Transcript Hareket Sistemi

KEMİKLER HAKKINDA GENEL
BİLGİLER
Dr. Esin Tokmak Özşahin


Osteoloji; Yunanca
osteon: kemik, logos: bilim,
terimlerinin birleşmesini ifade eder.
Latince (os) terimi özel kemiklerin
isimlendirilmesinde kullanılır. Örneğin;
os coxae.
KEMİĞİN FİZİK ÖZELLİKLERİ
Kemik bir mineral asit
içinde uzun bir süre
tutulursa tuzlar çıkar,
organik madde kalır. Bu
işleme dekalsifikasyon
denir. Kemik şeklini
aynen korur. Ancak
eğilip bükülebilir
Yeraltında uzun süre
gömülü bir kemiğin
bakteriyel faaliyet ile
organik kısmı
kaybolur. Sadece
tuzlar kalır. Bu
işleme dekompozisyon
denir.
KEMİĞİN FONKSİYONLARI





Kemikler vücudun sert iskeletini oluştururlar.
Kaslara yapışma yeri olarak hizmet ederler.
Bazı iç organlarını korurlar. Örneğin: Kafatası
beyni, columna vertebralis medulla spinalis’i,
göğüs kafesi, kalp ve akciğerleri, kalça sentürü
üretim organları ve mesaneyi korurlar.
Kan hücrelerini doğuran kemik iliğini içerirler.
Kalsiyum ve fosfor depo ederler.
KEMİKLERİN SINIFLANDIRILMASI
Şekillerine göre
Uzun Kemik
Kısa Kemik
Yassı Kemik
Düzensiz Kemik
Makroskobik yapısına göre
Kompakt kemik
Spongioz kemik
Mikroskobik yapısına göre
• Primerolgunlaşmamış
trabeküler kemik
• Sekonder-olgun
kompakt kemik
(lameller kemik)
Histogenezine göre:
Membranöz kemik
Enkondral kemik
Uzun Kemiğin Yapısal Bölümleri
Tipik bir uzun kemiğin orta
kısmına diafiz, şişkince olan
uç kısmına epifiz denir.
Epifizler ince bir kompakt
kemik tabakası ile kaplı
süngerimsi kemikten meydana
gelmiştir.
Diyafiz adlı silindirik kısmın
hemen tümü kompakt
kemikten oluşur.
Kemik Dokusunun Yapısal Elemanları
Hücreler
Osteoprojenitör hücre
Osteoblast
Osteosit
Osteoklast
Hücrelerarası kalıp (Matriks)
Organik Matriks
Mineral tuzları
İnorganik Komponent





Kuru ağırlığının % 65’ini oluşturur.
Kalsiyum fosfat (%85)
Kalsiyum karbonat (%10),
Kalsiyum florid, magnezyum florid,
hidroksit ve sulfat bileşikleri ile
sodyum ve potasyum oluşturur.
Kalsiyum ve fosfor hidroksiapatit
kristallerini oluştururlar.
Organik Komponent





Kuru ağırlığının % 35’ini oluşturur.
Kollajen tip I %90-95’i
Sülfatlı glikozaminoglikanlar
Proteoglikanlar ve agregatları
Glikoproteinler
Kemik Hücreleri
Osteoblast
Osteosit
Osteoklast
Kemiğe sağlamlık veren eleman kollajen
liflerdir,
sertlik sağlayan ise hidroksiapatit
kristalleridir.
Periosteum ve Endosteum



Kemiğin iç ve dış yüzleri
kemiği oluşturan hücrelerden
ve bağ dokusundan oluşan
tabakalarla örtülüdür.
Endosteum kemiğin içindeki
bütün boşlukları örter.
Periosteum ve endosteum
kemik dokusunun
beslenebilmesi,
büyüyebilmesi ve onarımı
için gereklidir.
Kemik Metabolizmasında Hücrelerin
Görevi


Osteoblastlar: Kemik yapımını
sağlar=Osteoblastik
aktivite=Osteogenezis
Osteoklastlar :Kemik yıkımını
sağlar= Osteoklastik aktivite=
Osteolizis
Kalsiyum
Kemiğin yapısında büyük oranda Kalsiyum
bulunduğundan kemik metabolizması temelde
Kalsiyum metabolizmasıdır.



Vücudun temel minerallerindendir.
Yetişkin insanda 1 kğ kalsiyum bulunur
Yaş ilerledikçe kalsiyum ihtiyacı artar.
Kemiğin Beslenmesi
•
A.Nutricia
•
Periosteal kan damarları
•
Eklemi besleyen arterlerden
doğan metafizial veya epifizial
damarlar
Kemiğin Sinir Dağılımı







Sinir lifleri, kan damarları ile birlikte kemiğe
girerler. Vazomotor ve duyu lifleridir.
Sinir lifleri periost ve damarların dış tabakasında
sonlanırlar.
Duyu liflerinden bazıları ağrı lifleridir.
Periost yırtılma ve gerilmeye karşı aşırı şekilde
duyarlıdır.
Kompakt tabakasına anestezisiz olarak girilirse bir
sızı ve sıkıntı verici duyu oluşur.
Spongioz kemiğe girilmesi ise çok aşırı ağrı yapar.
Kırıklar son derece ağrılıdır.
Kemiklerde Yaygın Kullanılan Terimler
Tüberositas: Kemik üzerindeki geniş pürtüklü
saha
Tüberkül: Küçük çıkıntı, tümsekcik
Spina-spinöz: İnce uzun dikenimsi çıkıntı
Kondil: Uzun kemigin iki ucundaki geniş yuvarlak çıkıntılar
Epikondil: Kondillerin hemen üzerinde bulunan
daha küçük kemik yapılar.
Fossa: Çukur,çöküntülü yüzey
Faset: Küçük ve düz eklem yüzeyi
Fasies artikularis: Düzgün eklem yüzeyi
Kaput: Baş
Krista: Keskin kenar
Trokanter: Çıkıntı
Fissura: Yarık
Foramen : Delik
Sulkus: Oluk
Sinüs: Hava ile dolu bosluk