Transcript TEORIA WZROSTU (ROZWOJU) GOSPODARCZEGO RICARDO

TEORIA WZROSTU (ROZWOJU)
GOSPODARCZEGO RICARDO
Charakterystyka ogólna
1.
2.
3.
TWG Ricardo jako rozwinięcie – dynamiczna wersja –
teorii podziału funkcjonalnego
Ahistoryczny charakter (utożsamianie wzrostu z
rozwojem)
Pesymistyczny wniosek końcowy – teoria
stagnacji sekularnej
1
TEORIA WZROSTU (ROZWOJU)
GOSPODARCZEGO RICARDO
Podstawowe założenia
1.
2.
3.

Prawo malejącej urodzajności/przychodów (PMP)
Prawo płacy Ricardo jako ekonomiczna wersja prawa
ludności Malthusa
Równość (podobnie jak w neoklasycznej teorii wzrostu):
a) zysków z oszczędnościami
b) oszczędności z inwestycjami
2
TEORIA WZROSTU (ROZWOJU)
GOSPODARCZEGO RICARDO
SKUTKI PRAWA MALEJĄCYCH PRZYCHODÓW
Rolnictwo (górnictwo)
 Produkt rośnie wolniej niż zatrudnienie i koszty
 Rośnie poziom rent gruntowych i ich udział w produkcie
r
 Postęp techniczny nie rekompensuje skutków PMP ani w
krótkim ani w długim okresie
Przemysł (przetwórstwo, usługi)
Skutki PMP równoważone przez postęp techniczny i korzyści skali
Cała gospodarka
W długim okresie (tendencja sekularna) przewaga malejących
przychodów spadek tempa wzrostu produktu społecznego
3
Teoria wzrostu gospodarczego Ricardo
Przyczyny wzrostu płac naturalnych (w długim okresie)
1. PMP  wzrost rent, wzrost cen produktów rolnych,
wzrost funduszu utrzymania" robotników
2. czynnik kulturowo-instytucjonalny
Skutki wzrostu płac naturalnych (w długim okresie)
spadek zysków 
spadek akumulacji 
spadek stopy wzrostu
4
TEORIA WZROSTU
GOSPODARCZEGO RICARDO
dLD
dK
 f ( w  w(t ))  q
dt
dt
Popyt na pracę zależy także od akumulacji kapitału:
K – kapitał, q- parametr zmienny w czasie (zależny głownie
od rentowności kapitału)
Stopa akumulacji zależy od
1.
poziomu „czystego dochodu” (różnicy między
dochodem całkowitym a funduszem utrzymania
robotników)
2.
Skłonności kapitalistów do oszczędzania (zależnej z
kolei od różnicy między rzeczywistą a „minimalną”
stopą zysku)
dK
5
 f (Y  w(t ) L; r  r )
dt
Teoria wzrostu gospodarczego Ricardo







„MECHANIZM” TENDENCJI DO STAGNACJI
SEKULARNEJ
Warunki produkcji na działkach najgorszych (renta = 0)
określają płace naturalne 
PMP prowadzi do wzrostu rent jak i płac naturalnych 
Następuje redukcja „czystego dochodu” (potencjalnej
akumulacji) 
Stopa zysku spada do poziomu minimalnego 
Spada akumulacja 
Spada stopa zysku (teoretycznie do poziomu zerowego)
6
Teoria wzrostu gospodarczego Ricardo
CECHY STANU STACJONARNEGO (WZROST
ZEROWY)
 Brak akumulacji netto (stały zasób kapitału)
 Maksymalny możliwy poziom ludności
 Stałe płace
 Zyski wystarczające jedynie na kompensację „naturalnego
ryzyka’ (minimalne)
7
Teoria wzrostu gospodarczego Ricardo
Ocena teorii wzrostu Ricardo, wnioski i porównania
1.
Tendencja do wzrostu zerowego (stagnacji sekularnej)
jest wspólna dla teorii Ricardo i Smitha
2.
Inne są u nich przyczyny stagnacji sekularnej

Smith: absolutna ograniczoność zasobów naturalnych
(naturalna granica/bariera wzrostu) oraz wzrost płac
wywołany stabilizacją liczby ludności i rosnącą
konkurencją o pracę)

Ricardo: PMP (rolnictwo i przemysł wydobywczy) 
wzrost cen i płac
8
Teoria wzrostu gospodarczego Ricardo
Ocena teorii wzrostu Ricardo, wnioski i porównania
3.
Ricardo: stan stacjonarny może być osiągnięty przy
różnym poziomie dobrobytu (zależnie od wzrostu płac)
4.
Przyczyny braku „zgodności zewnętrznej” teorii Ricardo


5.
Postęp techniczny w rolnictwie (osłabiający negatywne skutki
PMP)
Zmiany w strukturze konsumpcji robotników (malejący
udział żywności (wolniejszy wzrost płac naturalnych nawet w
warunkach działania PMP)
Współczesne koncepcje wzrostu zerowego (charakter
postulatywno-normatywny w odróżnieniu od
pozytywnego charakteru teorii Ricardo)
9