Transcript Aşı nakil kaplarının hazırlanması

SOĞUK ZİNCİR ve SOĞUK ZİNCİR
YÖNETİMİ
SOĞUK ZİNCİR
 Aşıların üretildiği andan uygulandığı ana
kadar etkinliğini kaybetmeyecek şekilde
muhafaza ve sevkiyat sistemine soğuk
zincir denir.
 Üç unsur içerir;
1. Personel
2. Ekipman
3. Prosedürler
Personel ; Ekipmanları kullanır ve
bakımını yaptırır.
Ekipman; Aşıların güvenli korunması ve
taşınmasını sağlar
Prosedürler; bağışıklama ve dağıtım için
gerekli olan işleyiş prosedürleridir.
Unutmayın!
Tüm aşı ve sulandırıcılar +2°C ile +8°C
arasında saklanmalıdır.
 ÖZELLİKLE +4°C’de KALMASI SAĞLANMALIDIR.
 KULLANILAN AŞILAR ETKİN DEĞİLSE % 100 AŞILAMA
HIZLARINA ULAŞILSA BİLE BAĞIŞIK BİR TOPLUM
OLUŞTURMA HEDEFİNE ULAŞILAMAYACAKTIR.
Aşıların sıcaklık hassasiyetleri
Oran
Aşı
OPV
Kızamık, KKK, IPV,
BCG,Suçiçeği
DBT, DaBT-IPA-Hib,(5’li karma)
DaBT-IPA,Kuduz Aşısı
KPA,DT, Hib,PPD,
Td, TT, HepB, Hep A
Aşıların donma hassasiyetleri
Oran
Aşı
Hep-B –Hepatit A
Td,TT,DT(tüm antiserumlar)
KPA,PPD,Grip Aşısı
DBT,DaBT-IPA-Hib,(5’li
Karma)DaBT-IPA ,Kuduz Aşısı
Kızamık, KKK, Hib (liyofilize),
BCG, OPV, Suçiçeği
Işık hassasiyetleri
Ultraviyole ve Fluorosan (Neon) ışıklara karşı
BCG
PPD
KKK
Kızamık
Suçiçeği

…..ve son kullanma tarihini kontrol etmeyi ve izlemeyi unutmayalım
Aşıların termostabilitesi ve VVM
(Aşı Flakon İzlemcileri)
Aşıların termostabiliteleri göz
önünde bulundurularak, ısıya
maruz kalma sürelerini
belirlemek için aşı flakon
izlemcileri kullanılmaktadır.
(OPA)
Flakon ısı izlemcileri (VVM)
Donma geri
dönüşümsüz
olarak bazı
aşıları
etkilemektedir
 TT, DT, Td,
 DBT, DaBT-IPA-Hib (5‘li karma)
 Sulandırılmış olan aşılar
 Hepatit B, Hepatit A
 KPA, Grip Aşısı
Bu aşıları dondurmayınız!!!
Aşıların donmasını engellemek için
• Günde en az 2 kez termometreyi kontrol
edip kaydediniz
• Donmaya hassas aşıları evaporatörden
uzağa yerleştiriniz.
• Günün en soğuk saatlerinde termostatı
+2°C`ye ayarlayınız.
• Elektrik kesintilerinden sonra termostat
ayarlarını artırmayınız.
Soğuk zincir ekipmanları
•
•
•
•
•
•
Soğuk Hava Depoları,
Buzdolapları ve derin dondurucular,
Uzun ömürlü ve askılı aşı nakil kapları,
Buz aküleri,
Termometreler,
Sürekli ısı kaydediciler
Buzdolapları ve derin dondurucular
• Aşılar, sulandırıcılar ve buz aküleri
yalnızca kendilerine tahsis edilmiş bir
buzdolabında saklanmalıdırlar,
• Aşıları buzdolabının kapaklarında
saklamayınız. Kapaktaki sıcaklık
buzdolabının ısısına göre daha sıcaktır
ve buzdolabının kapısı açıldığında oda
sıcaklığına daha fazla süre maruz
kalırlar.
Buzdolabının konumu
•
Buzdolabı, sağlık kuruluşunda bütün
kenarlarından hava sirkülasyonu olacak
ve güneş ışığını doğrudan almayacak
şekilde konulmalıdır.
•
Buzdolabının arkası ile duvar arasında
en az 10 cm. açıklık olmalıdır.
•
Mevsim değişikliklerine bağlı olarak oda
ısısının, buzdolabının iç ortam ısısını
etkileyebileceği unutulmamalıdır.
•
Soba ve kaloriferden uzak olmalıdır.
Buzdolabı kullanımı
•
Aşı Dolabı Olarak Buzluk ve Alt bölümü ayrı olan
çift kapılı no-frost buzdolapları tercih edilmelidir.
•
Sadece ihtiyaç duyulduğunda dolabın kapısını açın
ve bu uyarıyı dolabın dış kapısına yazınız.
•
Buzdolabının ısısını günlük olarak en az iki kez
kontrol edin ve kaydediniz.Her açıldığında ısısını
kontrol edilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
•
Her buzdolabı için bir ısı izlem çizelgesi
bulundurunuz.
•
Aşı bulundurulan her buzdolabında sürekli ısı kaydı
yapan cihaz bulundurunuz.
Buzdolabı kullanımı
•
•
•
Buz akülerini dondurucu bölümde
dondurunuz ve muhafaza ediniz.(24 saat)
Tüm aşı ve sulandırıcıları soğutucu bölümde
muhafaza ediniz.
Aşı kutularını aralarında hava akışı kolay
olacak şekilde istifleyiniz. Donmaya hassas
olan aşıları buzluk bölümünden uzakta
tutmaya özen gösteriniz.
Buzdolabına Aşı yerleştirirken dikkat
edilecek hususlar
 Buzdolabı kullanım klavuzu dikkatle incelenerek
soğutmanın hangi bölümden yapıldığı ,daha soğuk
ve daha sıcak rafların hangisi olduğu mutlaka
öğrenilmeli .
 Aşı yerleşimi buna göre düzenlenmelidir.
 Donmaya hassas olan aşılar buzdolabının
soğutucu kısmından uzakta tutulmalıdır.
 Aşılar orijinal kutularının içerisinde saklanmalı ve
buzdolabının duvarı ile temas ettirilmemeli.
ÜSTTEN SOĞUTMALI BİR BUZDOLABINDA
 Üst Rafına:OPA,BCG,KKK, KIZAMIK,KIZAMIKCIK
AŞILARI , Meningokok Aşısı, Suçiçeği aşısı.
 Orta Rafına:DaBT-IPA-Hib, DaBT-IPA,Kuduz Aşısı
 Alt Rafına:KPA, Hep B, Hep A,Td,DT,PPD
Solüsyonu, Grip Aşısı ve Sulandırıcılar ve Tüm Anti
Serumlar.
 En alt kısma (sebzelik) dolap ısısını sabit
tutmasına yardımcı olmak için su şişeleri
yerleştirilmeli.
Aşı yerleştirilmesinde, miadı
yakın olan aşıların ön kısımda
bulunmasına dikkat
edilmelidir.
Buzdolabının ısısını ayarlamak
 +8°C ‘nin üzerinde seyrediyorsa:Buzdolabı kapağının





kapandığından emin olunuz.
Kapının contaları deforme olmuş olabilir.
Buzluktaki karlanma 0,5 cm’yi geçmiş
olabilir.Çözdürülmeli
Buzdolabının termostatını daha soğuk ayara getirilmelidir.
Halen ısı düşmüyorsa tamir ettirilmeli veya yenisi alınmalı.
Elektrik kesintisinden sonra buzdolabı termostatı daha
yüksek ayara getirilmemeli.Donmaya hassas olan aşılar
donabilir.
 +2°C ‘nin altında seyrediyorsa:Buzdolabının ayarı




daha sıcak ayara getirilmeli.
Buzluk kapağının uygun kapanıp kapanmadığı kontrol
edilmeli
Buzdolabında bulunan su şişelerinin sayıları
artırılmalıdır.
Donmaya karşı hassas aşılar (çalkalama testi
ile)kontrol edilmelidir.Donmuş ise derhal imha
edilmelidir.
Donma , aşılar hafif ısı artışından daha zararlıdır.
Donma izlemcileri
• Elektronik çalışan donma
izlemcileri de mevcuttur.
• Bunlar da geri dönüşümsüz
olarak çalışırlar.
• Ekranda bulunan √ işareti
aşının iyi korunduğunu, X
işareti ise donmaya maruz
kaldığını belirtmektedir.
Uzun süre kayıt özellikli termometreler
(akıllı termometre)
Mevcut saat /
Isıya maruziyet
Günler /
30 gün
Soğuk zincir
kırılması
uyarısı
Ayar
düğmesi
Soğuk
zincir
kırılmaları
Mevcut /
maruz
kalınan ısı
Okuma
düğmesi
Aşıların Nakli ve Nakil Kaplarının
Hazırlanması
• Aşı bir yere nakledileceğinde, gerekli
olan tüm buz akülerini buzluktan çıkarın.
• Buz akülerini uygun şekilde terletin. !!!
• Buz akülerini uygun şekilde
kurulandıktan sonra aşı nakil kabının
içine yerleştirin.
Buz akülerinin terletilmesi
• Buz akülerini bir masaya
veya düz bir ortama sıra
ile diziniz.
• Birbirlerine uzaklıkları
en az 5 cm olmalıdır.
• Buz akülerini
çalkalandıklarında buz
parçalarının birbirine
çarpma ve suyun içinde
yüzme sesi duyulana
kadar terletiniz.
Aşı Nakil Kaplarında donmayı önlemek
için
 Buz aküleri ile
flakonların arasında
mutlaka kalın bir
karton kullanın
Nakliyat sırasında buz aküleri
Buz aküleri ile flakonların arasında mutlaka kalın bir
karton kullanın
20
15
10
0°C
5
0
-5
-10
-15
0
2
4
Sa
buz aküleri
Karton yerleş tirilmiş
Dış ortam +20°C, buz aküleri -16°C
6
Aşı nakil kaplarının hazırlanması
• Aşı ve sulandırıcılarınızı aşı nakil kabının orta
kısmına yerleştiriniz. Donmaya karşı hassas
olan aşılarınızı buz aküleri ile direk temas
etmeyecek şekilde yerleştirilmiş olduğundan
emin olunuz.
• Aşı flakonlarının yanına mevcutsa donma
göstergesi koyunuz ve uzun ömürlü aşı nakil
kaplarının üst kısımlarına da buz aküleri
yerleştiriniz.
Bağışıklama konusunda tüm
uygulamalar 2009/17 sayılı
Genişletilmiş Bağışıklama Programı
Genelgesi’ne uygun şekilde
yapılmalıdır.