Transcript Regionalizm w edukacji

Regionalizm w edukacji
dr Piotr Molenda
Projekt:
Tradycja w miejsce wpisana –
szlakiem południowo - wschodniej Wielkopolski
Tradycja w miejsce wpisana
Gród Twój rodzinny, Twój Kalisz prastary,
Gdzie trzy swe pierwsze ujrzałeś jutrzenki,
Jutrzenkę życia, i wiedzy, i wiary,
I gdzie nuciłeś swe pierwsze piosenki,…
Stefan Giller
Bliski i znany…



Region (regio, regionis (łac.) – kierunek, położenie,
okolica, obszar, kraina).
Współcześnie określany często mianem małej
ojczyzny. Termin mała ojczyzna, oznacza tu bliskość
(swojskość).
To miejsce urodzenia, wychowania, działania bliskie przez osobiste więzi, przynależność do
wspólnoty.
Bliskie oznacza również miejsce dobrze znane.
Miejsce, które chłonie się wszystkimi zmysłami
i sercem…
Edukacja regionalna - zasady
kształcenia

Naprzód rzecz poznana na niej samej, potem
dopiero mówienie o rzeczy - Wolfgang Ratke.
Wniosek - efektywne poznawanie świata
powinno się odbywać: od tego co bliskie, do tego
co odległe…

Zasada poglądowości - podkreślanie roli zmysłów
(w tym wzroku) w procesie poznania.
Poglądowość to również respektowanie drogi
między konkretem a abstrakcją i odwrotnie.
Wiedza nabywana przez zmysły i emocje
…Tkwi w moim sercu miłość do tych murów
Ileż to świata widziałem, a jednak
Nigdzie tak żywo krew w żyłach nie biła,
Bo tutaj każdy zakręt jest jak uśmiech,
A każdy dom jak ojca twarz i matki…
Emocje w służbie edukacji



Lepiej zapamiętujemy świat dzięki emocjom.
Zwyczajne wyobrażenia stają się wówczas
niezwykłe, oddziałują na pamięć
i wyobraźnię.
Emocje pozwalają na wyzwolenie motywacji,
można wykorzystać je w praktycznych
działaniach uczniów. Działaniach, które
poprzez to, że dotyczą tego co bliskie, stają
się autentyczne.
Pomysł na dobrą edukację – zdaniem
J. Brunera – polega na strukturyzacji wiedzy…
Struktura w herb
wpisana…
Dolina Baryczy
Uproszczony schemat edukacji regionalnej
Uczeń – dom rodzinny - środowisko
Okolica - region – Polska
( z uwzględnieniem relacji, związków)
Poznanie świata (w oparciu o wartości)
Zakres edukacji regionalnej
wg prof. D. Jankowskiego

środowisko przyrodnicze z przejawami i skutkami ludzkiej
działalności,

składniki środowiska społeczno- gospodarczego – przemysł,
usługi itp.

środowisko społeczne: struktura społeczna osób, grup i
instytucji oraz dynamika przekształceń,

środowisko kulturalne – normy, zasady zachowań oraz język,
literatura , obyczaje, obrzędy.
Źródło: D. Jankowski,
Edukacja regionalna jako czynnik regionotwórczy,
[w:] Regionalizm polski, red.) S. Dądrowski, A. Kociszewski,
Ciechanów 1990, s.101-113.
Regionalizm to nie
tylko historia…
Uczniowie z Wysocka
w rezerwacie Wydymacz
Przyśpiewki znad Prosny
„Od Kalisza fornol jedzie,
Obrobione deski wiezie,
Obrobione w cztery kanty,
Zagrajcie mi muzykanty.”
Z pokolenia na pokolenie - Cekowianki
Regionalizm

Termin wprowadzony przez Leona de Berluc-Perssisa w 1874 r.

Regionalizm – ruch społeczny, którego celem jest działanie

mające na celu zachowanie kultury i zasobów lokalnego
dziedzictwa. Celem regionalizmu jest oraz budowanie
tożsamości i rozwijanie społecznej aktywności w oparciu
o tradycję i środowisko.
Zdaniem M. Wincławskiej – regionalizmem będziemy nazywać
taki ruch społeczny, którego celem jest aktywizacja rozwoju
gospodarczego i kulturalnego w ramach społecznie
uświadomionych odrębności gospodarczych i kulturalnych, jakie
tworzą poszczególne połacie kraju.
M. Wincławska
Regionalizm jako postulat
dydaktyczno- wychowawczy
w nauczaniu historii
,, Wiadomości Historyczne1980 nr 2, s. 98
Proponowane kierunki
edukacji regionalnej



Powiązać edukację regionalną z instytucjami działającymi na
rzecz regionu poza szkołą np.: izbami pamięci, muzeami,
firmami i zakładami działającymi w okolicy, zespołami
folklorystycznymi.
Wykorzystywać zasoby małych ojczyzn jako
„wielowymiarową, naturalną rzeczywistość dydaktyczno –
wychowawczą, prowadzącą do racjonalizacji procesu
nauczania” – opinia S. Gawlika realizuje m. in. zasadę
systematyczności (systemowości), podkreśla znaczenie
korelacji wiedzy i umiejętności z różnych dyscyplin.
Angażować uczniów w działania na rzecz środowiska, co
sprzyja kształtowaniu poczucia przynależności do wspólnoty.
Uczy odpowiedzialności i szacunku do tradycji, wspiera
poczucie tożsamości.
W Chacie Regionalnej
w Przygodzicach
Proponowane kierunki
edukacji regionalnej





Poprzez poznawanie różnorodnych kultur, obyczajów
i gwary krzewić postawy otwartości i tolerancji.
Promować i nagradzać przykłady dobrych praktyk.
Na terenie gmin, powiatów opracować materiały
dydaktyczne przydatne w edukacji regionalnej.
Włączyć edukację regionalną do planów pracy szkół.
Urzędników i kadrę dydaktyczną przekonywać o
potrzebie kształcenia regionalnego.
Organizować kursy, warsztaty i seminaria poświęcone
edukacji regionalnej.
Tradycja w miejsce wpisana
– szlakiem południowo-wschodniej
Wielkopolski

Klasy I-III konkurs plastyczny w technice kolażu-
Wielkopolska cudem Europy.


Konkurs wiedzy o Wielkopolsce dla uczniów klas IV-VI szkół
podstawowych.
Konkurs dla gimnazjalistów - Promujemy dziedzictwo
regionu.
Tradycja w miejsce wpisana – szlakiem
południowo-wschodniej Wielkopolski
Regionalizm poprzez
emocjonalny kontakt
z „małą ojczyzną”
pozwala zbliżać to co
nasze i małe,
ku temu, co wielkie...”
(ks. Janusz St. Pasierb)
Dziękuję za uwagę
dr Piotr Molenda
ODN Kalisz