Polskie symbole narodowe
Download
Report
Transcript Polskie symbole narodowe
Polskie
symbole
narodowe
Symbole narodowe
•Godło
•Flaga
•Hymn
Godło
Godło państwowe to wizerunek
będący symbolem określonego
państwa, umieszczany na fladze
państwowej, pieczęciach
państwowych i monetach.
Godło – legendarny początek
Legenda o Lechu, który założył gród w
miejscu, gdzie „ na wysokich i wyniosłych
drzewach znalazł orle gniazdo ”, do dziś
pozostaje tylko legendą i do dzisiaj nie jest
wiadome dlaczego godłem państwa
polskiego stał się biały orzeł. Historycy
Polscy nie są do końca pewni, czy orzeł był
znakiem dynastii Piastów. Na pierwszych
bitych monetach króla Polski Bolesława
Chrobrego widnieje wprawdzie ptak, ale
nie da się jednoznacznie ustalić, czy jest to
orzeł, czy może paw.
Po raz pierwszy w naszej
historii rysunek ptaka
pojawił się na denarach
Bolesława Chrobrego. z
około 1000 roku.
Najstarsze przedstawienie
orła w postaci zbliżonej do
heraldycznej znajduje się
na brakteacie Kazimierza
Sprawiedliwego
(1198-1202).
Orzeł w koronie polskiej
po raz pierwszy pojawił
się podczas koronacji
Przemysława II w 1295 r.,
kiedy to stał się godłem
zjednoczonego Królestwa
Polskiego.
Orzeł z pieczęci
majestatycznej
Kazimierza Wielkiego
(1336).
Orzeł Władysława Jagiełły
(wg wawelskiego
grobowca króla).
Orzeł w herbie Królestwa
Polskiego (1815-1830).
Orzeł ze sztandaru z
czasu powstania
styczniowego (1863).
Orzeł legionowy
z okresu
I wojny światowej.
Herb Polski 1919-1927.
Herb Polski od 1927 roku.
Herb Polski po II
wojnie światowej.
Herb PRL - wzór z 1955.
Herb Polski ustanowiony
przez Rząd na Uchodźctwie
w 1956.
Herb Polski wg wzoru
z 1990 roku.
Flaga
Pierwotnie polską barwą narodową był
karmazyn uważany za najszlachetniejszy z
kolorów. Wykorzystywany był on jako symbol
dostojeństwa i bogactwa. Z uwagi na cenę
barwnika potrzebnego do uzyskania tego
koloru mało kto mógł sobie na niego pozwolić
dlatego też był on wykorzystywany jedynie
przez najbogatszą szlachtę i dostojników
państwowych.
Flaga Polski z
kolorem
karmazynowym.
Aktualna flaga Polski.
Barwy biała i czerwona zostały
uznane za narodowe po raz
pierwszy 3 maja 1792.
Podczas obchodów pierwszej
rocznicy uchwalenia Ustawy
Rządowej damy wystąpiły
wówczas w białych sukniach
przepasanych czerwoną wstęgą,
a panowie nałożyli na siebie
szarfy biało-czerwone.
Nawiązano tą manifestacją do
heraldyki Królestwa Polskiego
– Białego Orła na czerwonej
tarczy herbowej.
Po raz pierwszy polskie barwy
zostały skodyfikowane uchwałą
Sejmu Królestwa Polskiego
z 7 lutego 1831.
Artykuł 1.
Kokardę Narodową stanowić będą
kolory herbu Królestwa Polskiego i
Wielkiego Księstwa Litewskiego, to
jest kolor biały z czerwonym.
Artykuł 2.
Wszyscy Polacy, a mianowicie
Wojsko Polskie te kolory nosić mają w
miejscu gdzie takowe oznaki dotąd
noszonymi były.
Po odzyskaniu niepodległości
barwy narodowe uchwalił sejm
odrodzonej Polski
1 sierpnia 1919.
W ustawie podano:
Za barwy Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się
kolor biały i czerwony w podłużnych pasach
równoległych, z których górny – biały, dolny zaś
– czerwony.
Konstytucja
Rzeczpospolitej
Polskiej z 1997 r. w
art. 28 określiła, że
barwami
Rzeczypospolitej
Polskiej są kolory
biały i czerwony.
Hymn
Hymn to uroczysty i podniosły utwór pochwalny,
pierwotnie sławiący bóstwo, później także bohaterskie
czyny, wielkie idee, otoczone powszechnym
szacunkiem wartości i instytucje.
Źródłem europejskiej tradycji były antyczne hymny
greckie. W średniowieczu rozwinął się hymn
kościelny, związany z tradycją i liturgią chrześcijańską.
Hymn państwowy to tradycyjna pieśń patriotyczna,
będąca symbolem jedności i odrębności narodowej.
Pierwszym polskim hymnem była pieśń
„ Gaude Mater Polonia ” ( Raduj się, Matko
Polsko), napisana w połowie XIII stulecia
przez Wincentego z Kielc ku czci św.
Stanisława Szczepanowskiego.
Cały hymn liczy 11 zwrotek, w których
opowiedziane jest męczeństwo Świętego oraz
cuda jakie miały miejsce za jego przyczyną.
Gaude, Mater Polonia
Gaude, Mater Polonia,
Prole fecunda nobili,
Summi Regis magnalia
Laude frequenta vigili.
Cuius benigna gratia
Stanislai Pontificis
Passionis insignia
Signis fulgent mirificis
Tyranni truculentiam
Qui dum constanter arguit
Martyrii victoriam.
Najstarszą zachowaną pieśnią w języku polskim,
która w średniowieczu pełniła rolę hymnu
narodowego jest Bogurodzica. Była ona śpiewana w
czasie koronacji Jagiełły w 1386, przed bitwą pod
Grunwaldem w 1410 i pod Nakłem w 1431, oraz pod
Warną w 1444.
Dokładny czas jej powstania nie jest znany.
Pochodzenie Bogurodzicy stanowi zawiły problem,
którym zajmowali się wybitni badacze kultury i
języka. Legenda literacka głosi, że jej autorem był św.
Wojciech, zamordowany w czasie chrystianizacji Prus.
Na ogół jednak językoznawcy na podstawie analizy
tekstu ustalają czas powstania na pierwszą połowę
XIII wieku.
Bogurodzica
Bogurodzica, dziewica, Bogiem
sławiena Maryja!
Twego syna, Gospodzina, matko
zwolena Maryja,
Zyszczy nam, spuści nam.
Kiryjelejzon.
Twego dziela krzciciela, Bożyce,
Usłysz głosy, napełń myśli
człowiecze.
Słysz modlitwę, jąż nosimy,
A dać raczy, jegoż prosimy,
A na świecie zbożny pobyt,
Po żywocie rajski przebyt.
Kiryjelejzon
Kolejną słynną pieśnią był „
Hymn Szkoły Rycerskiej ”
Ignacego Krasickiego z XVIII
wieku znany także od
pierwszych słów jako „ Święta
miłości kochanej ojczyzny ”.
Pisany po gorzkich
doświadczeniach konfederacji
barskiej i I rozbioru, wiąże po
raz pierwszy "świętą miłość"
ojczyzny z ofiarą i
cierpieniem.
Hymn do miłości ojczyzny
Święta miłości kochanej ojczyzny,
Czują cię tylko umysły poczciwe!
Dla ciebie zjadle smakują trucizny,
Dla ciebie więzy, pęta niezelżywe.
Kształcisz kalectwo przez chwalebne blizny,
Gnieździsz w umyśle rozkoszy prawdziwe,
Byle cię można wspomóc, byle wspierać,
Nie żal żyć w nędzy, nie żal i umierać.
„Pieśń Legionów Polskich
we Włoszech”.
Gdy w 1797 roku w Lombardii powstały
Legiony Polskie, żołnierze skarżyli się
jednak na brak odpowiedniej pieśni
bojowej . Tak było do połowy 1797 roku.
Wtedy to do głównej kwatery legionowej
przybył Józef Wybicki, poeta, publicysta i
gorący patriota. Ujrzawszy w odległej
włoskiej krainie polskie wojsko, w
narodowych mundurach i pod rodzimymi
sztandarami, wzruszony napisał „Pieśń
Legionów Polskich we Włoszech”. Jako
podkład muzyczny zaproponował
popularną w Polsce anonimową melodię
przypominającą mazurka.
Po raz pierwszy została odśpiewana
dla uświetnienia uroczystości
pożegnania odchodzących z miasta
legionistów. Tekst ogłoszono w
Mantui w lutym 1799 r. w gazetce
pisanej "Dekada Legionowa".
Swoją karierę - od okolicznościowej
piosenki żołnierskiej do hymnu
narodowego - zawdzięcza Mazurek
Dąbrowskiego przede wszystkim
zawartej w celnej formule
wstępnego dwuwiersza myśli o
trwaniu narodu mimo utraty bytu
państwowego. Myśl ta stała się
fundamentem świadomości
narodowej czasu niewoli.
Mazurek Dąbrowskiego współzawodniczył w
kilkoma innymi pieśniami pretendującymi do
miana hymnu narodowego.
Po 1863 z "Boże, coś Polskę" Antoniego
Felińskiego z "Rotą" Marii Konopnickiej
napisaną w 1908. Muzykę do „Roty” napisał
Feliks Nowowiejski w 1910 r. Utwór powstał na
wskutek strajku antygermanizacyjnego we
Wrześni (1901-1902).
Wykonano ją 15.III 1910r, w uroczystość
odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego
Krakowie. Przed I wojną światową była
hymnem narodowym.
"Boże, coś Polskę"
"Boże, coś Polskę"
Antoniego Felińskiego,
śpiewana bardzo chętnie
zwłaszcza w latach 186062, a także w okresie stanu
wojennego ze
zmienionymi słowami „
(...) Ojczyznę wolną racz
nam wrócić Panie”
Symbole narodowe - ROTA
Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród.
Nie damy pogrześć mowy,
Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep piastowy.
Nie damy, by nas gnębił wróg.
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg!
Do krwi ostatniej kropli z żył
Bronić będziemy ducha,
Aż się rozpadnie w proch i pył
Krzyżacka zawierucha.
Twierdzą nam będzie każdy próg.
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg!
Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz,
Ni dzieci nam germanił,
Orężny wstanie hufiec nasz,
Duch będzie nam hetmanił.
Pójdziem, gdy zabrzmi złoty róg.
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg!
Autor: Maria Konopnicka
Po odzyskaniu niepodległości odżyła sprawa hymnu państwowego. W
1921 r przy MWRiOP powołano komisję, która odnalazła w Muzeum
Wojska Polskiego pozytywkę z czasów Księstwa Warszawskiego, tam
zanotowaną melodię Jeszcze Polska uznano za pierwowzór. Po dojściu do
władzy w 1926 r. eks-legionistów, uważających się za spadkobierców idei i
czynów żołnierzy generała J.H. Dąbrowskiego, "Mazurek Dąbrowskiego"
został zatwierdzony jako hymn państwowy 26 lutego 1927.
Po II Wojnie Światowej "Mazurek
Dąbrowskiego" uznano ponownie,
ale już urzędowo jako hymn
państwowy w 1948 r.
Obowiązujący tekst hymnu i jego
zapis nutowy zawiera Ustawa
Sejmowa z 31 stycznia 1980 r.
Również po odzyskaniu
niepodległości w 1989 r. w
konstytucji z 1997 r. potwierdzono,
że hymnem narodowym Polski jest
„Mazurek Dąbrowskiego”.
Tekst „Mazurka” ogłoszono po raz pierwszy w Mantui w lutym 1799 r. w gazetce: "Dekada
Legionowa". Tekst pierwotny nie doczekał się współcześnie druku; oba autografy - z
archiwów Wybickiego i legionowego - zaginęły podczas II Wojny Światowej. Tekst znany z
autografu Wybickiego różni się od obecnie przyjętego ("Jeszcze Polska nie zginęła") drobnymi
zmianami i dodatkowymi zwrotkami: czwarta - o "Niemcu, Moskalu", i ostatnia, szósta - o
"Kościuszce", a także odwrotną kolejnością zwrotek drugiej i trzeciej oraz stylistyczne
wygładzenie tekstu Pieśni legionów polskich, które charakteryzuje zastąpienie rymu nie
umarła: wydarła i przez nie zginęła: wzięła.
Aktualna treść
Tekst według pisowni rękopisu
Wybickiego
Jeszcze Polska nie umarła,
kiedy my żyjemy.
Co nam obca moc wydarła,
szablą odbijemy.
Marsz, marsz, Dąbrowski
do Polski z ziemi włoski
za Twoim przewodem
złączem się z narodem.
Jak Czarnecki do Poznania
wracał się przez morze
dla ojczyzny ratowania
po szwedzkim rozbiorze.
Marsz, marsz, Dąbrowski...
Jeszcze Polska nie zginęła,
Kiedy my żyjemy.
Co nam obca przemoc wzięła,
Szablą odbierzemy.
Marsz, marsz Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.
Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,
Będziem Polakami.
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.
Polskie symbole narodowe wyrażają
miłość Polaków do ojczyzny
i dążenie do jedności narodu.
Są znamionami tożsamości, honoru,
dumy i godności Polaków.
To one zapewniają nam godne miejsce
wśród innych narodów i państw.
Dziękuję za uwagę.
Magdalena Suprun