استراتژي اثربخش - سايت معاونت طرح و برنامه
Download
Report
Transcript استراتژي اثربخش - سايت معاونت طرح و برنامه
باسمه تعالي
خالصه کتاب تغییر راهبردی در دانشگاهها و مراکز
آموزش عالی
معاونت طرح و برنامه
دفتر طرح جامع
نویسندگان
كت ا ااانوشاه ا اجونو ا ااتتود ند ا ا و د ا ا و ا ا و ا ااتادو ا ااد ج و
باز گا ااانشود نکا ااوا وماا ااو د سو ا ا ا و و ا ا و ا ااتادوبجنا ا ااتو
ا سو ردااددسود نکااوا و و ا دا وما ودراام و ااد جوبجنا اات ا سو
ردددسود نکوا و ارتیوماردفجنداو .
بخش ها
بخش اول :اصول برنامه ریزی راهبردی
بخش دوم :تدوین برنامه ریزی راهبردی
بخش سوم :اجرای برنامه ریزی راهبردی
بخش اول:
اصول برنامه ریزی راهبردی
پج کهاسوماددس
د نشجو انو اوچتوکسانشوخو رندوبود؟و( ن،و م ،وقکجو )...
چتوچیزرایشو وبا دوآ وزشودردم؟و(د سوع و ش،وتخصص ی،و ال شو )...
چگونتوآنهاو وآ وزشودردم؟و(سخند نش،و انتو س،و بکتو سو )...
د نشجو انوچگونتو شوآ وزند؟و( نو عوفنا س)
ندازراسو ا عتوکد ند؟و(ندازراسوعصجو طالعاتو و تباطات)
ا عااتو زو اااوبااج سو فاایوندازرااااتوچااتوتوقعااا شود د؟و(نداز ناادو ااناخ ودقداقو
حدطو )
ادگیدسوچتونقش یو و فاو شوکند؟و( ب و وفقد و فج دود و ا عت)
با ااج سو ا ااادگیدسوچا ااتوخها ااایشو وبا ا اادوپجد خ ا ا ؟و(شقا ااو وردا اااتوعا ا ااش،و ا ااد ج نو
ج یشو وما کنانو )...
ما اتوماددس
حادط :فضااسو دا ا ی،و ت اا ،و قتصاادس،وفانو اناختیو وآ وز ا ی،و
بی ااد نو ود نو اااز انشوک ااتو ج کا ا وآ ااوزشوع ااا ود ود نوآنه اااوتا ا ا و
د و ند
ردددس :آنچتود و تباطوباوپدوندو از انو و حدطو طج فوآنو
د ج و ردددس :تض ینو از انوباتوتو اتو وت جکا وباجوشفا و ن باا وبااو
حدط
بجنا تو سو ردددس :فج نادو ا شوطج ا و اد وباج سوک ا وباتو ااز انو
د و ه و شخصون ودنو وشفا وخهراد نوناوعو عا ا وبااو ه راد نوعناصاجو
و ورفتوراسو حد ت
رددد :ج انوع و و ه و و دوتو فقشوکتو بطو و غدیدو شودرد؛و او
شفا ا وت ااو زنشوک ااتوب ااتوتضا ا ینو ب ااطوخهدن ااتو و س اااعدو د ااانو اااز ان و
حد توک و شوکند
چج وبجنا تو سو ردددس
بج سو نکتوبد ندم:
زوکجاوآ د و م؟
د وکجاورستدم؟
بتوکجاو شو م؟
تفا تها
بجناو تو سو نتی
بجنا تو سو ردددس
ساالنه ،دوره ای
بلند مدت
دقت مدار
جهت مدار
توجه به اهداف
توجه به انطباق با محیط
نگاه نقطه ای
نگاه فرایندی
حدطود نکوا
قا اتوعا ود رتی
ا جوشا دانو ا و و فج ّ
دوخید
د نشجو انو وخانو د ورااکان
رداتوعا ش،و د ج نو وما ند ن
ما فج ا ان
فج دو حل ،و قا اتو و جکتهاسوتجا سو وصنعتی
کد مو کجد؟
بجنا تو سو ردددسو زوباالوبتوپا ین :خید
بجنا تو سو ردددسو زوپا ینوبتوباال :خید
بجنا تو سو ردددسو کا کتی :بات
بجنا ا ااتو ا ا سو ردا ااددسو کا ااا کتیواع ا اایوتوزیا اایوقا ااد تو ج یا ااشود و
قا ااج ود نکااوا .بااج سو لااایو ااد ج نوعااا ونبا اادود وتااد نوبجنا ااتو
ر اااسود ا ا ی،وتنف اادمو ر ااد فوپ اار رتو وت ااا یدوگا ا سوبا اجو ها ا و و
را ااد فو ا ااتتورا اااسو ختا ا ا ودخار ا ا وکننا ااد .آز دسوعا ا ااشوشا ااقو
قدسورداتوعا شوتاقشو شو ود.
پ و زوبجنا تو سو ردددس
ب ررای مررونر بررودی ایررن فراینررد ،برنامرره ریررزی راهبررردی بایررد جررای
خ ررود را ب رره م رردیریت راهب ررردی ،تمی ررر راهب ررردی و ت ررمی یر رری
راهبردی دهد.
ب
ب
ایررن جرراییزیما زمررانی ره مرری دهررد کرره ابررر سرراختار برنامرره ریررزی،
جر ر رراییزین اداره و م ر ر رردیریت رای ر ر ر و عر ر ررادی تش ر ر ررییالتی در ی ر ر ر
دانشگاه شود یا با آی تلمیق ردد.
ر اتوبجنا تو سو ردددس
فناوری مناسب برای ارزیابی محیط داخلی و خارجی
همکاری
ی محیط سیاس ا مثبت برای قبول نظرات و اجرای آنها
حدطو دا ی
سیاسر ررنهای منمر رری (وتر ررو) :ایر ررن سیاسر ررنها در توانر ررا ی ب ر ررای اب ر رراز
پاسررم منمرری و انکررار هرحونرره تحررول ر شرره دارد .سیاسررنهای منمرری
برره دنبررال آی اسررت کرره بررای روییرررد ررد تحررولی خررود امیررانی
بیاید.
نحوه شرک یرری :وقترا نظرام مشرارکتا و توجره بره آی سسرت
مرری شررود ،سیاسررنهای منمرری و تعررارص منررافع خا ر ا کرره مولررود
ایررن سیاسررت هسررجند منآررر برره آی مرری شرروند کرره دانشررگاه ی ر
عن ر را به نمع عن ری دییر کنار نهد.
عجصتو نگ
آ اینونا اتوراا :اردسو ا وکاتود نکاوا و ود و قابا ود ا نانو
فعایوتحویوشف و شوکند.
ور چن ا ا ا ااینو ج وع ا ا ا ااتوق ا ا ا ااو نینو ود ا ا ا ااتو رع ور ا ا ا اااو ا ا ا اااو
قج د درا.
آ بورا
گجوخج نون س ،ود تتونکندد!
ر ااینو ها اایوخا ااج ن،وخهرا ادو ا ا و زوآنچا ااتوق ااج و ا ا وپا ا و زو
باز ازسوشاص و ود!
د ونتدجا ااتوخهر ا ادو ا ا ود ا ا و سود ا ا وبگ ا ا مو و قا ااد شو
نکندم!!!
مک ا ا ااا :تخص ا ا ااص،وگ ا ا ااج اتوب ا ا ااتو ا ا اام ،و ن ا ا ا وشاص ا ا ا و زو
فج ناادراسو و ااود،وعاادموتو ااتوبااتوفکااا راسوخااا م ،و ااو و
ظنونسب وبتود نتوپر ه .
چگونتو فج دو و تحدوکندم؟
جادود نو کردک
و و قدس
شفا و نااافیو عضاااسورداااتوعا ااش،و ااد ج نو وما کنااانوفعلا و
( انن اادو ااتینا ون ا ن اادگانوفعلا ا و جاا ا و زوق ااانونوش ااد ق و
تحصدالتوما نا یو د)
تحاد و دا
وراسو نفش
اانو دا ا وراااو بت اایوباجوتااجسورسااتند .تااجسو زو غدیااد .پا وبا اادوگج ه ا و
تکد و زون ا ندگانور توذ نفعانو ککد و ودو وچارکهاسوز ج بج یو
گجدد:
.1نداتو همود و ج سوبجنا تو سو ردددسوکد ند؟
.2چتوکسانشو تضج و شو وند؟
.3زوچتو هایشو تفاد وخو ردو د؟
.4آ او شوتو نوبجنا تو سوراو وبتونگج نیهاا،وعال اقو و اهایشوپدونادوزدو
کتود و تو و یوفو وبدانو دند؟
سو تحادوچتوگج رهایشو شوتو نوشسانوبازوکجد؟
.5
.6نقاااطوپدوناادسوکااتود و ااو یوچهااا موذک اجو ااد و و تحااد نود ود ااردس،و
چگونتو شوتو نندوبتوعناو نوبمداانشوباج سو اا یشوبااو قا ا ،بااورامو
تافدقو وند؟
شناخت عوام ترس
ش فو و عد وما کنان
پدچددگشوفنا س
خصوص یو ازسوخد ات
حجموما و عضاسورداتوعا ش
در جستآوی امیای
بتودنبایو تحد نو فرنوآ انوتجو و زو غدیدود دنو خارفان.
رداتو نا :تدا وآنانوبج سو غدیدو زو ا ج نوب کردو .
زوآنج اااوک ااتو س ااا وبود ااتو سوشسا ا وبج نگیزن ااد،وت ااا یدوبجنا اات ا سو
ردددسوبجوبود تود نکوا و وبتو دو و سو نا بوتبدینون ا دد.
بج سوش و ککالتو کج وکندد.
بج سو تحادو خارفان،وبتو اکانوخهانتوندردد.
تضعد وگج رهاسو خار وباو نو فج دو دانتو .
فجصا وطاابوبا اددو و نع ااافوپا ج .زوراجوفجصاتیوبااتونفایوبجنا اتو ا سو
ردددسو تفاد ون ا دد.
کدباوبا ددو و زو نازعتود سوکندد.
بخش دوم:
تدوین برنامه ریزی راهبردی
موتور برنامه ریزی راهبردی
شاخ های
کلیدی عملیرد
KPI
ارزیابی محیط
بیرونی
OT
تآزیه و تحلی
تانیر متقاب
KPI-Ideas
تآزیه و تحلی
تانیر
متقاب KPISW
OT
خلق ایده ها
Ideas
ارزیابی محیط
داخلی
SW
بازخور
تولید راهبردها و
اهداف
S&G
تآزیه و تحلی
تانیر متقاب
KPIS&G
نها ی کردی
اهداف ،راهبردها
و اجرا
شاخ های کلیدی عملیرد ()KPI
تعریر ر ر ر :مقیاس ر ر ررها ی هس ر ر ررجند بر ر ر ررای نت ر ر ررای کل ر ر رری اصر ر ر ر از
فعالینهررای عملیرررد سررازمانی معرریی ،یررا معیارهررا ی مه ر هس رجند
برای توانا ی و سالمت سازمای
ال ر ) شرراخا هررای کلیرردی عملیرررد برره عنرروای شرراخا هررا ی
بر ررای نت ررای اساسر ر ا ،مانن ررد بودج رره دری ررافتا از جامع رره االمر رام
ال ادق
ب) شرراخا هررای کلیرردی عملیرررد برره عنرروای و ررعیت سررالمتا،
مانند بودجه دریافتا از دولت
ارزیابی محیط داخلی ()SW
تحلی عملیرد سازمای
تحلی طراحی سازمانی (ساختار ،کارکرد ،زیربنا و انسجام)
تحلی راهبردهای جاری سازمانی
و درنهایت شناسا ی نقاط ع
و قوت
ارزیابی محیط بیرونی ()OT
روندها و وادث سیاس ا ،اجتماعی ،اقت ادی و فن شناختا
همکارای (سهامدارای و ذینمعای)
رقبا و بازار دانشجو ی
و در نهایت شناسا ی فرصت ها و تهدیدها
تآزیه و تحلی
تانیر متقاب KPISWOT
هدف از اجرای این مر له ،اندازه یری و ارزیابی میزای تانیری
اسرت کره هرر یر از نقراط رع ،قروت ،فرصرنها و تهدیردها برر
ش ر رراخا ه ر ررای کلی ر رردی عملی ر رررد س ر ررازمای دارن ر ررد .تحلی ر ر ت ر ررانیر
متقاب ر بایررد بررر اسرراس رای یررری مخمرری باشررد کرره هررر شرررکت
کننده فقط ی رای دارد.
اخصوراسوماددسوع اکجد
شاخا 1
شاخا 2
شاخا 3
نق توقوتو1
نق توهع و1
فجص و1
تهد دو1
خلق ایده ها
ای ررن ای ررده ه ررا ط رری یر ر جلس رره ر ر مش ررک رو رری و برمبن ررای
کاهش انر تهدیدها و ع ها و با استماده از فرصت هرا و در
جهت تقویت نقاط قوت شک می یرند .می توای این ایرده هرا
را ب ررورت کت ررا و مخمیانرره اخر نمررود و سرره آنهررا را فهرسررت
بندی کرد.
تآزیه و تحلی تانیر متقاب KPI-Ideas
چنر رریی تآزیر رره و تحلیلر رری بر رره پر رراال ش ایر ررده هر ررای ارا ر رره شر ررده در
جلسرره ر مسرراله رو رری کمر مرری کنررد و هم نرریی برره دسررته
بن رردی آنه ررا در ررمن روهه ررای معن ررادار و تعی رریی ان ررات آنه ررا ب رر
شاخا های کلیدی عملیرد مدد می رساند.
اخصوراسوماددسوع اکجد
شاخا 1
شاخا 2
شاخا 3
د و1
د و2
د 3
د و4
تولید راهبردها و اهداف ()S&G
ارا ه تعاری وا د از اهداف و راهبرد
توج رره ب رره بیانی رره رس ررالت س ررازمای ش ررام چشر ر ان ررداز ،بیانیر ره
ماموریررت و بیانی رره ارزشررهای س ررازمانی (بررا ایررن پ ر ش ف رررص ک ره
چش ر ان ررداز دانش ررگاه ب ررا توج رره ب رره چش ر ان ررداز و نقش رره ج ررامع
علما کشور تدوین شده است)
و در نهای ررت ت رردوین راهبرده ررا ،تاکتیر ر ه ررا و اه ررداف بلن ررد م رردت و
کوتاه مدت
تآزیه و تحلی تانیر متقاب KPIS&G
در اینآررا نیررز هم رروی اج ررای مرا ر قبلرری تآزیرره و تحلی ر ت رانیر
متقابر ،افرراد مرری تواننررد آرای خررود را ب ررورت مخمیانرره ارا رره
نمایند.
اخصوراسوماددسوع اکجد
ردددو1
ردفوباندو دتو1
شاخا 1
شاخا 2
شاخا 3
سه
راهبردها و اهداف نها ی می ردند.
ردفوکوتا و دتو1
ارزیابی و نظارت بر راهبردها و اهداف
فص و ی
فص ود م
فص و وم
فص وچها م
راهبرد 5( 1تا 10سال)
ط
ت
ت
ط
هدف بلند مدت 3( 1-1تا 5سال)
ط
ت
ط
ط
هدف کوتاه مدت ( 1-1-1ی سال)
ط
ت
ط
ک
هدف کوتاه مدت ( 1-1-2ی سال)
ط
ط
ک
ک
هدف بلند مدت 3( 1-2تا 5سال)
ت
ت
ت
ط
هدف کوتاه مدت ( 1-2-1ی سال)
ک
ک
ک
ک
هدف کوتاه مدت ( 1-2-2ی سال)
ط
ط
ط
ک
هدف کوتاه مدت ( 1-2-3ی سال)
ت
ت
ت
ح
راهبرد 5( 2تا 10سال)
ط
ط
ط
ط
ردددراو و رد ف
ط :طبق برنامه
ت :تاخیر افتاده
ک :کام شده
ح:
ف شده
محورهای برنامه ریزی در دانشگاه
مدیریت راهبردی ج ب و نبت نام دانشجویای
مدیریت راهبردی برنامه علما
مدیریت راهبردی منابع
مدیریت راهبردی فناوری اطالعات
مدیریت راهبردی نظامهای مایتا
الگوی عملی برنامه ریزی در عم
انتخاب کمیته اولیه برنامه ریزی
معرفی فرآیند
مشخا کردی شاخا های کلیدی عملیرد
ارزیابی محیط ( SWOTو تآزیه و تحلی متقاب )
اعالم نتای به مخاطبانی وسیع تر
تعری مماهی و معیارهای سنآش
سنآش عملیرد کنونی
تعییی و تدوین اهداف پن تا ده ساله
مشخا کردی راهبردها بر اساس SWOTو KPIs
ایآ رراد مای ررت و نش ررت بانی س ررترده (ت رردوین سیاس ررت ه ررا ،آد رراز فراین ررد اج ررا،
ارزیابی مداوم عملیرد و انآام اصال ات الزم)
نکات مه قب از اجرا
ش ر ررروف ب ر ررا موفقی ر ررت محس ر رروس ،ب ر ررا اج ر ررای برنام ر رره ه ر ررا ی ک ر رره
نیازمند تخ ا و مشورت کمترند
ایآاد و مظ متمای در سراسر دانشگاه
از آنآا که فرایند برنامه ریزی دا ما برنامره را روزآمرد مری کنرد،
طرروری عمر کنیررد کرره بررای تغییررات جزررری نیازمنررد مراجعرره برره
هیات امنا نباشید.
قب از اجرا آموزشهای موردنیاز را فراموش نینید.
بخش سوم:
اجرای برنامه ریزی راهبردی
ملزومات اجرای برنامه
برنامه ریزی مشارکتا از طریق تی سازی
برنامه ریزی ناظر به ک دانشگاه
تعری اهداف مشخا و روشن
ات ال برنامه ریزی و بودجه بندی
تضمیی ارتباطات مناسب
تعهد و راهنما ی مقامات باال
فا ق آمدی بر مشیالت دانشگاه در برنامه ریزی
عال اجرای موفق
تغییر در شیوه تمیر و الگوهای ت می
تغییر جهت یری برنامه های آموزش ا
روشهای تازه تعام با دانشجویای
کشمیات ارزشمند جدید
بهبود و عیت کاری کارکنای
بهبود کیمیت زندحی مردم
افزا ش بودجه دانشگاه
یری
با تشیر از توجه شما