Transcript Europees migratierecht in de Nederlandse praktijk

Nederland gidsland?
Nederlandse ervaringen en de
België-route
Colloquium ´Omgekeerde discriminatie
en het recht op gezinsleven´
Centrum voor gelijkheid van kansen en
voor racismebestrijding
Brussel 6 december 2011
onderwerpen
•
•
•
•
•
Definitie en relevantie
Nederlandse aanpak
België-route: fictie en feiten
Diversiteit in de EU
Nederlandse oplossing voor de EU
Definitie
Omgekeerde discriminatie:
• Eigen burgers minder gunstig behandelen
dan EU migranten (tot 2005)
• Eigen burgers minder rechten geven dan
gevestigde derdelanders op grond van
richtlijn 2003/86/EG (na 2005)
Oorzaak: wens gezinsmigratie beperken en
EU recht regel niet positie stilzittende
burgers (uitz. Chen/Zambrano/Dereci)
Relevantie
• Gezinsmigratie is groot deel totale migratie:
België en Nederland 40-50%
• Meerderheid van ‘sponsors’ zijn EU burgers, niet
derdelanders (zie Groenboek COM(2011)735)
• In Nederland 2003-2006: 80% visa voor
gezinshereniging met Nederlandse
staatsburgers als sponsors
• Nederlanders uit immigrantengroepen sterk
oververtegenwoordigd onder sponsors
• Morson/Jhanjan/Singh/Eind/Chen: niet toevallig
Probleem of deel oplossing
Twee concurrerende visies op
gezinshereniging:
• als instrument ter bevordering integratie
van immigranten (EEG recht sinds 1961)
• als probleem dat opgelost wordt door
belemmeren of verhinderen (uitstel) van
overkomst gezinsleden
Nederlandse aanpak I
• Vreemdelingencirculaire B10/5.3.1 ‘Discriminatie van
eigen onderdanen’:
“Het Hof van Justitie van de EG (arrest Morson &
Jhanjan 1982) heeft aanvaard dat Nederlanders die nooit
gebruik hebben gemaakt van het recht van vrij verkeer van
werknemers binnen de EU/EER, op het gebied van
gezinsherenigingsbeleid in eigen land mogen worden
achtergesteld bij gemeenschapsonderdanen in Nederland.”
[anders: arrest Morson en arrest Metock]
• 2005 Vr.circulaire B2/1.1: eerst; Ri 2003/86 wordt
toegepast op hereniging met Nederlanders; daarna:
“vergissing”; nu: ‘NL regels zijn conform Ri 2003/86’
Nederlandse aanpak II
• RvState 2006: Wet inburgering niet op Nederlanders
toepassen omdat EU migranten zijn vrijgesteld
• Na arrest Metock: inburgeringstest in buitenland niet
voor gezinsleden EU migranten
• Geen aandacht voor Metock punt 76-79: is verschil
behandeling te rechtvaardigen ex art.8 en art.14 EVRM?
• Na arrest Chakroun (120% inkomenseis strijdig met Ri
2003/86) wijziging Vreemdelingenbesluit: 100% voor
partners van derdelanders en van Nederlanders
[Nederlanders niet genoemd in KB]
• RvState: Ri 2003/86 geldt niet voor Nederlanders met
nationaliteit van een derde land
België-route
Onderzoek Regioplan (2009) erkenningen EU
verblijfsrecht gezinsleden in 2005-2008:
• 7000 verzoeken => 6000 erkenning (85%)
• IND: 15% “schijnrelaties” of “schijnverhuizing”?
• 6000: 16% NL (= 250/jaar); 84% EUburger
andere LS; 75% NLers is in NL geboren
• Verblijf elders in EU: 12% <6 mnd;
16% 6-12 mnd en 70% > een jaar
• 3% ex-asielzoekers
• Nederland-route? (Britten en Denen)
België-route niet uniek
• Zweden-route in Denemarken sinds 2001
(ook voor Denen van Turkse herkomst)
• Duitsland-route vanuit NL sinds 2004
• Kopenhagen-route vanuit Duitsland
(trouwen met weekend hotel; vrij verkeer
van diensten? Duitse rechtspraak: nee)
• Oorzaak: niet ‘liberale’ nationale recht in
doelland, maar t.o.v. EU recht restrictieve
nationale recht lidstaat van herkomst
Diversiteit in EU (2010/2011)
• rechters in Oostenrijk en Cyprus:
omgekeerde discriminatie gerechtvaardigd
• Italië: gelijke behandeling gezinsmigratie
Italianen als EU-migranten in wetgeving
• zo ook Bulgarije, Hongarije en Luxemburg
• België: afschaffen gelijke behandeling
• Spanje: Supreme Court vernietigt bepaling
in KB die omgekeerde discriminatie invoert
Nederlandse ‘oplossing’
• Position Paper minister Leers maart 2011: zelfde
regels voor toelating gezinsleden uit derde
landen in Ri 2004/38 als in 2003/86 = Geelhoed
AG in zaak Akrich 2003
‘Gidsland’ op dwaalspoor:
• Veronderstelt volledige harmonisering
gezinsherenigingsrecht van de lidstaten
• Ri 2003/86 gedeeltelijke harmonisering
• Hof in Metock: interne markt art. 3(1)(c) EG eist
gelijke regels verblijf unieburgers in alle lidstaten