Transcript การศึกษาปริมาณน้ำฝน การแพร่กระจายของปริมาณฝนเชิงพื้นที่ - V

แผนงานวิจ ัย
ระบบเตือนภ ัยและการมีสว่ นร่วมของชุมชนเครือข่าย
ลุม
่ นา้ น่านตอนบนเพือ
่ การป้องก ันอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
โครงการวิจ ัยย่อยที่ 3
ระบบการเฝ้าระว ังและเตือนภ ัยจากนา้ ท่วมฉ ับพล ัน
A Flash Flood Watch and Warning Systems
ิ ธิ์
นายไชยาพงษ์ เทพประสท
ศูนย์ปฏิบ ัติการวิจ ัยเทคโนโลยีทร ัพยากรนา้
คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาล ัยเกษตรศาสตร์
ว ัตถุประสงค์
ึ ษาปริมาณนา้ ฝน และวิเคราะห์การ
1.เพือ
่ ศก
ึ ษา
้ ทีศ
แพร่กระจายของฝนในพืน
่ ก
ั ันธ์ระหว่างปริมาณนา้ ฝน
2.เพือ
่ วิเคราะห์หาความสมพ
้ ที่
ก ับปริมาณนา้ หลากในพืน
3.เพือ
่ สร้างเกณฑ์การเตือนภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ันจาก
ข้อมูลปริมาณนา้ ฝน
ึ ษา
ขอบเขตการศก
ึ ษา : เลือกพืน
ี งกลาง ซงึ่ ตงอยู
้ ทีศ
้ ทีอ
1. พืน
่ ก
่ าเภอเชย
ั้
ใ่ น
ึ ษา
้ ทีล
้ ทีน
พืน
่ ม
ุ่ นา้ น่านตอนบนเป็นพืน
่ าร่อง สาหร ับการศก
การเฝ้าระว ังและการเตือนภ ัยจากนา้ ท่วมฉ ับพล ัน
2. ขอบเขตการวิจ ัย : ระบบการเฝ้าระว ังและการเตือนภ ัยนา้
้ อ
ท่วมฉ ับพล ันโดยใชข
้ มูลปริมาณฝนรายว ัน
ึ ษา
้ ทีศ
สภาพทว่ ั ไปของพืน
่ ก
ึ ษาพืน
ี่ งภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ัน
้ ทีเ่ สย
การศก
ี่ งภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ันของอาเภอเชย
ี งกลาง
้ ทีเ่ สย
• พืน
 สาน ักงานป้องก ันและบรรเทาสาธารณภ ัย จ ังหว ัดน่าน
 ศูนย์ป้องก ันและบรรเทาสาธารณภ ัย เขต 9 จ ังหว ัดพิษณุ โลก
้ ทีป
 ประกาศพืน
่ ระสบภ ัยพิบ ัติกรณีฉุกเฉิน
โดยผูว้ า่ ราชการจ ังหว ัดน่าน
 กรมทร ัพยากรนา้
 แบบสอบถามของโครงการวิจ ัยย่อยที่ 4
ึ ษาและสารวจภาคสนาม
 การศก
ี่ งภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ัน
้ ทีเ่ สย
พืน
ี งกลาง
้ ที่ 5 ตาบล ของอาเภอเชย
• 26 หมูบ
่ า้ น ในพืน
ตาบล
ี งกลาง
เชย
พญาแก ้ว
หมูท
่ ี่
ื่ บ ้าน
ชอ
4
5
6
7
8
9
13
1
3
4
7
บ ้านดู่
บ ้านสบกอน
บ ้านหนอง
บ ้านช ี
บ ้านกอก
บ ้านงิว้
บ ้านสบกอน
บ ้านน้ าคา
บ ้านพลู
บ ้านพญาแก ้ว
บ ้านม่วง
ี่ งภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ัน
้ ทีเ่ สย
พืน
ตาบล
พระธาตุ
เปื อ
พระพุทธบาท
หมูท
่ ี่
ื่ บ ้าน
ชอ
1
2
3
4
6
7
3
4
5
6
7
9
14
5
6
บ ้านดอนแก ้ว
บ ้านพร ้าว
บ ้านหัวน้ า
บ ้านกลาง
บ ้านป่ ารวก
บ ้านห ้วยแก ้ว
บ ้านน้ าอ ้อ
บ ้านสันทะนา
บ ้านวังว ้า
บ ้านห ้วยเลือ
่ น
บ ้านดอนสบเปื อ
บ ้านสอ้
บ ้านน้ ามีด
บ ้านไฮหลวง
บ ้านป่ าเลา
แม่น้ าน่ าน
บ.ห้วยพ่าน
บ.น้ ามีด
บ.เด่นธารา
บ.ดอกแก้ว บ.หัวน้ า
บ.น้ าอ้อ
บ.สบกอน
บ.งิ้ว บ.ดู่
บ.สั
น
ทนา
บ.ห้วยเลื่อน
อ.เชียงกลาง
บ.พญาแก้ว
บ.ม่วง
บ.สบเปื อ บ.ส้อ
บ.เด่นพัฒนา
บ.หนองผุก
บ.ชาววา
บ.วังทอง
บ.วังก้า
บ.ภูแหน
บ.ไฮหลวง
บ.คอนแท่น
บ.เหล่า
บ.ใหม่วงั เคียน
บ.อ้อ
บ.ดู่ใต้
บ.ตี๊ด
บ.ตี๊ดใหม่
ี งกลาง
สภาพนา้ ท่วมฉ ับพล ันของอาเภอเชย
แม่น้ำน่ำน
N
ปือ
เ
ำ
้
น
หว้ ย
อ.เชียงกลาง
แมน่ ้ำ
น่ำน
น้ำกอน
้ ทีร่ ับนา้ ฝน
พืน
01 ต้นนา้ แม่นา้ น่านจนถึงจุดบรรจบห้วยนา้ เปื อ
02
ต้นนา้ ห้วยนา้ เปื อจนถึง
บริเวณหมูบ
่ า้ นห ัวนา้
03
ต้นนา้ ห้วยนา้ กอนจนถึง
บริเวณหมูบ
่ า้ นพญาแก้ว
01
01
ต้นนา้ แม่นา้ น่านจนถึงจุดบรรจบห้วยนา้ เปื อ
้ ทีร่ ับนา้ ฝน 1,263 ตร.กม.
พืน
ความยาวลานา้ หล ัก 21.8 กม.
ั
ความลาดชนเฉลี
ย
่ 1:278
บ.น้ ามืด
บ.ห้วยเลื่อน
บ.สันทนา
บ.วังว้า
บ.นาหนุ น
บ.ดอนสบเปื อ
บ.ป่ าแดง
บ.รัชดา
บ.เด่นพัฒนา
บ.หนองแดง
บ.หนองผุก
บ.ชาววา
ระดับพื้นดิน (ม.รทก.)
150-250
250-350
350-450
450-550
550-650
650-850
บ.สบกอน
850-1350
1350-2160
02
ต้นนา้ ห้วยนา้ เปื อจนถึงบริเวณหมูบ
่ า้ นห ัวนา้
บ.ดอนแก้ว
บ.พวงพยอม
บ.พร้าว
บ.กลาง
้ ทีร่ ับนา้ ฝน 37 ตร.กม.
พืน
ความยาวลานา้ หล ัก 5.5 กม.
ั
ความลาดชนเฉลี
ย
่ 1:25
บ.หัวน้ า
บ.เด่นธารา
ระดับพื้นดิน (ม.รทก.)
150-250
250-350
350-450
450-550
550-650
650-850
850-1350
1350-2160
03
ต้นนา้ ห้วยนา้ กอนจนถึงบริเวณหมูบ
่ า้ นพญาแก้ว
้ ทีร่ ับนา้ ฝน 204 ตร.กม.
พืน
ความยาวลานา้ หล ัก 10.1 กม.
ั
ความลาดชนเฉลี
ย
่ 1:39
บ.งิ้ว
บ.ดู่
บ.พญาแก้ว
บ.ม่วง
บ.พูล
ระดับพื้นดิน (ม.รทก.)
150-250
250-350
350-450
450-550
550-650
650-850
850-1350
1350-2160
ึ ษา
วิธก
ี ารศก

24


24




24
24
ึ ษา (ต่อ)
วิธก
ี ารศก
(API)




(API)
(API)
ึ ษาปริมาณนา้ ฝน
การศก
้ ที่
การแพร่กระจายของปริมาณฝนเชงิ พืน
01 ต้นนำ้ แม่นำ้ น่ำนจนถึงจุดบรรจบห้วยนำ้ เปื อ
02
ต้นนำ้ ห้วยนำ้ เปื อจนถึง
บริเวณหมูบ
่ ำ้ นห ัวนำ้
03
ต้นนำ้ ห้วยนำ้ กอนจนถึง
บริเวณหมูบ
่ ำ้ นพญำแก้ว
ึ ษาปริมาณนา้ ฝน
การศก
้ ที่
การแพร่กระจายของปริมาณฝนเชงิ พืน
ิ พืน
้ ทีใ่ นแต่ล ะ
ค านวณค่า การแพร่ก ระจายของปริม าณฝนเช ง
พื้น ที่ร บ
ั น ้า ฝนท งั้ 3 แห่ ง โดยใช ้ว ธ
ิ ีเ ฉลี่ย ธีเ อสเซ่ น (Thiessen
Average)
รหัส
สถานี
28053
28102
28164
28172
รายชื่ อสถานี
สอท.ทุง่ ช้าง
ที่ว่าการอาเภอเชี ยงกลาง
อุทยานแห่งชาติดอยภูคา
ที่ว่าการอาเภอสองแคว
แฟคเตอร์ ธีเอสเซ่น
พื้นที่ (01) พื้นที่ (02) พื้นที่ (03)
0.865
0.432
0.933
0.012
0.103
0.067
0.081
0.464
0.042
-
ึ ษาปริมาณนา้ ฝน
การศก
้ ที่
การแพร่กระจายของปริมาณฝนเชงิ พืน
้ ทีร่ ับ
ปริมาณฝนสูงสุด 24 ชว่ ั โมงในแต่ละปี (30 ปี ) สาหร ับพืน
ี งกลาง
นา้ ฝนของอาเภอเชย
ปี
2520
2521
2522
2523
2524
2525
2526
2527
2528
2529
2530
2531
2532
2533
2534
ปริ มาณฝนสู งสุ ด 24 ชัว่ โมง (มม.)
พื้นที่ (01) พื้นที่ (02) พื้นที่ (03)
87.38
89.69
88.07
119.82 117.53 119.14
79.31
79.45
79.35
90.60
91.85
90.97
141.02 140.02 140.72
76.15
74.26
75.59
93.18
89.07
91.96
92.00
106.18
96.22
135.69 136.91 136.06
94.99
89.68
93.41
107.32 107.61 107.41
109.92 106.31 108.85
59.71
65.02
61.29
68.06
68.77
68.27
117.48 119.75 118.15
ปี
2535
2536
2537
2538
2539
2540
2541
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
ปริ มาณฝนสู งสุ ด 24 ชัว่ โมง (มม.)
พื้นที่ (01) พื้นที่ (02) พื้นที่ (03)
145.76 134.92 142.54
81.45
107.40
75.99
96.07
100.05
96.18
110.21 103.48 111.27
92.77
65.09
85.51
87.08
109.32
80.08
67.06
89.01
62.11
89.57
102.17
85.36
139.11 159.53 136.52
94.87
98.71
113.60
102.27 109.18
94.70
146.60 167.91
79.30
106.03 103.86 113.60
143.36 128.22
98.60
192.05 185.50 149.50
การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดจากข้อมูลพายุฝน
ประกอบด้วยขนตอนการค
ั้
านวณ ด ังนี้
- การวิเคราะห์กราฟหนึง่ หน่วยนา้ ท่า
- การวิเคราะห์พายุฝน 24 ชว่ ั โมง
้ ทีร่ ับนา้ ฝน
- การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดของพืน
1. การวิเคราะห์กราฟหนึง่ หน่วยนา้ ท่า
พารามิเตอร์ลุม
่ นา้ -ลานา้ และพารามิเตอร์กราฟหนึง่ หน่วยนา้ ท่า
้ ทีร่ ับนา้ ฝน
สาหร ับพืน
พื้นที่รับน้ าฝน
พารามิเตอร์ ลุ่มน้ า-ลาน้ า
รหัส
A
1. แม่น้ าน่านเหนือจุดบรรจบห้วยน้ าเปื อ 01 1,263.00
2. ห้วยน้ าเปื อจากต้นน้ าถึงบ้านหัวน้ า
02
36.99
3. น้ ากอนจากต้นน้ าถึงบ้านพญาแก้ว
03 203.70
L
Lc
21.82
5.49
10.08
10.47
3.00
4.45
Savg
พารามิเตอร์ กราฟหนึ่งหน่วยน้ าท่า
Smax
0.00359 0.01064
0.04019 0.08050
0.02549 0.03387
qp
tp
tr
349.93
27.91
114.56
8.00
3.00
4.00
4.00
1.00
1.00
การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดจากข้อมูลพายุฝน
2. การวิเคราะห์พายุฝน 24 ชว่ ั โมง
้ า่ เปอร์เซ็นต์การแพร่กระจายของปริมาณฝน 24 ชว่ ั โมง
โดยใชค
เปอร์ เซ็นต์การแพร่ กระจายของปริมาณฝน 24 ชั่วโมง
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
เวลา (ชั่วโมง)
การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดจากข้อมูลพายุฝน
้ ทีร่ ับนา้ ฝน
3. การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดของพืน
้ บบจ าลอง HECด้ว ยวิธ เี ทคนิค กราฟหนึง
่ หน่ว ยน า้ ท่า ได้ใ ช แ
HMS (Hydrologic Model System) ซงึ่ พ ัฒนาโดย US Army
่ ยในการวิเคราะห์
Corps of Engineers ประเทศสหร ัฐอเมริกา ชว
การค านวณกราฟน า
้ หลากสู ง สุ ด ของพื้น ทีร
่ บ
ั นา
้ ฝนส าหร บ
ั
ี งกลาง จะประกาอบด้วย
อาเภอเชย
• การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดในแต่ละปี
• การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดทีร่ อบปี ของการเกิดซา้ ต่าง
การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดจากข้อมูลพายุฝน
้ ทีร่ ับนา้ ฝน
3. การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดของพืน
ผลการคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดในแต่ละปี
รหัส
ปี พ.ศ.
พื้นที่รับน้ าฝน 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533
01
02
03
2534
QP
682.0 987.1 606.8 712.0 1,201.5 577.4 736.1 725.1 1,146.9 753.0 867.9 892.1 424.2 502.0 963.5
VT
30.0 41.0 27.3 31.1 48.7 26.3 32.0 31.6 46.8 32.6 36.7 37.6 20.8 23.6
40.2
QB
72.4 103.4 64.7 75.5 125.0 61.7 77.9 76.8 119.5 79.7 91.3 93.8 45.8 53.9
101.0
QP
90.1 124.7 77.9 92.8 152.8 71.7 89.4 110.5 148.9 90.1 112.2 110.6 61.2 65.4
127.4
VT
1.5
QB
10.3 14.1 8.9 10.6 17.1
QP
320.9 463.6 283.0 333.8 566.3 267.3 338.2 357.2 544.0 344.7 408.8 415.6 207.5 236.7 459.0
2.0
1.3
1.5
2.4
1.2
1.5
1.8
2.4
1.5
1.8
1.8
1.1
1.1
2.0
8.3 10.2 12.5 16.7 10.3 12.7 12.5
7.1
7.6
14.4
VT
6.9
5.4
9.5
QB
35.0 49.9 31.0 36.4 60.5 29.3 36.8 38.8 58.2 37.5 44.2 44.9 23.0 26.1
49.4
9.6
6.2
7.2
11.5
5.9
7.3
7.6
11.1
7.4
8.6
8.7
4.9
การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดจากข้อมูลพายุฝน
้ ทีร่ ับนา้ ฝน
3. การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดของพืน
รหัส
ปี พ.ศ.
พื้นที่รับน้ าฝน 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548
01
02
03
QP
2549
1,251.7 626.8 763.0 894.8 732.2 679.3 492.7 702.4 1,181.3 751.8 820.8 1,260.6 855.8 1,226.3 1,751.2
VT
50.6 28.1 33.0 37.7 31.9 29.9 23.2 30.8 48.0 32.6 35.0 50.9 36.3 49.6
QB
130.0 66.7 80.7 94.1 77.5 72.1 52.9 74.5 123.0 79.5 86.6 130.9 90.1 127.5 179.7
QP
146.5 112.0 102.9 107.2 61.3 114.4 89.3 105.5 177.4 101.3 114.2 188.0 107.6 138.1 210.2
68.7
VT
2.3
1.7
1.1
1.9
2.2
3.3
QB
16.4 12.7 11.7 12.2
7.1
12.9 10.2 12.0 19.8 11.5 12.9 20.9 12.2 15.5
23.3
QP
575.0 268.9 357.0 426.8 309.5 286.0 210.9 308.8 546.2 437.7 350.4 282.8 437.7 367.8 608.2
VT
11.7
7.8
12.3
QB
61.4 29.5 38.8 46.1 33.8 31.3 23.4 33.7 58.5 47.2 38.1 31.0 47.2 39.9
64.8
1.8
6.0
1.7
7.6
8.9
6.7
6.3
1.5
4.9
1.7
6.7
2.8
11.2
1.7
9.1
1.8
7.5
3.0
6.2
1.8
9.1
ั ันธ์ระหว่างปริมาณนา้ ฝนก ับปริมาณนา้ หลาก
การวิเคราะห์ความสมพ
ั พน
โดยการวิเ คราะห์ถ ดถอยเพือ
่ หาความส ม
ั ธ์ร ะหว่า งปริม าณน า้
หลากสูงสุดในแต่ละปี (QP) และปริมาณฝนสูงสุด 24 ชว่ ั โมง (R24hr)
ั พน
้ ในแต่ล ะปี จ านวน 30 ปี โดยท าการแยกความส ม
ทีเ่ กิด ขึน
ั ธ์
อ อ ก เ ป็ น แ ต่ ล ะ พื้ น ที่ ร ับ น ้ า ฝ น ท ั้ง 3 พื้ น ที่ ซ ึ่ ง ส ม ก า ร แ ส ด ง
ั ันธ์กาหนดให้มรี ป
ความสมพ
ู แบบด ังนี้
QP = a R24hr + b
เมือ
่
QP
= ปริมาณนา้ หลากสูงสุด, ลบ.ม.ต่อวินาที
R24hr
= ปริมาณฝนสูงสุด 24 ชว่ ั โมง, มม.
ั
ิ ธิ์
a และ b = เป็นค่าสมประส
ท
ั ันธ์ระหว่างปริมาณนา้ ฝนก ับปริมาณนา้ หลาก
การวิเคราะห์ความสมพ
้ ทีร่ ับนา้ ฝนตงแต่
(01) พืน
ั้
ตน
้ นา้ แม่นา้ น่านจนถึงจุดบรรจบห้วยนา้ เปื อ
5,000
4,500
QP = 9.833 R24hr+ 179.050
4,000
R2 = 0.9986
ปริ มาณน้ าหลากสู งสุ ด (ลบ.ม./วินาที)
3,500
3,000
2,500
2,000
1,500
1,000
500
0
0
50
100
150
200
250
300
ปริ มาณฝนสู งสุ ด 24 ชัว่ โมง (มม.)
350
400
450
500
ั ันธ์ระหว่างปริมาณนา้ ฝนก ับปริมาณนา้ หลาก
การวิเคราะห์ความสมพ
้ ทีร่ ับนา้ ฝนตงแต่
(02) พืน
ั้
ตน
้ นา้ ห้วยนา้ เปื อจนถึงบริเวณหมูบ
่ า้ นห ัวนา้
700
600
QP = 1.239 R24hr+ 20.729
R2 = 0.9998
ปริ มาณน้ าหลากสู งสุ ด (ลบ.ม./วินาที)
500
400
300
200
100
0
0
50
100
150
200
250
300
ปริ มาณฝนสู งสุ ด 24 ชัว่ โมง (มม.)
350
400
450
500
ั ันธ์ระหว่างปริมาณนา้ ฝนก ับปริมาณนา้ หลาก
การวิเคราะห์ความสมพ
้ ทีร่ ับนา้ ฝนตงแต่
(03) พืน
ั้
ตน
้ นา้ ห้วยนา้ กอนจนถึงบริเวณหมูบ
่ า้ นพญาแก้ว
2,500
QP = 4.564 R24hr+ 79.138
ปริ มาณน้ าหลากสู งสุ ด (ลบ.ม./วินาที)
2,000
R2 = 0.9993
1,500
1,000
500
0
0
50
100
150
200
250
300
ปริ มาณฝนสู งสุ ด 24 ชัว่ โมง (มม.)
350
400
450
500
่ ชน
ื้ ในดิน (API)
การวิเคราะห์คา
่ ด ัชนีความชุม
้ ้ี
API หรือ Antecedent Precipitation Index เป็นค่าด ัชนีทใี่ ชช
ื้ ทีม
้ จากการสะสมของ
ว ัดปริมาณความชน
่ ใี นดิน โดยเป็นผลทีเ่ กิดขึน
้ ไปในอากาศ และนา้ ในดิน
นา้ ฝนทีต
่ กลงมา นา้ ในดินทีร่ ะเหยกล ับขึน
ทีร่ ะบายให้ก ับลาธารทงทางผิ
ั้
วดินและใต้ผวิ ดิน
API(t) = (API(t-1) x K(t-1)) + P(t)
API(t)
ื้ ทีม
= ค่าด ัชนีความชน
่ อ
ี ยูใ่ นดินของว ันนี,้ มม.
API(t-1)
ื้ ทีม
= ค่าด ัชนีความชน
่ อ
ี ยูใ่ นดินของว ันเมือ
่ วานนี,้ มม.
P(t)
= ปริมาณฝนทีต
่ กว ันนี,้ มม.
K(t-1)
ื้ ในดินว ันก่อนหน้า
= อ ัตราการลดลงของความชน
่ ชน
ื้ ในดิน (API)
การวิเคราะห์คา
่ ด ัชนีความชุม
K(t) = exp(-E(t)/W(m))
E(t)
W(m)
= ค่าการคายระเหยของนา้ ว ันที่ t, มม.
= เป็นค่าสูงสุดของปริมาณนา้ ในดินทีเ่ ป็นประโยชน์
ต่อกระบวนการคายระเหยนา้ หรือ maximum soil
moisture available for evaporation ของว ันที่
t, มม.
W(m) = (WHC/100)(BDx100)
WHC
BD
= ค่าความสามารถในการอุม
้ นา้ ของดิน, เปอร์เซ็นต์
= ค่าความหนาแน่นของดิน, กร ัม/ลบ.ซม.
่ ชน
ื้ ในดิน (API)
การวิเคราะห์คา
่ ด ัชนีความชุม
้ื ในดิน
ั ันธ์ระหว่างค่าด ัชนีความชุม
่ ชน
1. การวิเคราะห์ความสมพ
(API) และปริมาณนา้ ฝน
1.1 คานวณค่าปริมาณการคายระเหยนา้ : ด้วยวิธ ี Modified
Penman
เดือน
มกราคม
กุมภาพันธ์
มีนาคม
เมษายน
พฤษภาคม
มิถุนายน
ปริ มาณการคายระเหยน้ า
(มม.)
102.34
113.49
162.36
177.48
168.84
141.59
เดือน
กรกฏาคม
สิ งหาคม
กันยายน
ตุลาคม
พฤศจิกายน
ธันวาคม
ปริ มาณการคายระเหยน้ า
(มม.)
133.51
126.8
130.57
130.78
107.47
93.42
่ ชน
ื้ ในดิน (API)
การวิเคราะห์คา
่ ด ัชนีความชุม
้ื ในดิน
ั ันธ์ระหว่างค่าด ัชนีความชุม
่ ชน
1. การวิเคราะห์ความสมพ
(API) และปริมาณนา้ ฝน
1.2 คานวณค่าสูงสุดของปริมาณนา้ ในดินทีเ่ ป็นประโยชน์ตอ
่
กระบวนการคายระเหยนา้ (W(m)) มีคา่ เท่าก ับ 19.89 มิลลิเมตร
1.3 คานวณอ ัตราสว่ นการลดของปริมาณนา้ ในดิน (K)
เดือน
มกราคม
กุมภาพันธ์
มีนาคม
เมษายน
พฤษภาคม
มิถุนายน
อัตราส่ วนการลดของปริ มาณน้ าในดิน (K)
(มม.)
0.842
0.832
0.762
0.75
0.76
0.789
เดือน
อัตราส่ วนการลดของปริ มาณน้ าในดิน (K)
(มม.)
กรกฏาคม
0.805
สิ งหาคม
0.809
กันยายน
0.809
ตุลาคม
0.809
พฤศจิกายน
0.824
ธันวาคม
0.859
่ ชน
ื้ ในดิน (API)
การวิเคราะห์คา
่ ด ัชนีความชุม
้ื ในดิน (API) วิกฤต
่ ชน
2. การวิเคราะห์คา่ ด ัชนีความชุม
ั
ทาการวิเคราะห์โดยอาศยหล
ักการความสามารถในการเก็ บก ักนา้
ได้สู ง สุ ด จนดิน อิม
่ ต วั ซ ึ่ง จะค านึง ถึง ปั จ จ ย
ั ความลึก ของดิน และ
ื้ ในดิน เมือ
เปอร์เ ซ็ น ต์ค วามช น
่ ดิน อิม
่ ต ัว คือ การหาปริม าณน า้ ทีด
่ น
ิ
้ ะเกิดนา้ ไหลบ่า
สามารถรองร ับได้สูงสุด ซงึ่ เมือ
่ เกินความสามารถนีจ
หน้าดิน ด ังสมการ
้ื ในดินเมือ
APIวิกฤต = (เปอร์เซ็นต์ความชน
่ อิม
่ ต ัวด้วยนา้ ) x (ความลึกของดิน)
ั้ นตงแต่
ค่า API วิกฤต จะพิจารณาตามความลึกของชนดิ
ั้
0-15,
ั้
15-30, 30-50 เซนติเมตร จากนนน
ั้ าค่า API ของแต่ละชนความ
ลึกมาบวกรวมก ัน
่ ชน
ื้ ในดิน (API)
การวิเคราะห์คา
่ ด ัชนีความชุม
้ื ในดิน (API) วิกฤต
่ ชน
2. การวิเคราะห์คา่ ด ัชนีความชุม
ความลึก
(ซม.)
0-15
15-30
30-50
ความชื้ นในดินเมื่ออิ่มตัวด้วยน้ า
(%)
30.51
33.34
33.25
ผลรวมค่า API (มม.)
ค่า API ของแต่ละช่วงความลึก
(มม.)
45.77
50.01
66.5
162.28
การสร้างเกณฑ์การเตือนภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ันจากข้อมูลปริมาณนา้ ฝน
ี่ งภ ย
้ ทีเ่ สย
เป็นการสร้า งเกณฑ์เพือ
่ ให้ประชาชนในพืน
ั ได้ร บ
ั ทราบ
ถึง สถานการณ์ และข น
ั้ ตอนการปฏิบ ต
ั ก
ิ ่ อ นการเกิด ภ ย
ั น ้า ท่ ว ม
ฉ ับพล ันดินถล่ม เกณฑ์การเตือนภ ัย ประกอบ
- เกณฑ์การเตือนภ ัยจากข้อมูลปริมาณฝนรายว ันโดยตรง
่ ชน
ื้ ในดิน (API) ซงึ่
เกณฑ์การเตือนภ ัยจากค่าด ัชนีความชุม
คานวณได้จากค่าปริมาณฝนรายว ัน และ
เกณฑ์การเตือนภ ัยจากค่าปริมาณนา้ หลากสูงสุด (QP) ซงึ่
คานวณได้จากปริมาณฝนสูงสุด 24 ชว่ ั โมง
การสร้างเกณฑ์การเตือนภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ันจากข้อมูลปริมาณนา้ ฝน
1. เกณฑ์การเตือนภ ัยจากข้อมูลปริมาณฝนรายว ัน
ได้ใชเ้ กณฑ์จากโครงการเครือข่ายอาสาสม ัครเตือนภ ัยดินถล่ม
“มิเตอร์เตือนภ ัย” กรมป้องก ันและบรรเทาสาธารณภ ัย
ปริมาณฝน
ขัน้ ตอนปฏิบตั ิ
น้าฝนมีปริมาณมากกว่า 150 มม.
น้าฝนมีปริมาณมากกว่า 100 มม.
น้าฝนมีปริมาณมากกว่า 90 มม.
ให้ผใ้ ู หญ่บ้านตัดสินใจในการสั ่งการอพยพ
น้าฝนมีปริมาณมากกว่า 60 มม.
ให้แจ้งคณะกรรมการหมู่บ้านทราบ
จัดเวรยามเฝ้ าระวังเหนื อน้า และแจ้ง อบต. ให้เฝ้ าระวัง
แจ้งผูอ้ าศัยอยู่บริเวณแม่น้าเตรียมตัวรับสถานการณ์ ดินถล่ม
การสร้างเกณฑ์การเตือนภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ันจากข้อมูลปริมาณนา้ ฝน
่ ชน
ื้ ในดิน (API)
2. เกณฑ์การเตือนภ ัยจากค่าด ัชนีความชุม
้ า
ี่ งภ ัยในเขตอาเภอเชย
ี งกลาง
้ ทีเ่ สย
ได้ใชค
่ API วิกฤต ของพืน
ึ่ มีคา
ี่ งภ ย
ซง
่ เท่าก ับ 162.28 มิล ลิเมตร ให้เ ป็นค่าระด ับการเส ย
ั สูง
ี่ งลงตามค่า
และลดระด บ
ั ความเส ย
API ทีล
่ ดลง โดยพิจ ารณา
้ ในปี ทีเ่ กิดนา้ ท่วมในอดีต ซงึ่ เกณฑ์
ประกอบก ับค่า API ทีเ่ คยเกิดขึน
การเตือนภ ัยจากค่า API มีด ังนี้
ค่า API
ระดับการเสี่ ยงภัย ขัน้ ตอนปฏิบตั ิ
>162
สูง
อพยพ
110-162
ค่อนข้างสูง
เตรียมพร้อม
70-110
ปานกลาง
เฝ้ าระวัง
<70
ตา่
ปลอดภัย
การสร้างเกณฑ์การเตือนภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ันจากข้อมูลปริมาณนา้ ฝน
2. เกณฑ์การเตือนภ ัยจากค่าปริมาณนา้ หลากสูงสุด (QP)
ั พน
ใช ้ค วามส ม
ั ธ์ร ะหว่ า งปริม าณน ้า ฝนก บ
ั ปริม าณน ้า หลาก
ี งกลาง เพือ
้ ทีร่ ับนา้ ฝน 3 พืน
้ ทีข
สาหร ับพืน
่ องอาเภอเชย
่ คานวณหา
ค่า QP จากข้อมูลปริมาณฝน 1 ว ัน (สะสม 24 ชว่ ั โมง)
้ ในอดีต ของ
จากน น
ั้ พิจ ารณาข้อ มู ล สภาพน า
้ ท่ว มทีเ่ คยเกิด ขึน
ี งกลาง เพือ
้ ทีอ
พืน
่ าเภอเช ย
่ ตรวจสอบว่า ปริม าณน า
้ หลากสู ง สุ ด ที่
้ ในอดีตปี นน
เกิดขึน
ั้
เป็นเท่าไหร่ แล้วจึงนาสภาพความรุนแรงทีเ่ คย
้ ในอดีต มาจ ด
เกิด ขึน
ั ท าเป็ นเกณฑ์ก ารเตือ นภ ย
ั จากค่า ปริม าณน า
้
หลากสูงสุด (QP) โดยปี ทีเ่ คยเกิดนา้ ท่วมรุนแรงในอดีตของอาเภอ
ี งกลาง ได้แก่ ปี 2524 2536 2538 2543 และปี 2549
เชย
เกณฑ์การเตือนภ ัยจากค่าปริมาณนา้ หลากสูงสุด (QP) แยกตาม
้ ที่ มีด ังนี้
พืน
การสร้างเกณฑ์การเตือนภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ันจากข้อมูลปริมาณนา้ ฝน
2. เกณฑ์การเตือนภ ัยจากค่าปริมาณนา้ หลากสูงสุด (QP)
้ ที่ (01) พืน
้ ทีร่ ับนา้ ฝนตงแต่
พืน
ั้
ตน
้ นา้ แม่นา้ น่านจนถึงจุดบรรจบ
ห้วยนา้ เปื อ
ปริมาณน้าหลากสูงสุด
ระดับการเสี่ ยงภัย
ปริมาณน้าหลากสูงสุด > 1,200 ลบ.ม./วินาที
เสี่ ยงสูง
ปริมาณน้าหลากสูงสุด > 800 ลบ.ม./วินาที
ค่อนข้างสูง
ปริมาณน้าหลากสูงสุด > 600 ลบ.ม./วินาที
ปานกลาง
ปริมาณน้าหลากสูงสุด < 600 ลบ.ม./วินาที
ตา่
การสร้างเกณฑ์การเตือนภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ันจากข้อมูลปริมาณนา้ ฝน
2. เกณฑ์การเตือนภ ัยจากค่าปริมาณนา้ หลากสูงสุด (QP)
้ ที่ (02) พืน
้ ทีร่ ับนา้ ฝนตงแต่
พืน
ั้
ตน
้ นา้ ห้ว ยน า้ เปื อจนถึง บริเวณ
หมูบ
่ า้ นห ัวนา้
ปริมาณน้าหลากสูงสุด
ระดับการเสี่ ยงภัย
ปริมาณน้าหลากสูงสุด > 150 ลบ.ม./วินาที
เสี่ ยงสูง
ปริมาณน้าหลากสูงสุด > 100 ลบ.ม./วินาที
ค่อนข้างสูง
ปริมาณน้าหลากสูงสุด > 80 ลบ.ม./วินาที
ปานกลาง
ปริมาณน้าหลากสูงสุด < 80 ลบ.ม./วินาที
ตา่
การสร้างเกณฑ์การเตือนภ ัยนา้ ท่วมฉ ับพล ันจากข้อมูลปริมาณนา้ ฝน
2. เกณฑ์การเตือนภ ัยจากค่าปริมาณนา้ หลากสูงสุด (QP)
้ ที่ (03) พืน
้ ทีร่ ับนา้ ฝนตงแต่
พืน
ั้
ตน
้ นา้ ห้วยนา้ กอนจนถึงบริเวณ
หมูบ
่ า้ นพญาแก้ว
ปริมาณน้าหลากสูงสุด
ระดับการเสี่ ยงภัย
ปริมาณน้าหลากสูงสุด > 550 ลบ.ม./วินาที
เสี่ ยงสูง
ปริมาณน้าหลากสูงสุด > 400 ลบ.ม./วินาที
ค่อนข้างสูง
ปริมาณน้าหลากสูงสุด > 250 ลบ.ม./วินาที
ปานกลาง
ปริมาณน้าหลากสูงสุด < 250 ลบ.ม./วินาที
ตา่
การพ ัฒนาโปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม สาหร ับ
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
พืน
่ าเภอเชย
มีว ัตถุประสงค์ เพือ
่ เป็นเครือ
่ งมือสาหร ับประชาชนทว่ ั ไป น ักเรียน
่ นท้องถิน
หน่วยงานราชการสว
่ และเครือข่ายประชาชน ได้ใชใ้ นการ
ี่ งภ ัยของอาเภอเชย
ี งกลาง จ ังหว ัด
้ ทีเ่ สย
เตือนภ ัยนา้ ป่าดินถล่มในพืน
น่ า น โดยใช ้เ พีย งการป้ อนข้อ มู ล ปริม าณน า
้ ฝนรายว น
ั เข้า ไปใน
โปรแกรมคอมพิวเตอร์
ึ่ ข้อ มูล ปริม าณน า้ ฝนรายว น
ี งกลาง ทาง
้ ทีอ
ซง
ั ของพืน
่ าเภอเช ย
เครือ ข่า ยประชาชนสามารถรวบรวมได้จ าก มิเ ตอร์เ ตือ นภ ย
ั (จาก
โครงการเครือ ข่ า ยอาสาสม ค
ั รเตือ นภ ย
ั ดิน ถล่ ม ) ซ ึ่ง ท าการว ด
ั
ี งกลางอยู่
้ ทีห
ปริม าณฝนรายว น
ั ในพืน
่ มู่บ า้ นต่า ง ของอ าเภอเช ย
ึ่ ตงอยู
แล้ว หรือ จากสถานีข องกรมอุตุนย
ิ มวิทยาซ ง
ั้
ท
่ วี่ า
่ การอาเภอ
ี งกลาง
เชย
หล ักการทางานของโปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ค่าปริมาณน้าหลากสูงสุด (Q )
(API)
P
(API)
เกณ ์การเตือนภัยจาก
ค่าปริมาณน้าหลากสูงสุด (Q )
P
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
โปรแกรมเพือ
่ การเตือนอุทกภ ัยและแผ่นดินถล่ม
ี งกลาง จ ังหว ัดน่าน
้ ทีอ
สาหร ับพืน
่ าเภอเชย
ั
การเตือนภ ัยโดยอาศยเครื
อข่ายประชาชน
ฝนรายว ัน
มิเตอร์เตือนภ ัย
สถานีกรมอุตน
ุ ย
ิ มวิทยา
ดาวเทียม
โปรแกรมคานวณค่า API
และค่าปริมาณนา้ หลากสูงสุด
ี่ งภ ัยทีร่ ะด ับต่าง
เกณฑ์การเสย
แจ้งเตือนภ ัย
ี่ งภ ัย
ระด ับฝน / API / QP เสย
ตา
่
ปานกลาง
ค่อนข้างสูง
สูง
ปลอดภ ัย
เฝ้าระว ัง
เตรียมพร้อม
อพยพ
การรวบรวมและทบทวนข้อมูล
1. ข้อมูลภูมอ
ิ ากาศ : ได้แก่ ข้อมูลสถิตภ
ิ ม
ู อ
ิ ากาศรายเดือนที่
่ ง
สถานีอาเภอทุง้ ชา้ ง จ ังหว ัดน่าน โดยทาการรวบรวมข้อมูลชว
ปี พ.ศ. 2521-2550
2. ข้อมูลปริมาณนา้ ฝน : ได้แก่ ข้อมูลปริมาณฝนรายว ัน ข้อมูล
ปริมาณฝนสูงสุด 24 ชว่ ั โมง ข้อมูลการกระจายต ัวของปริมาณ
ฝนสูงสุด 24 ชว่ ั โมง จานวน 4 สถานี
3. ข้อมูลปริมาณนา้ หลากสูงสุด : สถานีว ัดนา้ ท่าทีต
่ งอยู
ั้
บ
่ นแม่นา้
น่านเพียงสถานีเดียว คือ แม่นา้ น่านทีบ
่ า้ นหม่อน (N.17)
บริเวณตาบลและ อาเภอทุง
่ ชา้ ง จ ังหว ัดน่าน
การรวบรวมและทบทวนข้อมูล (ต่อ)
4. ข้อมูลทีใ่ ชใ้ นการวิเคราะห์กราฟหนึง่ หน่วยนา้ ท่า : ได้แก่ ข้อมูล
พารามิเตอร์ลม
ุ่ นา้ -ลานา้ และพารามิเตอร์กราฟหนึง่ หน่วย
นา้ ท่าของสถานีว ัดนา้ ท่าต่าง
ิ้ 14 สถานี
จานวนทงส
ั้ น
้ ด
้ ระโยชน์ทด
5. ข้อมูลการใชท
ี่ น
ิ : แผนทีก
่ ารใชป
ี่ น
ิ กรมพ ัฒนา
ทีด
่ น
ิ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มาตราสว่ น 1: 50,000
6. ข้อมูลคุณสมบ ัติทางด้านธรณีวท
ิ ยา : ได้แก่ ค่าความหนาแน่น
ของดิน (B.D.) ค่าความสามารถในการอุม
้ นา้ ของดิน (WHC)
ื้ ในดินเมือ
และค่าเปอร์เซ็นต์ความชน
่ ดินอิม
่ ต ัวด้วยนา้ ของ
ี งกลาง
้ ทีอ
ต ัวอย่างดินในพืน
่ าเภอเชย
ึ ษาปริมาณนา้ ฝน
การศก
เป็นการวิเคราะห์ขอ
้ มูลปริมาณฝนสูงสุด 24 ชว่ ั โมง ประกอบด้วย
- การวิเคราะห์แจกแจงความถีป
่ ริมาณฝนสูงสุด 24 ชว่ ั โมง และ
้ ที่
- การวิเคราะห์การแพร่กระจายของปริมาณฝนเชงิ พืน
1. การวิเคราะห์แจกแจงความถีป
่ ริมาณฝนสูงสุด 24 ชว่ ั โมง
จากข้อมูล ปริมาณฝนสูง สุดรายปี ช่วงเวลา 24 ชว่ ั โมง
วิเคราะห์แจกแจงความน่าจะเป็นแบบก ัมเบล
รหัส
สถานี
28053
28102
28164
28172
รายชื่ อสถานี
สอท.ทุง่ ช้าง
ที่ว่าการอาเภอเชี ยงกลาง
อุทยานแห่งชาติดอยภูคา
ที่ว่าการอาเภอสองแคว
2
104.2
95.1
120.5
114.3
5
133.0
121.1
157.4
171.0
ปริ มาณฝนสู งสุ ดที่รอบปี ของการเกิดซ้ าต่าง ๆ , มม.
10 20 25 50 100 200 500
152.0 170.3 176.1 194.0 211.7 229.4 252.8
138.4 154.9 160.1 176.3 192.3 208.3 229.4
181.9 205.3 212.7 235.6 258.4 281.0 310.9
208.5 244.5 255.9 291.1 326.0 360.8 406.7
นามา
1,000
270.4
245.3
333.5
441.4
10,000
328.9
298.2
408.5
556.5
ึ ษาปริมาณนา้ ฝน
การศก
้ ที่
2. การแพร่กระจายของปริมาณฝนเชงิ พืน
ปริมาณฝนสูงสุด 24 ชว่ ั โมงทีร่ อบปี ของการเกิดซา้ ต่าง
ี งกลาง
้ ทีร่ ับนา้ ฝนของอาเภอเชย
พืน
สาหร ับ
พื้นที่
ปริ มาณฝนสู งสุ ดที่รอบปี ของการเกิดซ้ าต่าง ๆ , มม.
รับน้ าฝน 2
5
10
20
25
50
100
200
500 1,000 10,000
พื้นที่ (01) 103.9 132.8 151.9 170.2 176.0 194.0 211.8 229.5 252.9 270.5 329.2
พื้นที่ (02) 103.0 131.5 150.5 168.6 174.4 192.1 209.7 227.3 250.4 267.9 326.0
พื้นที่ (03) 98.1 125.3 143.3 160.5 166.0 182.9 199.6 216.3 238.3 254.9 310.1
การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดจากข้อมูลพายุฝน
้ ทีร่ ับนา้ ฝน
3. การคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดของพืน
ผลการคานวณกราฟนา้ หลากสูงสุดทีร่ อบปี ของการเกิดซา้ ต่าง
รหัส
พื้นที่รับน้ าฝน
2
01 QP 1,000.8
43.7
VT
02
03
5
1,398.1
รอบปี ของการเกิดซ้ าต่าง ๆ (ปี )
10
20
50
100
1,684.2 1,975.3 2,380.1 2,703.5
200
3,042.8
500
3,520.5
64.5
79.1
93.8
113.6
129.3
145.6
168.2
QB
41.0
82.7
109.9
135.7
168.9
193.6
218.1
250.2
QP
110.1
148.7
176.1
203.8
241.6
271.5
302.7
345.9
VT
2.1
2.9
3.5
4.1
5.0
5.6
6.2
7.1
QB
1.4
2.8
3.7
4.5
5.6
6.4
7.3
8.3
QP
401.1
546.2
649.4
754.2
898.0
1,012.4
1,292.6
1,137.4
VT
9.5
13.6
16.5
19.3
23.2
26.3
32.8
30.4
QB
7.1
14.2
18.9
23.4
29.1
33.3
37.6
43.1