Transcript Điều trị chứng tiểu không kiểm soát

JANE SHIELDS
RN, RM
Giới thiệu
Trong thời gian 30 phút tới, chúng ta sẽ tìm hiểu hai
loại tiểu không kiểm soát thường gặp ở phụ nữ,
những công cụ hỗ trợ chẩn đoán và điều trị sẵn có.
Chúng ta cũng sẽ tìm hiểu ngắn gọn chứng tiểu
không kiểm soát và phụ nữ mãn kinh.
Các loại tiểu không kiểm soát
1. Tiểu không kiểm soát khi gắng sức – són tiểu xảy ra
do sự gia tăng áp lực ổ bụng khi ho, hắt hơi, cười lớn,
chạy hoặc nhấc một vật nặng. Phổ biến nhất ở phụ nữ
trong độ tuổi từ 40 – 50.
2. Tiểu gấp – hay “bàng quang phản ứng quá mức,” tiểu
không tự chủ liên quan đến cảm giác rất muốn đi tiểu.
Do sự co thắt các cơ bàng quang trong khi đúng ra các
thớ cơ này phải được dãn nghỉ. Bàng quang luôn bị
kích thích không rõ nguyên nhân hoặc là hậu quả của
sự viêm nhiễm.
3. Tiểu không kiểm soát hỗn hợp – kết hợp cả hai loại
trên
Chẩn đoán
Đòi hỏi phải đánh giá người phụ nữ thật đầy đủ.
 Tiền sử sản khoa và phụ khoa, các bệnh nội khoa.
Những chi tiết liên quan đến hiện tượng rỉ nước tiểu.
 Khám thực thể, bao gồm cả khám sàn chậu.
 Cấy nước tiểu
 Đo lường thể tích nước tiểu tồn đọng sau mỗi lần đi
tiểu - qua chụp cắt lớp bàng quang hay đặt ống thông
tiểu
 Theo dõi lượng nước tiểu mỗi ngày – ghi nhận thể
tích và tầng suất lượng nước vào và nước bài tiết
trong một đến bảy ngày
 Các nghiên cứu niệu động học
Nghiên cứu niệu động học
 Là một khảo sát xác định bàng quang hoạt động như thế nào.
 Bơm đầy dịch vào bàng quang qua một ống thông, và một
thiết bị đo áp lực, nối với một máy tính sẽ diễn giải  Khả năng bàng quang làm trống một cách hiệu quả
 Niệu đạo hoạt động tốt như thế nào
 Sức chứa và độ nhạy của bàng quang
 Cơ chế và nguyên nhân gây tiểu không kiểm soát
 Dùng một ống thông nhỏ đưa vào trực tràng để đo sự
thay đổi áp lực trong ổ bụng và giúp nhận biết liệu có
việc rỉ nước tiểu xảy ra khi có sự thay đổi về áp lực
trong ổ bụng không, chẳng hạn khi hắt hơi.
Điều trị tiểu không kiểm soát khi gắng sức
Mục đích của việc điều trị tiểu không kiểm soát khi
gắng sức là cải thiện sự hỗ trợ các cơ quanh vùng
bàng quang và niệu đạo
1. Điều trị bảo tồn
 Tránh những chất kích thích bàng quang như cà phê,
thức uống có gaz
 Tránh để táo bón hoặc gắng sức khi tiêu, tiểu
 Giảm cân, điều trị chứng ho mãn tính
 Tránh khuân vác nặng
 Chương trình tập sàn chậu riêng cho mỗi người.
Điều trị tiểu không kiểm soát khi gắng sức
2. Điều trị nội
 Điều trị nhiễm trùng đường
tiết niệu
 Vòng âm đạo - làm bằng
silicone đàn hồi được đưa
vào trong âm đạo nhằm ép
niệu đạo vào thành xương
mu, hỗ trợ và xiết chặt niệu
đạo, ngăn chặn việc rỉ nước
tiểu khi có gia tăng áp lực ổ
bụng đột ngột.
Điều trị bằng phẫu thuật chứng tiểu không kiểm soát do
gắng sức
 Đưa ra tỉ lệ điều trị cao nhất.
 Không khuyến cáo áp dụng cho phụ nữ đến khi họ có đủ con
 Phương pháp treo giữa niệu đạo – Dải băng âm đạo
không áp lực (TVT) là
 “Tiêu chuẩn vàng” cho phẫu thuật điều trị chứng tiểu không
kiểm soát do gắng sức
 Một quy trình mới với kết quả lâu dài và hiệu quả vẫn đang
được kiểm chứng
 Tỷ lệ thành công 85 – 95%
 Một miếng lưới tổng hợp được đưa vào xuyên qua 3 vết rạch
nhỏ - hai phía trên xương mu và một bên trong âm đạo (gần
sau xương mu) hoặc hai vết rạch nhỏ ở vùng bẹn và một
trong âm đạo (gần lỗ bịt).
Điều trị bằng phẫu thuật (tt)
 Tác dụng của băng treo là “khép chặt” niệu đạo
ngăn dòng nước tiểu chảy ra ngoài khi bụng bị
tăng áp lực do ho hoặc hắt hơi.
 Có vài tác dụng phụ
 Thủ thuật được thực hiện đơn giản dưới gây tê
tủy sống hoặc gây mê toàn thân như là thủ thuật
một ngày, với thời gian hồi phục ngắn.
 Tại Úc, số phụ nữ áp dụng kỹ thuật này đã tăng lên
gấp đôi trong 5 năm qua.
Lưới giống dãy băng cho thủ
thuật TVT
Vị trí đưa dãy băng vào
Điều trị
Mục đích điều trị nhằm giảm sự co thắt cơ bức niệu và
cải thiện dung tích bàng quang
Xử trí bảo tồn
 Đi tiểu lần 2 (sau lần đầu 15-20 phút) để làm trống
bàng quang
 Giảm cân
 Thực hiện các bài tập sàn chậu
 Hạn chế cà phê và thức uống có gaz
 Uống ít nước vào buổi chiều để tránh đi tiểu vào ban
đêm
 Lặp lại các bài tập bàng quang
 Sử dụng các sản phẩm thấm hút
Chương trình tập bàng quang
Tập bàng quang nhằm mục đích:
 Tăng khoảng thời gian giữa những lần đi tiểu và
lượng nước tiểu bàng quang có thể chứa
 Thay đổi thói quen bài tiết.
 Từ từ tăng khoảng thời gian giữa hai lần đi tiểu,
sức chứa của bàng quang sẽ tăng lên, và theo thời
gian, cảm giác tiểu gấp và rỉ nước tiểu sẽ giảm bớt.
 Việc tập bàng quang thành công có thể mất vài
tuần hoặc vài tháng
Điều trị nội/Điều trị bằng thuốc
Nhóm thuốc được sử dụng rộng rãi nhất là
“anticholinergics”
Việc điều trị bằng thuốc thường phổ biến.
Hiệu quả bằng cách gia tăng sức chứa của bàng quang và
giảm tiểu gấp
Các loại thuốc thông dụng được chọn lựa là Oxybutynin và
Solfinacin.
Oxybutynin –
 Có tác động chống co thắt bàng quang. Có hiệu quả kinh tế và
đa dạng - như thuốc viên, viên tác dụng châm, miếng dán
hoặc nhũ tương.
 Tác dụng phụ như khô miệng, mờ mắt, táo bón. Khô miệng và
táo bón thường khiến người phụ nữ uống nước nhiều hơn
và vì thế làm nặng hơn việc tiểu không kiểm soát
Điều trị nội/Điều trị bằng thuốc
Solifenacin.
• Tác động chống co thắt trên bàng quang, nhưng
hoạt động của thuốc chuyên biệt lên các sợi cơ
của bàng quang.
• Vì thế, thuốc ít tác dụng phụ hơn so với các loại
thuốc khác và vì vậy dễ sử dụng hơn.
• Thuốc có dạng viên và đắt tiền hơn Oxybutynin
Điều trị nội (tt)
 Kích thích điện – được sử dụng cho hai loại tiểu
không kiểm soát. Có nhiều loại thiết bị được sử dụng
để:
 Kích thích sự co thắt các cơ vùng chậu và tăng trương
lực cơ
 Kích thích và điều hòa hoạt động của cơ bức niệu
 Kích thích trực tiếp dây thần kinh cùng
 Các thiết bị này thường được ứng dụng có sự tư vấn
của nhà vật lý trị liệu hay các chuyên gia về tiểu không
kiểm soát.
• Tiêm Botulinum Toxin (Botox) vào thành bàng
quang. Làm dãn cơ bức niệu và giảm tiểu gấp.
Hiệu quả của thuốc kéo dài từ 6 -10 tháng.
Tiểu không kiểm soát và mãn kinh
Chúng ta biết rằng –
 Chứng tiểu không kiểm soát gia tăng theo tuổi tác & sự
mãn kinh.
 Giảm hay thiếu estrogene có thể gây ra:
 Mỏng và teo các mô ở niệu đạo, bàng quang và âm đạo
 Kích thích và thiếu kiểm soát của bàng quang
 Nhiễm trùng đường tiết niệu tái phát
 Việc sử dụng estrogen tại chỗ hay sử dụng vòng nâng Petxe
có thể làm giảm những triệu chứng dẫn đến tiểu không
kiểm soát. Trong trường hợp này liệu pháp estrogen có thể
mang đến hiệu quả trong việc cải thiện các triệu chứng của
tiểu không kiểm soát.
Tuy nhiên,
Những thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên lớn, như là
thử nghiệm Women’s Health Initiative (2005) thấy
rằng việc sử dụng estrogen đường uống thật sự làm
nặng hơn việc tiểu không kiểm soát và tiểu gấp.
Do vậy, bằng chứng hiện tại không khuyến cáo điều trị
chứng tiểu không kiểm soát bằng estrogen đường
uống
Việc nghiên cứu về lĩnh vực này vẫn đang được thực
hiện.
Kết luận
 Tiếp cận từng bước là cần thiết trong việc kiểm soát
chứng tiểu không tự chủ .
 Chìa khóa để thành công là lên kế hoạch điều trị cụ thể
cho từng cá nhân trong đó phải kết hợp nhiều phương
thức khác nhau, gồm:
 Thay đổi cách sống
 Phương pháp hành vi
 Điều trị bằng thuốc
• Vấn đề phẫu thuật nên cân nhắc khi các điều trị không
xâm lấn khác thất bại
Cảm ơn