Transcript obejrzyj ciekawą prezentację

Demokracja- ustrój polityczny, w którym źródło
władzy stanowi wola większości obywateli (sprawują
oni rządy bezpośrednio lub za pośrednictwem
przedstawicieli). Obecnie powszechną formą ustroju
demokratycznego jest demokracja parlamentarna.
Gwarantem istnienia demokracji parlamentarnej jest
konstytucja.
Początki demokracji
Na początku była agora. Agora był to rynek
na którym starożytni Ateńczycy zbierali się,
aby mówić o sprawach i problemach
demokratycznych państwa i podjąć decyzje
przez głosowanie Na tych zebraniach mogli
decydować praktycznie o wszystkim, np.
o zmienieniu obowiązujących praw,
o wygnaniu mieszkańca państwa ( każdego
nawet najbardziej szlachetnego ). Jednak nie
wszyscy mogli tak głosować, gdyż za dużo
było spraw i ludzi, a za mało czasu. Dlatego
powoływali urzędników, którzy w imieniu
wszystkich mieszkańców mieli podejmować
decyzje. Oprócz kobiet i niewolników takim
urzędnikiem mógł zostać każdy, gdyż
wybierano ich przez głosowanie. Tak
wyglądała pierwsza demokracja ateńska.
Początki demokracji w Polsce
Demokracja w Polsce została zapoczątkowana
w XV wieku, wraz z wykształceniem się
demokracji szlacheckiej - dzięki uzyskanym
przez szlachtę przywilejom. Triumf ustroju
demokracji szlacheckiej w naszym państwie
nastąpił w ostatnich latach panowania
Zygmunta Augusta i za panowania
pierwszych monarchów elekcyjnych.
Formalnie ustrój demokracji szlacheckiej
utrzymał się w Polsce do rozbiorów, od XVII
w. był wykorzystywany przez magnaterię do
realizacji jej planów politycznych i w istocie
przerodził się w oligarchię magnacką.
Rodzaje demokracji
Demokracja antyczna- zgromadzenie ogólne obywateli; Rada 500
(Parlament); urzędnicy (ustawodawczy); sędziowie.
Demokracja szlachetna (stanowa)- szlachta ma prawa polityczne.
Demokracja burżuzyjna- prawa nabywa osoba, która osiągnęła
pewien status majątkowy.
Demokracja ludowa (powszechna)- prawa mają osoby, które
skończyły 18 lat.
Rodzaje demokracji ze względu
na sposób podejmowania decyzji
Demokracja pośrednia to rodzaj demokracji, gdzie decyzje
podejmują przedstawiciele społeczeństwa wybrani w wyborach.
Model ten jest zastosowany w większości państw
demokratycznych
Demokracja bezpośrednia- system polityczny, w którym decyzje
podejmuje się przez głosowanie ludowe (plebiscyt, referendum),
w którym wziąć udział mogą wszyscy obywatele uprawnieni do
głosowania. W demokracji bezpośredniej, w porównaniu do
obecnej w większości państw zachodnich demokracji pośredniej,
obywatele mają większy i bezpośredni wpływ na podejmowane
decyzje.
Zasady państwa
demokratycznego
1.Zasada suwerenności narodu - źródłem władzy jest naród,
który jest uprawniony do decydowania i rozstrzygania w
sprawach najważniejszych dla państwa (sprawowanie władzy
pośredniej- wybierając parlament, prezydenta itp., bezpośredniejuczestnicząc w referendum lub korzystając z prawa weta i
inicjatywy ludowej). W warunkach demokracji możliwe jest
prawo do obywatelskiego nieposłuszeństwa.
2.Zasada pluralizmu - realizowana w płaszczyźnie politycznej,
społecznej, ideowej i ekonomicznej. Pluralizm polityczny polega
na tym, że w państwie możliwe jest istnienie wielu partii i innych
organizacji politycznych, które są niezależne od władz
państwowych ani od siebie wzajemnie. Mogą tworzyć programy i
strukturę organizacyjną, maja różną tożsamość ideową. Mogą też
swobodnie ze sobą rywalizować(w ramach prawa i ustalonych
reguł)o poparcie wyborców, dzięki któremu niektóre z nich będą
rządzić państwem, a inne będą tworzyć opozycję lub zabiegać o
wpływ na politykę państwa.
3.Zasada podziału władz - władza państwowa dzieli się na
ustawodawczą (odpowiedzialną za stanowienie prawa),
wykonawczą (mającą je realizować w praktyce) i sądowniczą
(rozstrzygająca spory na podstawie obowiązujących norm
prawnych).
4.Zasada państwa prawa - Państwo prawa istnieje wtedy, gdy
organizacja i działanie władzy publicznej oparte są na prawie.
Prawo określa wzajemne stosunki między władzami, władzą i
jednostkami jako podmiotami prawa i między jednostkami.
W takim państwie zagwarantowana jest równość obywateli.
Dozwolone jest wszystko, czego nie zabrania prawo. Prawa
jednych ograniczone są prawami drugich. Prawem związane jest
społeczeństwo i władza. Prawo stoi ponad władzą. Podstawą
rozstrzygania praw publicznych jest zasada większości.
5.Konstytucjonalizm i praworządność – Konstytucjonalizm
współcześnie rozumiany jest jako ustrój oparty na konstytucji, a
także jako określenie sprawowania władzy zgodnie z ustawą
zasadniczą. Jest on również związany z praworządnością, czyli
rządzeniem zgodnie z obowiązującym prawem.
6. Zasada przedstawicielstwa (reprezentacji) - władza
pośrednia, przedstawiciele są wybierani w cyklicznych, wolnych i
tajnych wyborach. Lud nie sprawuje swojej władzy bezpośrednio,
a wybiera do jej sprawowania swoich przedstawicieli przed nim
odpowiedzialnych.
7.Zasada ograniczonych rządów większości lub Rządy
większości z poszanowaniem praw mniejszości - rządy
większości z zastrzeżeniem, że żadna mniejszość nie może być
represjonowana. Początkowo dotyczyła głównie mniejszości
religijnych (Lord Acton, który nie mógł studiować w Wielkiej
Brytanii z powodu bycia katolikiem) i etniczne, dopiero później
polityczne.
Prawa człowieka w państwie
demokratycznym
Prawa obywatelskie i polityczne:
- Prawo do życia;
- Wolność od tortur;
- Wolność od niewoli, poddaństwa oraz pracy
przymusowej lub obowiązkowej;
- Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego;
- Prawo do sprawiedliwego procesu;
- Prawo do prywatności;
- Wolność myśli, sumienia, religii i przekonań;
- Wolność zrzeszania się;
- Prawo do własności;
Prawa gospodarcze, socjalne i kulturalne:
-Prawo do pracy;
- Prawa rodziny;
- Prawa do godnego poziomu życia;
- Prawo do zdrowia;
- Prawo do nauki;
- Prawa kulturalne;

Demokracja na świecie
W zależności od stopnia spełniania zasad, ze 112 państw
uchodzących formalnie w 2007 roku za demokratyczne:
- 28 kwalifikowało się do miana pełnych demokracji,
- 54 do demokracji ułomnych (w tym Polska na 18. miejscu,
wyższym w UE tylko od Bułgarii i Rumunii),
- 30 państw to systemy hybrydowe łączące cechy demokratyczne z
autorytarnymi.
Pozostałe 55 państw (ze 167 zbadanych) to reżimy autorytarne.