Transcript prezentacja
Otyłość Problem współczesnej młodzieży szkolnej czy choroba cywilizacyjna Cel projektu -Uświadomienie uczniom zależności między prawidłowym odżywianiem i aktywnością fizyczną a zdrowiem człowieka Dokonanie Pomiarów Wyniki zapisywaliśmy w takich oto tabelach: KAR TA PO M IAR U KLASA: ............................. LICZBA UCZNIÓW:................. DATA POMIARU:.................................. ROK URODZENIA:............................... D Z I E W C Z Ę TA Waga [kg] Wzrost [cm] CHŁOPCY BMI Waga [kg] Wzrost [cm] BMI Grupa badawcza: 454 uczniów w wieku od 5-16 lat w tym: 212 dziewcząt i 242 chłopców BMI (Body Mass Index) - Informuje, czy nasza waga jest prawidłowa. Wskaźnik określający stan organizmu (kondycja fizyczna i psychiczna) i podatność na różne schorzenia. Skala wskaźnika BMI dla dzieci i młodzieży DZIEWCZĘTA CHARAKTERYSTYKA WSKAŹNIKA CHŁOPCY < 16,4 Niedowaga <16,5 16,4 - 23 16,5 – 23,2 23,1 – 23,9 Waga prawidłowa Nadwaga >23,9 Otyłość >24,2 23,2 – 24,2 Wyniki przeprowadzonych badań Grupa wiekowa 5-8 lat grupa w iekow a 5 - 8 lat 35 40 35 28 30 25 20 15 10 5 7 3 3 5 2 1 0 niedow aga w aga praw idłow a nadw aga otyłość DZ CH 8% 5% 18% DZIEWCZĘTA 69% niedowaga waga prawidłowa nadwaga otyłość 11% 2% 7% CHŁOPCY 80% niedow aga 7 nadw aga 3 w aga praw idłow a 28 otyłość 2 10% 4% RAZEM 12% 74% niedow aga w aga praw idłow a nadw aga otyłość Grupa wiekowa 9-11 grupa w iekow a 9 - 11 lat 40 36 35 28 30 25 20 15 10 9 10 8 8 5 4 5 0 niedow aga w aga praw idłow a nadw aga otyłość DZ CH 8% 18% DZIEWCZĘTA 16% 58% niedowaga waga prawidłowa nadwaga otyłość 8% 17% CHŁOPCY 14% 61% niedow aga 9 nadw aga 8 w aga praw idłow a 28 otyłość 4 8% 18% RAZEM 15% 59% niedow aga w aga praw idłow a nadw aga otyłość Grupa wiekowa 12-14 grupa w iekow a 12 - 14 lat 60 53 50 39 40 30 20 10 7 10 7 8 10 9 0 niedow aga w aga praw idłow a nadw aga otyłość DZ CH 14% 11% DZIEWCZĘTA 15% 60% niedowaga waga prawidłowa nadwaga otyłość 13% CHŁOPCY 9% 10% 68% niedow aga 7 nadw aga 10 w aga praw idłow a 39 otyłość 9 13% 10% RAZEM 13% 64% niedow aga w aga praw idłow a nadw aga otyłość Grupa wiekowa 15-16 grupa w iekow a 15 - 16 lat 40 35 35 30 30 25 17 20 13 15 9 10 5 12 2 1 0 niedow aga w aga praw idłow a nadw aga otyłość DZ CH 3% DZIEWCZĘTA 29% 52% 16% niedowaga waga prawidłowa nadwaga otyłość 20% 2% 57% 21% niedow aga 2 CHŁOPCY w aga praw idłow a 30 nadw aga 9 otyłość 17 3% RAZEM 24% 55% 18% niedow aga w aga praw idłow a nadw aga otyłość Razem Razem 180 160 140 159 125 120 100 80 60 40 20 0 25 30 21 niedow aga w aga praw idłow a 23 nadw aga 32 21 otyłość DZ CH DZIEWCZĘTA 15% 12% 14% 59% niedow aga w aga praw idłow a nadw aga otyłość CHŁOPCY 9% 9% 10% 72% niedowaga 25 nadwaga 30 waga prawidłowa 125 otyłość 32 RAZEM 12% 11% 12% 65% niedowaga waga prawidłowa nadwaga otyłość Wnioski i spostrzeżenia: • mała aktywność fizyczna młodzieży w wieku 12-16 lat, zwłaszcza wśród dziewcząt • spędzanie wolnego czasu przed telewizorem, komputerem, ,,prowadzenie siedzącego” stylu życia • duża aktywność dzieci w wieku 5-11 lat w czasie przerw międzylekcyjnych, a także na zajęciach w-f Nie zapominajmy także o czynnikach kulturowych, które szczególnie przyczyniają się do wystąpienia otyłości u dzieci i młodzieży: • łatwo dostępny pokarm o wysokiej gęstości energetycznej, bogaty w tłuszcze zwierzęce i cukry proste (batoniki, chipsy, fast-foody, cukierki, ciastka) • zwyczaj spożywania w rodzinie obfitych, tłustych, słodkich posiłków • niska edukacja odnośnie prawidłowego żywienia oraz wszechobecna reklama promująca żywność tuczącą • jedzenie staje się coraz częściej formą spędzania wolnego czasu co w połączeniu z siedzącym trybem życia sprzyja tyciu • nagradzanie dzieci słodyczami Energia i organizm człowieka Zła żywność pośród nas, czyli czym młodzież „przegryza” stres Wartość odżywcza i energetyczna produktów spożywczych Czy wiecie, że: • 1g białka dostarcza 17kJ energii, czyli 4 kcal • 1g tłuszczu dostarcza 37kJ energii, czyli 9 kcal • 1g węglowodanów- 17kJ energii, czyli 4kcal A ciekawostką jest, że 1g alkoholu dostarcza 29kJ energii, czyli 7kcal. Są to jednak tzw. „puste kalorie” Masa: 49 g Białko: 3.0 g Wartości energetyczna: Węglowodany: 264kcal /1103kJ 28,2 g Sód: 0.06 g Błonnik: 0.6 g Tłuszcz: 15,4 g Masa: 47 g Wartość energetyczna: 212 kcal /893kJ Tłuszcz: 8,2 g Sód: 0.08 g Białko: 1,6 g Węglowodany: 32,8 g Błonnik: 0.6 g Masa:155g Wartość energetyczna: 777kcal/3247kJ Białko: 9,6 g Tłuszcz :45,8 g Błonnik: 6,5 g Węglowodany: 78,7 g Sód: 1,02g Masa: 80 g Wartość energetyczna: 360kcal/1504kJ Białko: 7 g Węglowodany: 41g Tłuszcz: 28 g Masa: 150 g Białko: 3,5 g Wartość energetyczna: Tłuszcz :32,9 g 534 kcal/1985kJ Węglowodany: 55,7 g Objętość: 0,5 l Wartość energetyczna: 875 kJ/210 kcal Węglowodany: 55 g • Kalorie (czyli dżule) to jednostki energii. • Bez energii nie byłoby możliwe wykonanie pracy przez człowieka, ani jego funkcjonowanie oraz procesy życiowe. Taką energię (wyrażaną w kaloriach) posiadają produkty spożywcze. 1 kcal ~ 4200J Spalanie kalorii podczas różnych aktywności fizycznych • Podczas biegu na dystansie 1km człowiek zużywa 4000J energii na 1 kg swojej masy ciała • • • • Wchodzenie po schodach - 957 kcal/h Schodzenie ze schodów - 310 kcal/h Spacer powolny - 200 kcal/h Aerobik - 530 kcal/h • Gra w siatkówkę - 600 kcal/h • Jazda na rowerze - 650 kcal/h • Czytanie na głos -105 kcal/h • Śpiewanie -122 kcal/h • Zmywanie naczyń -151 kcal/h • Sen - 68 kcal/h Ilość potrzebnych kalorii zależy od: - wieku - płci - stylu życia Dziewczęta mogą pochłonąć nawet 2100 kcal, a chłopcy 2550 kcal dziennie Ciekawostka ! • Osoba o masie 70 kg spacerując w czasie 1 minuty zużywa 3,5 kcal. Aby spalić energię dostarczoną po zjedzeniu: -1 jabłka musi ona spacerować- 14 min. -1 bułki - 34 min. -1 ciastka -100 min. Aby przyjąć tyle kalorii z pożytkiem dla organizmu, pamiętajmy aby pochodziły one z różnych produktów oraz prowadźmy aktywny tryb życia Piramida zdrowego żywienia 10 Przykazań Zdrowotnych 1. Codzienna aktywność fizyczna i odpowiednia dieta jest kluczem do zdrowia. Przede wszystkim strzeż się nadwagi i otyłości. 2. Podstawą prawidłowej diety jest różnorodność spożywanych produktów. Jedz 5 posiłków dziennie, w tym koniecznie śniadanie. Pamiętaj, że przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 4 godziny. 3. Znaczną część Twojej codziennej diety powinny stanowić warzywa. Codziennie jedz również owoce. 4. Pełnoziarniste produkty zbożowe ( np. chleb razowy czy pełnoziarnisty, grube kasze ) powinny być dla Ciebie głównym źródłem energii. 5. Codziennie, co najmniej dwa razy dziennie spożywaj mleko i jego przetwory: jogurty, kefiry czy sery. 6. Spożywaj mniej tłuszczów zwierzęcych, więcej roślinnych, szczególnie oleju rzepakowego i margaryn miękkich. 7. Spożywaj głównie mięso drobiowe, ryby oraz nasiona roślin strączkowych np. grochu, fasoli czy soi, ograniczaj spożycie tłustego mięsa czerwonego 8. W codziennej diecie ograniczaj spożycie cukru i soli 9. Dostarczaj organizmowi wystarczającą ilość płynów (głównie wody niegazowanej) - minimum 1,5 litra dziennie. 10. Unikaj używek. Talerz zdrowia dla młodzieży w wieku szkolnym Białko główny składnik budulcowy naszych tkanek Pamiętaj ! Bez białka nie ma ciałka! Węglowodany – materiał energetyczny Tłuszcze Z umiarem, czyli nie przetłuszczaj się ! Pięć razy dziennie warzywa i owoce, czyli zarzuć WITAMINĘ Pamiętaj ! Żeby życie miało smaczek raz jabłuszko raz buraczek! Składniki mineralne • Makroelementy - Wapń - Magnez - Potas • Mikroelementy - Miedź Cynk Żelazo Jod Woda Lista „zdrowych” przekąsek Produkty Śniadaniowe Kanapki – w różnych zestawach - Pieczywo (razowe,pszenne) - Wędliny chude, pieczone mięsa - Sery (żółte), twarogowe - Ryby np. pasta rybna - Jaja lub pasta jajeczna - Dodatek warzyw (np. sałata, kapusta pekińska, papryka, pomidor, ogórek, rzodkiewka) Produkty mleczne: - Sery i serki - Desery mleczne - Jogurty z dodatkiem musli Bułki i bułeczki, popularne drożdżówki: - Bez nadzienia - Z nadzieniem na słono (np. Mięsnym, pieczarkowym) - Z nadzieniem na słodko (np. Serowym, owocowym) Napoje Wody mineralne Soki: - Owocowe - Warzywne - Owocowo-warzywne Napoje mleczne: - Mleka smakowe - Jogurty owocowe Przekąski - Owoce świeże sezonowe np. jabłka, gruszki, śliwki, winogrona, banany, brzoskwinie, morele, nektarynki itp. - Owoce suszone – np. jabłka, banany, morele, śliwki, rodzynki (w małych opakowaniach) - Musy owocowe - Warzywa świeże np. marchewka, papryka, ogórek, rzodkiewka - Orzeszki, migdały, nasiona (np. słonecznika, dyni- w małych opakowaniach) - Batony i ciasteczka zbożowe (zawierające ziarna zbóż, płatki, orzechy, migdały, owoce) Aktywność fizyczna: Aktywność fizyczna to “jakikolwiek ruch ciała związany z kurczeniem się mięśni, który zwiększa wydatek energetyczny powyżej poziomu spoczynkowego”. • Pojęcie aktywności fizycznej obejmuje wysiłek podczas uprawiania sportu, zajęcia podejmowane w czasie wolnym, a także takie codzienne zajęcia, jak energiczne chodzenie, prace domowe oraz praca zawodowa związana z wysiłkiem fizycznym. • Aktywność fizyczna jest czynnikiem silnie wpływającym na zdrowie i jakość życia. • Poprawia stan naszego zdrowia i samopoczucie. Korzyści wynikające z aktywnego stylu życia: • Podczas wysiłku fizycznego w naszym organiźmie wytwarzane są endorfiny – neuroprzekaźniki (zwane „hormonem szczęścia”), które powodują doskonały nastrój • Zwiększa się ogólny przepływ krwi dostarczanej w odpowiedniej ilości do tkanek powodujący w nich wzrost metabolizmu • Zwiększa masę kości i stopień ich mineralizacji, zapobiegając w przyszłości osteoporozie • Powoduje zmiany biochemiczne i fizjologiczne – np. w wydzielaniu hormonów ( zmniejszenie wydzielania i stężenia we krwi insuliny obniża ryzyko zachorowania na cukrzycę) • Zapobiega przybieraniu na wadze, powoduje zmniejszenie tkanki tłuszczowej; przyspiesza przemianę materii, Aktywność fizyczna powoduje pozytywne zmiany czynnościowe w obrębie układu krążenia m.in.: • Zwiększenie wewnętrznej średnicy tętnic oraz naczyń krwionośnych, • Obniżenie stężenia cholesterolu, • Zmniejszenie ryzyka tworzenia się zakrzepów, • Zmniejszenie ciśnienia tętniczego • Obniżenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych np. zawału serca, miażdżycy, udaru mózgu • Poprawia samopoczucie, jakość snu, łagodzi stresy • Zmniejsza się ryzyko zachorowania na niektóre choroby nowotworowe Rodzaje ćwiczeń : ĆWICZENIA AEROBOWE – poprawiają pracę układu oddechowego i krwionośnego – wzmacniają mięsień sercowy – uelastyczniają arterie i żyły – obniżają poziom tłuszczu we krwi oraz całym organizmie Typowy okres ćwiczeń trwa od 20 do 60 minut PRZYKŁADY: spacerowanie, chodzenie po górach, jazda na rowerze, pływanie, jogging, tenis, koszykówka ĆWICZENIA OPOROWE (SIŁOWE) • zwiększają siłę i masę mięśni poprzez zmuszanie ich do większej niż zwykle pracy • zwiększają wytrzymałość kości • poprawiają metabolizm organizmu • poprawiają wygląd ciała • poprawiają wytrzymałość ścięgien i więzadeł • redukują ilość tkanki tłuszczowej • obniżają poziom cholesterolu • poprawiają tolerancję glukozy i wrażliwość na insulinę PRZYKŁADY: pompki, brzuszki i przysiady ĆWICZENIA IZOTONICZNE • w czasie ich wykonywania zachodzi wydłużanie i kurczenie się mięśni w obrębie aktywnej części ciała PRZYKŁADY: podciąganie , podnoszenie lekkich ciężarów, hantli ĆWICZENIA GIĘTKOŚCI • ćwiczenia rozciągające, czyli serie skoordynowanych ruchów, które mają na celu rozciągnięcie, rozluźnienie mięśni i tkanki łącznej. Poza wzrostem długości mięśni prowadza również do zwiększania zakresu ruchu w stawach. Mogą być wykonywane jako element różnych ćwiczeń rozciągających, albo w ramach większego programu ćwiczeniowego np. w jodze, tańcu, aerobiku „Ruch może zastąpić wszystkie lekarstwa, ale żadne lekarstwo nie jest w stanie zastąpić ruchu „ Tissot Nad przygotowaniem projektu pracowali: Huzar Eliza Łopąg Katarzyna Wazelin Jarosław Turek Krystian Wiązowka Agata Jachymczak Patrycja Kuźmicz Bogumił Kamiński Przemysław Kluziak Izabela Wawrzyniak Joanna Chmiel Dominika Kaczorowska Anna Drożyński Piotr Denysiuk Elżbieta Flis Edyta Opiekun projektu: Tomaszewska Agnieszka Nauczyciele współpracujący: Matuła Katarzyna Czwaliński Roman Suszczyk Agnieszka Suchań Małgorzata Dziękujemy pani Iwonie Moniak za pomoc i wskazówki dotyczące prowadzenia pomiarów wzrostu i wagi wśród uczniów. Dziękujemy za uwagę!!!