ابزارهای پزشکی هسته ای

Download Report

Transcript ابزارهای پزشکی هسته ای

‫ابزارهای پزشکی هسته ای‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫الف) جهت تعیین اندازه رادیو اکتیویته در نمونه یا حجمی معین‬
‫ب) جهت تعیین چگونگی پخش رادیو اکتیو در بدن‪،‬‬
‫سینتیگرافی یا اسکن ایزوتوپی‬
‫اتاقک یونیزاسیون یا یونش‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ولتاژی مناسب به دو صفحه موازی(خازن)وصل ميشود‪ .‬سپس‬
‫یونهای ایجاد شده توسط یونیزاسیون به سوی الکترودهای‬
‫مخالف کشیده می شود‪.‬‬
‫شمار یو نهای گردآوری شده متناسب با میزان اشعه جذب شده‬
‫است‪.‬‬
‫آشکار ساز یا کنتور گایگر مولر‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫این آشکار ساز یک اتاقک یونش است که در ولتاژ و‬
‫شرایطالکتریکی بخصوصی کار می کند‪.‬‬
‫آشکار ساز گایگر به علت آشکار کردن پرتو های گاما و بتا و‬
‫حساسیت زیاد آن در پزشکی هسته ای برای پی بردن به آلو‬
‫دگیهای رادیو اکتیو بسیار سودمنداست‪.‬‬
‫لوله افزاینده نوری ‪PMT‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫از جمله قطعات دستگاههاي پزشکی هستهای لوله افزاینده نوری‬
‫است‪.‬‬
‫یک فوتون نوری در برخورد با فوتوکاتد یک الکترون را در‬
‫فوتوکاتد آزاد می کند و با شتاب گرفتن به سوی الکترودهاي متعدد‬
Photo-Multiplier-Tube
‫آشكار ساز سنتیالسیون یا سوسوزن‬
‫‪ ‬این آشكار سازهااز بلورهاي بزرگ و خالص مثل یدور سدیم ساخته شده‬
‫و بدلیل پرتوهاي ضعیف نوري بطور مستقیم به ‪ PMT‬وصل مي‬
‫شوند‪.‬‬
‫‪ ‬آشكارسازهاي سوسوزن پركار بردترین آشكارسازها در پزشكي‬
‫هستهاي هستند‪.‬‬
‫‪ ‬در پزشكي هستهاي آشكار كردن پرتوهاي گاماي تابش شده از بخشي‬
‫كوچك از بدن ارزشمند است‪.‬‬
‫براي این هدف یك پوشش سربي با شمار فراواني سوراخ بكار گرفته مي‬
‫شود كه به آن كلیماتور یا باریكه ساز گویند‪.‬‬
‫‪ ‬برخي باریكه سازها مانند باریكه ساز میدان هموار براي آشكار ساختن‬
‫پرتوهاي گاماي تابش شدهاز یك حجم بزرگ مانند كبد بكار مي روند‪.‬‬
‫‪ ‬باریكه ساز كانوني با شماري سوراخ به شكل مخروط ناقص از فاصله‬
‫‪ 7-12‬سانتیمتري یك نمونه كوچك را دیده و كانوني مي كنند‪.‬‬
‫دستگاههاي نگاره برداري در پزشكي هسته اي‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ -1‬اسكنر یا جاروبگر خطي‬
‫‪ -2‬دوربین گاما‬
‫جاروبگرخطي‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫آشكار ساز سوسوزن‪ ,‬براي ثبت نقشه پخش تابش در بدن‬
‫به دستگاه اسكنر وصل است و در برابر ناحیه مورد‬
‫بررسي در مسیر رفت و برگشتي حركت داده میشود‬
‫(شكل)‪.‬‬
‫سپس داده هاي به دست آمده را بر صورت نشانه هاي‬
‫پشت سرهم به روي یك كاغذ رسم مي كنند‪.‬‬
‫دانسیته یا رنگ نشانه هاي به دست آمده نشانگر شدت‬
‫اكتیویته آشكار شده از ناحیه هاي بدن بیمار ميباشد‪.‬‬
Gamma Counter (eg; Iodine
Uptake)
Gamma Linear Scanner
‫دوربين گاما‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫این دستگاه داراي بلور )‪ NaI (TL‬به ضخامت ‪ 1.3‬و قطر ‪50‬‬
‫سانتیمتراست‪.‬‬
‫پرتو هاي نوري ایجاد شده در بلور به وسیله شمار فراواني‪PMT‬‬
‫كه با طرح هندسي ویژه اي مانند هشت ضلعي ترتیب یافته اند‪,‬‬
‫دیده ميشوند ) شمار ‪ PMT‬گاهي به ‪ 300‬میرسد(‪.‬‬
‫ویژگیهاي دوربین نگاره برداري حساسیت و رزولوشن (توان‬
‫جداسازي و تشخیص دو چشمه كوچك رادیو اكتیو نزدیك به‬
‫هم)است (توان جداكنندگي دو چشمه رادیو اكتیو با‬
‫فاصله‪.)1.5mm‬‬
‫زمان نگاره برداري براي دوربین گاما (‪1‬تا‪ 2‬دقیقه) امكان به‬
‫دست آوردن داده ها را از یك جسم داراي حركت امكان پذیر مي‬
Positrons

When a positron meets
an electron the collision
creates two gamma rays
that have the same
energy but go in opposite
directions. PET detects
the gamma rays as they
leave the patients body.
The information is fed to
a computer and makes a
picture.
PET vs. CT & MRI
PET
Shows the extent of the
disease
Can help in monitoring
treatment and shows
it’s effectiveness
Reveals disease earlier,
can diagnose faster
Can detect whether a
mass is benign of
malignant
Can detect abnomalities
before there is an
CT and MRI
Detects changes in body
sturcture
Simply confirms the
presence of a mass
What Can PET Detect?

Coronary Artery Disease
PET imaging is unique in its ability to
determine whether a patient's heart
muscle will benefit from coronary artery
bypass surgery.
Example: Myocardial Viability


The first heart has a myocardial infarction.
The arrows point to damaged areas (‘dead’
tissue).Therefore it is assumed that the
patient will not benefit from heart surgery.
The second heart is normal
SPECT vs. PET
SPECT: single photon emission computerized
tomography
PET:
positron emission tomography


PET uses beta-plus-emitting radionuclides
such as C-11, N-13, O-15, and F-18 which
annihilate into two 511-keV photons that
travel in opposite directions.
SPECT involves detection of gamma rays
emitted singly from radionuclides such as
Tc-99m, I-123, and In-111.
Combined CT / PET Imaging