Transcript Strategia energetyczna Polski do 2030 r.
Joanna Strzelec Łobodzińska Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki
Rola węgla kamiennego w Polsce na tle polityki energetycznej Unii Europejskiej
1
Aktualne regulacje w Unii Europejskiej i zobowiązania Polski.
Strategia na rzecz konkurencyjnej zrównoważonej i bezpiecznej energii (3x20) • Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 20% (obligatoryjne) • Zwiększenie udziału energii odnawialnej w bilansie energetycznym UE do 20% (obligatoryjne) • Uzyskanie 20% oszczędności energii (nieobligatoryjne) Dyrektywa o europejskim systemie handlu emisjami (ETS) Dyrektywa w sprawie promocji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych na wewnętrznym rynku energii (OZE) Ustawa o efektywności energetycznej.
2
Rola węgla w polskiej energetyce na tle UE – 27 (2010 r.) źródło: EURACOAL
Polska
Węgiel brunatny 35% 52% Węgiel kamienny Udział węgla 87 % EU 27 Udział węgla 23 % 52 35 87
3
Polityka energetyczna Polski do 2030 roku
1. Dla sprostania wymaganiom UE oraz zabezpieczenia odpowiedniej ilości energii elektrycznej, Rząd podjął decyzję o rozwoju energetyki udziału atomowej odnawialnych oraz zwiększeniu źródeł energii 2.
w strukturze produkcji.
Chociaż udział węgla w w bilansie energii pierwotnej zmniejszy się z ok. 57% do ok.
39% w 2030 roku, jednakże zapotrzebowanie będzie dalej wynosiło ok.
65 mln Mg.
Zatem priorytetem jest wdrożenie czystychtechnologii węglowych 4
Struktura produkcji energii elektrycznej w podziale na paliwa w 2009 roku Świat, Unia Europejska, Polska
18,5% 15% 3% 3% 7% UE; 23% Świat; 41% Polska; 87% 13,5% 29% 19% 16% 7% 2% Polska 2030 56% 13% 21,5% 20% 5,5% Węgiel Ropa naftowa Gaz ziemny Energetyka jądrowa OZE Źródła : Bilanse paliw i energii, ARE 2010 Energy Yearly Statistics, Eurostat 2010 Key World Energy Statistics, IEA 2010 Polityka energetyczna Polski do 2030 roku/ 5 Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię do 2030 roku
Uzależnienie krajów EU od importu surowców energetycznych
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 30% 37% 51% 66% W ęgiel kamienny 76% 81% 86% 88% R opa naftowa 49% 61% 75% 81% G az 47% 53% 62% 67% Ł ąc z nie 6
Prognoza światowej produkcji węgla
10 000 9 000 8 000 7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 0 2 147 6 714 4 567 2 203 7 181 4 978 2010 2015 Kraje należące do OECD źródło: EIA , International Energy Outlook 2009 2 228 7 679 5 451 2020 2 296 8 300 6 004 2025 2 428 Kraje nienależące do OECD 8 978 6 550 2030 Razem 7
Produkcja węgla kamiennego w 2008 r.
180 160
175,3
140 120 100
83,4
80
59,6
60
46,8 32,1
40 20 0
2,7 26,2 12,7 19,1
Bułgaria Czechy Niemcy
0 9,4
Węgry Polska
10,2 18,1 2,7 0 0 0 2,4 0 4,5
Rumunia Hiszpania Wielka Brytania Słow acja Słow enia Węgiel kamienny Węgiel brunatny źródło: Federal Institute for Geoscience and Natural Resources, Annual Report 2009 8
Produkcja węgla kamiennego oraz wielkość importu w Polsce w latach 2001 – 2010
110,0 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0
102,8 1,88
2001
102,1 2,73
2002
100,4 3,07
2003
99,2 2,34
2004
Wielkość importu 97,0 3,31
2005
94,3 5,27
2006
87,2 5,92 83,4 10,33
2007 2008
Produkcja węgla 78,6 10,20
2009
76,1 13,30
2010 źródło: MG 9
240,0 220,0 200,0
198,3 Jednostkowy koszt energii elektrycznej w zależności od nośnika.
230,8 233,5 222,3 217,2 202,5 180,1 194,0
180,0
175,4 176,8 157,9
160,0
147,4 148,9 227,2 183,3 168,7 149,0
140,0
150,0 144 151,3 135,3 138,4 126,2
120,0
124,1
100,0 2005 2006 2009 2010 Z węgla kamiennego 2007
Rok
Z węgla brunatnego 2008 Z gazu ziemnego Z elektrowni wodnych 10
1400,0
Ceny nośników energii dla energetyki zawodowej.
1301,7
1200,0
1053,3
1000,0 800,0
737,1 866,1 664,6 535,0
600,0
446,1 438,1 463,1
400,0 200,0
112,0 135,5 144,5 146,2 121,3
0,0 2003
44,4
Węgiel kamienny [zł/t] 2004
107,5 41,6 109,1 45,3
2005 Węgiel brunatny [zł/t]
117,6 45,5
2006
Rok
Gaz ziemny [zł/m3]
1086,9 569,6 640,8 1333,6 698,7 120,5 146,6 47,4
2007 Gaz koksowniczy [zł/m3]
247,1 181,0
2008
50,7 124,9 188,3 56,2
2009 Paliwa ciekłe [zł/t] 11
Komunikat Komisji Europejskiej „Energia 2020” Cel do roku 2020: ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 20 % z możliwością zwiększenia do 30 %, zwiększenie udziału energii odnawialnej w bilansie energetycznym UE do 20 % oraz uzyskanie 20 % oszczędności energii Komunikat przedstawia sposoby przyspieszenia realizacji tego celu
1.
2.
3.
4.
5.
Pięć priorytetów nowej strategii energetycznej: Osiągnięcie efektywności energetycznej w Europie.
Utworzenie rynku energii.
zintegrowanego prawdziwie ogólnoeuropejskiego Nadanie szerszych uprawnień konsumentom i uzyskanie najwyższego poziomu bezpieczeństwa i niezawodności.
Wzmocnienie przywództwa Europy w zakresie technologii energetycznych oraz innowacji.
Wzmocnienie zewnętrznego wymiaru rynku energii UE.
12
Stanowisko Polski do Komunikatu Komisji Europejskiej
•
Rząd Rzeczypospolitej Polskiej pozytywnie odnosi się do potrzeby przygotowania dokumentu strategicznego na temat polityki energetycznej UE do 2020 r.
Istnieją jednak rozbieżności pomiędzy wizją KE i interesem Polski.
Istniejące rozbieżności:
• •
Komunikat marginalizuje rolę paliw kopalnych w Unii Europejskiej i nie odnosi się w ogóle do technologii czystego wykorzystania węgla, innych niż CCS. Dla Polski oparcie na rodzimych paliwach jest gwarantem niezależności energetycznej i ograniczenia kosztów pozyskania energii.
Plany Komisji Europejskiej energetycznego wpłyną na wzrost cen energii i obniżenie konkurencyjności gospodarki Unii Europejskiej. Podejście UE do tzw. dekarbonizacji powinno dotyczące tzw. dekarbonizacji sektora uwzględnić faktyczne potrzeby w tym zakresie i koszty procesu.
13
Komunikat Komisji: „Plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r.”
•
Osiągnięcie redukcji emisji gazów cieplarnianych zgodnie z celem zawartym w Konkluzjach Rady Europejskiej z dnia 4 lutego 2011 r. na poziomie 60 - 95 % do 2050 roku.
•
Z przeprowadzonej przez że redukcje emisji rzędu 40 % i 50 % są osiągalne odpowiednio do 2030 r. i 2040 r.
Komisję Europejską analizy wynika,
•
Komisja Europejska zamierza podstawy dla rozwoju skorzystać z tych rozwiązań jako właściwych inicjatyw sektorowych.
14
Stanowisko Polski w sprawie gospodarki niskoemisyjnej w 2050 r.
Rząd Polski pozytywnie przyjmuje działania Komisji Europejskiej Unii mające na celu niskoemisyjny rozwój gospodarki Europejskiej.
Należy jednak podkreślić konieczność i dostosowania Europejskiej, celów polityki do warunków funkcjonowania Unii zarówno wewnętrznym.
w Wspieranie aspekcie gospodarki globalnym, jak niskoemisyjnej i efektywnie korzystającej z zasobów, opartej na zasadach zrównoważonego rozwoju, powinno się odbywać przy uwzględnieniu z sytuacji państw członkowskich.
gospodarczej każdego
15
Stanowisko Polski w sprawie gospodarki niskoemisyjnej w 2050 r. (cd.) 1.
i Zwiększenie celu redukcyjnego wymaga kompleksowego szczegółowego pokazania zarówno możliwości w tym zakresie, jak i skutków takiej redukcji.
2.
Z niepokojem takiej sytuacji, w odnotowuje się przedstawiających wpływ na gospodarkę Unii Europejskiej której inne państwa brak scenariuszy (spoza UE) nie podejmą działań redukcyjnych.
3.
Unia Europejska odpowiada za nieco ponad 10 % emisji. Brak jest informacji o światowych innych państw.
wpływie celu redukcyjnego na konkurencyjność gospodarki Unii Europejskiej względem 4.
Wskazane byłoby klimatycznej na tle wprowadzenie mechanizmu możliwych globalnych rozwiązań.
oceny efektywności prowadzonej w Unii Europejskiej polityki
16
Stanowisko Polski w sprawie gospodarki niskoemisyjnej w 2050 r. (cd.) 5.
6.
7.
8.
Dalsze głębokie ograniczenie emisji gazów cieplarnianych wyłącznie w UE, przy wzrastającej emisji w krajach trzecich, oznacza fiasko polityki UE z punktu widzenia zapobiegania zmianom klimatycznym, jak również marginalizację europejskiej gospodarki.
Zamiast niekorzystnej dla gospodarki polityki eliminacji węgla jako nośnika energii należy skoncentrować wysiłki na poszukiwaniu rozwiązań w zakresie czystych technologii węglowych.
Dla Polski wykonanie strategii zarysowanej w Komunikacie może skutkować faktyczną eliminacją węgla jako znaczącego paliwa z bilansu energetycznego.
Lansowana w Komunikacie teza, znajduje potwierdzenia.
że wysoka cena uprawnień do emisji w systemie EU ETS bezwarunkowo pozytywnie wpływa na redukcje emisji i rozwój nowych technologii nie
17
Stanowisko Polski w sprawie gospodarki niskoemisyjnej w 2050 r. (cd.) W opinii Rządu Rzeczpospolitej Polskiej tak poważny dokument, mający zasadniczy wpływ na warunki funkcjonowania gospodarki unijnej i poszczególnych krajów członkowskich, nie powinien być poddawany tylko pospiesznej debacie. Według prezentacji dokumentu dokonanej w Polsce przez przedstawiciela Komisji Europejskiej przewiduje się zakończenie debaty z krajami członkowskimi już w czerwcu br. Wymaga on najpierw głębokiej dyskusji merytorycznej, która da podstawy do podejmowania optymalnych decyzji politycznych.
18
W wyniku przewidywanego spadku wykorzystania energii pochodzącej z elektrowni atomowych, jak również wyjściu z recesji gospodarczej w Unii Europejskiej przewiduje się wzrost importu węgla kamiennego:
• • •
2010 r.
–
2011 r.
–
2012 r.
–
185 mln ton, 196 mln ton, 206 mln ton.
19
• • •
Prognozy dotyczące sytuacji na światowym rynku węgla kamiennego przewidują: wzrost obrotów na rynku węgla energetycznego z 771 mln ton w roku 2010 do 960 mln ton w roku 2016, wzrost obrotów na rynku węgla koksowego z 254 mln ton do 340 mln ton w roku 2016, przesłanką dynamicznie do przedstawienia powyższych prognoz rozwijające się gospodarki Indii i Chin.
są
20
Dziękuję za uwagę
21