Grafik Düzenleme Yazılımları Photoshop`a Genel Bakış

Download Report

Transcript Grafik Düzenleme Yazılımları Photoshop`a Genel Bakış

Grafik Düzenleme Yazılımları
Grafik düzenleme yazılımları (Photo Editing Software), yeni bir resim
oluşturmaktan daha çok var olan resimler üzerinde düzenlemeler yapmanıza
yardımcı olan programlardır. Bundan dolayı içerdiği çizim araçları, kalem ve
fırçadan çok, kesme kopyalama ve silme üzerine dayalıdır. Bu tip programlar iki
resmin montajlaşmasından var olan resim üzerinde değişiklik yapmaya, bozulmuş
veya yıpranmış resimlerin tekrar oluşturulmasından yeni illüstrasyonlara kadar
birçok alanda kullanılırlar. Bu programlar yan yana gelmemiş insanları aynı resim
içinde göstermek, hiç gitmediğiniz yerlerde çekilmiş fotoğraflar oluşturmak, var
olan arabanızın rengini değiştirmek yada kendinizi farklı şekillere dönüştürmek gibi
eğlence amaçlı olarak da kullanılabilirler.
Photoshop'a Genel Bakış
Info-Options-Navigator Penceresi
Menü Çubuğu
Color-Swatches-Brushes Penceresi
History Actions Penceresi
Araç Kutusu
Layers-Channels-Path Penceresi
Photoshop'u kullanabilmek için "Tool Box" denilen "Araç Kutusu" nu çok iyi bilmemiz ve
tanımamız gerekir. Sıra ile; Araç Çubuğunu tanıyalım:
“Rectangular Marquee Tool" ( M ): Kare, dikdörtgen çizmek için seçili alan
yaratır. Kare çizmek istersek, kare şeklini seçip, klavyemizdeki Shift tuşuna
basılı tutarak imajımız üzerinde mouse'muzu sürüklemeliyiz. Aksi halde
dikdörtgen alan seçer.
"Elliptical Marquee Tool" ( M ): Daire çizmek istersek, daire şeklini seçip yine
klavyemizdeki Shift tuşuna basılı tutarak imajımız üzerinde mouse’muzu
sürüklemeliyiz. Aksi halde elips alan seçer.
"Single Row Marquee Tool" ( M ) Tek pixel olarak yatay;
"Single Column Marquee Tool" ( M ) Tek pixel dikey alan seçmeye yarar.
"Move Tool" ( V ) Seçilen bir alanı veya Layer (Katman)'ı taşımanıza yarar. Otomatik
seçim özelliği olduğu gibi imajın üzerinde iken sağ tuş yaparsanız hangi Layer
(katmanda) olduğunuzu da belirtir.
"Lasso Tool" (L) Kement Aracı da denir. İmajınız üzerinde serbestçe alan seçilebilmesini
sağlar.
"Polygonal Lasso Tool" (L) Resmin belli noktalarını tek tek seçmenizi sağlar.
"Magnetic Lasso Tool" (L) Kontrast ve renge duyarlıdır.
"Magic Wand Tool" İmaj üzerindeki benzer renkleri seçim aracıdır. Benzer renkleri veya
tonları seçebilirsiniz.
"Crop Tool" ( C ) Kesme Aracı denir. İmajınızdaki fazlalıkları kesmenize, temizlemenize
veya imajınızı serbest olarak döndürmenize yarar.
"Slice Tool" ( K ) Dilimleme Aracı, imaj üzerinde dilimler yaratmanıza yarar. İmajınızı
dilimlere bölebilirsiniz.
"Slice Select Tool" ( K ) Dilimleri seçmemize yarar.
"Spot Healing Brush Tool", bu seçenek lekeleri temizlemeye yarar. Mesela benekler
varsa onları yada resimde istemediğiniz bir leke.
"Healing Brush Tool", Alt tuşu ile belirlediğiniz noktayı alarak başka bir yere fırça ile
taşımanıza yarar.
"Patch Tool", Lasso Tool’da olduğu gibi seçilen bölgeyi taşımamıza yarar.
"Red Eye Tool", Resimlerdeki kırmızı gözleri düzeltmeye yarıyor. Alt tuşu ile seçilen
alana etki ediyor.
"Brush Tool", Fırça etkisi sağlar ve boyama yapmamıza yarar.
"Pencil Tool", Kalem Aracıdır. Sert kenarlı çizgiler çekmeye yarar. Adından da kalem
olarak kullanılır.
"Color Replacement Tool", uygulanan alana seçilen rengi uygular. Resme zarar vererek
boyamaz sadece seçilen renk tonuna göre renkleri değiştirir. Örneğin bir resme kırmızı
veya mavi cam arkasından bakıyormuş gibi.
"Clone Stamp Tool" ( S ) Istampa Aracı ile İmajın bir yerine Alt tuşu ile tıkladığımızda
buranın resim ve doku örneğini alır ve bu örneği istediğimiz yere tıklayarak
yapıştırmamızı sağlar.
"Pattern Stamp Tool" ( S ) Hafıza-Şablon olarak aldığımız görüntüyü kullanmaya yarar.
"History Brush Tool" ( Y ) İmajın arkaplan rengini kopyalayıp imaj üzerine seçilen alanı
fırça etkisiyle boyar.
"Art History Tool" ( Y ) Kullanılan seçili alandaki farklı boyama stillerine bakıp onları taklit
ederek, fırça etkisiyle boyama yapar.
"Eraser Tool" ( E ) Silme Aracı, İmaj üzerinde beğenmediğiniz yerleri siler ancak silerken
alttaki Layerdeki rengin vaya imajın görünmesini sağlar.
"Background Eraser Tool" ( E ) Arkaplan rengini silerek imajı transparent yapar.
"Magic Eraser Tool" ( E ) Tek tıklama ile imajın arkaplan rengini silerek imajı transparent
yapar.
"Gradient Tool" ( G ) İki yada daha çok rengin birbiri arasında yumuşak geçiş yaparak
seçili alanın boyanmasını sağlar.
"Paint Bucket Tool" ( G ) Boya Kovası ile seçili alanı, Foreground renk değiştirme
aracındaki üstteki renk ile doldurabilirsiniz.
"Blur Tool" ( R ) İmaj'a kenarlardan dışa doğru belirsizlik hissi verir.
"Sharpen Tool" ( R ) İmaj'ın kenarını dışa doğru keskinleştirme hissi verir.
"Smudge Tool" ( R ) İmaj'ın rengini dağıtmak, renkleri birbirine karıştırma, leke hissi verir.
"Dodge Tool" ( O ) İmaj'da aydınlanmış-ışıklanmış alan sağlar.
"Burn Tool" ( O ) İmaj'da koyulaşmış-kararmış alan sağlar.
"Spone Tool" ( O ) İmaj'ın renk doygunluğunu azaltıp, çoğaltmaya yarar.
"Path Selection Tool - Direct Selection Tool" ( A ) Pen Tool ile İmaj üzerinde herhangi bir
yerde seçim yaptığımızda veya bir parça seçtiğimizde seçim noktalarını ve kontrol
hatları ile kontrol noktalarını tespit ederler.
"Horizontal Type Tool", yazı yazma aracıdır. Resmin istediğiniz herhangi bir yerinde seçili
alan oluşturarak yatay yazı yazabilirsiniz.
"Vertical Type Tool", dikey yazı yazmaya yarar.
"Horizontal Type Mask Tool", Type Tool dan tek farkı yazı yazarken arkaya yani resmin
tamamına renk vermesi.
"Vertical Type Mask Tool", bir önceki özelliği dikey yazarak oluşturur.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1- Change the text orientation: Yazının yönünü değiştirir yani o an yazımız dikeyse
yatay; yataysa dikey olur.
2 – Set the font family: Yazının fontunu belirleyeceğimiz alandır.
3 – Set the font style: Yazının font stilini belirleyebiliriz. Örneğin kalın, italik gibi…
4 – Set the font size: Yazının font büyüklüğünü ayarlar
5 – Set the anti-aliasing method: Yazıların kenarlarının ne şekilde yumuşatılacağını
belirler.
6 – Hizalama Bölmesi: Bu alandaki seçeneklerle tıpkı diğer metin editörlerindeki gibi
yazınızı sağa, sola hizalayabilir ya da ortalayabilirsiniz.
7 – Set the text color: Yazının rengini ayarlamak için kullanılır.
8 – Create warped text: Yazıyı istediğiniz şekilde eğip bükerek şekil vermenizi sağlar.
9 – Toggle the character and paragraph palettes: Gelişmiş karakter ve paragraf panelini
açar. Buradan yazı ile ilgili daha gelişmiş ayarlar yapılabilir.
"Pen Tool" ( P ) Etkili ve denetimli seçim alanları sağlar, yapılacak imajın düzgün kenar
rotaları-yönleri çizmemize izin verir.
"Rectangle Tool" ( U ) En üstte, "Rectangular Marquee Tool" Bölümünde anlattığımız
işlemleri yapar. Ancak bu aracın farkı Foreground-üstteki renk ne ise uygulandığı yerde
direkt o rengi kullanır ve maskeleme yapar. İsterseniz daha sonra üzerine çift tıklayarak
rengi değiştirebilirsiniz.
"Rounded Rectangle Tool" ( U ) Köşeleri yuvarlatılmış,
"Ellipse Tool" ( U ) Elips,
"Polygon Tool" ( U ) Poligonal olarakta kullanılır. Herbirinin kenarlıkları, yarıçapları "Tool
Options Bar" 'dan ayarlanabilir.
"Line Tool" ( U ) Çizgi aracıdır. İstenilen kalınlıkta düz çizgiler çizer.
"Custum Shape Tool" ( U ) Photoshop'un hazır şekiller listesini kullanmamızı sağlar.
"Notes Tool" ( N ) İmaj'a açıklayıcı yazı ekler. ( Ses'e)
"Audio Annotation Tool" ( N ) Ses ekler.
Ancak bu eklentiler sadece PSD formatında etkindirler.
"Eyedropper Tool" ( I ) İmaj için örnek renk seçmemizi sağlar. İmajın hangi rengine
tıklarsanız o rengi alır.
"Color Sampler Tool" ( I ) Info sekmesinde seçilen rengin değerini gösterir.
"Measure Tool" ( I ) İmajda iki nokta arasındaki uzaklığı ölçmemizi sağlar.
"Hand Tool" ( H ) Ekrana sığmayacak şekilde büyültülen imajlarda görünmeyen yerlere
ulaşmak için kullanılır.
"Zoom Tool" ( Z ) İmajın istenilen bölümüne yakınlaşmayı veya uzaklaşmayı sağlar. Z +
farenin sol tuşu yakınlaşmayı, alt + sol tuş uzaklaşmayı sağlar.
Palet - Renk Seçim Aracı: Foreground üstteki rengi, Background alttaki rengi belirtir.
Default renk (D) resimdeki gibidir. X tuşuna tıklayarak alttaki ve üstteki renkleri yer
değiştirebilirsiniz. Ancak alttaki daima Background, üstteki daima Foreground olacaktır.
"Quick Mask Mode" ( Q ) Hızlı maskeleme yapmaya veya maskelemeden çıkmaya
yarar.
MENÜLER
-File MenüsüNew: Yeni bir dosya açar.
Open: Kayıtlı bir resmi açar.
Browse: Dosyaları photoshopta bulunan browser ile araştırmada kullanılır.
Open As: Açacağımız bir dosyanın uzantısı JPG ise PSD olarak açmakta kullanılır.
Open Recent: Son çalıştığınız dosyalar burada ise kısa yoldan açmakta kullanılır.
Edit in imageready: Photoshop’ta bulunan bir dosyayı imageready ortamında
düzenlemek için image ready’ye geçmekte kullanılır.
Close: Çalıştığımız projeyi kapatmakta kullanılır.
Close all: Eğer bir kaç proje ile çalışıyorsanız hepsini birden kapamakta kullanılır.
Close and Go to Bridge: Dosyayı kapatır ve Adobe Bridge programını açar.
Save: Dosyayı kayıt eder.
Save As: Dosyayı farklı kaydeder.
Save for Web: Web için hazırlamış olduğunuz bir dosyayı, parçalanmış ise farklı resimler
halinde, ister html ister sadece resimler olarak kayıt yapmakta kullanılır.
Revert: Çalışmakta olduğunuz dosyayı ilk haline getirir.
Place: Çalışmakta olduğunuz bir dosya ile başka bir dosyayı üzerine ekleyerek
değiştirmekte kullanılır.
Import: Farklı görüntü aktarıcılardan photoshop’a dosya aktarmakta kullanılır.
Export: Photoshopta olan herhangi bir dosyayı farklı standartlarda dışa aktarmakta
kullanılır.
File info: Dosyanın özelliklerini gösterir.
Page Setup: Sayfanın genel özelliklerini hazırlamada kullanılır.
Print with Preview: Dosyanın önizlemesini göstererek yazıcıdan çıktı alır.
Print: Önizleme olmadan sadece dosyanın çıktısını alır.
Print one Copy: Bir kopyası alınarak yazdırılır.
Exit: Programdan çıkışı sağlar.
-Edit Menüsü-
Undo: Yaptığınız işlemi geriye almakta kullanılır.
Step forward: Bir işlemi geriye almışsanız eğer, o işlemden bir sonraki duruma tekrar
dönmekte kullanılır.
Step backward: History’de kayıtlı bulunan işlemlere tekrar dönmekte kullanılır.
Fade: Bir bölgede uygulamış olduğunuz işlem üzerinde değişlik yapmada kullanılır.
Cut: Seçili bölümü kesmede kullanılır.
Copy: Seçili bölümü kopyalamada kullanılır.
Copy merged: Birleştirilmiş katman kopyalaması için kullanılır.
Paste into: Seçili bölgenin içine yapıştırır.
Paste: Hafızadaki görüntüyü yapıştırır.
Clear: Seçili bölgeyi temizler
Check spelling: İngilizce imla denetimi yapar
Find and replace text: Bulmak istediğiniz yazıyı arar, ve istediğiniz bir yazı ile değiştirir.
Fill: Seçili bölgeyi renk, desen vs. ile doldurur.
Stroke: Seçili bölgeye kenarlık ekler.
Free transform: Layerda bulunan resmin genel şemasında büyüklüğü, şekli değiştirilir.
Transform: Seçili bölge üzerinde değişiklik yapar.
Define brush preset: Hazırlanmış olan resmi fırça yapmakta kullanılır.
Define pattern: Hazırlanmış olan resmi desen yapmakta kullanılır.
Define custom shape: Hazırlanmış resmi kullanılmak üzere bir şekil yapar.
Purge: Seçili bölgelerde istenilen çıkarmaları yapar.
Preset manager: Fırça, Desen, Şekil’leri düzenleme bölümü.
Color settings: Çalışmanın renk ayarlarını yapar.
Keyboard shortcuts: Klavye kısayollarının hepsi
Preferences: Photoshop’un ayarlarını yapacağınız seçenekler kısmı.
-İmage MenüsüMode: Resimin özniteliklerinin ve hangi tür olması gerektiğini gösteren ve seçim yapılan
bölüm.
Adjustments: Resmin aydınlık, kontrast, renk ayarlarının yapılacağı bölüm.
Duplicate: Resmin bir kopyasını oluşturur.
Apply Image: Resimdeki değişiklikleri tamamlar.
Calculations: Resim özniteliklerindeki hesaplamaları göstermektedir.
Image Size: Resim’in boyutunda değişiklikler yapmakta kullanılan bölüm.
Canvas Size: Resimde kullandığınız arkaplanın (tuval’in) boyutunda değişiklik yapmak ta
kullanılır.
Pixel Aspect Ratio: Pixellerin oransal görünümüyle ilgili düzenlemeler yapılan bölüm.
Rotate Canvas: Tuval’de açısal çevirmeler yapmak için kullanılır.
Crop: Resimi kırpar.
Reveal All: Gizli olanlar dahil resmi tüm olarak gösterir.
Variables: Resmin olabilecek tüm değişken şekillerini gösterir.
**FİLTRELER**
-ArtisticColored Pencil: İmajda bir renk haritası çıkararak baskın olan renkleri alarak fırça
darbeleri oluşturur. Feather seçilirse yağlı boya etkisi verir.
Cutout: İmajımızdaki köşeleri basitleştirerek detayını azaltıp yarattığı köşeler ve
çizgilerde anti-alias özelliği nedeniyle yumuşak hatlar oluşturur. Yüksek kontrastlı
grafiklerde iyi sonuç verir.
Dry Brush: Kuru boya etkisi verir. Renk geçişlerini en aza indirip kenarları rastgele büker,
anti-alias etkisi verir.
Film Grain: Bir tür kirlenme etkisi vererek beyaz kirler aydınlatır, siyah kirler koyulaştırır.
Fresco: Kontrastı yüksek bir görüntü verir. Kenarlar daha keskin, koyu renkler daha koyu
olmakla birlikte "Dry Brush" a benzemektedir.
Neon Glow: Uygulandığı bölgenin renklerine göre 2-3 renk tonu içeren sonuçlar
oluşturur.
Palette Knife: Paletteki renk sayısını azaltarak keskin hatlı, az renkli bir imaj oluşturur.
Poster Edges: İmajımızı posterize ederek renk sayısını azaltır. Kenarlara siyah detaylar
ekler.
Rough Pastels: İmajımızın kenarlarını geliştirir. Bunun için bir doku dosyası kullanır.
Smudge Stick: Birbirine karışmış renklerdeki bir bezin kağıt üzerine etkisi gibi sonuç
verir.
Sponge: Buzlu cam etkisi vb. etkiler verir.
Underpainting: Kumaş kaplama havası verir.
Water Color: İmajımızın kenarlarına sulu boya etkisi verir. "Fresco" ya benzer.
-BlurBlur: Yumuşatma, bulanıklaştırma etkisi verir. Standart değere uygular.
Blur More: "Blur" etkisini standart değerin üzerinde uygular.
Gaussian Blur: Bulanıklaştırma ve yumuşatma etkisini istediğiniz gibi ayarlayabilirsiniz.
Motion Blur: Hareketli bir kameranın yakaladığı görüntüyü simule eder. Hareketin şiddeti
ve yönü belirlenebilir.
Radial Blur: Çok özel bir kamera efektidir.
Smart Blur: İmajımızdaki kenarları tespit ederek, "Gaussian Blur" etkisini kenarlara
dokunmadan iç bölgelere uygular.
-Brush StrocesAccented Edges: Küçük imajlara uygulanmasında fayda olan kenarlara doku ekleyen
geliştirme filitresidir.
Angled Strokes: Kenarları sertleştirip ana hatlara dikkat çeker.
Crosshatch: İmajı geliştirmek için rastgele dokular ve zigzag lar oluşturur.
Dark Strokes: Koyu renkli set kenarlar üretir.
İnk Outlines: İmaj kenarlarına mürekkep bulaşmış havası verir.
Splatter: Sudaki yansıma etkisi verir.
Sprayed Strokers: Kenarlarda yatay veya dikey deformasyonlar oluşturur.
Sumi-e: Yazılarda (Text) kullanarak hoş görüntüler elde edilir.
-Distort-
Diffuse Glow: Aydınlık alanlara gölgeler verir.
Displace: Seçtiğimiz ikinci bir imaj (PSD Formatlı) ile etki eden grafiğin tüm pixellerini
düzenleyen bir filtredir. Kullanımı biraz karışıktır.
Glass: İmajımıza eğrilmiş cam kaplaması yapar.
Ocean Ripple: Su dalgalarının verdiği etkiyi yapar.
Polar Coordinates: İmaja iki çeşit bükülme etkisi verir.
Ripple: Küçük su dalgaları etkisi verir.
Shear: Verdiği eksen üzerindeki noktalar ile dikey doğrultuda imaja eğrilik vermeyi
sağlar.
Spherize: Deformasyonları küresel yapmamızı sağlar.
Twirl: Girdap hareketi etkisi yapar.
Wave: Su dalgası gibi yumuşak bir deformasyon sağlar.
ZigZag: Zigzaglar, su dalgaları oluşturur.
-NoiseAdd Noise: Belirttiğiniz yoğunlukta pixelleri rastgele ekler.
Despeckle: Tarayıcı ile tarattığınız fotoğraflardaki kirleri yok eder.
Dusk & Scratches: Renkleri birbirine yaklaştırarak contrast'ı azaltır.
Median: Pürüzsüz yüzeylerin oluşmasını sağlar. En çok kullanılan filtrelerden biridir.
-PixelateColor Haftone: İmajımızı renk sayısı az, düşük kalitede bir hale getirir.
Crystallize: İmajımızı renkli hücrelere bölerek petek gibi bir doku yaratır.
Facet: İmaj içindeki kenarlardan anti-aliasing'i kaldırır.
Fragment: İmajımızda deprem etkisi oluşturur.
Mezzotint: İmajımıza kirlilik ekleyecek rasgele noktalar üretir.
Mosaic: İmajımızı kareselleştirir. Düşük çözünürlükte zoom yapmış gibi bir hava verir.
Pointtillize: Doku yaratmaya yardımcı olur, uygulanan bölgeyi noktasallaştırır.
-RenderClouds: Fırça ve zemin rengini kullanarak bulut etkisi veren doku çalışmalarında sık
kullanılan bir filtredir.
Differance Clouds: "Clouds" filitresine benzer. Uygulandığı yüzeyin karşıt renklerini
alarak bulut etkisi oluşturur.
Lens Flare: Photoshop'un en çok kullanılan filtrelerinden birisidir. Kamera objektifine ışık
vurmasıyla oluşan sanal hüzmeleri simüle etmemizi sağlar.
Lighting Effects: Herhangi bir yüzeye ışık efekti vermeyi sağlar.
Texture Fill: Bir PSD dosyasını desen olarak döşemeye yarar.
-SharpenSharpen: İmajdaki kenar ve köşeleri belirginleştirir.
Sharpen More: Daha şiddetli bir "Sharpen" etkisi sağlar.
Sharpen Edges: Düşük şiddette "Sharpen" etkisi yapar.
Unsharp Mask: Kenarların keskinliğini azaltır.
SketchBas Relief: Kompleks çizgileri alıp iki renkli bir imaj oluşturur.
Charcoal: Siyah ve beyaz renkleri kullanarak kara kalem çalışması benzeri üretilebilir.
Görüntünün contrast'ı çok fazla olur.
Chalk and Charcoal: Paletteki backgrond ile tebeşir etkisi, foreground ile "Charcoal" etkisini
birleştirir.
Chrome: ****l etkisi sağlar.
Conte Crayon: Renk sayısını 6 ya indirir ve doku ekler. Contrast'ı yüksek imajlarda iyi sonuçlar
verir.
Graphic Pen: İki renkli bir grafiği detay seviyesi düşük olarak oluşturur.
Halftone Pattern: "Graphic Pen" in gelişmişidir.
Note Paper: Basit görüntüler sağlar.
Photocopy: Renkleri azaltır.
Plaster: Siyah, beyaz, gri tonlarda plastik etkisi yapar.
Reticulation: Siyah-Beyaz kirli bir görüntü sağlar.
Stamp: İki renkli sert kenarlı bir sonuç verir.
TornEdges: "Stamp" filitresine gri tonlar ekler.
Water Paper: Su içindeki bir imajın sert hatlarını su üstüne çıkan bir mürekkep etkisi oluşturur.
-StylizeDiffuse: Pixelleri dağıtır.
Emboss: En çok kullanılan filtrelerden biridir. Resmi gri yaparak üç boyutlu bir görünüm
verir.
Extrude: İmajı değiştirip farklı bir imaj oluşturur.
Find Edges: Kenarların kontrastını arttırır.
Glowing Edges: "Invert" (tersyüz eder) edeceği uçları otomatik bulur.
Solarize: Renk eğrilerine yaptığı etki ile imajı %50 koyulaştırır.
Tiles: Kaplama yapar.
Trace Contour: Kontur çizgilerini bulur, geri kalanları yok eder.
Wind: Rüzgar efekti verir.
-TextureCraquelure: Texture oluşturur. Yazılarda iyi sonuç verir. Eskimiş yağlı boya tablo etkisi
oluşturur.
Grain: "Add Noise" filtresi gibidir.
Mosaic Tiles: Gelişmiş mozaik de denilebilir. "Craquelure" a benzer.
Stained Glass: "Mosaic Tiles" ın contrast ile kristalize edilmiş halidir.
Texture: Yazılarda iyi sonuçlar verir.
-VideoDe-Interlace: Videodan aktarılan resmin üzerinde temizlik yapar.
NTSC colors: Resmin renklerini titremeyen, kaymayan renklere çevirir.
-OtherCostom: Resim üzerinde numerik olarak bir çok efekt oluşturmayı sağlar.
High Pass: Resimdeki contrast'ı azaltır.
Minimum: Resimdeki koyu pixelleri vurgular.
Maximum: Resimdeki açık pixelleri vurgular.
Offset: Birbirini takip eden döşenebilen desenler oluşturmaya yarar.