„ Nie ma dzieci – są ludzie ”

ROK 2012 ROKIEM JANUSZA KORCZAKA

Henryk Goldszmit urodził się 22 lipca 1878 roku w Warszawie. Znany jako Janusz Korczak, Pan Doktor lub Stary Doktor. Lekarz, pedagog, pisarz, publicysta, działacz społeczny. Prekursor działań na rzecz praw dziecka i równouprawnienia dziecka. Badacz świata dzieci, trybun walki o ich prawa, praktyk i teoretyk wychowania.

"Jestem nie po to, aby mnie kochali i podziwiali, ale po to, abym ja działał i kochał. Nie obowiązkiem otoczenia pomagać mnie, ale ja mam obowiązek troszczenia się o świat, o człowieka."

Już w wieku osiemnastu lat zaczynał interesować się psychiką i warunkami życiowymi dzieci biednych. Starał się pomóc najbiedniejszym. Chodził po domach, opowiadał baśnie, w wieczór wigilijny był św. Mikołajem roznoszącym groszowe podarki, pomagał w nauce. Wkrótce podjął działalność społeczną w Warszawskim Towarzystwie Dobroczynności. Uczył także ubogie dzieci. Przed wojną współprowadził wraz z Maryną Falską sierociniec dla dzieci polskich Nasz Dom (1919 –1936), gdzie stosował nowatorskie metody pedagogiczne. Założył i prowadził Dom Sierot – dla dzieci żydowskich w Warszawie (pomiędzy 7 października1912 i 1942

„

Oddał im chleb swój i mądrość i serce, żył z nimi w hańbie i w głodzie i w brudzie…”

Walka o dobro, sprawiedliwość i ochronę praw dziecka, poznanie i zgłębianie jego potrzeb wypełniły całe życie Janusza Korczaka. Centralny motyw działalności i twórczości stanowiło prawo każdego dziecka do życia i odpowiedniego jego poziomu. Pisał o konieczności zapewnienia dziecku odpowiedniej jakości życia w sferze jego potrzeb fizycznych, emocjonalnych, intelektualnych i społecznych. W czasie drugiej wojny światowej przygarniał zagubione w czasie działań wojennych dzieci. Nie zdjął munduru w okupowanej Warszawie. Nie założył także opaski z gwiazdą Syjonu, którą hitlerowcy kazali nosić na rękawie wszystkim osobom pochodzenia żydowskiego. Został aresztowany i uwięziony. Jego byli wychowankowie po kilku miesiącach wykupili go za uskładane pieniądze. W lutym 1942r. Korczak podjął decyzję objęcia pracy wychowawcy w domu podrzutków na ul. Dzielnej, bo chciał ratować dzieci, krzywdzone tam przez personel getta. Przyjaciele z "aryjskiej" strony wielokrotnie podejmowali próby wyprowadzenia Korczaka z Getta, zapewniali bezpieczne schronienie. Nie można było jednak ocalić setek dzieci, więc Korczak heroicznie odmawiał skorzystania z szansy ucieczki, nie zgadzał się na opuszczenie swych podopiecznych.

„ […] i zginął, kiedy mordowano dzieci, co nie zdążyły być podłe jak ludzie”.

Zginął wraz z wychowankami – wywieziony w początkach sierpnia 1942 z getta w wagonie bydlęcym. Dobrowolnie towarzyszył im w drodze na śmierć w komorze gazowej obozu zagłady w Treblince.

Dzięki obejmującą między innymi literaturę dla dzieci (na przykład: „Król Maciuś Pierwszy”, „Bankructwo Małego Dżeka”, „Kiedy znów będę mały”), dla dorosłych (na przykład: „ Dzieci ulicy”, „Dziecko salonu”, „Jak kochać dziecko”, „Prawo dziecka do szacunku”), jak również dzieła „Tryptyk pedagogiczny”, „Pisma wybrane” można poznać jego teorię pedagogiczną.

Korczak napisał wiele powieści dla dzieci i młodzieży m.in.:

„Bankructwo Małego Dżeka ” „Król Maciuś Pierwszy” „Kajtuś Czarodziej”

„Król Maciuś Pierwszy” jedna z najbardziej popularnych powieści Korczaka. Książka opowiada historię małego władcy, który pragnąc uszczęśliwić wszystkie dzieci w swoim państwie, oddaje rządy w ich ręce.

Janusz Korczak :

„ Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat ”.

„Dzieci! – dumne miejcie zamiary, górne miejcie marzenia i dążcie do sławy. Coś z tego zawsze się stanie”.

Aleksandra Tkacz kl. 3 a