Transcript Visible thinking Ορατή σκέψη

Visible thinking
Ορατή σκέψη
Θεωρητικές προσεγγίσεις στο
πλαίσιο Teachers 4 Europe
Το ιστορικό πλαίσιο του Visible Thinking
Project Zero/ Harvard Graduate School of Education
Project Zero web site.
Αποστολή του η κατανόηση του τι είναι μάθηση, σκέψη και
δημιουργικότητα, αλλά και η καλλιέργειά τους σε διάφορα πεδία
όπως :



τέχνες,
ανθρωπιστικές επιστήμες,
επιστήμες θετικής κατεύθυνσης
Πώς; Ατομικά ή ομαδικά μέσα από τις διαδικασίες εκπαίδευσης
4
13/4/2015
Υοu 4 Teachers 2012
Project Zero
Ίδρυση: 1967
 Ιδέα: Η συμβολή της τέχνης στην εκπαίδευση: (Nelson
Goodman, 1967)
 Στόχος ερευνητικών προγραμμάτων
1. Λεπτομερής κατανόηση της γνωστικής ανάπτυξης του
ανθρώπου
2.Κατανόηση της διεργασίας της μάθησης στο πεδίο της
τέχνης και σε άλλα πεδία
3. Ο μαθητής το κέντρο της εκπαιδευτικής διεργασίας (σε
όλο το φάσμα των ηλικιών και ως μονάδα ή ως ομάδα)
 Πού; Σχολεία, πανεπιστήμια, προγράμματα μουσείων
κτλ

Artful Thinking
Creative
Classroom
Project
Visible
Thinking
Research
Projects
Thinking
Cultures
Of thinking
Smart Schools
Patterns of
Thinking
Innovating
with
Intelligence
Visible Thinking
 Τι
είναι το Project “Ορατή Σκέψη”
( Visible Thinking)

Είναι μια διεργασία μάθησης που κάνει
τη σκέψη πιο ορατή. Η διεργασία αυτή
επιτυγχάνεται με τη χρήση των
ρουτινών σκέψης. Σκοπός των
ρουτινών σκέψης: να δημιουργήσει πιο
χειραφετημένους μαθητές , που
κατανοούν πώς μαθαίνουν.
Θεωρητικό υπόβαθρο του
VT project
 Οι
μαθητές θα πρέπει να γαλουχούνται με
διεργασίες που ενεργοποιούν τη σκέψη
τους.
 H πρόοδος των μαθητών ως προς την
ενεργοποίηση της σκέψης εξαρτάται από
την καλλιέργεια ενός τέτοιου κλίματος στην
τάξη που προωθεί διεργασίες σκέψης.
 Για να συμβούν τα δύο προηγούμενα θα
πρέπει να μελετηθούν οι παράγοντες που
διαμορφώνουν τη κουλτούρα της τάξης.
Οι δυνάμεις που διαμορφώνουν την
κουλτούρα της σκεπτόμενης τάξης
 Οι
προσδοκίες
 Ο χρόνος
 Οι ευκαιρίες
 Οι σχέσεις
 Το φυσικό περιβάλλον
 Η γλώσσα του κριτικού στοχασμού
 Τα μοντέλα-στρατηγικές
 Οι ρουτίνες
Οι προσδοκίες...πόσο μακριά
φτάνουν;
 Τι
εκπαιδευομένους θέλουμε να
«διαμορφώσουμε»;
 Τι θα θέλαμε από αυτούς να έχουν πετύχει
στο τέλος του τριμήνου, της χρονιάς κ.τ.λ.
 Μας νοιάζει το προφίλ του εκπαιδευομένου
πέρα από το τυπικό πλαίσιο της
εκπαίδευσης;
Ο χρόνος





Πόσο χρόνο δίνουμε στους εκπαιδευομένους
μας να σκεφτούν;
Πόσοι από αυτούς που σηκώνουν το χέρι
τους τελικά μιλούν;
Πόσο σημασία δίνουμε στις ερωτήσεις του
ακροατηρίου ενός συνεδρίου;
Πόσο χρόνο τους δίνουμε για να θέσουν ένα
πρόβλημα;
Πόσο χρόνο αφιερώνουμε στο να
κατανοήσουμε πώς σκέφτηκαν για να
προσεγγίσουν λάθος μια προβληματική
κατάσταση;
Eυκαιρίες

Πότε δίνουμε στους εκπαιδευομένους μας την
ευκαιρία να σκεφτούν;


Πόσο συχνά συμβαίνει αυτό;
Κάτω από ποιες συνθήκες;

Τι αξία δίνουμε εμείς ως εκπαιδευτικοί σε αυτή τη
διεργασία; Αποτελεί βασική μέριμνά μας;

Πώς έχουμε διαμορφώσει την τάξη μας ώστε
εφόσον υπάρξουν οι ευκαιρίες να μπορέσουν να
αναπτυχθούν; (π.χ. ομαδοσυνεργατική μάθηση,
ταμπλό, χώρος συζήτησης)
Η γλώσσα της σκέψης

Πόσο συχνά χρησιμοποιούμε στον καθημερινό
μας λόγο ρήματα όπως:
Σκέφτομαι, αναλογίζομαι, νομίζω, θεωρώ, κρίνω,
συνυπολογίζω

Φράσεις όπως:
Άσε με να το σκεφτώ λίγο…
Ύστερα από αρκετή σκέψη νομίζω ότι…
Ας σκεφτούμε πάνω σε αυτό το θέμα…
Η έννοια της ρουτίνας
 Τι
εννοούμε συνήθως όταν αναφερόμαστε
στη λέξη ρουτίνα;
 Η ζωή μας κυριαρχείται από ρουτίνες;
 Η ζωή στην τάξη κυριαρχείται από
ρουτίνες;
 Τελικά: Γιατί υπάρχουν ρουτίνες ;
Προσδιορίζοντας την έννοια
της ρουτίνας
 Οι
ρουτίνες δομούν το κοινωνικό και
φυσικό περιβάλλον της τάξης.
 Δομούν το διανοητικό περιβάλλον της
τάξης: πρόκειται για απλές επαναληπτικές
διαδικασίες που υποστηρίζουν
συγκεκριμένες διεργασίες σκέψης.
Γιατί ωθούμαστε στη ορατή σκέψη;

1)
2)
Ο εκπαιδευτικός αντιλαμβάνεται:
τι έχουν μάθει οι μαθητές και,
πώς έχουν διαμορφωθεί οι ιδέες τους.

Εντοπίζει τα σημεία που είναι δυσνόητα για τους μαθητές.

Αφυπνίζεται σε σχέση με την ποιότητα της σκέψης των
μαθητών .

Ωθείται σε δραστηριότητες που να εξυπηρετούν τις
ανάγκες των μαθητών.

Ελέγχει την κατανόηση των μαθητών τους πάνω σε ένα
θέμα.
Παράδειγμα τυπικής ρουτίνας που εφαρμόζεται σε
όλο το φάσμα της εκπαίδευσης
Ο εκπαιδευτής:
 Θέτει
ένα αρχικό ερώτημα,
 Παρέχει χρόνο στους μαθητές να
σκεφτούν σχετικά με αυτό το ερώτημα
Χωρίζει τους μαθητές σε μικρές ομάδες
για να συζητήσουν.
Επαναφέρει τις ομάδες σε ολομέλεια
για να ανακοινωθούν τα όσα ειπώθηκαν
στις ομάδες.
Σκοπός αυτού του είδους των
ρουτινών
 Οι
μαθητές δουλεύουν ατομικά και
ομαδικά..
 Εξερευνούν, συζητούν,
επιχειρηματολογούν
 Κοντρολάρουν τη σκέψη τους στην τάξη.
Οι πιο ‘δημοφιλείς’ ρουτίνες σκέψεις από τα
project του Visible Thinking











See-Think-Wonder
Claim-support-Question
Connect-Extend-Challenge
Looking:10X2
Perceive- Know-Care About
Think-Puzzle-Explore
Ηeadlines
What makes you say that
Circle of view points
I used to think…now I think
Compass Points
Bιβλιογραφία


Dewey, J. (1993). How we think: A restatement of the relation of reflective
thinking to the educative process. Lexington, Mass: Reytheon/Heath
Τishman, S., Perkins, D., &Tay, E. (1995): The thinking classroom: Learning and
teaching in a culture of thinking. London: Allyn & Bacon.


Perkins D. (2003), Making Thinking Visible, New Horizons for Learning, USA.
www.newhorizons.org

Ritchhart, R, (2002) Intellectual Character: What it is, why it matters and how to
get it, San Francisco USA: Jossey Bass

Ritchhart, R. palmer, P. Church, M. & Tishman, S. (2006). Thinking routines:
Establishing patterns of thinking in the classroom, Paper prepared for the AERA
Conference, April 2006,pp.45