Transcript Lisanssız üretim

Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik
Üretimine İlişkin
Mevzuat ve Uygulamalar
Dr. Mustafa GÖZEN
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
Elektrik Piyasası Dairesi Başkanlığı
5 Mart 2014 – Karaman Valiliği - KARAMAN
1
Birincil ve ikincil mevzuat
Birincil mevzuat
• 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu
• (14 üncü madde) - lisanssız yürütülebilecek faaliyetler düzenlenmiştir.
• (30 Mart 2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmi Gazete)
• 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi
Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun
• (Madde 6/A) Muafiyetli üretim
• (18/5/2005 tarihli ve 25819 sayılı Resmi Gazete)
İkincil mevzuat
• Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik
• (2 Ekim 2013 tarihli ve 28783 sayılı Resmi Gazete)
• Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi Ve Desteklenmesine
İlişkin Yönetmelik
• (1 Ekim 2013 tarihli ve 28782 sayılı Resmi Gazete)
• Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin
Uygulanmasına Dair Tebliğ
• (2 Ekim 2013 tarihli ve 28783 sayılı Resmi Gazete)
2
Lisanssız yürütülebilecek faaliyetler
1- İmdat grupları ve iletim ya da dağıtım sistemiyle bağlantı tesis etmeyen üretim tesisi
2- Kurulu gücü azami 1 MW’lık yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi
3- Belediyelerin katı atık tesisleri ile arıtma tesisi çamurlarının bertarafında
kullanılmak üzere kurulan elektrik üretim tesisi
4- Mikrokojenerasyon tesisleri ile Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan
kojenerasyon tesisleri
5- Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan,
üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, yenilenebilir enerji kaynaklarına
dayalı üretim tesisi
6- Sermayesinin yarısından fazlası belediyeye ait olan tüzel kişilerce, belediyeler
tarafından işletilen su isale hatları ile atık su isale hatları üzerinde kurulacak üretim
tesisleri
3
Genel esaslar
 Kurulacak üretim tesisi bir tüketim tesisi ile ilişkilendirilmiştir.
 Üretim ve tüketim tesislerinin aynı dağıtım bölgesi içinde
olması gereklidir.
 Başvurular hidrolik tesisler için il özel idaresine, diğerleri için
dağıtım şirketi, TEİAŞ veya OSB’lere yapılacaktır.
 Lisanssız üreticiler PMUM ve YEKDEM mekanizması ile
doğrudan muhatap değildir.
 Rüzgar enerjisine dayalı başvurularda YEGM’nin teknik
değerlendirme raporu olumlu ise bağlantı anlaşması çağrı
mektubu verilebilir.
4
Genel esaslar
 Geçici kabulün yapılmasından sonra üretim tesisi üçüncü kişilere
devredilebilir.
 Finansman sağlayan kurum ve kuruluşların talebi ile üretim tesisinin
başka kişilere devredilebilmesi mümkündür.
 Lisansa konu bir faaliyetten lisanssız faaliyete geçiş imkanı
bulunmaktadır.
 Kurulu güç artışının hangi aşamalarda yapılabileceği mevzuatta
düzenlenmiştir. (başvuru aşaması veya bağlantı anlaşması
imzalandıktan sonra)
5
Lisanssız üretim kapsamına
giren tesisler için özet tablo
Üretim Tesisi Tipi
Kurulu Güç
Sınırı
Üretim Tesisinin
Bağlantısı
İhtiyaç Fazlası Enerjinin
Değerlendirilmesi
1
İmdat grupları ve iletim ya da dağıtım sistemiyle
bağlantı tesis etmeden izole çalışan üretim tesisleri
Yok
İzole
-
2
Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri
1 MW
Dağıtım
5346 sayılı Kanun eki I sayılı Cetvel ilgili kaynak
fiyatlarından görevli tedarik şirketi aracılığıyla
YEKDEM kapsamında değerlendirilir.
3
Mikrokojenerasyon tesisi
100 kW
Dağıtım
4
Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan
kategorideki kojenerasyon tesisleri
Yok
İletim veya dağıtım
Yok
Dağıtım
5346 sayılı Kanun eki I sayılı Cetvel ilgili kaynak
fiyatlarından görevli tedarik şirketi aracılığıyla
YEKDEM kapsamında değerlendirilir.
Yok
İletim veya dağıtım
Sisteme enerji verilmemesi esastır. Verilmesi
halinde, enerjiye herhangi bir bedel ödenmeksizin
YEKDEM kapsamında değerlendirilir.
Yok
Dağıtım
5346 sayılı Kanun eki I sayılı Cetvel ilgili kaynak
fiyatlarından görevli tedarik şirketi aracılığıyla
YEKDEM kapsamında değerlendirilir.
5
6
7
Belediyelerin katı atık tesisleri ile arıtma tesisi
çamurlarının bertarafında kullanılmak üzere kurulan
tesislerinden yenilenebilir kaynaklara dayalı üretim
yapan tesisler
Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım
sistemine vermeden kullanan, üretimi ve tüketimi aynı
ölçüm
noktasında
olan,
yenilenebilir
enerji
kaynaklarına dayalı üretim tesisleri
Sermayesinin yarısından fazlası doğrudan veya dolaylı
olarak belediyeye ait olan tüzel kişilerce, belediyeler
tarafından işletilen su isale hatları ile atık su isale
hatları üzerinde teknik imkânın olması ve DSİ
tarafından uygun bulunması hâlinde kurulan üretim
tesisi
5346 sayılı Kanun eki I sayılı Cetvel en düşük
fiyattan görevli tedarik şirketi tarafından satın alınır.
Sisteme enerji vermemesi esastır. Verilmesi halinde
herhangi bir bedel ödenmeksizin YEKDEM
kapsamında değerlendirilir.
6
Başvuruda talep edilen
temel belgeler
 Başvuru Formu
 Tapu belgesi, kira sözleşmesi veya yerin kamuya ait olması
halinde ilgili kamu kurumu tarafından yerin talep edildiğinin
ve bir başka kişiye tahsis edilmediğini gösterir yazı
 Tek Hat Şeması
 Kojenerasyon tesisleri için verimlilik değerini gösterir belge
 Başvuru bedelinin ödendiğine ilişkin dekont veya makbuz
 Güneş enerjisine dayalı tesisleri için kurulacak yere ilişkin
uygunluk belgesi
 Tüketim tesisi ya da tesisleri mevcut ise elektrik abone
numarası, yoksa inşaat ruhsatı veya yerine geçen belgeler
 ÇED belgesi
7
Güneşe dayalı tesisler için
uygunluk belgesi
Çatı uygulaması haricindeki güneş enerjisine dayalı başvurular için;
• Mutlak tarım arazileri,
• Özel ürün arazileri,
• Dikili tarım arazileri,
• Sulu tarım arazileri,
• Çevre arazilerde tarımsal kullanım bütünlüğünü bozan
alanları,
kapsamadığına ilişkin belgenin başvuru aşamasında ibraz edilmesi
gerekmektedir.
8
Tüketim birleştirme
(Yenilenebilir enerji kooperatifi ile ilgisi)
 Üretim ve tesisleri aynı dağıtım bölgesinde yer almalıdır.
 Tüketim tesisleri aynı bağlantı noktasına bağlı veya tüketimleri tek bir ortak
sayaç ile ölçülebilmelidir.
 Tüketimlerini birleştiren kişilerin herbirinin tüketiminin olması gerekir.
 Tüketimini birleştiren kişiler aralarından birini tam ve sınırsız yetkilendirir.
 Tüketiciler (yetkilendirilen kişi hariç) aynı abone grubunda yer almalıdır.
 Bir tüketim tesisi aynı zaman diliminde birden fazla tüketim birleştirme
kapsamında yer alamaz.
 Tüketimini birleştiren kişiler ilave enerji ihtiyacını tek bir tedarikçiden temin
edebilirler.
 Tüketim birleştirmeye katılım veya tüketim birleştirmeden ayrılma her ayın
1’inden itibaren geçerli olacak şekilde mümkündür.
9
Tesislerin işletmeye alınması
Bağlantı anlaşması tarihinden itibaren;
YG’den bağlanacak hidrolik tesislerin
YG’den bağlanacak diğer tesislerin
AG’den bağlanacak tesislerin
3 yıl
2 yıl
1 yıl
içinde inşaatlarının tamamlanması gerekmektedir.
10
İhtiyaç fazlası enerji
İhtiyaç fazlası enerji;
 Yenilenebilir kaynaklara dayalı ihtiyaç fazlası enerji, YEK Kanunu
eki I sayılı Cetvel fiyatından kaynak bazında, görevli tedarik şirketi
vasıtasıyla geçici kabul tarihinden itibaren 10 yıl süreyle YEKDEM
kapsamında değerlendirilir.
 Mikrokojenerasyon tesislerinde, gerçek ve tüzel kişi ayrımı
olmaksızın, sisteme verilen enerji, YEK Kanunu eki I sayılı cetvel en
düşük fiyatından görevli tedarik şirketi tarafından geçici kabul
tarihinden itibaren 10 yıl süreyle satın alınır.
 Söz konusu üretim tesisleri, yerli aksam kapsamındaki
desteklerden, tesisin geçici kabulü tarihinden tarihten itibaren 5 yıl
süreyle yararlanabilir.
11
İhtiyaç fazlası enerjinin
değerlendirilmesi
G1
G2
……………….
Gn
S1
S2
Piyasa İşletmecisi (TEİAŞ )
Toplam Destekleme Bedeli (TL) =
(G1xP1)+(G2xP2) … (Gn x Pn) + A
….
Sn
Tedarik1
Tedarik2
Lisanssız
Üretim
Lisanssız
Üretim
…….
Tedarik21
Lisanssız
Üretim
A = Muafiyetli üretim toplam
destekleme bedeli
12
Elektrik için ABD$ / kWh
bazında sabit fiyat desteği
Sabit fiyat
Kaynak türü
(ABD cent / kWh)
Hidroelektrik
Rüzgar
Jeotermal
Biyokütle (çöp gazı dahil)
Güneş
7,3
7,3
10,5
13,3
13,3
13
Yerli ekipman için
destekleme fiyatı
14
Diğer düzenlemeler
 Üretim tesisleri için kamulaştırma yapılmamaktadır.
 Üretim tesislerinde kullanılacak YEK Kanunu eki II sayılı Cetvelde yer
alan aksamdan, her birinin ithalat tarihi baz alınarak en fazla 5
önceki takvim yılında üretilmiş olması gereklidir.
 İlgili kurum ve kuruluşlardan izin alınmak kaydıyla kamu ve Hazine
arazisi üzerinde de üretim tesisi kurulabilir.
 Lisanssız kapsamında kurulan tesislerde üretilen enerji serbest
piyasada satılamaz.
15
Alınacak bedeller
 Başvuru bedeli,
 Kurulacak üretim tesislerinin sisteme bağlantısı için bir defaya
mahsus dağıtım bağlantı bedeli, bağlantı anlaşmasının yapılması
esnasında tahsil edilir ve iade edilmez.
 Mevcut üretim tesisinde kurulu güç tadili yapılması için dağıtım
şirketine yapılan başvuru, dağıtım şirketi tarafından yeni başvuru
olarak değerlendirilir.
 Üretim tesislerinin ilgili mevzuat gereği ödemekle yükümlü
oldukları bedeller saklıdır.
16
Alınacak bedeller
Başvuru bedeli ve yıllık işletim bedeli (TL)
Başvuru bedeli
Yıllık işletim bedeli
2011
2012
2013
2014
250
250
273
294,50
0
0
0
17
Lisanssız üretim sayfası
• EPDK internet sitesinde;
http://www.epdk.org.tr/index.php/elektrik-piyasasi/lisanssiz-uretim
linkinde lisanssız elektrik üretimine ilişkin bilgiler yer almaktadır.
Mevzuat
Yönetmelik
Tebliğ
Bildirim Formu (Dağıtım şirketleri için)
Başvuru Bedeli ve Yıllık İşletim Ücreti
Lisanssız Elektrik Üreticileri için DSBA ve DSKA Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Lisanssız Elektrik Üreticileri için DS Bağlantı Anlaşması
Lisanssız Elektrik Üreticileri İçin DS Kullanım Anlaşması
Lisanssız Elektrik Üretim Tesisleri için Kapasite Tahsisi
Duyurular
Lisanssız Üretim İşlemleri Yol Haritası
Lisanssız Üretimle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Lisanssız Elektrik Üretimi Örnek Uygulamaları
Lisanssız Elektrik Üretim Tesisleri için Proje Onay ve Kabul İşlemleri Yetkisi Konusunda Düzenleme
Lisanssız Elektrik Üretimi - Güneş Enerjisi Projeleri için Proje Onay İşlemi Gerekli Evraklar
18
Sonuç
Lisanssız üretim;
 Tüketicilerin de üretim faaliyeti yapmasını
sağlayan bir faaliyet türüdür.
 Bu bakımdan, ülkemiz ve elektrik piyasası
açısından önemli bir yeniliktir.
19
TEŞEKKÜRLER
Mustafa GÖZEN
E- posta: [email protected]
20