Transcript file - Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
„Stan doradztwa zawodowego w szkolnictwie na terenie województwa zachodniopomorskiego”
Wyniki z badania przeprowadzonego wśród szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z woj. zachodniopomorskiego
Szczecin, 15 październik 2013 r.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Oczekiwania vs marzenia
„Aby osiągnąć wspaniałe rzeczy, musimy marzyć tak dobrze, jak działać.”
(Anatole France) Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
TROCHĘ HISTORII od starożytności do współczesności
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Trochę historii c.d.
Hezjod (VIII w p.n.e.) – prekursor problematyki doboru zawodowego – o przydatności do zawodu decydują zdolności i umiejętności (posiadane kwalifikacje) , a nie dziedziczenie profesji; Platon (ok. 370 r. p.n.e.) – ludzie nie są jednakowi, a między nimi istnieją różne natury, które adaptują się do różnych zawodów; Arystoteles (ok. 347-330 p.n.e.) – do zdobycia profesjonalizmu w zawodzie niezbędna jest zarówno wiedza zawodowa, jak i wiedza ogólna; Konfucjusz (VI w. p.n.e.) – promował dobro jednostki i jej prawo do indywidualnego rozwoju; Reformatorzy z Basry (955 r.) – akcentowali zastosowanie ludzkich zdolności i wiedzy w nauce, ludzkich charakterów, typów osobowości, budowy ciała ludzkiego w odniesieniu do umiejętności i dopasowania do zwodu; „Użyj barcie sił swego umysłu rozróżniania i przez wgląd w siebie znajdź wśród zawodów, wzbudzających twoje zainteresowanie te, które najbardziej pasują do ciebie i które ci dadzą zadowolenie.”
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Trochę historii c.d.
Traktat Rzymski (1957 r.) – pierwsze unormowania dotyczące poradnictwa zawodowego; Rada Ministrów Wspólnoty Europejskiej uchwaliła w 1963 r. regulacje prawne i jednolite zasady edukacji zawodowej dla krajów członkowskich; „Należy poświęcić specjalną uwagę stworzeniu stałego systemu informacji i doradztwa zawodowego dla młodzieży i dorosłych bazującego na wiedzy na temat ludzkich zdolności, możliwości zatrudnienia i szkolenia.” Konwencja nr 2 Międzynarodowej Organizacji Pracy (1919 r.) – pierwsze zapisy świadczące o istnieniu poradnictwa zawodowego w Polsce, przyporządkowanego publicznym służbom zatrudnienia (pionierskie instytucje poradnicze); Uchwała Rady Ministrów (1974 r.) w sprawie doskonalenia i rozwoju systemu orientacji i poradnictwa zawodowego – która zobligowała zakłady pracy, poradnie zawodowe, szkoły do pomocy młodzieży i osobom dorosłym w dokonywaniu wyborów zawodowych i edukacyjnych; Ratyfikacja Konwencji nr 142 Międzynarodowej Organizacji Pracy – zwiastun zmian w zakresie poradnictwa zawodowego; Transformacja ustrojowa (lata 90.) – w obszarze zatrudnienia, rynku pracy i edukacji – zaowocowała wzrostem roli poradnictwa zawodowego; Biura Pracy (1990 r.) – nowe spojrzenie na problemy rynku pracy i zjawiska bezrobocia; Doradca zawodowy (1995 r.) – powstanie nowej profesji/zawodu.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Trochę historii c.d.
Rezolucja dotycząca całożyciowego poradnictwa zawodowego w Europie, uchwalona przez Radę Unii Europejskiej (28 maj 2004 r.);
PORADNICTWO ZAWODOWE:
„odnosi się do grupy działań umożliwiających zidentyfikowanie umiejętności, kompetencji i zainteresowań obywateli w każdej grupie wiekowej i znajdujących się na dowolnym etapie życia. Poradnictwo zawodowe umożliwia podejmowanie trafnych decyzji zawodowych i edukacyjnych oraz zarządzanie własną ścieżką zawodową w trakcie nauki, pracy i w innych sytuacjach wpływających na rozwój, bądź wykorzystanie wspomnianych zdolności i kompetencji”; „odgrywa zasadniczą rolę w zagwarantowaniu, że podjęte przez młodzież decyzje dotyczące edukacji i planowania kariery zawodowej nie będą przypadkowe”; „odgrywa kluczową rolę w przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu, w promowaniu sprawiedliwości społecznej, równości płci i aktywności obywatelskiej poprzez zachęcanie i wspieranie jednostek w edukacji i szkoleniach oraz poprzez pomoc w wyborze realistycznych i optymalnych karier zawodowych”; „przyczynia się do osiągnięcia celów, tj.: rozwój ekonomiczny, wydajność rynku pracy oraz mobilność zawodowa i geograficzna, poprzez zwiększenie efektywności inwestycji w edukację i kształcenie zawodowe, a także poprzez wzmocnienie procesu kształcenia się przez całe życie, oddziaływanie na potencjał człowieka i rozwój zasobów ludzkich”.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
STRATEGIA
3H
HISTORYCZNIE HOLISTYCZNIE HUMANISTYCZNIE
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
FAKTY, FAKTY, FAKTY …
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Przepisy prawne regulujące funkcjonowanie poradnictwa zawodowego w publicznych służbach zatrudnienia
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 września 2010 r. w sprawie standardów i warunków prowadzenia usług rynku pracy (określające m.in. minimalną/niezbędną liczbę pracowników tzw. kluczowych - w tym doradców zawodowych - zatrudnionych w każdym powiatowym i wojewódzkim urzędzie pracy).
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
w Polsce liczba bezrobotnych przypadających na jednego doradcę zawodowego wynosi – 1288. w innych krajach wskaźniki te kształtują się następująco:
Czechy - 929 Niemcy - 300 Wielka Brytania - 116 Województwo zachodniopomorskie - 1190
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Przepisy prawne regulujące funkcjonowanie doradztwa edukacyjno zawodowego w polskim systemie oświaty
1.
2.
3.
4.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572, ze zm.) i przepisy wykonawcze do ustawy system regulują sposób świadczenia usług doradczych w szkołach i placówkach oświatowych. Ustawa stanowi, iż oświaty zapewnia m.in. przygotowanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia, zapewnia warunki do rozwoju zainteresowań i uzdolnień uczniów przez organizowanie zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych oraz kształtowanie aktywności społecznej i umiejętności spędzania czasu wolnego (art. 1 pkt 14 i 15 ustawy) Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.) w art. 42 ust. 7 pkt 3 stanowi, że tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć doradców zawodowych prowadzących zajęcia związane z wyborem kierunku i zawodowych kształcenia i zawodu w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji określa organ prowadzący szkołę (jednostka samorządu terytorialnego); edukacyjnych Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno - pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2010 r. Nr 228, poz. 1487 ze zm.) określa, że pomoc psychologiczno - pedagogiczna realizowana w szkole powinna polegać m.in. na rozpoznaniu potrzeb rozwojowych i edukacyjnych poszczególnych uczniów oraz ich możliwości psychofizycznych, ponadto na rozpoznaniu zainteresowań i uzdolnień uczniów (§ 18). Zajęcia, które organizowane są w szkole bądź za jej pośrednictwem, powinny wspomagać uczniów w wyborze dalszej ścieżki kariery edukacyjno - zawodowej.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. nr 50, poz. 400, ze zm.), określa wymagania wobec osoby, która będzie wykonywać zadania doradcy zawodowego.
Źródło: Doradztwo edukacyjno-zawodowe w szkolnictwie zawodowym w Polsce i w wybranych państwach Unii Europejskiej – Dział 2. Doradztwo edukacyjno zawodowe w Wybranych krajach Unii Europejskiej – str. 5 http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/ECBB4C2938216BB1C1257B4A0036C07D/$file/Analiza_BAS_2012_93.pdf
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Doradztwo edukacyjno - zawodowe w krajach UE
w Danii
uczniowie w wieku 14 –16 lat otrzymują rocznie 48 lekcji orientacji zawodowej.
w Niemczech
program orientacji zawodowej realizowany jest dla grup 13 –15-latków w ramach 5 –7 godzin tygodniowo, niekiedy jako oddzielny przedmiot, a czasem w ramach tematów interdyscyplinarnych. Powyżej 15 roku życia treści programu orientacji zawodowej również są realizowane, ale już w mniej intensywnym trybie.
w Grecji
program orientacji zawodowej dla grup wiekowych 12 –l4 lat, składa się z 45 godzin rocznie, a dla wieku 15 –16 lat – z 30 godzin rocznie.
w Holandii
treści związane z orientacją zawodową występują w 15 przedmiotach szkolnych, czasem według uznania szkoły mogą być nauczane jako odrębny przedmiot.
w Portugalii
rocznie.
nasycenie uczniów orientacją zawodową w wieku 14 lat sięga 50 godzin
w Wielkiej Brytanii
osobowej i od 14 do 16 roku życia orientacja zawodowa jest częścią tzw. edukacji społecznej uczniów, jednak już od 10 roku życia zaczyna się w wielu szkołach wprowadzenie przedmiotu: wczesna orientacja zawodowa.
Źródło: Doradztwo zawodowe w krajach Unii Europejskiej – Dział A. Kluczowe różnice http://www.sdsiz.pl/index.php/publikacje/161-doradztwo-zawodowe-w-krajach-unii-europejskiej
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
KRAJ:
wg SIO (dn. 30.09.2007 r.) – w Polsce funkcjonowały 562 publiczne poradnie psychologiczno – pedagogiczne i 59 niepublicznych; średnio obsługują ok. 50 szkół i placówek oświatowych (9-228); średnio na 1 poradnię (w tym przedszkola i szkoły podstawowe) - przypada 12 796 osób (1 000 – 48 000); średnio 1 doradca w poradni ma pod opieką 6902 uczniów; średnio tylko 821 uczniów w ciągu roku korzysta z usług poradni, co stanowi zaledwie 6,42% wszystkich uczniów z rejonu działania poradni (najczęściej korzystając z zajęć grupowych i wiedząc się z doradcą tylko raz w ciągu roku).
WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE:
funkcjonuje 29 poradni (4 w Szczecinie); w roku 2010/2011 do szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych uczęszczało łącznie 116 259 uczniów; średnio na 1 poradnię przypada 4008 osób (bez przedszkoli i szkół podstawowych).
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Wykaz szkół w województwie zachodniopomorskim
GIMNAZJA LICEA TECHNIKA ZASADNICZE SZKOŁY ZAWODOWE ZESPOŁY SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH OGÓŁEM
Dane z SIO wg stanu na 31.03.2012 r.
309 147 131 93 208 888 Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Liczba doradców zawodowych wg stanowiska - nauczyciel doradca zawodowy
Powiat
choszczeński drawski goleniowski gryficki gryfiński kamieński kołobrzeski koszaliński m. Koszalin m. Szczecin myśliborski policki pyrzycki stargardzki szczecinecki wałecki
Ogółem:
Źródło: dane z SIO wg stanu na 31.03.2013
.
Liczba nauczycieli
1 1 4 1 2 3 1 1 4 1 1 4 4 1 2 1
32 Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Liczba doradców zawodowych wg obowiązków - obowiązki nauczyciela doradcy zawodowego
Powiat Liczba nauczycieli
białogardzki choszczeński drawski goleniowski gryficki gryfiński kamieński koszaliński łobeski m. Koszalin m. Szczecin m . Świnoujście myśliborski policki pyrzycki sławieński stargardzki szczecinecki świdwiński Źródło: dane z SIO wg stanu na 31.03.2013
Ogółem:
.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
1 4 2 1 1 1 2 1 4 2 6 2 3 4 2 1 3 3 1
44
Raport z badań Zachodniopomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy (2008 r.):
75% badanych uczniów nie miało do czynienia z poradnictwem zawodowym; 76% uznało za najważniejszych doradców swoich rodziców; 54% konsultowało wybory edukacyjno - zawodowe z rówieśnikami; 17% deklarowało, iż decyzję podjęli samodzielnie.
*Badanie młodzieży ostatnich klas szkół gimnazjalnych (n=1129).
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Raport z badań Zachodniopomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy (2013 r.):
"Stan doradztwa zawodowego w szkolnictwie na terenie województwa zachodniopomorskiego"
Celem badania
ankietowego jest zebranie informacji i opinii przedstawicieli środowiska oświaty województwa zachodniopomorskiego, dotyczących aktualnej sytuacji oraz potrzeb rozwoju poradnictwa edukacyjno zawodowego realizowanego w placówkach edukacyjnych. Badanie
zostało zrealizowane
w dniach 26 kwietnia - 1 lipca 2013 r. Ankieta skierowana została do dyrektorów (osób zarządzających) oraz doradców zawodowych (osób wykonujących zadania z zakresu doradztwa zawodowego) szkół i placówek oświatowych z województwa zachodniopomorskiego, w podziale na: szkoły gimnazjalne oraz ponadgimnazjalne.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Cele szczegółowe badania:
• • • • weryfikacja mocnych i skuteczności zewnętrznego wsparcia szkół, identyfikacja słabych stron doradztwa, identyfikacja barier (organizacyjnych, merytorycznych, prowadzenia doradztwa zawodowego w systemie oświaty, finansowych) określenie nakładów pracy niezbędnych do realizacji zadań związanych z kompleksowym wspieraniem szkół w obszarze doradztwa edukacyjno zawodowego, identyfikacja źródeł pozyskiwania informacji niezbędnych do tworzenia baz informacji edukacyjnych i zawodowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Szkoły gimnazjalne –
opinie dyrektorów szkół/placówek oświatowych (osób zarządzających)
W badaniu wzięło udział 139 gimnazjów z terenu województwa zachodniopomorskiego 100,0% Rodzaj szkoły/placówki oświatowej N=139 93,5% 50,0% 0,0% Publiczna 1,4% Niepubliczna 5,0% 0,0% Niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej Niepubliczna bez uprawnień szkoły publicznej Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Stan zatrudnienia
osób oferujących pomoc psychologiczno-pedagogiczną w szkole/placówce
PSYCHOLOG PEDAGOG DORADCA ZAWODOWY
Liczebność
Tak
49 134
16
% 38,3% 97,8% 12,6% Liczebność
Nie
79 3 111 % 61,7% 2,2% 87,4%
Ogółem
Liczebność 128 137 127
Zdecydowana większość szkół, które wzięły udział w badaniu
nie prowadzi ośrodków
, których celem byłoby kompleksowe przygotowanie uczniów do właściwych wyborów
dalszej drogi kształcenia oraz zawodu
. Jedynie 4,4% placówek deklaruje, iż posiada takie ośrodki, w większości jest to Szkolny Ośrodek Kariery, w jednym przypadku jest to gabinet pedagoga.
Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Deklaracje odnośnie
chęci zatrudnienia doradcy
zawodowego N=117 100,0% 100,0%
Przeszkody
w zatrudnieniu osoby na stanowisku doradcy zawodowego N=93 89,2% 67,5% 50,0% 0,0% Tak 50,0% 32,5% Nie 0,0% 8,6% 2,2% Finanse/budżet Brak odpowiednich kandydatów Inny powód, jaki?
Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Osoby
prowadzące
doradztwo zawodowe N=136 Pedagog szkolny Wychowawcy Specjalista z poradni psychologiczno-pedagogicznej Różni nauczyciele w ramach prowadzonych zajęć Doradca spoza szkoły 39,0% 34,6% 28,7% Psycholog szkolny 15,4% Inna osoba, jaka?
10,3% Inny nauczyciel, któremu powierzono doradztwo 10,3% 0,0% 50,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Odpowiedzi nie sumują się do 100% ze względu na możliwość wielokrotnej odpowiedzi.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
77,9% 88,2% 100,0%
Model
realizacji zadań z zakresu doradztwa zawodowego jest obecnie realizowany N=123 Doradztwo zawodowe jest realizowane w ramach oddzielnych zajęć np. na lekcji wychowawczej 85,4% Doradztwo zawodowe jest realizowane w ramach oddzielnych zajęć z doradztwa zawodowego 42,3% Realizowane są w inny sposób 41,5% Doradztwo zawodowe jest realizowane w ramach każdego z przedmiotów, np. na lekcjach geografii i mówi się o zawodzie geologa, a na lekcji biologii o zawodzie lekarza 40,7% 0,0% 25,0% 50,0% 75,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Odpowiedzi nie sumują się do 100% ze względu na możliwość wielokrotnej odpowiedzi.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
100,0%
Wpływ
wybranych czynników na wybór przez uczniów danej szkoły/kierunku kształcenia (odpowiedzi na skali, gdzie 1 oznacza „nie ma żadnego wpływu”, a 6 oznacza „ma bardzo duży wpływ”) Miejsce szkoły w rankingu Obiegowa opinia na temat szkoły Odległość szkoły od miejsca zamieszkania ucznia Sytuacja materialna rodziny Zainteresowania ucznia Zwiększenie szans na znalezienie pracy W wyniku pracy z doradcą zawodowym Sytuacja na lokalnym rynku pracy Decyduje przypadek
1
7 4
2
20 4
3
30 15
4
Liczebność 35 37 2 13 15 20 0 0 3 8 2 16 15 11 25 21 45 38 6 12 31 36 4 13 21 31 39 36 29 31 Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie 5
22
53 48 44 57
36 32 23 13
6
14 22
35 47
20 12 6 9 2
Ogółem 128 135 133 135 135 130 123 125 126
Czy Pana/Pani zdaniem realizacja zadań z zakresu doradztwa zawodowego przez szkoły wynikająca głównie z rozporządzenia MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, jest: N=139 Koniecznym zadaniem szkoły, wynikającym z jej misji 68,6% Najlepszym sposobem zapoznania uczniów z przyszłością dotyczącą pracy zawodowej 59,3% Jednym ze sposobów walki z bezrobociem 24,3% Dodatkowym obciążeniem dla szkoły 15,0% Inna odpowiedź 0,7% 0,0% 25,0% 50,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Odpowiedzi nie sumują się do 100% ze względu na możliwość wielokrotnej odpowiedzi.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
75,0%
Czy Pana/Pani zdaniem obecny system doradztwa zawodowego realizowany w szkołach, spełnia swoją rolę? N=137 70,0% 63,5% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 2,9% Zdecydowanie tak 32,1% 1,5% Zdecydowanie nie Raczej tak Raczej nie Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Zdecydowana większość doradców zawodowych/osób wykonujących zadania z tego zakresu zadania
(97,4%) wykonuje dodatkowe zadania
deklaruje, iż są to związane m. in. z nauczaniem młodzieży, sprawami wychowawczo pedagogicznymi czy też pracami administracyjnymi
Sprawowanie funkcji
nauczyciela
N=112 70,0% 58,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 42,0% 10,0% 0,0% Tak Nie Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Sprawowanie funkcji
wychowawcy klasy
N=117 100,0% 82,1% 50,0% 17,9% 0,0% Tak Nie Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Źródła
, które zdaniem doradców zawodowych/osób pełniących funkcję doradcy są najczęściej wykorzystywane przez uczniów przy wyborze danej szkoły/kierunku kształcenia N=118 Rozmowy z rodzicami Rozmowy z koleżankami/kolegami (rówieśnikami) Internet Rozmowy z doradcą Rozmowy z nauczycielami 68,6% Rozmowy z absolwentami Targi szkół/targi edukacyjne 64,4% 64,4% Telewizja 19,5% Inne, jakie?
10,2% 0,0% 50,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Odpowiedzi nie sumują się do 100% ze względu na możliwość wielokrotnej odpowiedzi
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
81,4% 76,3% 92,4% 89,8% 100,0%
Oczekiwane
wsparcie
w zakresie realizacji usług z zakresu doradztwa zawodowego N=115 Pomoc w wyposażeniu w materiały merytoryczne, narzędzia i metody poradnictwa zawodowego Szkolenie specjalistyczne dla kadry nauczycieli w zakresie poradnictwa edukacyjno-zawodowego Konsultacje merytoryczne z ekspertem/specjalistą poradnictwa zawodowego Udział w projekcie współfinansowanym ze środków unijnych Pomoc w utworzeniu informatorium zawodoznawczego (zbiorów informacji zawodowej) Udział w lokalnej grupie wsparcia dla specjalistów poradnictwa edukacyjno-zawodowego Wsparcie w nawiązaniu kontaktów i współpracy instytucjonalnej na rynku pracy Pomoc w opracowaniu wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego Inne wsparcie, proszę podać jakie?
0,0% 4,3% 30,4% 24,3% 22,6% 55,7% 52,2% 51,3% 44,3% 50,0% 82,6% 100,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Odpowiedzi nie sumują się do 100% ze względu na możliwość wielokrotnej odpowiedzi
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Sprawowanie funkcji
nauczyciela
N=112 58,0% 42,0% Tak Nie 100,0% Sprawowanie funkcji
wychowawcy klasy
N=117 82,1% 50,0% 0,0% 17,9% Tak Nie Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Wykonywanie
dodatkowych zadań
poza pracą jako doradca zawodowy N=115
97,4% 100,0% 50,0% 0,0% 2,6% Tak Nie Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Posiadanie wykształcenia
pedagogicznego
N=116 100,0% 86,2% 50,0% 0,0% Tak 13,8% Nie Posiadanie wykształcenia z zakresu
psychologii
N=112 95,5% 100,0% 80,0% 60,0% 40,0% 20,0% 0,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
4,5% Tak Nie
80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Ukończenie
studiów
z zakresu doradztwa zawodowego N = 114 27,2% Tak Ukończenie 72,8% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 49,6% Nie Tak Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie kursów
doradztwa zawodowego N=117 z zakresu 50,4% Nie
Poziom
zainteresowania usługami
z zakresu doradztwa zawodowego Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Zdecydowanie nie Czy dyrekcja szkoły/placówki oświatowej wykazuje zainteresowanie realizacją usług z zakresu doradztwa zawodowego w placówce? N=122 67,2% 32,0% 0,0% 0,8% Czy rodzice uczniów wykazują zainteresowanie usługami z zakresu doradztwa zawodowego?
N=123 8,1% 56,1% 33,3% 2,4% Czy uczniowie wykazują zainteresowanie usługami z zakresu doradztwa zawodowego N=120 30,0% 0% 25% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
50% 66,7% 75% 3,3% 0,0% 100%
Bariery
rozwoju doradztwa zawodowego w szkolnictwie N=132 Brak odpowiedniego dofinansowania szkoły na prowadzenie zadań z zakresu doradztwa zawodowego Mała wiedza rodziców na temat usług poradnictwa edukacyjno zawodowego Brak warsztatu pracy doradcy zawodowego (wyposażenia merytorycznego i technicznego) Brak systemu informacji zawodowej Brak wsparcia ze strony instytucji kompetentnych w zakresie doradztwa Brak zainteresowania zagadnieniem ze strony władz lokalnych/organów zarządzających Zbyt mała promocja/upowszechnienie usług poradnictwa zawodowego Brak zainteresowania ze strony młodzieży Niewłaściwe rozwiązania prawne Niezadowalająca współpraca z pracodawcami i instytucjami działającymi na rynku pracy Brak osób z odpowiednimi kwalifikacjami pozwalającymi na skuteczne prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego Brak odpowiednich pomieszczeń do realizowania zadań doradcy Mała świadomość i niezrozumienie problematyki poradnictwa w środowisku nauczycielskim/szkolnym Inne, proszę podać jakie?
0,0% 18,2% 15,2% 15,2% 13,6% 9,1% 3,8% 33,3% 28,8% 26,5% 26,5% 25,8% 18,9% 43,9% 50,0% 77,3% 100,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Szkoły ponadgimnazjalne –
opinie dyrektorów szkół/placówek oświatowych (osób zarządzających)
Typ szkoły/placówki
oświatowej (dotyczy placówek dla dzieci i młodzieży) N=60
70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 48,3% 65,0% 50,0% 23,3% Zasadnicza Szkoła Zawodowa Technikum Liceum Ogólnokształcące Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Odpowiedzi nie sumują się do 100% ze względu na możliwość wielokrotnej odpowiedzi.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Inne, jakie?
Posiadane
wykształcenie
doradców zawodowych (osób wykonujących zadania z zakresu doradztwa zawodowego) N=51 100,0% 86,3% 50,0% 37,3% 0,0% 0,0% Psychologiczne Pedagogiczne Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Zawodowe kierunkowe
Czy poza pracą jako doradca zawodowy wykonuje Pan/Pani w szkole/placówce oświatowej jeszcze jakieś inne (
dodatkowe
)
zadania
? N=48 100,0% 77,1% Czy jest Pan/Pani
wychowawcą
klasy? N=51 74,5% 50,0% 25,5% 50,0% 22,9% 0,0% Tak Nie Czy obecnie pracuje Pan/Pani jako
nauczyciel
? N=51 60,8% 50,0% 39,2% 0,0% Tak Nie 0,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Tak Nie
70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% zakresu
doradztwa
0,0% Czy ukończył/a Pan/Pani
studia
z 49,0% Tak N=51 zawodowego? Czy ukończył/a Pan/Pani
dodatkowe kursy
z zakresu
doradztwa
zawodowego? N=50 70,0% 62,0% 60,0% 51,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% Nie 0,0% Tak Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
38,0% Nie
Źródła
najczęściej wykorzystywane przez uczniów przy wyborze danej szkoły/kierunku kształcenia N=51 Rozmowy z koleżankami/kolegami (rówieśnikami) Internet Rozmowy z rodzicami Targi szkół/targi edukacyjne Rozmowy z doradcą Rozmowy z nauczycielami 49,0% 49,0% Rozmowy z absolwentami Telewizja 37,3% 9,8% Inne, jakie?
2,0% 0,0% 50,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
70,6% 78,4% 84,3% 84,3% 100,0%
Posiadanie
ośrodka
, którego celem jest kompleksowe przygotowanie uczniów do właściwych wyborów dalszej drogi kształcenia oraz zawodu (np. Szkolny Ośrodek Kariery) N=51 100,0% 78,4% 50,0% 0,0% 21,6% Tak Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Nie
40,0% Poziom
zainteresowania uczniów
usługami z zakresu doradztwa zawodowego N=51 30,0% 20,0% Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Zdecydowanie nie 10,0% 0,0% ZSZ Technika LO Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Inne
Poziom
zainteresowania
usługami z zakresu doradztwa zawodowego N=51 Czy rodzice uczniów wykazują zainteresowanie usługami z zakresu doradztwa zawodowego 2,0% 39,2% 51,0% 7,8% Czy dyrekcja szkoły/placówki oświatowej wykazuje zainteresowanie realizacją usług z zakresu doradztwa zawodowego w placówce 52,0% 46,0% 2,0% 0,0% 0% 25% Zdecydowanie tak Raczej tak 50% Raczej nie 75% Zdecydowanie nie 100% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Bariery
rozwoju doradztwa zawodowego w szkolnictwie w opinii dyrektorów szkół ponadgimnazjalnych Brak odpowiedniego dofinansowania szkoły na prowadzenie zadań z zakresu doradztwa zawodowego N=60 Mała wiedza rodziców na temat usług poradnictwa edukacyjno zawodowego Brak warsztatu pracy doradcy zawodowego (wyposażenia merytorycznego i technicznego) 41,7% 40,0% 80,0% Brak systemu informacji zawodowej Zbyt mała promocja/upowszechnienie usług poradnictwa zawodowego Brak wsparcia ze strony instytucji kompetentnych w zakresie doradztwa Niezadowalająca współpraca z pracodawcami i instytucjami działającymi na rynku pracy Brak zainteresowania zagadnieniem ze strony władz lokalnych/organów zarządzających Brak odpowiednich pomieszczeń do realizowania zadań doradcy Brak osób z odpowiednimi kwalifikacjami pozwalającymi na skuteczne prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego Niewłaściwe rozwiązania prawne 15,0% 26,7% 23,3% 21,7% 20,0% 20,0% 16,7% 16,7% Brak zainteresowania ze strony młodzieży Mała świadomość i niezrozumienie problematyki poradnictwa w środowisku nauczycielskim/szkolnym Inne, proszę podać jakie?
5,0% 13,3% 10,0% 0,0% 25,0% 50,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Odpowiedzi nie sumują się do 100% ze względu na możliwość wielokrotnej odpowiedzi.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
75,0% 100,0%
Poziom zainteresowania potencjalnym
wsparciem
w celu wdrożenia lub rozwoju systemu poradnictwa edukacyjno zawodowego w szkole/placówce oświatowej N=51 Pomoc w wyposażeniu w materiały merytoryczne, narzędzia i metody poradnictwa zawodowego Udział w projekcie współfinansowanym ze środków unijnych Konsultacje merytoryczne z ekspertem/specjalistą poradnictwa zawodowego Pomoc w utworzeniu informatorium zawodoznawczego (zbiorów informacji zawodowej) Szkolenie specjalistyczne dla kadry nauczycieli w zakresie poradnictwa edukacyjno-zawodowego Wsparcie w nawiązaniu kontaktów i współpracy instytucjonalnej na rynku pracy Udział w lokalnej grupie wsparcia dla specjalistów poradnictwa edukacyjno-zawodowego Pomoc w opracowaniu wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego Inne wsparcie, proszę podać jakie?
0,0% 5,9% 25,0% 35,3% 33,3% 29,4% 41,2% 50,0% 64,7% 58,8% 56,9% 75,0% 80,4% 100,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych.
Odpowiedzi nie sumują się do 100% ze względu na możliwość wielokrotnej odpowiedzi.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
• • • • • • • •
Podsumowanie
Doradca zawodowy
był zatrudniony jedynie w
12,6%
szkół gimnazjalnych z województwa zachodniopomorskiego.
Zdecydowana większość szkół (95,6%), kompleksowe przygotowanie
nie prowadzi
uczniów do właściwych
ośrodków wyborów
dalszej , których celem byłoby
drogi kształcenia oraz zawodu
.
Chęć zatrudnienia osoby na tym stanowisku wyraża 67,5% dyrektorów szkół/osób zarządzających.
Do największych
przeszkód
w ich zatrudnieniu wskazywane są przede wszystkim
finanse/ budżet
placówki (89,2% wskazań).
Wsparcie z zakresu doradztwa, to wykonywaniu tego rodzaj
doposażenie w materiały i narzędzia
usług, a także
szkolenie
niezbędne przy dla nauczycieli w zakresie poradnictwa edukacyjno-zawodowego, możliwość unijnych, pomocy w zakresie
udziału w projekcie
współfinansowanym ze środków uświadomienia rodzicom, roli poradnictwa zawodowego w szkołach.
Doradcy zawodowi lub osoby pełniące tę funkcje w szkołach,
łączą
swoją pracę
z etatem nauczyciela
- 58,0%.
Jedynie 4,5% jest z wykształcenia psychologiem, natomiast 86,2% posiada wykształcenie pedagogiczne. 82,1% jest Uczniowie przy (92,4%),
wyborze rówieśnikami
również wychowawcami klas.
danej
szkoły
/kierunku (89,8%). Kolejnym kształcenia najczęściej konsultują się z
rodzicami
źródłem informacji jest Internet 81,4%, następnie rozmowy z doradcą – 76,3%.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
• • • • Główną przeszkodą w rozwoju doradztwa w opinii doradców ze szkół ponadgimnazjalnych jest
brak odpowiedniego dofinansowania
szkoły na prowadzenie tego typu działań – 70,6% wskazań. Następnie wskazano na brak lub małą dostępność wyposażenia merytorycznego i technicznego – 43,1%. Istotnym problemem jest także zbyt mała promocja/upowszechnienie usług poradnictwa zawodowego, a także mała wiedza rodziców na temat usług poradnictwa edukacyjno-zawodowego – w obu przypadkach po 35,3%.
W opinii
decydują szkoły
, a doradców zawodowych w bardzo dużej mierze
o wyborze
przez uczniów dalszych kierunków kształcenia
zainteresowania ucznia
oraz obiegowa
opinia na temat
także odległość szkoły od miejsca zamieszkania ucznia.
Badanie zawierało również pytania dotyczące form doradztwa edukacyjno-zawodowego realizowane przez palcówki oświatowe. Respondenci deklarowali, iż bardzo często stosowanymi formami są
spotkania z przedstawicielami szkół lub uczelni
oraz organizacja lub udział w targach edukacyjnych czy targach pracy.
W szkołach gimnazjalnych realizowane są różne modele realizacji zadań z zakresu doradztwa zawodowego przede wszystkim jest ono realizowane w ramach
wychowawczej
.
Mniej popularnym ale
oddzielnych zajęć np. na lekcji
również stosowanym modelem jest doradztwo realizowane w ramach każdego z przedmiotów, np. na lekcjach geografa mówi się o zawodzie geologa, a na lekcji biologii o zawodzie lekarza itp.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
FAKTY!!! FAKTY!!! FAKTY!!!
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Jakie korzyści przynosi poradnictwo zawodowe?
Jakie korzyści przynosi dla jednostki, społeczeństw, kraju?
To chyba się nie opłaca…?
No, właśnie…?
Przecież poradnictwo nie tworzy miejsc pracy, nie przynosi dochodu, nie zwiększa produkcji naszej gospodarki…
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Analogia, której użył W. Kreft:
„A jakie korzyści przynosi nauka czytania i liczenia? (…) Dlaczego zatem nie poddaje się w wątpliwość sensu i konieczności nauki czytania i liczenia?
Bowiem bez tych umiejętności nie można już dzisiaj żyć w cywilizowanym świecie (…)”.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
„Jak się sposobić do zawodu na całe życie, do zawodu jako życiowego powołania, jeśli mozolnie nabywane kwalifikacje z dnia na dzień przeistaczają się z aktywów w pasywa, z atutów w obciążenie, i jeśli zawody, posady i miejsca pracy wyparowują bez śladu (…)”
Z. Bauman: Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa 2004, s. 141.
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
„Jeżeli marzenie jest wystarczająco duże, to fakty nie mają znaczenia”
(Dexter Yager, Nie pozwól nikomu skraść swych marzeń )
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Dziękuję za uwagę!
Renata Błasiak – Grudzień Wicedyrektor ds. Rynku Pracy
Wojewódzki Urząd Pracy ul. A. Mickiewicza 41 70-383 Szczecin Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie