Transcript Slayt 1 - bewise

Evrenin genişliyor oluşu onun bir başlangıcının olduğu gerçeğini de su yüzüne
çıkarıyor. Bu başlangıç için ortada duran en geçerli kuram da “büyük patlama”.
Bu kurama göre evren, 13,7 milyar yıl önce bu patlamayla ortaya çıktı.
LEMAITRE’IN ÇÖZÜMÜ
Kusursuz modeli bulduğuna inanıyordu:
Tanrı’nın “birinci atom” olarak yarattığı ve
bir meşe palamutundan bir meşe ağacının
büyüdüğü gibi büyüyüp genişlemeye
devam eden ve dönemin bilimsel dahisi
Einstein’ın matematiğini sadakatle
izleyen bir evren modeli. Böylece Big
Bang teorisi ortaya kondu.
Edwin Hubble, iki yıl sonra Lemaitre’nin
kuramını destekleyen gözlemlerde bulundu.
Uzaktaki gökadaların bizden uzaklaşma hızı,
bizden uzaklığıyla orantılıydı.
Hubble, evrenin genişlediğini
Doppler etkisini kullanarak
keşfetti
Büyük Patlama ve Evrenin Genişlemesi
Büyük Patlama ve Evrenin Genişlemesi
Genişleyen evrenimizle ilgili 6 "sık sorulan soru" aşağıdadır:
1) Evrenin Merkezi Neresidir?
Evrenin merkezi yoktur, çünkü
evrenin kenarı yoktur. Sınırlı bir
evrende uzay kavislidir; öyle ki,
düz bir çizgi boyunca
milyarlarca ışıkyılı
ilerleyebilseydiniz sonunda
başladığınız noktaya geri
dönecektiniz. Evrenimizin
sonsuz olması da mümkün. Her
iki durumda da, gökada grupları
evreni tamamen doldurur ve her
yönde birbirlerinden
uzaklaşarak evreni genişletir
2) Büyük Patlama Evrenin Neresinde Meydana Gelmiştir?
Büyük Patlamanın boş
uzayda meydana gelen bir
patlama olduğu ve
patlamanın boş uzayda
yayıldığı yönünde yaygın bir
kabul var. Bu yanlış bir
kabuldür. Büyük Patlamanın
belli bir yeri yoktur. Evren
Büyük Patlama ile
oluşmuştur.
3) Dünya da Evrenle Birlikte Genişlemekte midir?
Ne Dünya, ne güneş sistemi, ne de Samanyolu genişlememektedir. Bu
nesneler kütleçekimi etkisinin altında oluşmuş ve birbirlerinden
uzaklaşmayı bırakmışlardır. Kütleçekimi, gökadaları da gruplar ve
kümeler halinde bir arada tutmaktadır. Asıl olarak, evrende birbirinden
uzaklaşanlar gökada grupları ve kümeleridir.
4) Evrenin Dışında Ne Var?
Uzay, Büyük Patlama'da yaratılmıştır. Evrenimizin bir
kenarı veya sınırı yoktur; yani evrenimizin "dışı" diye bir
şey yoktur . Evrenimizin, sonsuz evrenlerin bir parçası
olması olasıdır (Bkz. Soru 5); ancak bu evrenlerin içinde
var olmak için ille de bir uzaya ihtiyaçları yoktur.
5) Büyük Patlama'dan Önce Ne Vardı?
Zaman, Büyük Patlama'da yaratılmıştır. Büyük Patlama'dan önce var olup
olmadığını bilmiyoruz. Bu nedenle bu soruyu cevaplamak zordur. Bazı
kuramlar, evrenin sürekli olarak yaratılan sonsuz evrenlerin ("çoklu evren"
olarak adlandırılır) bir parçası olduğu önermesinde bulunur.
6) Eğer Evren 14 Milyar Yaşındaysa, Gökadalar 13.7 Milyar Işıkyılından
Daha Uzağa Nasıl Gidebilmişlerdir?
Evrenimizin sonsuz büyüklükte olması ve Büyük Patlama'dan beri her
yerinin madde ile doldurulmuş olması olasıdır (Bkz. Soru 2). Ancak; ortada
evrenin ışık hızından daha hızlı genişlemesini engelleyen bir şey de yoktur.
Evrendeki herhangi bir yerel noktada hiçbir şey ışıktan daha hızlı hareket
edemese de, bu, evrenin tamamı için doğru değildir. Uzayın ne kadar hızlı
genişleyeceği konusunda herhangi bir sınır yoktur.
Henüz gezegenimizin düz mü, yuvarlak mı
olduğunun bilinmediği dönemde yaşadığımızı
düşünelim. Eğer bir gittiğiniz yere daha sonra
yeniden gittiğinizde ve bu yolculuğunuz her
seferinde öncekine göre daha uzun sürüyorsa
bundan nasıl bir sonuç çıkartırız?
Evrenbilimciler evrenin genişlemesini
anlatırken genelde şişmekte olan balon
örneğini verirler. Üzerine gökadalar çizilmiş
bir balon düşünelim. Balon şiştikçe tüm
gökadalar birbirinden uzaklaşır. Evrende
gözlenen de bu. Gökadalar, uzaklıklarına
orantılı olarak bizden uzaklaşırlar. Gökadalar,
büyük patlamanın ardından evrende ortaya
çıkan maddeyle oluştular. Ancak, büyük
patlamayı evrenin merkezinde patlayan dev
bir bomba gibi düşünmemek gerekiyor.
Çünkü evren zaten bu patlamayla oluştu. Yani
evrenin sınırlarıyla patlama sonucu
genişleyen “balonun” sınırları aynı.
http://www.turkcebilgi.com/hubble_sabiti/ansiklopedi#ansiklopedi
http://www.biltek.tubitak.gov.tr/haberler/fizik/s-489-17.pdf
http://www.uzelgi.com/index.php/2009/11/23/genisleyen-evren-vehubble-yasasi/
http://www.onlinefizik.com/content/view/843/161/
http://forum.donanimhaber.com/m_31470300/tm.htm
http://www.msxlabs.org/forum/uzay-bilimleri/80530-evreningenislemesi-ve-big-bang.html
http://buyukpatlama.blogcu.com/big-bang-teorisinin-temeldelilleri/1777501
http://www.batmans.org/int_hob/astronomy/ders/win_ders34.html

HAZIRLAYAN :
Aybüke Nur Şahan