกำรจัดกำรสอ
ื่ สงิ่ พิมพ์ สอ
ื่ โสตทัศน์ และสอ
ื่
ทุกรูปแบบทัง้ สอ
ื่
อิเล็กทรอนิกส ์ ทีเ่ รียกว่ำห ้องสมุดผสมหลำยสอ
้
(Hybrid Library) โดยใชโปรแกรมระบบห
้องสมุด
อัตโนมัตใิ นกำรจัดกำรทรัพยำกรตำมมำตรฐำนและ
้ ้ำถึงสำรสนเทศที่
กระบวนกำรทำงำน เพือ
่ ให ้ผู ้ใชเข
ต ้องกำรได ้สะดวกและรวดเร็ว
 ห้องสมุดมหาวิทยาลัยและห้องสมุดเฉพาะทุก
แห่ง ของไทยมีกำรบริกำรทรัพยำกรในรูป
ื ค ้นข ้อมูล
Hybrid Library และมีกำรบริกำรสบ
ดิจท
ิ ัลในรูป Digital Library รวมเรียกว่ำ
Electronic Library หรือ e-Library
่ เดียวกับห ้องสมุดโรงเรียนและห ้องสมุด
เชน
่ ด
ประชำชนอีกหลำยแห่งกำลังพัฒนำเพือ
่ ไปสูจ
ุ
นัน
้ ในกำรบริกำรผู ้ใช ้ และมำกไปกว่ำนัน
้ คือ
ควำมร่วมมือกันเป็ นเครือข่ำยเพือ
่ ประโยชน์ใน
้ พยำกรร่วมกัน
กำรใชทรั
ีั
 ห ้องสมุดติจต
ิ อล เกิดขึน
้ เนือ
่ งจำกสำรสนเทศปั จจุบน
ึ้ ใน
บันทึกในรูปแบบดิจต
ิ อล(ดิจท
ิ ัล)มำกขึน
ขณะเดียวกันสำรสนเทศใหม่ๆก็มแ
ี นวโน ้มทีจ
่ ะบันทึก
ื่ สงิ่ พิมพ์ เพือ
อยูใ่ นรูปดิจท
ิ ัลแทนสอ
่ ควำมสะดวกรวดเร็ว
ื ค ้น กำรประมวลผล ประหยัดเนือ
ในกำรสบ
้ ทีใ่ นกำร
จัดเก็บ และสำมำรถสง่ ถ่ำยข ้อมูลควำมรู ้ เผยแพร่ไปสู่
บุคคลต่ำงๆได ้ทุกสถำนที่ ทุกเวลำบนโลกนีโ้ ดยผ่ำน
ื่ สำรสำกล หรืออินเทอร์เน็ ต
เครือข่ำยกำรสอ
 ห ้องสมุดดิจท
ิ ัล ห ้องสมุดอิเล็กทรอนิกส ์ และห ้องสมุด
เหมือน จึงเป็ นห ้องสมุดอีกรูปแบบหนึง่ ทีเ่ กิดขึน
้ ในยุค
ดิจท
ิ ัลทีม
่ ค
ี วำมเจริญก ้ำวหน ้ำทำงด ้ำนเทคโนโลยี
ื่ สำร เพือ
สำรสนเทศและกำรสอ
่ ตอบสนองควำม
เมือ
่ เรำรู ้ว่ำห ้องสมุดดิจท
ิ ัลสำคัญต่อกำรใช ้
ชวี ต
ิ ของคนแล ้ว
พวกเรำในฐำนะคนทำงำนห ้องสมุดและ
ั ญำว่ำจะพัฒนำวิชำชพ
ี
บรรณำรักษ์ขอสญ
นีต
้ อ
่ ไป
เพือ
่ ให ้ห ้องสมุดตอบสนองกำรใชช้ วี ต
ิ ของ
คนในสงั คมต่อไป
่
33 เหตุผลทีบรรณาร
ักษ ์และ
ห้องสมุดยังคงมีความสาค ัญ
HTTP://WWW.LIBRARYHUB.IN.TH/2010/01/22/33-REASONS-WHY-LIBRARIES-ANDLIBRARIANS-ARE-STILL-IMPORTANT/