1. Буйрак саратони

Download Report

Transcript 1. Буйрак саратони

УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ СОГЛИКНИ САКЛАШ ВАЗИРЛИГИ
ТОШКЕНТ ТИББИЁТ АКАДЕМИЯСИ
ОНКОЛОГИЯ ВА НУР ТАШХИСИ КАФЕДРАСИ
ФАН: ОНКОЛОГИЯ
ДАВОЛАШ ВА ТИББИЙ-ПЕДАГОГИКА ФАКУЛЬТЕТИ ТАЛАБАЛАРИ
УЧУН
МАВЗУ: БУЙРАК САРАТОНИ
ТУЗУВЧИЛАР:
проф. Жураев М.Д.
т.ф.д. Пулатов Д.А.
катта укитувчи Тоштемиров Д.У.
МАЪРУЗА РЕЖАСИ:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Эпидемиологияси.
Клиникаси.
Таснифи.
Ташхисоти.
Таккосий ташхисоти.
Даволаш.
Маърузачи: проф. Ходжаев А.В.
Статистик маълумотлар
• Буйрак саратони хавфли усмаларни 2-
3%ини ташкил килади.
• Буйрак саратони буйрак усмаларини 9092%ини ташкил килади.
• Урологик усмалар ичида БС учраши
буйича 3- уринда (прстата бези ва ковук
саратонидан кейин), улим буйича 1уринда туради.
• Эркакларда БС 2-3 марта купрок.
• БС купинча 50-70 ёшда учрайди.
Статистик маълумотлар
• Швеция, Дания, Норвегия – 18-22
бемор 100 000 ахолига,
• АКШ – 15,5 бемор 100 000 ахолига,
• Белоруссия – 11 бемор 100 000
ахолига,
• Россия – 8,3 бемор 100 000 ахолига,
• Узбекистон – 1,3 бемор 100 000
ахолига.
Статистик маълумотлар
Бирламчи курикда
• 45% усма буйракни узида жойлашган,
• 25% усма махаллий таркалган,
• 25-30% беморларда узок метастазлар
аникланади.
Радикал даводан сунг
• 40-50% беморларда метастазлар аникланади
(80% беморларда 1- йил давомида).
Буйрак саратони хавф омиллари
• Нефть ва унинг махсулотлари,
• Нитрат ва нитритлар,
• Тамаки тутунининг канцероген моддалари
•
•
•
•
•
•
•
•
(30% эркакларда, 24% аёлларда),
Ионлантирувчи нурланиш,
Дисгормонал холат (жинсий гормонлар),
Генетик мойиллик (3,8,11 хромосомалар
транслокацияси).
Семизлик,
Артериал гипертензия,
Диуретиклар,
Огир металлар,
Касбий касалликлар.
Буйрак саратони усма олди
касалликлари
• Буйраклар поликистози (тугма,
орттирилган),
• Нефросклероз,
• Буйраклар сил касаллиги.
Буйрак усмаларини
паталогоанатомик таснифи
1. Хавфсиз усмалар (аденома,
липома, фиброма, лейомиома,
ангиома, гемангиома, миксома,
дермоид киста).
2. Хавфли усмалар (саратон,
саркомалар, нефробластома ёки
Вильмс усмаси).
3. Иккиламчи (метастатик) усмалар.
Буйрак саратонини гистологик
турлари
1. Оч ранг хужайрали (альвеоляр,
гипернефроид).
2. Тук ранг хужайрали (донача
хужайрали, солид-тубуляр).
3. Полиморф хужайрали (саркомасимон).
4. Адекарцинома (без хужайрали).
Буйрак саратони жойлашиши
• Тулик зарарланиши – 31,2%,
• Юкори сегменти – 31,2%,
• Пастки сегмент – 24,4%,
• Урта сегмент – 5,8%,
• Мультифокал – 5,2%.
Буйрак саратони TNM буйича таснифи
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tх- етарли маълумот йук,
T0 – учок аникланмайди,
T1 – усма буйрак ичида 7 смгача,
T2 – усма буйрак ичида 7 смдан катта,
T3 – Герот фасцияси чегарасидан чикмаган, йирик вена, кушни
тукима, буйрак усти безига усиб утган,
T4 – Герот фасциясидан усиб утган.
Nх - етарли маълумот йук,
N0 – лимфа тугунлар катталашмаган,
N1 – битта лимфа тугун зарарланган,
N2 – иккита ва ундан куп лимфа тугун зарарланиши.
Mх - етарли маълумот йук,
M0- узоклашган метастаз йук,
М1 – узоклашган метастазлар аникланади.
G1 – юкори дифференцирлашган,
G2 – урта дифференцирлашган,
G3 – куйи дифференцирлашган,
G4 – дифференцирлашмаган,
Gх – дифференциация даражасини аниклаб булмайди.
TNM таснифи, 1997
TNM таснифи, 1997
11
TNM таснифи, 1997
Буйрак саратони боскич буйича
таснифи
1 боскич
2 боскич
3 боскич
4 боскич
Т1
Т2
Т1
T2
T3
Т4
Турли Т
Турли T
No
No
N1
N1
No, N1
No, N1
N2
Турли N
Мо
Mo
Mo
Mo
Mo
Mo
Mo
M1
Буйрак саратони метастаз
бериши
• Имплантацион – сийдик найи буйлаб,
• Лимфоген – 1) регионар – паракавал,
•
парааортал, 2) узок – кукрак лимфатик
томир буйлаб – упкага,
Гематоген – упкага – 10,2-48% (4-5%
биринчи намоёни); суяклар – остеолитик
(диафизлар, ковурга, курак, бош суяги); бош
мия; пастки ковак венага 9% (тромбоз).
Буйрак саратони
метастазларининг хусусиятлари
• Метастазлар 5-10 ва ундан куп
йилдан кейин пайдо булиши
мумкин
• Бирламчи учок (буйрак) олиб
ташлангандан сунг узок
метастазлар сурилиб кетиши
мумкин.
Буйрак саратони аъзоларга метастазланиши
• Упкалар
• Лимфа тугунлар
• Жигар
• Суяклар
• Буйрак усти бези
• Иккинчи буйрак
• Бош мия
50-60%
50-60%
30-40%
30-40%
20%
10%
5%
Буйрак саратони упкаларга куплаб метастази
Переверзев 1997
Усма тромблари таснифи схемаси
1.Буйрак,
2.Хилпилловчи
(флотирующий)
3.Жигар ости
4.Жигар орти
5.Супрадиафрагмал
6.Интракардиал
7.Ретроград
Буйрак саратони клиникаси
Умумий симптомлар
• Умумий дармонсизлик,
• Озиш,
• Диспепсия (анорексия,
кунгил айниши, кусиш),
• Гиперпирексия (4-6%
беморларда ягона
симптом),
• Анемия,
• Артериал гипертензия.
Махаллий симптомлар
Бирламчи учок
- Гематурия (50-79%)- тотал,
чувалччангсимон, лахтакли,
- Огрик (50-70%),
- Пайпасланувчи усма (3040%),
- Буйрак санчиги,
- Варикоцеле (v. spermatica
int.)
Иккиламчи учок
- Кон тупуриш,
- Суякларда огрик,
- Парез, плегия (умурткага
метастаз),
- Патологик синишлар
(умурткага метастаз).
Буйрак саратони диагностикаси
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Бемор шикоятлари,
Объектив курик,
УТТ (усма 2 смгача булса куринмаслиги мумкин),
Оддий рентгенография,
Экскретор урография,
Ретроград пиелография,
Ангиография,
Венокаваграфия, флебография,
КТ,
Радионуклид текшириш (J131, Tc99)- совук учок,
МРТ (3 смдан кичик - 62%, катта – 95%),
Пункцион биопсия (90% верификация),
Цистоскопия.
Селектив
ангиография
(веноз фаза)
МРТ (унг буйрак пастки сегменти саратони
Буйрак саратони дифференциал
диагностикаси
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Буйрак кистаси (поликистоз),
Гидронефроз (пионефроз),
Буйрак сил касаллиги,
Буйрак карбункули,
Паранефрит,
Буйрак усти бези усмаси,
Буйрак энинококкози,
Корин бушлиги (корин парда орти сохаси)
усмаси,
Буйрак хавфсиз усмалари 5-9% (аденома,
ангиомиолипома).
Даволаш
Жаррохлик усули
Нефрэктомия – оддий (буйрак+паранефрий)
• Радикал (буйрак +паранефрий + буйрак усти бези
+ паракавал ва парааортал лимфодиссекция) I ва II
боскичда 5- йиллик яшаш курсаткичи 60-80%, III
боскичда 20-50%,
• Кенгайтирилган (радикал + кушни аъзолар) IV +
иммунотерапия 3 йиллик яшаш курсаткичи 30%.
Буйрак артерияси эмболизацияси.
Нур терапияси (самараси 10-20%)
• Операциядан олдин (неоадъювант)
1) Интенсив – 12-16Гр операциядан 2-3 кун
2)
•
1)
•
олдин ёки 4 Гр 5 кун.
Фракцион – 2 Гр 15 кун, 3 хафтадан сунг
операция.
Операциядан кейинги (адъювант Т3-4)
5 хафта ичида 45-50 Гр,
Паллитаив (норектабел холатларда)
Буйрак саратонини даволаш самараси
(5 йиллик яшаш курсаткичи)
1970-80- йиллар
2000- йил
I боскич – 66%
T1 – 95-100%
II боскич – 64%
T2 – 78-92%
III боскич – 42%
T3 – 33-58%
IVбоскич – 11%
T4 – 0-20%
Буйрак юкори кисми усма билан резекцияси
Буйрак юкори кутби саратони
Буйрак хужайрали саратони
Онкоцитома
Буйрак саклаб колувчи
операциялар турлари
1. Энуклеация
2. Усма билан буйрак резекцияси
3. Буйрак урта сегменти энуклеорезекцияси ёки
резекцияси
4. Усма экстракорпорал олиб ташланиши
1
2
1. Тугун энуклеацияси
3
4
3. Юкори сегмент резекцияс
2. Тугун энуклеорезекцияси 4. Урта сегмент резекцияси
Буйрак апикал сегменти энуклеорезекцияси