Transcript ฤทธิ์ต้านการแบ่งเซลล์

หญ้ าปักกิง่
Murdannia bracteata (C.B. Clarke) J.K. Morton ex D.Y. Hong
รศ.ดร.ภญ.วิสุดา สุ วิทยาวัฒน์
สานักงานข้ อมูลสมุนไพร
คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
27 มีนาคม 2555
1
หญ้ าปักกิง่ กับ การรั กษาโรคมะเร็ ง
2
การเกิดมะเร็ง
จากสารานุกรมไทยสาหรับเยาวชนฯ เล่มที่ 9 โดยนายแพทย์ไพรัช เทพมงคล
3
4
ฤทธิ์ที่เกีย่ วข้ องกับการต้ านมะเร็งของหญ้ าปักกิง่
ต้ านการอักเสบ
ต้ านการก่อกลายพันธุ์
ต้ านการแบ่ งเซลล์
ทาให้ เซลล์ตายแบบ apoptosis
เป็ นพิษกับเซลล์
กระตุ้นเอ็นไซม์ dt-diaphorase
5
ฤทธิ์ต้านการอักเสบ
• หญ้าปั กกิ่ง มีฤทธิ์ ยับยั้งเอนไซม์ cyclooxygenase และ
lipooxygenase
• สารจากหญ้าปั กกิ่ง (bractenolide A และ B) มีฤทธิ์ ยับยั้ง
เอนไซม์ iNOS (inducible nitric oxide synthase) (ทดสอบ
ใน LPS-activated macrophages)
6
ฤทธิ์ต้านการก่ อกลายพันธุ์
• สารสกัดหญ้าปักกิ่งด้วยแอลกอฮอล์ มีฤทธิ์ตา้ นการก่อกลายพันธุ์ของเชื้อ
Salmonella typhimurium strain TA 100 และ TA98 ที่เกิดจากการ
เหนี่ยวนาด้วย Aflatoxin B และ IQ (อุษณี ยแ์ ละคณะ, 1996 และ สี หณัฐ
และคณะ, 2549)
7
ฤทธิ์ต้านการแบ่ งเซลล์
• สารสกัดน้ า และสารสกัดเอทานอล 80% ของ
หญ้าปักกิ่ง ไม่มีฤทธิ์ยบั ยั้งการแบ่งเซลล์ของ
เซลล์มะเร็ งเม็ดเลือดขาว (เชียงใหม่เวชสาร 2001
Vol.40(4),195-203 )
8
ความเป็ นพิษต่ อเซลล์
• สารสกัดน้ า และสารสกัดเอทานอล 80% ของหญ้าปักกิ่ง ไม่เป็ นพิษต่อ
มะเร็ งเม็ดเลือดขาว (เชียงใหม่เวชสาร 2001 Vol.40(4),195-203 )
• สารสกัด (fractions) ไม่ยบั ยั้งการเจริ ญเติบโตของเซลล์มะเร็ งเต้านมทั้ง 3
ชนิดที่ทาการทดสอบ (THE SIXTH PRINCESS CHULABHORN
INTERNATIONAL SCIENCE CONGRESS (VOL.II), BANGKOK
THAILAND, NOV 25-29, 2007 2007 Vol.(II),238)
9
ความเป็ นพิษต่ อเซลล์
• นา้ คั้นหญ้ าปักกิง่ เป็ นพิษต่ อเซลล์มะเร็งลาไส้ ใหญ่ และเซลล์มะเร็งเต้ า
นมของคน (การประชุ มวิชาการโรคมะเร็งแห่ งชาติ ครั้งที่ 5 กรุงเทพฯ,
20-22 ตุลาคม 2542 1999)
• นา้ คั้นหญ้ าปักกิง่ เป็ นพิษต่ อเซลล์มะเร็งปอด ตับ รังไข่ ปากมดลูก (ใน
ขนาดความเข้ มข้ นสู ง) (งานสั มมนา เรื่องการเผยแพร่ ผลงานวิจัยด้ าน
การพัฒนาสมุนไพรเพือ่ อุตสาหกรรม กรุงเทพฯ, 28-29 ก.ย. 2549)
10
ฤทธิ์ทาให้ เซลล์ตายแบบ apoptosis
• สารสกัดน้ าใบหญ้าปั กกิ่ง มี 1 รายงานว่ามีผล
แต่มี 2 รายงานว่า ไม่มีผลเหนี่ยวนาให้เซลล์ตาย
แบบ apoptosis
11
12
ฤทธิ์กระตุ้นเอ็นไซม์ dt-diaphorase
• DT-diaphorase เป็ นเอนไซม์สาคัญในการทาลายพิษของสาร
แปลกปลอม ทาให้ได้สารที่ไม่ก่อกลายพันธุ์
• สารสกัดหญ้ าปักกิง่ ด้ วยแอลกอฮอล์ 80% สามารถ
เหนี่ยวนาศักยภาพของ dt-diaphorase ในเซลล์
13
ฤทธิ์ที่เกีย่ วข้ องกับการต้ านมะเร็งของหญ้ าปักกิง่
ต้ านการอักเสบ 
ต้ านการก่อกลายพันธุ์ 
ต้ านการแบ่ งเซลล์ X
ทาให้ เซลล์ตายแบบ apoptosis , X
เป็ นพิษกับเซลล์ , X
กระตุ้นเอ็นไซม์ dt-diaphorase 
14
ฤทธิ์ยบั ยั้งการเกิดมะเร็งในสั ตว์ ทดลอง
• สารสกัดน้ ามีฤทธิ์ยบั ยั้งการเกิดเนื้องอกบนผิวหนังสัตว์ทดลอง (3ก./กก.)
• สารสกัดเอทานอล 80% ขนาด 0.1 ก./กก.ยับยั้งการเกิดมะเร็ งลาไส้
ใหญ่ในหนูแรท (เหนี่ยวนาด้วย azoxymethane) ในระยะเริ่ มต้นและ
ระยะส่ งเสริ มได้ 39% และ 17% ตามลาดับ (มีฤทธิ์อ่อน) [เชียงใหม่
เวชสาร 1999 Vol.38(1-2),1-6]
15
สารสาคัญ : glycospingolipid
1b-O-D-glucopyranosyl-2-(2’-hydroxy-6’-ene-cosamide)-sphingosine
Jiratchariyakul W, P Moongkrandi, H Okabe H and AW Frabm. A study of antitumor
compounds from Thai medicinal plants. การประชุ มวิชาการโรคมะเร็งแห่ งชาติ ครั้งที่ 5
กรุงเทพฯ, 20-22 ตุลาคม 2542
Cytotoxic glycosphingolipid from Murdannia loriformis (Hassk.) Rolla Rao et
Kammathy. Thai Journal of Phytopharmacy Vol.5(1)Jun 1998.
16
ฤทธิ์ทางเภสั ชวิทยาอืน่ ๆของหญ้ าปักกิง่

กระตุ้นภูมิคุ้มกัน (1.6 ก./กก.)

ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ (0.5 – 1 ก./กก.)

ความเป็ นพิษ
17
ความเป็ นพิษ
• น้ าคั้นจากหญ้าปักกิ่ง
– LD50 มีค่า > 120 ก./นน. หนูแรท โดยการป้ อน
– ป้ อนหนูแรทด้วยน้ าคั้นจากหญ้าปักกิ่งสด 14 ก./กก. ติดต่อกัน 3
เดือน ไม่ทาให้เกิดความผิดปกติในด้านการเจริ ญเติบโต เคมีเลือด
และพยาธิสภาพของอวัยวะสาคัญ
– นา้ คั้นหญ้ าปักกิง่ มีความปลอดภัยสู ง
18
ความเป็ นพิษ (ต่ อ)
• หญ้าปั กกิ่ง
–ผสมในอาหาร ร้อยละ 6 ให้นกกระทา กินนาน 6 สัปดาห์ ไม่
พบความเป็ นพิษ
19
ขอบคณ
ุ ค่ ะ
สานักงานข้ อมูลสมุนไพร คณะเภสั ชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
http://WWW.medplant.mahidol.ac.th
โทร 02-354-4327
มูลนิธิโรงพยาบาลเจ้ าพระยาอภัยภูเบศร โทร. 0372-11088 ต่ อ 3152
20