Transcript Calvijn, Beeldenstorm, Opstand

Erasmus
Luther
Calvijn
Calvijn en de Reformatie
Alles wat kan afleiden van
persoonlijke
Bijbelstudie moet
worden uitgeban-nen:
muziek, kleurige
kleding en beelden
Als je vroom en sober leeft
dan ben je misschien
een uitverkorene die
naar de hemel gaat
Calvijn
(1509-1564)
Christenen
moeten de
staat de wet
voorschrijven
Gevolgen van het Calvinisme
1.
Beeldenstorm/
De Opstand
2. Contrareformatie
Concilie van Trent,
1545
De Opstand of Hoe de
Nederlandse
staat werd
geboren…
Hoe het begon…
Er was eens…. een machtige
keizer. Hij heette Karel de V en
hij leefde van 1500 tot 1558. Hij
regeerde over heel Spanje,
Duitsland, en Italië.
Omdat hij een afstammeling van
de Bourgondiërs was, vielen
ook de Nederlandse gewesten
onder zijn gezag.
Samen met zijn zoon en latere
troonopvolger Filips II wilde Karel V van de
Nederlandse gewesten een bestuurlijke
eenheid maken.
Dit noemen we:
centralisatiepolitiek
- Zelfde regels voor alle gewesten
- Efficiënte belastinginning
- Raad van State: edelen die
advies gaven
Dat leidde tot spanningen tussen
de Spaanse heer en de gewesten
Belang Spaanse
keizer: meer
belastingopbrengs
ten beter bestuur.
Macht adel
verkleinen en
meer geschoolde
juristen inzetten
Belang gewesten:
middeleeuwse
voorrechten niet
opgeven. Niet
teveel belasting
betalen.
Edelen wilden
inspraak en macht
houden
Toen Filips II zijn vader had opgevolgd, stelde hij in
1559 zijn halfzus Margaretha van Parma aan als
bestuurder (landvoogdes) van de Nederlanden
Maar
Margaretha
kreeg het
zwaar met de
Nederlanden
…
Want Karel V en Filips II waren
streng Rooms-Katholiek…
En in de Nederlanden was het
calvinisme enorm populair
geworden
Het Rooms-Katholieke
geloof is het enige wat
ik tolereer.
Alle hervormers in de
Nederlandse
gewesten moeten
worden gedood.
In de
Nederlanden
begon men
onder-tussen
steeds bozer te
worden op alle
ongewenst
bestuur-lijke
veranderingen en
de manier
waarop de
hervor-mers
werden
aangepakt….
Margaretha tolereerde de vele
hervormers en hagenprekers
eerst nog… tot de
Beeldenstorm van 1566…
Margaretha probeerde een opstand te
voorkomen maar werd teruggefloten door
Filips II
?
Ze werd vervangen door de
‘ijzeren’ hertog van Alva
Die opstand
sla ik wel
even neer….
Olé!
De aanpak van ijzeren Alva
• Raad van Beroerten: 1100
terechtstellingen, 60.000
vluchtelingen
• Graven van Egmond en Horne
onthoofd.
• Groot Spaans leger
• Tiende Penning: extra belasting
Gelukkig was daar de held: Willem van
Oranje!
De Opstand was
daardoor een
feit
Willem (1533-1584) was
een rebelse edelman
die in 1568 met een
leger van huurlingen
Alva probeerde te
verdrijven.
Willem van
Oranje en de
watergeuzen
brachten Alva
belangrijke slagen
toe
Inname van Den Briel, 1572…
Op één april verloor Alva zijn….
Maar Alva liet het er niet bij zitten. Steden, zoals Naarden, werden
uitgemoord. Haarlem, Leiden en Alkmaar werden belegerd, zonder
succes….
Alva kon niet winnen van de
Nederlandse opstandelingen en moest
opgeven….
Alva’s leger had
echter al
maanden geen
soldij meer
gehad en moe
als ze waren van
jaren vechten in
de koude
modder,
begonnen ze te
muiten.
In 1576
vermoordden ze
7000
Antwerpenaren.
Dat heet de
Grrrr…..!
Zo’n moordpartij was uitzonderlijk en de
Staten-Generaal besloten dat de muiters
aangepakt moesten worden.
Yes!
Dat besluit heet de
pacificatie van Gent
(1576) en was een
idee van Willem van
Oranje. Hij was blij,
want voor even waren
de Nederlanden een
eenheid….
Hoe het verder afloopt met
ontstaan van de Nederlandse staat,
lees je nu zelf onder het kopje
‘Ontstaan van noordelijke
Republiek’, blz. 129-130.
Opdracht
•
•
•
•
Vorm groepjes van 4
Iedereen heeft een nummer (1 t/m 4)
Pak een blad en een pen.
Nu tekent iedereen om de beurt een scene
uit het verhaal van de tot standkoming van de
Nederlanden, vanaf Karel V.
• Als je het niet meer weet, neemt de volgende
de scene over. Totdat je helemaal klaar bent.
• Let op dat alle belangrijke begrippen,
gebeurtenissen en personages erin
voorkomen!