Transcript ประโยคที่ซับซ้อน ppt - STREE-KM

ประโยคซับซ้ อน
จัดทำโดย
เด็กหญิง วรรณวิภำ งิมขุนทด ชั้นมัธยมศึกษำปี ที่ ๓/๕ เลขที่ ๓๔
เสนอ
คุณครู ศิริมำ เจนจิตมัน่
ประโยคซับซ้ อน

ประโยค คือ ถ้อยคำที่มีเนื้อควำมสมบูรณ์ ประกอบด้วย ภำคประธำน
และภำคแสดง แบ่งเป็ น 3 ชนิด คือประโยคควำมเดียว ประโยครวม และ
ประโยคควำมซ้อน กำรสื่ อสำรในชีวิตประจำวันอำจใช้ประโยคหลำย
ชนิด หรื อขยำยควำมประโยคแต่ละชนิดเพื่อให้เกิดควำมชัดเจน
ประโยคที่มีกำรขยำยควำมนี้เรี ยกว่ำ ประโยคซับซ้อน
๑.ประโยคความเดียวที่ซับซ้ อน หมำยถึง ประโยคควำมเดียวที่มี
กลุ่มคำมำขยำยภำคประธำนหรื อภำคแสดง
๑.๑ประโยคความเดียวที่ซับซ้ อนในภาคประธาน คือ มีคำและกลุ่มคำ
ขยำยประธำนหรื อประธำนขึ้นต้นด้วยคำว่ำ “กำร”หรื อ “ควำม” ตำมด้วย
ส่ วนขยำยเช่น
 แม่ของเพื่อนของน้องฉันซื้ อบ้ำนหลังใหม่
ภำคประธำน: แม่ของเพื่อนของน้องฉัน
ภำคแสดง: ซื้อบ้ำนหลังใหม่
บทขยำยประธำน:ของเพื่อนของน้องฉัน
๑.๒ ประโยคความเดียวที่ซับซ้ อนในภาคประธาน คือ มีคำกริ ยำหลำย
คำหรื อมีคำกริ ยำเป็ นส่ วนขยำยอยูห่ ลำยแห่ง เช่น

นักเรี ยนวิ่งเล่นหกลื่นล้มก้นกระแทกที่บนั ได
ภำคประธำน : นักเรี ยน
ภำคแสดง : วิ่งเล่นลื่นหกล้มก้นกระแทกที่บนั ได
กลุ่มคำกริ ยำ : วิ่ง เล่น ลื่น หกล้ม ก้มกระแทก
๒.ประโยคความรวมที่ซับซ้ อน หมำยถึง ประโยคควำมรวมที่มี
ส่ วนย่อย เป็ นประโยคควำมรวมด้วยกัน หรื อส่ วนย่อยเป็ นประโยค
ควำมซ้อน
๒.๑ ประโยคความรวมที่ซับซ้ อนซึ่งมีส่วนย่ อยเป็ นประโยคความ
รวมด้ วยกัน หมำยถึง ประโยคที่มีควำมรวมอยูม่ ำกกว่ำ 2 ประโยค โดยมี
ประโยคใหญ่เป็ นประโยคควำมรวม และมีประโยคย่อยเป็ นประโยค
ควำมรวมเช่นเดียวกัน ข้อสำคัญ คือ ต้องสังเกตบทเชื่อมเป็ นหลัก
ตัวอย่ำงที่ ๑
พ่อและแม่ปลูกต้นไม้แต่ลูกและหลำนดูโทรทัศน์
ประโยคควำมเดียว : พ่อปลูกต้นไม้
ประโยคควำมรวม : พ่อและแม่ปลูกต้นไม้
บทเชื่อม : และ
ประโยคควำมเดียว : แม่ปลูกต้นไม้
บทเชื่อม : แต่
ประโยคควำมเดียว : ลูกดูโทรทัศน์
ประโยคควำมรวม : ลูกและหลำนดูโทรทัศน์ บทเชื่อม : และ
ประโยคควำมเดียว : หลำนดูโทรทัศน์
จะเห็นได้วำ่ ประโยคควำมรวมที่ซบั ซ้อนนี้แยกได้เป็ นประโยคสำมัญ ๔ ประโยค
เป็ น ๒ ประโยค โดยมีประโยคใหญ่เป็ นประโยคควำมรวมซับซ้อน
ตัวอย่ำงที่ ๒
เธอเป็ นคนซื่อสัตย์ ทั้งยังทำงำนบ้ำนดีอีกด้วย เพรำะฉะนั้นลูกและสำมีจึงมีควำมสุ ข
ประโยคควำมเดียว : เธอเป็ นคนซื่อสัตย์
ประโยคควำมรวม : เธอเป็ นคนซื่อสัตย์ท้ งั ยัง
ทั้งยัง...อีกด้วย
ทำงำนบ้ำนดีอีกด้วย ประโยคควำมเดียว : เธอทำงำนบ้ำนดี
บทเชื่อม : เพรำะฉะนั้น...จึง
ประโยคควำมเดียว : ลูกมีควำมสุ ข
ประโยคควำมรวม : ลูกและสำมีมีควำมสุ ข
บทเชื่อม : และ
ประโยคควำมเดียว : สำมีมีควำมสุ ข
๒.๒ ประโยคความรวมที่ซับซ้ อนซึ่งมีส่วนย่ อยเป็ นประโยคซ้ อน หมำยถึง
ประโยคซับซ้อนที่มีประโยคใหญ่เป็ นประโยครวมและมีส่วนย่อยเป็ นประโยค
ซ้อน เช่น
ตัวอย่ำงที่ ๑ เด็กๆชอบให้คุณตำเล่ำนิทำน แต่คุณยำยชอบให้เด็กๆอ่ำนหนังสื อ
ประโยคหลัก : เด็กๆชอบ
ประโยคควำมซ้อน : เด็กๆชอบให้คุณตำเล่ำนิทำน บทเชื่อม : ให้
ประโยคย่อย : คุณตำเล่ำนิทำน
บทเชื่อม : แต่
ประโยคหลัก : คุณยำยชอบ
ประโยคควำมซ้อน : คุณยำยชอบให้เด็กๆอ่ำนหนังสื อ บทเชื่อม : ให้
ประโยคหลัก : เด็กๆอ่ำนหนังสื อ
ตัวอย่ำงที่ ๒เขำแข่งขันวิ่ง ๑๐๐ เมตรได้รับรำงวัลชนะเลิศ ส่ วนเธอแข่งว่ำยน้ ำก็
ได้รับรำงวัลเหรี ยญทอง
ประโยคหลัก : เขำได้รับรำงวัลชนะเลิศ
ประโยคควำมซ้อน : เขำแข่งขันวิ่ง ๑๐๐ เมตร
ได้รับรำงวัลชนะเลิศ ประโยคย่อย : เขำแข่งขันวิง่ ๑๐๐ เมตร
บทเชื่อม : ส่ วน...ก็
ประโยคหลัก : เธอได้รับรำงวัลเหรี ยญทอง
ประโยคควำมซ้อน : เธอแข่งขันว่ำยน้ ำได้รับ
รำงวัลเหรี ยญทอง ประโยคย่อย : เธอแข่งขันว่ำยน้ ำ
๒.๓ ประโยคความรวมที่ซับซ้ อนซึ่งมีส่วนย่ อยเป็ นประโยคซับซ้ อน
หมำยถึง ประโยคควำมรวมซับซ้อนที่มีส่วนย่อยเป็ นประโยคควำมเดียวกับ
ประโยคควำมรวมบ้ำง ส่ วนย่อยเป็ นประโยคควำมเดียวกับประโยคควำมซ้อน
บ้ำง เช่น
๑) ส่ วนย่อยเป็ นประโยคควำมเดียวรวมกับประโยคควำมรวม
จ๋ ำไปชำยทะเลแต่พอ่ จะไปเชียงใหม่และแม่กจ็ ะไปด้วย
ประโยคควำมเดียว : จ๋ ำไปทะเล
บทเชื่อม : แต่
ประโยคควำมเดียว : พ่อจะไปเชียงใหม่
ประโยคควำมรวม : พ่อจะไปเชียงใหม่และแม่
บทเชื่อม : และ...ก็
ก็จะไปด้วย
ประโยคควำมเดียว : แม่จะไปเชียงใหม่ดว้ ย
๒)ส่ วนย่อยเป็ นประโยคควำมเดียวรวมกับประโยคควำมซ้อน
ที่สงั คีตศำลำมีดนตรี ในวันอำทิตย์ ดังนั้นเมื่อเขำมีเวลำว่ำงเขำมักพำลูกไปฟัง
ดนตรี
ประโยคควำมเดียว : ที่สังคีตศำลำมีดนตรี ในวันอำทิตย์
บทเชื่อม : ดังนั้น
ประโยคหลัก : เขำมักพำลูกไปฟังดนตรี
ประโยคควำมซ้อน : เมื่อเขำมีเวลำว่ำงเขำมักพำลูก
บทเชื่อม : เมื่อ
เขำไปฟังดนตรี
ประโยคย่อย : เขำมีเวลำว่ำง
๓.ประโยคความซ้ อนที่ซับซ้ อน หมำยถึง ประโยคควำมซ้อนที่มีประโยค
หลักหรื อประโยคย่อยซ้อนกัน
๓.๑ ประโยคหลักหรือประโยคย่ อยทีม่ ีคาหรือกลุ่มคามาขยาย
 ครู ทุกคนชอบนักเรี ยนที่ประพฤติตนตำมกฎระเบียบของโรงเรี ยน
ประโยคหลัก : ครู ทุกคนชอบนักเรี ยน
ประโยคย่อย : (นักเรี ยน) ประพฤติตนตำมกฎระเบียบของโรงเรี ยน
บทเชื่อม : ที่
บทขยำยประโยคย่อย : ของโรงเรี ยน
๓.๒ ประโยคความซ้ อนที่มีส่วนย่ อยเป็ นประโยคความรวม
เขำเห็นรถกำลังวิ่ง และเรื อกำลังแล่น
ประโยคหลัก : เขำเห็นรถ

ประโยคสำมัญ : รถกำลังวิ่ง
ประโยคย่อย : รถกำลังวิ่งและเรื อกำลังแล่น
บทเชื่อม : และ
(เป็ นประโยคควำมรวม) ประโยคสำมัญ : เรื อกำลังแล่น
๓.๓ประโยคความซ้ อนที่มีส่วนย่ อยเป็ นประโยคความซ้ อน

พ่อแม่ทำงำนหนักเพื่อให้ลูกมีอนำคตสดใส อันจะนำควำมปลำบปลื้มมำสู่
ครอบครัว
ประโยคหลัก : พ่อแม่ทำงำนหนัก
ประโยคควำมซ้อนที่ ๑ : พ่อแม่ทำงำนหนักเพื่อให้
บทเชื่อม : เพื่อให้
ลูกมีอนำคตสดใส ประโยคหลัก : ลูกมีอนำคตสดใส
ประโยคหลัก : ลูกมีอนำคตสดใส
ประโยคควำมซ้อนที่ ๒ : ลูกมีอนำคตสดใส
บทเชื่อม : อัน
อันจะนำควำมปลำบปลื้ม ประโยคหลัก : (ลูก)
มำสู่ครอบครัว จะนำควำมปลำบปลื้มมำสู่ครอบครัว
คาถาม

๑.ข้อใดคือลักษณะของประโยคซับซ้อน
ก.มีขอ้ ควำมบริ บูรณ์บรรจุอยูข่ อ้ ควำมเดียว
ข.มีประโยคควำมเดียวตั้งแต่ 2 ประโยครวมไว้ดว้ ยกัน
ค. มีประโยคควำมเดียว ควำมรวม ควำมซ้อนทำให้เป็ นประโยคได้
ด้วยกำรเพิ่มข้อควำมขยำย
ง.มีประโยคที่แสดงเงื่อนไขเป็ นประโยคหลัก
เฉลย ค.
๒.ข้อใดไม่ใช่ลกั ษณะของประโยคที่ซบั ซ้อนยิง่ ขึ้น
ก.ประโยคควำมเดียวที่ตวั ประธำนหรื อตัวแสดงของประโยคประกอบด้วยคำหรื อ
กลุ่มคำ
ข.ประโยคที่เป็ นประโยคควำมรวมที่ประกอบด้วยประโยคย่อยหลำยๆประโยค
ค.ประโยคที่ประกอบด้วยประโยคหลักและประโยคย่อยที่ซบั ซ้อน
ง.ประโยคสมบูรณ์ควำมที่ประกอบด้วย ภำคประธำนภำคเดียว ภำคแสดงภำคเดียว
๓.ข้อใดต่อไปนี้คือประโยคควำมรวมที่ซบั ซ้อน
ก. พ่อของเพื่อนพี่ฉนั ซื้ อรถคันใหม่
ข. ก่อนไปทำงำนพ่อของฉันจะดูโทรทัศน์ทุกเช้ำในห้องนัง่ เล่น
ค. ปู่ และย่ำทำอำหำรแต่ลูกและหลำนเล่นเกม
ง.พ่อแม่ทุกคนอยำกที่จะให้ลูกเป็ นเด็กดีไม่เกเร
เฉลย ๒.ง
๓.ค
ข้อ 4. ข้อใดเป็ นประโยคควำมเดียวที่ซบั ซ้อน
ก. สมเด็จพระญำณสังวร สมเด็จพระสังฆรำช บรรพชำเป็ นสมณเพศที่จงั หวัด
กำญจนบุรี
ก่อนอุปสมบทซ้ ำเป็ นธรรมยุตที่วดั บวรนิเวศวิหำร
ข. พระองค์ท่ำนทรงคุณวุฒิเปรี ยญธรรม ๙ ประโยค และทรงนิพนธ์เรื่ องทำงพุทธ
ศำสนำไว้มำก
ค. พระนิพนธ์ชุดแสงส่ องใจทรงแจกแก่พทุ ธศำสนิกชนทัว่ ไปเนื่องในวันประสูติ
เป็ นประจำทุกปี
ง. พระองค์เคยเป็ นพระอภิบำลของพระบำทสมเด็จพระเจ้ำอยูห่ วั รัชกำลปั จจุบนั
ในระหว่ำงทรงผนวชเป็ นพระภิกษุ ณ วัดบวรนิเวศ
เฉลย ค.
ข้อ 5. ข้อใดเป็ นประโยคควำมซ้อนที่ซบั ซ้อน
ก. พระยำตำกใช้เมืองจันทบุรีเป็ นฐำนสะสมไพร่ พลยุทโธปกรณ์และเสบียง
อำหำรได้พร้อมแล้วก็ยกทัพทำงเรื อมำเข้ำปำกน้ ำเจ้ำพระยำ
ข. กำรเดินทัพซึ่งมีกำลังพร้อมรบของพระยำตำกเป็ นไปโดยสะดวกและ
รวดเร็ วเพรำะพม่ำไม่มีกองเรื อในทะเลและกองทหำรตำมหัวเมืองรำยทำง
คอยขัดขวำง
ค. กองเรื อของพระยำตำกเคลื่อนจำกปำกน้ ำเจ้ำพระยำได้สูร้ บชนะนำยทอง
อินคนไทยซึ่งพม่ำตั้งให้เป็ นผูร้ ักษำเมืองธนบุรีภำยหลังกรุ งศรี อยุธยำแตก
ง. ถูกทั้งข้อ ข. และ ค.
เฉลย ง.
บรรณานุกรม
จิตต์นิภำ ศรี ไสย์และประนอม วิบูลย์พนั ธุ์.หลักภำษำและกำรใช้
ภำษำไทย. กรุ งเทพฯ: สำนักพิมพ์ บริ ษทั พัฒนำคุณภำพวิชำกำร (พว.)
จำกัด, ๒๕๕๗.
 http://kapukluk.com/test/moo3_view.php?id=2
 http://www.ebook.mtk.ac.th/main/forum_posts.asp?TID=470

ขอจบกำรนำเสนอเพียงเท่ำนี้
ขอบคุณค่ะ