Transcript sound 1
بسم هللا الرحمن الرحيم اهمیت موضوع طبق آمار ،1997حدود 9میلیون کارگر در امریکا در معرض صدای غیر مجاز (باالتر از )90dBAقرار داشته اند .این تعداد حدود ٪14از جمعیت کارگری امریکا است .طبق این آمار ٪2-3کارگران دچار افت شنوایی ناش ی از صدای شغلی بوده اند. در آمار سال 2009موسسه ملی ایمنی و بهداشت حرفه ای امریکا ) (NIOSHافراد در معرض مواجهه صدای بیشتر از حد مجاز شغلی (باالتر از )85dBAدر امریکا را 30میلیون نفر اعالم کرده است و اعالم نموده که %14از بیماریهای شغلی مربوط به افت شنوایی بوده است . این موسسه افت شنوايي را يكي از موضوعات مهم تحقيقاتي در قرن بيست و يكم و به عنوان يكي از 10بيماري عمده مربوط به كار معرفي نموده اند اهميت موضوع ( ادامه) (آمار های قبلی وزارت بهداشت) اهميت موضوع ( ادامه) آمار سال 1391وزارت بهداشت نشان داده است که %20کارگاهها دارای شرایط زیان آور صدا و %21کارگران در معرض صدای زیان آور بوده اند .کمترین تعداد شاغلین در معرض طبق این آمار حدود 500هزار نفر می باشند .ولی برآورد علمی با مقایسه آمارهای مشابه و در نظر گرفتن جمعیت کارگری کشور حاکی از آن است که طبق برآورد در ایران حدود 2میلیون نفر شاغل در معرض صدای زیان آور ( بیش از )85dBAقرار دارند. صدای زیان آور چیست طب ققر ه کی ققف ی به ققف رف ق شوداک ققت یکر ققف ای ی ق ر ی ققف ب ققای ققاه اس ققت. اجه ققف ت ققا ش قکاز ر ققار ص ق ت ققی از 85dBAت قکا ی 8س ققاکت ققار روزاه ققف ق جاز است .در این قکرا اکده 3دس تل هارذ است. یدود جاز اجهف تکای یک ک ک اری شقدوین ق دقکدد تقف طق ری یقف در ایقان دوره اری 30سالف ارت ک ای حس س هاش از صدا هداکهف تاکد تکها ف یفاظت از ک ای )Hearing Conservation Program (HCP تکها ف دارای 5جزء اساس است: بررسی صدا در محیط کار و ارزیابی مواجهه کارگران آموزش به منظور ارتقاء مهارت و کاهش صدمات کنترل محیطی صدا شامل کنترل مدیریتی و کنترلهای فنی استفاده صحیح و مؤثر از تجهیزات حفاظت شنوایی پایش سالمت از طریق معاینات پزشکی خصوصا ٌ ادیومتری حفاظهاي گوش پنج نوع ميباشند: - 1حفاظ روگوشي Ear Muff - 2حفاظ توگوشي Ear Plug – 3مواد شكل پذير Formable – 4قالب گوش Ear mould -5كاله محافظ Helmets براي انتخاب حفاظ مناسب ابتدا بايد مشخصات توزيع تراز فشار صوت كارگاه در فركانسها اندازهگيري و متناسب با آن از حفاظ روگوشي يا توگوشي استانداردي استفاده نمود كه در محدوده هاي فركانس مورد نظر كارايي مطلوب داشته باشد .كارخانجات سازنده نيز مكلفند مشخصات و قابليت هاي فني حفاظ را ارائه نمايند. یفاظ ش ام اسهفاده ها اسب از یفاظ ک ايي روکهاي تست گ ش ي ها پنج روش محاسباتي و عملی براي ارزيابي كيفي حفاظهاي روگوش ي و توگوش ي معرفي ميشود: الف -روش محاسبات اكتاوباند Octave-Band Calculation Method ب -روش نسبت كاهش صدا ( Noise Reducing Rating)NRR ج -روش تست در آزمایشگاه با استفاده از گوش مصنوعی د -روش تست در محل كار با استفاده از گوش مصنوعی ه – روش ساده با کمک صداسنج مبحث دوم بازرس ي و ارزيابي صدا مراحل ارزيابي صداي محيط كار شناسايي اندازه گیري ارزيابي كنترل Recognition Measurement Assessment Control کایل ارزيابي و ك ت ل صدا -1ک اسايي ( اهده – صایبف -دارک-ککایا - کبالگکی) -2اهدازه د ي دسهگاهی -3ارزيابي ( و ارزکيابي) -4ك ت ل ( دیکت – رف و یفاظت رکدی) اصول مهم در ارزيابي صدا الف – تعيین هدف اندازهگیري ب -گردآوري اطالعات كامل از كارگاه ج -گردآوري اطالعات نحوه مواجهه كارگر د – انتخاب وسيله مناسب اندازهگیري ه – كاليبراسيون دستگاه و – شناخت استاندارد مواجهه كارگر ز -تعيین روش مناسب اندازهگیري اهداف اهدازه د ي اندازهگیري صدا ميتواند به منظورهاي گوناگوني انجام گردد: الف -اندازهگیري صنعتي :بطور مثال اندازهگیري صداي يك دستگاه معین براي اهداف عيب يابي يا بازرس ي فني ب -اندازهگیري محيطي :به منظور تعيین توزيع تراز فشار صوت در سطح كارگاه يا معین نمودن منابع اصلي توليد صدا. ج -اندازهگیري فردي :براي مشخص نمودن میزان مواجهه كارگر ه -اندازهگیري بمنظور تعيین روش و چگونگي كنترل صدا گردآوري اطالعات اولين مرحله از فرايند اندازهگیري و ارزيابي صدا ،جمع آوري اطالعات الزم در محيط كار و نحوه مواجهه كارگران ميباشد .در اين مرحله ابتدا نقشه ساده محيط كار كه داراي مقياس و محل نصب دستگاهها ،خصوصا" دستگاههاي مولد صدا هستند ،ترسيم گرديده سپس اطالعات مربوط به محل هاي تردد و توقف كارگران ،ساعات مواجهه هر گروه كارگران با صدا ،اوقات تغيیر شيفت و اطالعات مديريتي مهم مانند اضافه كاري ،كار گردش ي و مرخص ي ها ثبت ميگردد. در صورتي كه اهداف كنترل صدا نیز مد نظر باشد الزم است كه اطالعات دقيق و وسيعي عالوه بر موارد ذكر شده از مشخصات فني دستگاهها و محل استقرار آنها ،مشخصات فني سازه هاي بناي كارگاه و نیز مشخصات آكوستيكي سطوح داخلي به فهرست اطالعات اضافه گردد. دسهگاه اسب اه اع شکاز س جهاي ص : تکاساس اسهاهدارد ک اره ( ANSI - SI 4 -1971ا سهيه ي اسهاهدارد لي آ کيكا) شکازس ج ها در 4دکوه طبقف ت دي ي ک هد. دکوه )Type 1( 1 شکاز س ج هاي ه ع د ير ( )Precision - Integratedداراي تاالشکين كيفيت و ك ت ين خطا ت ده و ش اهائي اهدازهد ي در کبكف هاي A,B,C,Linرا داکهف و داراي دار حاسباتي ي تاک د دکوه )Type 2( 2 ه ع اسهفادة ک ي ( )General Purposeكيفيت ائ ن شکي سبت تف دکوه 1دارهد ولي در اهداف تکرس ي صدا در حيط كار اتل اسهفاده ي تاک د. دکوه )Type 3( 3 ه ع تازرس ي ( )Inspectionبعلت كارايي و د ت ائ ن تکاي اهداف تازرس ي يا اهيه ري گ كاربکد دارهد و د ت آنوا یدود 2-5دس ي تل است. دکوه )S (Type S ه ع اسهفاده ويژه ( )Special Purposeكف تا ش جف تف شخصا كاربکد ويژه دارهد .اين دسهگاهها كن است جزيي از دسهگاه ديگک تاک د. کب ط تف حيط اسهفاده و ه ع اسهفاده طکاحي و ساختمان و عمل تراز سنجها -1يكکورن ( كکيسهالي ،الكت ه ،دي ا يك ،خاز ي) -2آ پلي رايک -3دار اههخاب سککت اسخ دسهگاه()Slow-Fast-(Peak)-Imp -4دار اههخاب ر ار [])RMS-AVG-PEAK(MAX -5دار ش زين رکكا س ()A-C-D-Lin -6دار حاسباتي () . . . - SPLmin - SEL - Leq - Time -7خکوجي ها -8ه اي گک دارهای ش زین رک ا س كاليبراتور و كاليبراسيون كاليب اسي ن تکاي ش ام کبكف ها در رکكا س 1000هکشز اهجام ي ک د .تکاي داري کا ل آهال زور تايد در کبكف Linو در رکكا س ي از 1000كاليب ه ک د. دزيمتر و دزيمتري یدا ل اتليت دسهگاه دزي ت اهدازه د ي شکاز ر ار ؤثک ،شکاز عادل 8ساکهف و شبديل آن تف دز تف درصد است .دزي ت تايد تا ید جاز لي سازگاري داکهف تاکد. یدود جاز اجهف یدود جاز تک اساس شکاز ؤثک ر ار ص و اکده 5دس ي تل -اکده 3دس ي تل شدوين ي دکدد .ساز انوا ي خهلف قاديک زيک را تکاي اجهف کغلي ي نواد ه ده اهد: مقادير مجاز مواجهه : SPL-TWA تراز معادل مواجهه LPi 1 10 Leq (dB) 10log t i 10 T i 1 n محاسبه ساعت مجاز مواجهه 8 SPL 85 3 Ta (hr) 2 حاسبف شکاز جاز تا داکتن ساکت اجهف اجباري LPa (dB) 94 10logT دز دريافتي صدا: ti Dose(%) 100 Ta SPL 85 D(%) 12.5t antilog q SPLi 85 D(%) 12.5 t i antilog q i 1 n . است6/16 دس ي تل تکاتک5 و تکاي اکده10 دس ي تل تکاتک3 تکاي اکدهq روکهاي اهدازهد ي و ارزيابي صدا در حيط كار بررس ی مقدماتی(غربالگري صدا( انجام اندازهگیري با استفاده از دستگاه با روشهاي ذكر شده در مقياس استاني يا كشوري براي تمام كارگاهها مستلزم دستگاههاي مناسب ،صرف وقت زياد ،هزينه باال و نیروي انساني كافي است. غرالگري صدا ميتواند يك راه ساده و ارزان براي شناسايي كارگاههايي است كه احتمال آلودگي صدا در آنها باال است .در روش غربالگري كارگاههايي كه مشكل آلودگي صدا ندارند براحتي و با يك الگوي علمي از بقيه جدا ميشوند. مقايسه نتايج حاصل از اين فرم با اندازهگیري دستگاهي داراي همبستگي ، 0.724ويژگي 0.85و حساسيت 0.5است .در اين فرم حد آلودگي صوتي با توجه به معيار حد مواجهه شغلي كشور 72.5تعيین گرديد. حداقل نمره فابل كسب كارگاه با اين فرم 32و حداكثر آن 96است .لذا بايد براي كارگاههايي كه نمره بيش از حد آلودگي كسب نمايند به ترتيب اولويت برنامهريزي الزم براي اندازه گیري دستگاهي توسط كارشناس انجام گردد. روکهاي اهدازهد ي دسهگاهی الف -اندازهگيري و ارزيابي محيطي در اين هدف محل هاي استقرار كار گران مورد نظر نبوده ولي از نتايج آن براي تعيين و مشخص نمودن توزيع تراز فشار صوت و محدوده هاي خطر در كارگاه و همچنين تعيين منابع اصلي صوت براي كنترل صدا، استفاده ميشود و شامل روشهاي زير است: - 1روش شبکه ای منظم برای تهيه نقشه صوتي - 2روش اندازه گيری محيطی ويژه مانند اندازه گيری صدای يک منبع، مقاصد پژوهشی يا کنترل صدا ب -اندازهگيري موضعی بمنظور ارزيابي مواجهه كارگر براي نيل به اين هدف بر اساس شرايط كار ،ويژگي هاي مواجهه كارگر با صدا و عوامل مرتبط ديگر از يكي از روشهاي زير استفاده ميگردد: -1اندازهگيري مواجهه كارگر با صداي يكنواخت - 2اندازهگيري مواجهه كارگر در مدت هاي معين با صداي متغير با زمان و نوبتی - 3اندازهگيري مواجهه كارگر در مدت هاي نامعين با صداي متغير با زمان - 4اندازهگيري مواجهه كارگر با صداي كوبه اي و ضربه اي روکهاي اصلي اهدازه د ي حيطي: الف-روش کبکف ای م تکای قاصد آ اری ،هایيف ت دي و توبف هق ف ص تي ب -اهدازه د ي ویژه (صداي يك خاص یا اهداف ژوهش ) بع روش کبكف ت دي در اين روش كارگاه به نواحي شطرنجي با ابعاد يكسان تقسيم بندي شده و مركز هر ناحيه يك ايستگاه اندازهگیري ميباشد. كارگاههاي تا يكصد متر مربع را به نواحي با ابعاد 2متر ،كار گاههاي وسيعتر را به نواحي با ابعاد حداكثر 5متر و كارگاههاي بيش از يك هزار متر مربع مساحت را كه اغلب داراي منابع صوتي بزرگ هستند به نواحي با ابعاد 10متر تقسيم بندي ميشود. در مرحله بعد با توجه به سه محدوده از تراز فشار صوت ،با رنگ ،به صورت دستی یا به کمک نرم افزار ترسيم ميشود. محدوده هاي صوتي -1محدوده ايمن( ) SPL < 65 dBAبا رنگ سفيد يا سبز يا كد S - 2محدوده احتياط 65 SPL < 85dBAبا رنگ زرد يا كد C - 3محدوده خطر SPL ≥85dBAبا رنگ قرمز يا كد D ناحیه بندی ساده نقشه صوتي ( خطوط همتراز)Noise map اندازهگیري موضعي به منظور ارزيابي مواجهه كارگر مراحل کار: .1 .2 .3 .4 كسب اطالعات الزم از چگونگي مواجهه از نظر طول هر بار مواجهه با صدا، الگو و تناوب آن از جهت نوع صدا شامل پيوسته يا كوبهاي و ساير اطالعات محيطي مرتبط با كارگر. ً تعيین ايستگاه يا ايستگاههاي اندازهگیري :براي اين كار ترجيحا محل استقرار يا محلهاي توقف كارگر تعيین و به عنوان ايستگاه اندازهگیري ثبت ميشود و در همان ايستگاهها در منطقه شنوايي كارگر بدون مزاحمت براي كار وي بر اساس الگوي مناسب اندازهگیري صورت گیرد. تلفيق ترازهاي صوتي مواجهه با مدتهاي مواجهه بطوري كه بتوان با استفاده از تراز معادل TWA ،يا دز در خصوص مواجهه كارگر اظهار نظر نمود. مقايسه نتايج با حدود مجاز و جواب روشن به اين سوال كه :مواجهه كارگر در حد مجاز است يا بيش از حد مجاز. حاالت مواجهه افراد با صدا -1مواجهه كارگر با صداي ناش ي از يك منبع صوتي - 2مواجهه كارگر با صداي يكنواخت - 3مواجهه كارگر در مدت هاي معین با صداي متغیر با زمان یا نوبتی - 4مواجهه كارگر در مدتهاي نامعین با صداي متغیر با زمان - 5مواجهه كارگر با صداي كوبه اي و ضربه اي الگوهای اصلی مواجهه کارگر با صدا روشهای اندازه گیري موضعي بمنظور تعيین حدود مواجهه كارگر الف – كارگر در معرض صداي يك منبع صوتي است: -1اگر كارگر در اطراف يك منبع صوتي مشغول كار است و صداي زمينه يا صداي ناش ي از منابع ديگر تاثیري بر صداي منبع مورد نظر ندارد و تراز فشار صوت منبع در طول زمان يكنواخت بوده و موقعيت كارگر نیز ثابت باشد ،يك اندازهگیري در محل استقرار كارگر ميتواند بعنوان نماينده مواجهه وي باشد. در صورتي كه تراز فشار صوت منبع در طول زمان يكنواخت بوده ولي تراز فشار در اطراف آن متفاوت بوده و كارگر در اطراف آن در حركت باشد ،در اين صورت در چند نقطه اطراف دستگاه به فواصل يكسان از منبع ،تراز فشار صوت را اندازهگیري نموده و سپس با استفاده از فرمول تراز متوسط فشار صوت مقادير به يك عدد تبديل شود. -2اگر موقعيت كارگر ثابت ،ولي تراز فشار صوت منبع صوتي در طول شيفت تغيیر كند ،در اين صورت در محل استقرار كارگر تراز فشارصوت منبع صوتي در حاالت مختلف كار يا زمانهاي مختلف اندازهگیري شده و سپس نتايج با استفاده از فرمول تراز معادل به يك عدد تبديل شود. ب -كارگر با منابع صوتي متعدد مواجهه دارد: -1در صورتي كه كارگر در طول شيفت كاري با صداي يكنواخت مواجهه داشته باشد ،ميتوان در ايستگاه توقف يا در نقاط تردد وي سه بار اندازهگیري را تكرار و نتايج را با استفاده از فرمول تراز فشار صوت متوسط مواجهه كارگر را محاسبه و ثبت نمود .آنگاه براي محاسبه تراز معادل 8 ساعته يا دز صداي دريافتي با توجه به مدت زمان مواجهه مقادير را ارزيابي نمود .اظهار نظر نهايي گردد. با توجه به دز در يافتي يا تراز معادل انجام -2اگر كارگر با تراز هاي فشار صوت معین و متفاوت در زمانهاي مختلف (و مشخص) مواجهه داشته باشد ،براي هر مواجهه مقادير را اندازهگیري نموده و با استفاده از فرمول مربوطه تراز معادل براي وي محاسبه گردد .ارزيابي بر اساس تراز معادل يا دز دريافتي خواهد بود. -3اگر كارگر در يك يا چند ايستگاه در زمانهاي نامشخص با تراز هاي فشار صوت متغیر با زمان مواجهه داشته باشد تنها راه اندازهگیري قابل اعتماد ،دزيمتري صدا توسط دستگاه دزيمتر است. اندازهگیري طوالني مدت توسط دستگاهي كه توانايي انجام محاسبات در حالت Leqرا داشته باشد نیز ميتواند جايگزين اين روش گردد. -4برای کارگری که با صدای نوبتی مواجهه دارد بايد اندازه گيری صدا در حاالت مختلف دوره های مواجهه انجام گردد و پس از برآورد يا ثبت مدت زمان مواجهه با دوره های تکرار صدا ،می توان مقادير را به شاخص دز يا تراز معادل تبديل نمود و در اين مرحله به راحتی قابل مقايسه با مقادير مجاز می باشد. اندازهگیري مواجهه كارگر با صداي كوبه اي و ضربه اي در دذکهف تکاي اهدازهد ي و ارزيابي صداي ك بف اي روکهاي ه عي از ج لف ارشباط شکاز ر ار ص تا تعداد ضکبف ها ،تكار يررت ليكن در سالهاي اخ روش اهدازهد ي و ارزيابي اين ه ع صدا تا الی اتي کبيف تف صداي ي سهف اهجام يدکدد .ککط اسهفاده از اين روش اين است كف شکاز ر ار يك ص هبايد از 140 دس ي تل تي ت تاکد .تکاي اهدازهد ي صداي ك بف اي شکاز ر ار ص را در قياس c در حل اسهقکار كاردک اهدازهد ي ه ده و يش ان تف ص رتواي خهلف در ارشباط تا اسهاهدارد صدا رد ارزيابي کار داد .در ص رتي كف حل اسهقکار كاردک يا شکاز ر ار بع در ط ل کيفت تغي يه ايد ،يش ان از روکهاي ذكک کده بلي ص اسهفاده ه د. آنالیز فركانس صدا بطور كلي آنالیز فركانس براي مقاصد زير انجام ميگردد: مطالعه محيطي و مواجهه فردي با صدا براي تعيین ماهيت توزيع آن در فركانسها و ارزيابي آنبراي تعيین روشهاي كنترل فني. مطالعه صدا در محل توقف كارگر يا پست كاري وي براي تعيین توزيع تراز فشار صوت درفركانسها براي ارزيابي دقيق مواجهه و برآورد صدمات احتمالي براي برنامه ريزي پايش و كنترل مديريتي. آنالیز فركانس بمنظور تعيین مشخصات وسيله حفاظت فردي و میزان تاثیر آن .اين هدف يكي از ً فراگیرترين كاربردهاي آنالیز فركانس صدا در محيط كار است .طبعا نوع حفاظ شنوايي بايد منطبق بر چگونگي توزيع فركانسها باشد .تفصيل اين موضوع در انتهاي فصل هفتم کتاب آمده است. حدوده رکكا سها در تاهدهاي يك اكهاو ارزيابي نهايي صدا الف -ارزيابي حيطي در اين ارزيابي دا ف یدا ل و یداكث شکاز ر ار ص و حدوده هاي اي ن ،ایهياط و خطک تعي ن ي دکدد. ب -ارزيابي اجهف كاردک: تا ش جف تف ههايج اهدازه د ي ارزيابي تا ش جف تف شکاز ر ار ص و ز ان ج ع اجهف ،شکاز عادل 8ساکهف يا دز اهجام ي دکدد. گزارش نتايج ارزيابي يا بازرس ي ههايج تا ش جف تف خاطب و هدف ارزيابي ش يم ي دکدد