Transcript File
JAVA 5 MBROJTJA E KONSUMATORËVE PËRGJEGJËSIA PËR PRODUKTE (PPP) LIGJI PER MARRËDHËNJE PUNËSORE MBROJTJA E KONSUMATORËVE Konsumator = personi fizik që blen dhe përdor mallra or shërbime për plotësimin e nevojave të veta e jo për qëllime që janë të lidhura me veprimtari tregtare (rishitje). Ligji Applikues: Ligji për Mbrojtjen e Konsumatorëve (2004). MBROJTJA E KONSUMATORËVE Të Drejtat e Konsumatorëve: – E drejta për mbrojtjen e interesave ekonomike; – E drejta për mbrojtjen nga rreziku për jetë, shëndet dhe pasuri; – E drejta e mbrojtjes juridike të konsumatorit; – E drejta për informim dhe riedukim të konsumatorëve; – E drejta për bashkim të konsumatorëve me qëllim të mbrojtjes së interesave të tyre (e drejta në përfaqësim dhe pjesëmarrje të përfaqësuesit të konsumatorëve në punën e organeve të cilat zgjidhin çështjet nga interesi për konsumator) MBROJTJA E KONSUMATORËVE Detyrat e Prodhuesit – mallra/shërbime të sigurta konsiderohen kur përmbushin: – Standarded vendore; – Standarded Evropiane; – Kërkesat Legjitime të konsumatorit në lidhje me sigurinë. MBROJTJA E KONSUMATORËVE Deklaracioni i mallit: – – – – – – Emri i Prodhuesit/Importuesit; Emri i mallit; Lloji dhe modeli i mallit; Shenja matëse e mallit; Data e prodhimit dhe afati i përdorimit; Emri dhe adresa e firmës së prodhuesit/importuesit; – Paralajmërim për rrezikun e mundshëm në përdorim (shiqo Shtojcën A). MBROJTJA E KONSUMATORËVE Publikimi i mallrave dhe sherbimeve – Ndalohet me ligj publikimi mashtrues i mallrave në çdo medium. MBROJTJA E KONSUMATORËVE Ndalet vendimi i shitjes nëse: – Tregtari e shet mallin me mangësi ose gabime; – Tregtari nuk i dorëzon konsumatorit dokumentacionin e duhur gjatë shitjes së mallit; – Mallrat në lirim nuk janë treguar qartë, lexueshëm me cmimin para dhe pas lirimit; dhe – Mallrat në lirim, të cilave shumë shpejtë i skadon afati i përdorimit, nuk e kanë qartë dhe lexueshëm afatin minimal dhe të fundit të përdorimit. PËRGJEGJËSIA PËR PRODUKTE (PPP) Teorite e Padive për PPP: – Neglizhenca; – Shkelje e një apo më shumë Garancioneve; – Përgjegjësia Strikte; – Shtrembërimi (informimi i rrejshëm). PËRGJEGJËSIA PËR PRODUKTE (PPP) Kategoritë Faktuale të Padive për PPP: – Defekt Fabrikimi; – Defekt në Konstrukcion; – Dështimi I Dhënjes së Paralajmërimeve të Mjaftueshme për Përdorim të Parrezikshëm; – Dështim që ta Pasqyron Sinqerisht Cilësine e Produktit. PËRGJEGJËSIA PËR PRODUKTE (PPP) I shmangesh PPP nëse: – Konstrukcion te mirë – Prodho në mënyrë të denjë – Paralajmëro rreziqet LIGJI PËR MARRËDHËNJE PUNËSORE Ligjet Aplikuese në Kosovë: – Ligji Mbi Marrëdhëniet e Punës (1989); – Rregullorja e UNMIK-ut Nr. 2001/27 – Te Drejtat Esenciale Punësore në Kosovë; – Urdhëresa Administrative Nr. 2003/2 – Zbatim i Rregullorës së UNMIK-ut Nr. 2001/36 Mbi Shërbimin Civil të Kosovës; – Udhëzimi Administrativ Nr. MSHP/DASHC 2003/05 – Procedurat e Ankesave; Për Zbatimin e Urdhëresës Administrative 2003/2 – Zbatim i Rregullorës së UNMIK-ut Nr. 2001/36 Mbi Shërbimin Civil të Kosovës; – Udhëzimi Administrativ Nr. MSHP/DASHC 2003/10 – Procedura e Pushimeve; Për Zbatimin e Urdhëresës Administrative 2003/2 – Zbatim i Rregullorës së UNMIK-ut Nr. 2001/36 Mbi Shërbimin Civil të Kosovës. LIGJI PËR MARRËDHËNJE PUNËSORE Rreg. e UNMIK-ut Nr. 2001/27 – Mbrojtja nga Çfarëdo Diskriminimi (per shembuj shiqo Shtojcen B); – Moshen Minimale te Punesimit; – Mbrojtja nga Puna e Detyruar apo e Dhunshme; – E Drejta per Organizim dhe Negociata Kolektive; – E Drejta per Marrëveshje Kolektive; – Mbrojtja nga Veprime Diskriminuese AntiSindikale; – Mbrojtja nga Veprime Penguese; – Definim të Marrëdhenjes Punëtor/Punëdhënës; LIGJI PËR MARRËDHËNJE PUNËSORE Rreg. e UNMIK-ut Nr. 2001/27 (vazhdim) – Definim i Kontratës së Punës; – Procedura për Ndërprerjen e Marrëdhënjeve të Punës; – Ndërprerja e Kontratës së Punës për shkaqe të ndërrimeve Ekonomike, Teknologjike dhe Strukturore te Organizatës; – Garancion për Pagesë të Barabartë për Femra dhe Meshkuj; – Procedurën e Pagesës; – Garancion për Pagë Minimale; – Mbrojtje për Orar të Kufizuar Pune dhe Pauza; LIGJI PËR MARRËDHËNJE PUNËSORE Rreg. e UNMIK-ut Nr. 2001/27 (vazhdim) – – – – – – – – – Garancion per Pushim Vjetor; Festat Zyrtare; Pushim i Lehonisë; Pushim i Mëshirshëm (martesë/lindje/vdekje në familje); Pushim pa Pagesë; Pushim Mjekësor; Mbajtjen e Evidencës (Informatave) së Punëtorëve; Inspekcioni i Punës; Gjobat per Punëdhënës; etj. LIGJI PËR MARRËDHËNJE PUNËSORE Mosaplikimi i Ligjit ne Sektorin Privat – arsyet: – Papunësia e madhe; – Gjyqësori jo efikas dhe i korruptuar; – Mosnjohja nga punëtorët e të drejtave që iu takojnë, etj. LIGJI PËR MARRËDHËNJE PUNËSORE Rëndësia e këtij ligji për juve: – Nëse Jeni Mbikqyrës: Ofroni të drejta punëtorëve; – Nese Jeni Punëtorë: Mbroni të drejtat që ju takojnë.