Transcript دانلود
(J.A.) تجزیه و تحلیل شغل Definitions Step of J.A. Methods of J.A. Setting of Job Description (J.D.) and Job Specification (J.S.) J.A. of management and supervisory Which method of J.A. is better Applications of J.A. تعریف سازمان : یک سیستم اجتماعی است که در آن گروهـــی از افراد برای رسیدن به اهداف مشترک و از پیش تعیین شده آگــاهـانــه و بطور منظم مشارکت میکنند ،الزم بذکر است که سازمان زمانی تشکیل میشود که رسیدن به هدف از عهده یک نفر بر نمی آید . تعریف شغل : عبارتست از وظایف از پیش تعیین شده که توســـط واحـد ستادی منابع انسانی ارزیابی و سطح حقوق خاصی برای آن در نظر گرفته می شود . طراحی شغل : عبارتست از تعیین و در کنار هم قرار دادن وظایفی که بصورت یک واحــد کاری میتواند توسـط فــردی با مهارتـهای خاصی انجـــام گیرد و پاسخگوی بخشی از نیازهای سازمان باشد . شیوه های طراحی شغل : -1روش مهندسی صنایع : تحت عنوان روش مدیریت علمی ازآن یاد شده است . -2روش ارگونومیک ): (Ergonomic مسائل زیست شناسی و روان شناسی نیز در آن لحاظ شده است . -3روش سیستمی -4روش انگیزشی قابل انعطاف تعریف : J.A. )1به زبان ساده ”جمع آوری اطالعات الزم در مورد یک شغل“ J.A. )2فراینـــدی است کـه از طــریق آن ماهیت و ویـژگیهـای هریک از مشاغل در سازمان بررسی می شود و در مورد آنها اطالعات کافی جمع آوری و گزارش می شود . بـا J.A.معـلوم میشود کــه هـر شغــل چـه وظایفــی را شــامــل میشـود و برای احراز آن چـه مهـارتهایی و توانــایی الزم است . مراحل تجزیه و تحلیل شغل : -1بررسی کلی سازمان بمنظور مطابقت مشاغل با اهداف کلی سازمان -2تعیین اینکه اطالعات بدست آمده از J.A.چگونه استفاده خواهد شد -3انتخاب نمـونه هایی از مشاغـل بـرای مطالعـه و تجـزیه و تحلیل آن -4کسب اطالعات الزم با استفاده از روشهای مختلف -5تنظیم J.D. -6تنظیم J.S. -7طراحی شغل با استفاده از اطالعاتی که در شش مرحله قبل بدست آمده است -8ارزیابی طــراحی شغــل و انجـــام دادن اصالحات الزم در صـــورت نیــاز روشهای تجزیه و تحلیل شغل : )(Direct Observation -1روش مشاهده مستقیم ســاده ترین روش است و بیشتـر در مـورد مشــاغــل خیلی و تکراری قابل استفاده می باشد . )(Job Performance -2روش عملکردی مستقیما در شغل دخالت میکند و تجربه و اطالعات کسب میکند. )(Interview Method -3روش مصاحبه تحلیل گر با کسانی که در آن شغـل توانمند هستند ارتباط برقرار میکند و با روش مصاحبه باز یا بسته صورت میگیرد . )(Critical Incident -4روش وقایع حساس این روش بــا روش مصـــاحبه ای با هــم صـورت میگردد و از شاغلین یک شغــل خـواسته می شــود کـه وظایف مهم و وقــایع حساس شغلشان را ثبت کنند و ارائه دهند . -5روش پرسشنامه ای )(Questionnaire Method این نوع پرسشنامه جنبه رفتاری شغل را تجزیه و تحلیل مینماید و شامل 194سوال عینی وقضایی میباشد . هیچکدام از روشهای فوق بر دیگری ارجحیت ندارد . تجزیه و تحلیل مشاغل مدیریتی و سرپرستی تجــزیه و تحلیل مشاغـل مدیریتی و سرپرستی بــر خالف مشاغل اجرایی از دشواریهای خاصی برخوردار است و دلیل آن عبارتست از : -1مدیران تمایل به تنظیم محتوای شغـــل و شیــــوه مدیریت خــود ندارند -2بررسـی عملکــرد و وظایف مــدیر در طــول یک هفته یا روز کاری سخت و در بعضی موارد غیر ممکن است بعلت دشواریهای ذکر شده تجزیه و تحلیل مشاغل مدیریتی در سطــحمدیران استراتژیک تقریبا غیر ممکن است ولـی در مـورد مدیــران رده پائین تر در روش وجود دارد که عبارتند از : -1پرسشنامه توصیف پست مدیریت ) (MPDQکه شامـل 197سوال میباشد و با نگرش رفتـــاری بمنظــور تـوصیف ،مقایسه ،طبقه بندی و ارزیابی شغل مدیران طراحی شده است . -2پرسشنامه توصیف پست سرپرستی ) (STDQکه 100نـــوع فعالیت سرپرست را در 7حوزه ی کار با زیــر دست ،سازمانـدهی کــار زیر دست ،برنــامه ریزی کــار ،حفــظ ضــوابط کیفیت و کارایی ،ایمنی و نظافت محل کار ،نگهداری ماشین آالت ،تنظیم و جمع آوری گزارشات مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد . تنظیم J.D. وظایف ،مسئولیتها و شرایط کلی کـار بطـور خالصــه درج میشـود بنابراین J.D.یعنی دریابیم کـــه متخصص شغل چــــه وظایفی را چگونه و در چــه شرایطی انجام دهـد و فـــرم استانـــداری بــــرای آن وجــود ندارد بلـکه هــر سازمان بر حسب نیاز و نوع ساختار سازمانی می تواند فرم خاصی را برای خود طراحی و به کار ببندد . تنظیم J.S. حداقل شرایطی شاغل باید دارا باشد تا بتواند با موفقیت از عهده آن شغل برآید .بنابراین قدم بعد از شرح شغل تعیین خصوصیات ،تجربیات و مهارتهایی است که متصدی شغل باید دارا باشد . رابطه J.D. & J.S. & J.A. J.S. J.D. تحصیالت تجربیـات تخصصها ابتکــــار -مهارتهـا عنوان شغل محـل شـغـل خالصه شغل وظایف شغل -شرایط شغـل J.A. کسب اطالعات الزم در مورد شغل کاربردهای تجزیه و تحلیل شغل : برنامه ریزی نیروی Man-Power Planning انسانی Industrial Relation روابط صنعتی Staffing گزینش /انتصاب Selection/Placement Wage & Salary Research Employment Regulation استخـدام تعیین حقـوق و دستمزد پژوهش و تحقیق مقررات استخدامی J.D. J.A. J.S.