Transcript Document
Narzędzia Histogram według normy ISO 9004-4 inna nazwa: diagram słupkowy, diagram kolumnowy, wzorzec zmienności odchyleń • Histogram służy do graficznego przedstawienia określonych wyników. Pokazuje rozkład częstości danych oraz ilustruje ich zmienność. W ujęciu normatywnym histogram stosowany jest do: – pokazania przebiegu zmian, – wizualnego przedstawienia informacji o przebiegu procesu, – podejmowania decyzji dotyczących wyboru miejsc, w których należy skupić wysiłki związane z doskonaleniem procesu. Histogram • Histogram zbudowany jest z ciągu prostokątów o równych podstawach odpowiadających przedziałom określonych podczas grupowania danych i określania liczby klas. • Wysokość prostokątów uwarunkowana jest wartością danych w określonym przedziale. • Analizując wysokości poszczególnych prostokątów uzyskujemy obraz rozkładu wartości danych. Histogram • Procedura sporządzania histogramów jest następująca: – zebrać wartości danych, – ustalić zakres danych, – ustalić liczbę przedziałów, – wykreślić skalę wartości danych i częstości zdarzeń, – narysować wysokość każdego przedziału. • Zebranie wartości danych oznacza określenie obszaru danych poddawanych analizie. • Oznacza to zbudowanie szeregu strukturalnego, który ma na celu przedstawienie struktury badanej zbiorowości z punktu widzenia danej cechy w ściśle określonym czasie. • Ustalenie zakresu danych dotyczy obliczenia rozstępu, który jest różnicą pomiędzy wartością największą i najmniejszą badanej zbiorowości. • W przypadku, gdy dany szereg zawiera bardzo dużą liczbę danych, jego scharakteryzowanie nastręcza trudności. • Należy zbudować szereg rozdzielczy, czyli dokonać podziału na klasy, dzieląc obszar zmienności cechy na przedziały klasowe, określone przez ich dolną i górną granicę. • Ustalenie szerokości każdego przedziału polega na wyznaczeniu ilorazu zakresu danych do ustalonej liczby przedziałów. • Do wyznaczenia liczby przedziałów stosuje się odpowiedni aparat statystyczny. • Jako regułę można przyjąć, że liczba przedziałów wynosi N = 1+3.3 logn, gdzie (n) oznacza liczbę obserwacji. • Niemniej jednak ujęcie normatywne zaleca ustalenie liczby przedziałów od 6 do 12. • Następnie buduje się tabelę częstotliwości, na podstawie której: – ustala się liczebność danych zawartych w poszczególnych przedziałach i oblicza się częstość występowania w poszczególnych przedziałach; – wykreśla się histogram. • Rysowanie histogramu polega na zbudowaniu osi współrzędnych. Na odciętej nanosi się wartości danych, na rzędnej zaś częstość ich wystąpienia (w wartościach względnych lub bezwzględnych). • Następnie rysuje się wysokość każdego przedziału równą liczbie wartości danych, które odpowiadają danemu przedziałowi. • Otrzymany histogram należy zinterpretować. Proces ten, generalnie rzecz ujmując, polega na określeniu czy histogram prezentuje rozkład normalny (symetryczny), czy też cechuje się skośnością i modalnością. • Przedsiębiorstwo (1): 22 30 34 39 36 26 31 30 40 41 27 14 29 36 32 27 33 24 50 48 9 30 29 44 31 11 16 29 33 26 29 20 27 31 36 33 18 42 42 38 27 34 54 49 37 28 33 60 32 38 •Przedsiębiorstwo (2): 38 26 16 51 44 43 36 36 44 44 40 46 27 26 38 18 39 37 42 60 32 19 38 53 48 22 46 37 26 18 41 50 46 31 41 36 20 54 50 59 58 64 27 30 41 49 24 40 33 39 34 26 27 28 33 36 43 30 39 36 40 42 38 16 37 Diagram korelacji według normy ISO inna nazwa: wykres rozrzutu, wykres korelacji • Diagram korelacji służy do graficznego przedstawienia relacji między dwiema zmiennymi (cechami). Stanowi więc zbiór punktów na płaszczyźnie, odpowiadający zbiorowi par liczb (xi; yi,), gdzie xi, oznacza i -tą obserwację zmiennej niezależnej X, yi oznacza i-tą obserwacje zmiennej zależnej Y. • Na istnienie korelacji zmiennych (cech) wskazuje ich wzajemny związek, który oznacza, że zmienne wpływają na siebie. Diagram korelacji nie bada natomiast związku przyczynowo-skutkowego zachodzącego między zmiennymi, a mówi jedynie o tym, że istnieje pewien związek między dwiema zmiennymi. • Diagram korelacji używany jest do: • Stwierdzenia istnienia zależności pomiędzy zmiennymi, na przykład: czy istnieje związek pomiędzy rodzajem tworzywa a szybkością jego utylizacji? • Stwierdzenia kierunku związku, na przykład: czy dany skład tworzywa przyspieszy proces jego utylizacji? • Pokazania siły związku, na przykład: jak silny jest związek pomiędzy danym rodzajem tworzywa a szybkością jego utylizacji? • Procedura sporządzania diagramu korelacji jest następująca: • zebrać dwie pary danych, należących do dwóch zbiorów danych, których związek ma być analizowany, • oznaczyć osie X i Y, • znaleźć wartości minimum i maksimum dla x i y oraz użyć tych wartości do liniowego wyskalowania osi poziomej (x) i osi pionowej (y), • nanieść pary danych, • zbadać kształt rozmieszczenia punktów w celu wykrycia rodzaju i siły zależności. • Otrzymane rozmieszczenie punktów na osiach współrzędnych powinny być poddane analizie. Korelacja między danymi może mieć różnorodny charakter: pozytywny, negatywny lub obojętny (pozostawać bez związku). • O pozytywnej korelacji pomiędzy zmiennymi mówimy wówczas, gdy równocześnie wzrost zmiennej (x) powoduje wzrost zmiennej (y). • Negatywna korelacja występuje wówczas, gdy wzrost jednej zmiennej powoduje jednoczesny spadek drugiej zmiennej. • Jeżeli natomiast wzrost jednej zmiennej nie powoduje zmian drugiej zmiennej, wówczas mamy do czynienia z brakiem korelacji pomiędzy zmiennymi. • Badanie siły zależności pomiędzy zmiennymi dotyczy analizy rozproszenia reakcji poszczególnych par zmiennych. Wyróżniamy następujące rodzaje sił: silna, słaba, umiarkowana.