Transcript reportage - VertrekNL

4e ja argan g nummer 16
|
www.vertreknl.nl
het magazine voor wonen, werken en leven in het buitenland
Politiek toont
geen interesse
voor nederlandse
emigranten
Emigranten
StemWijzer
zie pagina
14
ben tiggelaar updatejaar
voor het hele gezin
immigrant en oscarwinnaar
børge ring “ik voel me
vooral kosmopoliet”
Marjon lambriks “in monaco
zit je tussen de grote sterren”
alleen emigreren
je moet het maar durven
E 6,50
ISBN 978-90-792-8743-7
deel 7 van
Heer Bommel
en de Pas-kaart
i in t e r v i e ws i r e p o r tag e s i ni e u ws i c o l u m ns i
voorwoord
Investeren in
de toekomst
foto peter beemsterboer
W
at is een Nederlander in het buitenland
eigenlijk waard? Goed dat er mensen
zijn die over dergelijke vragen niet alleen
nadenken, maar er zelfs een heus manifest
over schrijven. In deze editie van VertrekNL
legt Eelco Keij, Brabander in New York, uit
waarom het belangrijk is dat die waarde
wordt herkend én erkend, zodat we daar in Nederland ons voordeel mee
kunnen doen.
Dit manifest komt als geroepen. Kort geleden nog maar mocht ik als
programmamaker voor de Wereldomroep landgenoten in het buitenland helpen hun ‘Band met Nederland’ te behouden. Nieuws, praktische
informatie: voor een relatief klein bedrag slaagden we erin grote groepen
kijkers, luisteraars en lezers te bereiken. Landgenoten die, om wat voor
reden ook, betrokken willen blijven bij hun moeder- of vaderland.
Onder valse voorwendselen, “we hebben immers allen overal en op ieder moment snel internet”, werd de stekker getrokken uit een instituut dat
decennialang zijn waarde had bewezen, dat nog steeds deed en daarom
meer krediet had verdiend. De gretigheid waarmee het gebeurde was
veelzeggend. Niet gehinderd door overmatig veel kennis papegaaiden de
heren en dames politici elkaar na, met een snelle dood van de Nederlandstalige Wereldomroep tot gevolg.
Dat ieder nadeel zijn voordeel ‘hep’ wisten we al, maar het is altijd fijn
het weer eens aan den lijve te ondervinden. De maanden na de sluiting
mocht ik veelvuldig buiten de landsgrenzen doorbrengen. En waar ik ook
was, telkens weer trof ik landgenoten vol ideeën, plannen en ambitie aan.
Een sfeer die haaks stond op wat ik bij terugkeer in Nederland aantrof. Of,
zoals de Canadees-Nederlandse immigratie-expert Martine Varekamp-Bos
het in een gesprek voor VertrekNL treffend omschreef: “Wat is er bij ‘jullie’
aan de hand? Iedereen is zo somber, zo negatief.”
Eenzelfde houding zagen we recent bij het stopzetten van de subsidie
voor Nederlandstalig onderwijs in het buitenland. In één klap werd een
instrument dat jarenlang zijn waarde had bewezen de nek omgedraaid.
Dat de regering nu voorzichtig op haar schreden lijkt terug te keren is
hoopgevend, maar allesbehalve geruststellend. Daarvoor is het sentiment
richting vertrokken landgenoten nog te kil en afstandelijk.
Nederland heeft zijn burgers in het buitenland juist nu harder nodig
dan ooit. We mogen, nee moeten, hen ‘vasthouden’ en hopen dat ze ooit
terugkeren met een hoofd vol kennis, inspiratie en ideeën. En ja, dat kost
soms geld. Zo werkt dat namelijk met investeren in de toekomst. n
OETSE EILANDER
J O U R N A L I S T V ertre k N L
MEI 2014 VERTREK NL
| 5
Pagina
14
Wat hebben politieke
partijen Nederlandse
emigranten te bieden?
14 Reportage Expats en de Europese
verkiezingen
23 Haagse Zaken Stommetje spelen bij de
stembus
24 Reportage Politiek niet geïnteresseerd in
Nederlandse emigranten
30 Alleen emigreren Een nieuwe serie
32 Managementgoeroe Ben Tiggelaar koos
voor een updatejaar voor het hele gezin
38 Survivalkit voor de partner Een nieuwe serie
42 Column Chimène van Oosterhout
44 De immigrant Het maakt Børge Ring
niet uit waar hij woont
46 Bed & Breakfast De top acht adviezen
van hotelier Peter Schoenmaker
50 Emigranten in de lucht Paul Benoist
6
|
VERTREK NL MEI 2014
inhoud
52
32 30
52 Reportage Holland en Nederland zijn
twee verschillende landen
57 Onze taal Een nieuwe column
60 Partners Linda Postma en Ger van Hees
vertrokken naar Nieuw-Zeeland
62 Dilemma’s Marjon Lambriks tussen de
Monegasken
66 Toen Communicatiemedewerker
Nu Eigenaar van Tokio Tours
44
En verder...
voorwoord
kortom
advies
puzzel
boeken
strip
lezersservice
emigratiewijzer
volgende keer
5
9
59
71
72
75
79
80
82
69 Column Ger Apeldoorn
MEI 2014 VERTREK NL
| 7
kortom
Heimwee naar
hagelslag en friet
U
foto peter beemsterboer
it onderzoek van de Wereldschool
blijkt dat, naast de standaardproducten zoals hagelslag, drop, stroopwafels, kroketten en kaas, ook meer
verrassende producten worden gemist door
Nederlanders in het buitenland, zoals zoute
haring, Nederlands brood, kruidkoek en
ontbijtkoek. Verder is opmerkelijk dat juist de
oer-Hollandse gerechten zoals stamppotten
en de daarbij behorende rookworst minder
worden gemist. Dit komt mede doordat er
vaak voldoende alternatieve ingrediënten te
verkrijgen zijn. Denk dan bijvoorbeeld aan
hutspot met chorizo en zuurkool met een
hotdog. Onze zuiderburen bleken vooral friet
het meeste te missen. n
De ideale expat is een single
vrouw van circa 30 jaar
Z
orgverzekeraar Expacare concludeert uit een door hen gehouden
internationale studie onder duizend
bedrijfsleiders dat de ideale expat
een alleenstaande vrouw is van rond de
30 jaar.
Met 26,5 procent laten de bedrijfsleiders
weten dat ze vrouwen het meest geschikt
achten voor een carrière als expat. Slechts
18,5 procent verkiest toch de man als meest
geschikt. Vrouwen hebben namelijk als
voordeel dat ze betere interpersoonlijke
vaardigheden hebben. Dit is vooral handig
als het gaat om het opbouwen van een goede
relatie met nieuwe buitenlandse collega’s.
Ruim de helft van de bedrijfsleiders wil dat
ze het liefst twee talen spreken (55%) en goed
zijn in het opbouwen van een netwerk (60%).
“Traditionele vaardigheden als talenkennis
en netwerken blijven dus echt belangrijk”,
aldus Beverly Cook, managing director van
Expacare.
Verder komt uit het onderzoek naar
voren dat alvorens men besluit een internationale baan te accepteren, 52 procent
dit eerst zou overleggen met zijn of haar
partner. Een derde van de ondervraagden
geeft aan eerst ouders te zullen raadplegen,
en 39 procent geeft aan niemand om raad te
zullen vragen. n
MEI 2014 VERTREK NL
| 9
kortom
Studie Nederlands
onder buitenlanders
steeds populairder
H
et aantal studenten Nederlands aan
verschillende buitenlandse universiteiten stijgt, blijkt uit onderzoek van
de Nederlandse Taalunie. In 2009
waren er over de hele wereld ongeveer
12.000 studenten Nederlands, nu al 15.000.
De voornaamste reden van de stijging
is vooral een beter economisch perspectief. Toch neemt over de hele wereld het
aantal studenten Nederlands niet alleen
toe vanwege meer kans op de arbeidsmarkt.
Ook kleinkinderen van emigranten tonen een
grotere belangstelling voor hun roots. n
Hollandse stroopwafels groot succes
in Frankrijk
D
e HEMA-vestiging in Parijs kan de Hollandse stroopwafels niet aanslepen. Volgens
de manager van de Parijse HEMA
hebben de Fransen het oer-Hollandse
koekje echt in hun armen gesloten. Alle
vormen van het product, van klein tot groot,
vallen in de smaak. En niet alleen in Parijs
is onze stroopwafel een succes. Aan de
andere kant van de oceaan heeft de New
Yorkse banketbakker Anna Gordon het
helemaal gemaakt met haar eigen versie
van de stroopwafel. Het achterhalen
van het authentieke Hollandse stroopwafelrecept bleek een lastige klus, dus
ging Anna Gordon zelf aan de slag. Het
resultaat is een pittige kruidige versie
van de stroopwafel. Zelf hoopt ze met deze
‘Amerikaanse’ versie Europa ooit eens te
veroveren. n
10
|
VERTREK NL MEI 2014
kortom kort
Volkert van der G. vertrekt naar het
buitenland
Na zijn voorwaardelijke vrijlating zal Volkert van der G., de moordenaar van Pim
Fortuyn, zeer zeker niet terugkeren naar
zijn voormalige woonplaats Harderwijk.
Voor zijn eigen veiligheid emigreert Van
der G. vermoedelijk naar het oosten van
Duitsland. Reclassering Nederland, waar
Van der G. onder toezicht staat, geeft aan
nog niets te hebben vernomen van mogelijke emigratievoorbereidingen.
Tol op Duitse Autobahn
Vanaf 2016 gaan buitenlandse automobilisten tol betalen op de Duitse
autowegen. Dit zegt de Duitse minister
van Verkeer Alexander Dobrindt. De
Nederlandse minister van Infrastructuur
Melanie Schultz van Haegen is het hier
niet mee eens, maar zegt eerst te willen
wachten tot het exacte plan bekend is,
om dan alsnog mogelijk juridische stappen te gaan nemen.
Meer Nederlanders aan het werk in
België
In 2013 werkten officieel 41.984 Nederlanders in België, een stijging van maar liefst
28,8 procent ten opzichte van het jaar
2011. Ook Oost-Europeanen zoeken hun
heil in België. De Polen staan met 23.429
werknemers in België op de tweede
plaats. Op plek nummer drie staan de
Duitsers met 16.320 werknemers. n
kortom
eel mensen ervaren een emigratie
als een zogeheten cultuurshock.
Volgens Bart Vemer, GZ-psycholoog
en eigenaar van Aeffectivity, is het
aanpassingsproces aan een nieuwe cultuur
te onderscheiden in vier fases.
“De eerste fase duurt ongeveer twee
maanden en heet wittebroodsweken. Je
ontdekt je nieuwe omgeving in een meestal
prima stemming. In de volgende fase zakt
vaak je gemoed en komt er een cultuurcrisis, met gevoelens van vervreemding en
verlies van vanzelfsprekendheden. Hierna
volgt de aanpassingsfase, waarin je beter
in staat bent te dealen met de verschillen
en je je vooroordelen kunt loslaten. Tot slot
is er de fase van competentie, waarin je
je aanpast aan de nieuwe situatie. Enkele
handvatten om in ieder geval de eerste
maanden te overleven zijn: maak snel
contact met andere mensen die in dezelfde
situatie zitten, pak activiteiten op waar je
in Nederland ook van genoot en leer de taal
van het gastland.”
foto peter beemsterboer
Hoe overleef ik mijn
emigratie?
V
Aeffectivity biedt online professionele begeleiding in je moedertaal. Je spreekt met een
Nederlandse psycholoog, gespecialiseerd in
emigratieproblemen. Op deze wijze kun je je
moeilijkheden bespreken en een oplossing
vinden voor je klachten, onafhankelijk van
tijd en locatie. Meer informatie is te vinden
op www.aeffectivity.com. n
Grenzenloos Magazine
Nieuw online
emigreermagazine
B
egin dit jaar is Grenzenloos Magazine gelanceerd, een nieuw online maandblad voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters. Grenzenloos Magazine
zal twaalf maal per jaar verschijnen, elke laatste vrijdag van de maand, en
is geheel gratis. “Het is door de huidige huizencrisis in Nederland nu lastiger
om te vertrekken dan een aantal jaren geleden. Juist daarom is er grote behoefte om
ervaringen en tips van andere emigranten te lezen. Grenzenloos Magazine voorziet
in die behoefte. Laagdrempelig, want het tijdschrift is volledig gratis en online altijd
bereikbaar”, aldus uitgever Eric Jan van Dorp van VanDorp Uitgevers. Meer informatie
is te vinden op www.emigratiemedia.com en www.grenzenloos.nl. n
MEI 2014 VERTREK NL
| 11
kortom
Beste idee voor ondernemen in het buitenland
De echte pionier, de kiene koopman
en de ondernemende kunstenaar
In 2012 werd de VertrekNL Ondernemersprijs gewonnen door Tim en Kim Otte. Als
winnaar werden ze een jaar lang gevolgd
door VertrekNL en zagen wij hoe ze succesvol een camping aan het Tanameer
(Ethiopië) opzetten. Dit jaar verwachten ze
de camping gereed te hebben, inclusief een
rendabele bedrijfsvoering. Maar wie wordt
de winnaar van 2014?
V
oor de VertrekNL Ondernemersprijs – bestaande uit 9.000 euro
promotieruimte en 1.000 euro cash
– werden maar liefst tien plannen
geselecteerd, waarop vervolgens massaal is
gestemd. Het plan met de meeste stemmen krijgt de publieksprijs. De jury bepaalt
echter wie er met de geldprijs vertrekt.
De juryleden zijn Chantal Deen, relatiemanager bij OOM Verzekeringen; Dion Ket,
voorzitter van Tim&Kim Village; Arjen Bolt,
uitgever NRC De Week; Aart Heering, jurist
bij Heering Associates; en Seb van der Kaaden, uitgever van VertrekNL. De diversiteit
van de inzendingen was ook dit jaar weer
enorm, van een echte pionier tot aan de
kiene koopman. Desondanks, of misschien
wel daardoor, was de jury in haar oordeel
unaniem. Alle juryleden hadden los van
elkaar als favoriet het plan van Ben Jansen,
Andries Blaak en Simon Kooistra: Bakmotoren voor Oeganda!
“Het plan heeft oog voor
basisbehoeftes in een land waar je waarschijnlijk nog echt kunt pionieren en dat, bij
slagen, voor groei vatbaar is. Wat je meeneemt is je technische kennis, maar verder is
het wel een echt vertrek.”
Simon Kooistra begeleidde een jaar geleden een cliënt die in het bezit was van een bakbrommer. Na de Tweede Wereldoorlog was dit een goedkoop alternatief voor de schaarse
en dure auto’s. In veel Afrikaanse landen groeit het aantal kleine zelfstandigen explosief.
De behoefte aan transport stijgt navenant. Voor de gemiddelde Afrikaan is het bezit van
een transportbus of zelfs een simpele auto echter een onbereikbaar ideaal. Deze gedachte
inspireerde Simon tot het ontwikkelen van een transportmotor die moet voldoen aan drie
vereisten: 1. betaalbaar voor kleine zelfstandigen in zich ontwikkelende landen, 2. robuust
genoeg om een flinke vracht te vervoeren en 3. onderhoudsarm.
c h a n ta l d e e n “Super origineel plan. Ondernemend op vele fronten. Ik ben benieuwd
hoe het financieringsplan eruitziet. Mijn
nummer 1!”
d i o n k e t “Dit plan is herkenbaar vanuit de
praktijksituatie in Ethiopië, waar transportmiddelen onbetaalbaar zijn en economische
groei belemmeren. Ik hoop dat een transportmotor ontwikkeld kan worden die ook bijzonder zuinig is in verbruik, en wellicht kan er in
de toekomst financiële steun komen om een
betaalbare transportmotor te ontwikkelen
die volledig op zonne-energie werkt.”
aart heering
“Een plan waar je van tevoren
van hoopt dat het tussen de inzendingen zal
staan. Het is overzichtelijk, en daardoor goed
te realiseren. Het initiatief straalt enthousiasme uit en is bovendien ook nog charitatief.
Helder en slim bedacht.”
a r j e n b o lt
12
|
VERTREK NL MEI 2014
naar tevens publiekswinnaar, maar ditmaal
zeker niet. De jurywinnaar Bakmotoren voor
Oeganda had 18 procent van de stemmen
en komt daarmee op een derde plaats. En zo
duidelijk als de jurywinnaar is, zo close is het
verschil nu tussen de nummers 1 en 2. Nummer 2 is het plan van Chris en Sarina Koevoet
voor een guesthouse voor hulpbehoevenden
in Zweden, maar de uiteindelijke publieksfavoriet met 29 procent van alle stemmen
is het plan van Ruud en Laura Schoemakers:
Luxe verblijf met energiebewaking en verrekensysteem in Frankrijk!
Winnaars Emigratiepakket
s e b va n d e r k a a d e n
“Mijn voorkeur
gaat uit naar een plan dat niet enkel gericht
is op winstbejag, maar ook een maatschappelijk doel nastreeft. Daarvan hadden we
er dit jaar meerdere. Maar daarnaast moet
een plan onderscheidend zijn, en dat kan
door een origineel en toch ‘simpel’ idee, zoals
Bakmotoren voor Oeganda.”
Tot half april kon iedereen stemmen op zijn
of haar favoriete plan, en maakte je kans op
een emigratiepakket ter waarde van 50 euro.
De winnaars van dit pakket zijn geworden:
André en Marjo Supheert. Van harte gefeliciteerd! n
Publiekswinnaar
Heeft u ook een goed idee voor ondernemen
in het buitenland? Meld u dan aan via
www.vertreknl.nl/ondernemersprijs.
Naast een jurywinnaar hebben we ook een
publiekswinnaar. In 2012 was de jurywin-
reportage
14
|
VERTREK NL MEI 2014
reportage
Wat hebben
politieke
partijen
Nederlandse
emigranten
te bieden?
Expats en de
Europese
verkiezingen
tekst
rob hoekstra |
illustraties
andrea kruis
MEI 2014 VERTREK NL
| 15
reportage
Vrij verkeer van personen, een goede baan,
pensioenrechten, dubbele paspoorten. Ook
Nederlanders in het buitenland kunnen
op 22 mei via hun stem laten horen welke
speerpunten zij belangrijk vinden. Dit jaar
hebben zo’n 22.000 expats zich (voor)geregistreerd voor de verkiezingen voor
het Europees Parlement. Zij bepalen mee
welke politici ons land de komende vijf
jaar in Europa zullen vertegenwoordigen.
Voor Nederland zijn er 26 van de in totaal
751 Europese zetels te verdelen. Maar
wat hebben de politieke partijen huidige
en toekomstige Nederlandse emigranten
eigenlijk concreet te bieden? Wat doen ze
voor al die mensen? Waarom vinden de
kandidaat-Europarlementariërs dat er juist op
hun partij moet worden gestemd? VertrekNL
maakte een rondje langs de politieke velden.
CDA
“Wij willen geen ‘ijzeren gordijnen’ binnen
de Europese Unie”, zegt Esther de Lange,
lijsttrekker voor het CDA. “We hechten grote
waarde aan het vrije verkeer van personen
en aan gelijke behandeling. Als CDA en als
leden van de fractie van de Europese Volkspartij (EVP) hebben wij ons hier altijd voor
ingespannen. Dit maakt grensoverschrijdend
werken en wonen in Europa makkelijker.
Dat er in een andere lidstaat gewerkt mag
worden zonder tewerkstellingsvergunning
en dat er geen socialezekerheidsrechten verloren gaan voor Nederlanders die in het bui-
16
|
VERTREK NL MEI 2014
tenland gaan wonen en werken, zijn enkele
voordelen die de Europese Unie ons biedt.
Tegelijk moeten we waken voor misbruik
hiervan. Zo zijn schijnzelfstandigheid en
sociale zekerheidstoerisme zeer onwenselijk.
Hier moeten we streng tegen optreden.”
“Schijnzelfstandigheid en
sociale zekerheidstoerisme zijn
zeer onwenselijk. Hier moeten
we streng tegen optreden”
VVD
De VVD probeert kiezers vooral te overtuigen
van het belang van een herstellende economie, banen en internationale handel. “We
zijn een handelsnatie in een globaliserende
wereld. Dit is een steun in de rug voor al die
Nederlanders in het buitenland. In landen
als de Verenigde Staten en China weet men:
Nederlanders zijn ijverig en ondernemend.
“Onze Tweede Kamerfractie
heeft het wegbezuinigen van
de consulaten in München,
Antwerpen, Chicago en Osaka
mede ongedaan gemaakt”
De VVD staat voor dat profiel. Premier Rutte
is dan ook een echte handelspremier”, aldus
Derk Jan Eppink, lijstduwer van de VVD bij
de Europese verkiezingen. “Wat we concreet
voor emigranten doen? Zij moeten kunnen
rekenen op goede consulaire diensten. Onze
Tweede Kamerfractie heeft het wegbezuinigen van de consulaten in München, Antwerpen, Chicago en Osaka mede ongedaan
gemaakt. Ook hebben we de dienstverlening
rondom paspoortverstrekking en -verlenging
mede gemoderniseerd. Die verlenging is nu
eens in de tien jaar en kan ook op Schiphol
plaatsvinden. Wat ons betreft moet dit in
de toekomst nog gemakkelijker kunnen via
bijvoorbeeld de pakketbezorgingsdienst.
Ook het elektronisch stemmen vanuit het
buitenland moet bij de volgende landelijke
verkiezingen mogelijk worden gemaakt.
Verder is de financiering van Nederlandstalig onderwijs in het buitenland deels door de
VVD behouden gebleven.”
PvdA
Bij de PvdA lijkt men de A van Arbeid ook
over de grenzen weer wat nadrukkelijker
te willen profileren. “Waar ook ter wereld
moeten mensen rond kunnen komen van
hun baan en veilig hun werk kunnen doen.
Of dat nou Nederlanders zijn of mensen met
een andere nationaliteit”, zegt Paul Sneijder,
nummer 5 op de kandidatenlijst voor de
PvdA. “Goed werk voor een goed loon is onze
topprioriteit. Export en internationaal ondernemerschap, ook in het midden- en kleinbedrijf, dragen bij aan groei en zorgen zo voor
reportage
de Europese verkiezingen. Met bijna 130.000
Nederlanders in België en een ongeveer even
groot aantal in Duitsland is het niet meer
dan normaal dat deze en andere Nederlandse staatsburgers gewezen wordt op het
belang daarvan.”
GroenLinks
banen in Nederland en in Europa. En met een
goed economisch vestigingsklimaat creëren
we ook kansen voor Nederlanders in de rest
van de wereld. Dat willen we dan ook stimuleren. Nederlanders die hun geluk – werk,
wonen – ergens anders in Europa of in de
wereld zoeken profiteren hier ook van. Juist
door in te zetten op een goede en eerlijke
economie maken we het voor Nederlanders
in het buitenland aantrekkelijker om daar te
blijven werken en wonen.”
D66
Waarom emigranten D66 moeten stemmen?
Raoul Boucke, kandidaat-Europarlementariër
voor D66, weet het precies. “Als enige partij
hebben wij de belangen van expats in het
vizier. Zij zijn en blijven Nederlanders, en
wij komen op voor hun rechten. D66 heeft
als eerste politieke partij van Nederland
aangekondigd een aparte portefeuille voor
Nederlanders in het buitenland op te richten
naast een aparte Regio Buitenland. Tweede
“Herhaaldelijk hebben wij
in Den Haag aangedrongen
op het eenvoudiger maken
van de procedure om
vanuit het buitenland je
stem uit te brengen”
GroenLinks propageert vooral vrij verkeer
van personen in de Europese Unie. “Honderdduizenden Nederlandse emigranten maken
gebruik van dit grondrecht van Europese
burgers”, zegt Judith Sargentini, lid van het
Europees Parlement voor GroenLinks en
nummer 2 op de kandidatenlijst voor de
komende verkiezingen. “Waar andere linkse
partijen ‘code oranje’ afroepen over Europese
arbeidsmigranten (PvdA) of waarschuwen
voor een tsunami aan Polen (SP), verdedigen
wij de open grenzen binnen de Europese
Unie. Misstanden, zoals de uitbuiting van
arbeidsmigranten door malafide werkgevers,
moeten worden bestreden. Maar wie tornt
aan het vrije werknemersverkeer, speelt met
de toekomst van al die Nederlandse expats
die elders in de EU een bestaan hebben
opgebouwd. Die mensen ondervinden ook
dat de EU nog lang niet alle bureaucratische
obstakels voor mobiele Europeanen uit
de weg heeft kunnen ruimen. GroenLinks
maakt zich daar sterk voor, of het nu gaat om
het meenemen van opgebouwde pensioenrechten of de erkenning van diploma’s. Ook
namen we in 2009 het initiatief om de geldigheidsduur van Nederlandse paspoorten te
verlengen van vijf naar tien jaar. Sinds kort is
dat geregeld. Dat is vooral voor Nederlandse
expats handig. Sommigen van hen moeten
namelijk honderden kilometers afleggen om
hun paspoort te laten vernieuwen bij een
consulaat of ambassade.”
SP
Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma is namens D66
de contactpersoon voor alle Nederlanders
in het buitenland. Wij willen hen beter in
de gelegenheid stellen deel te nemen aan
verkiezingen. Herhaaldelijk hebben wij in
Den Haag aangedrongen op het eenvoudiger
maken van de procedure om vanuit het buitenland je stem uit te brengen. Recentelijk
nog heeft D66 Kamervragen aan de minister
van Buitenlandse Zaken gesteld, om hem zo
aan te sporen emigranten actief te benaderen en op te roepen zich te registreren voor
In Nederland of in het buitenland woonachtig en werkzaam? De SP maakt geen onderscheid tussen emigranten en ‘thuisblijvers’.
“Voor ons is iedereen gelijk. Nederlanders in
het buitenland kunnen zich altijd tot onze
Eurofractie wenden als zij problemen hebben
die via Europese wetgeving aangepakt moeten worden. Hetzelfde geldt voor zaken die
via het buitenlands beleid van de EU en de
lidstaten moeten worden aangekaart”, aldus
Dennis de Jong, Europees lijsttrekker voor
de SP. Hij roept Nederlanders in binnen- en
buitenland op om tegen de uit zijn krachten
MEI 2014 VERTREK NL
| 17
reportage
gegroeide Europese Unie te stemmen. “Het
Nederlandse parlement moet ook weer eens
nee kunnen zeggen tegen Europese besluiten. Daartoe willen we weer meer vetorechten invoeren, en het ook mogelijk maken
dat Nederland besluit aan bepaalde zaken
niet mee te doen. Dat geldt in het bijzonder
voor die terreinen waar de EU volgens ons
niets over te zeggen moet hebben, zoals hoe
wij onze publieke voorzieningen als zorg en
onderwijs inrichten. We willen de nationale
begroting weer in Nederland kunnen vaststellen zonder dat een Eurocommissaris daar
dwingende ‘aanbevelingen’ over kan doen.”
ChristenUnie-SGP
foto
peter beemnsterboer
“Vergeten
worden ze niet,
maar Nederlandse emigranten
staan inderdaad niet op de
prioriteitenlijstjes van politici”
18
|
VERTREK NL MEI 2014
De ChristenUnie neemt samen met de SGP
deel aan de verkiezingen. Lijsttrekker Peter
van Dalen verwacht aantrekkelijk te zijn
voor de Nederlanders in het buitenland
dankzij een verantwoordelijke opstelling van
ons land in de wereld. “ChristenUnie is voor
een Europese Unie die vrede en welvaart op
het Europese continent bevordert. We zijn
ook voor een sterke NAVO die de geopolitieke
vraagstukken van de 21ste eeuw aankan.
En we steunen een Nederlandse begroting
waarin de ondergrens van 0,7 procent ontwikkelingshulp wordt gegarandeerd. Verder
zijn we voor het behoud van Nederlandse
ambassades in het buitenland. Die zijn belangrijk voor het opkomen voor vrijheid van
(religieuze) minderheden in het land. Een
vervolgde persoon moet bij een Nederlandse
of Europese ambassade kunnen aankloppen.
We zijn dan ook kritisch op de huidige trend
om ambassades te sluiten en de resterende
diplomatieke vertegenwoordigingen vooral
economisch promotiewerk te laten verrichten. Nederlanders zijn een reizend volk, zeer
internationaal georiënteerd. Onze diplomatieke vertegenwoordigingen moeten hierop
aansluiten. Dit geldt specifiek ook voor Nederlanders die in het buitenland bijzondere
initiatieven nemen, zoals op het gebied van
ontwikkelingssamenwerking. Die initiatieven verdienen steun.”
50PLUS
In de strijd om de gunst van de kiezer mag
het niet verwonderlijk heten dat 50PLUS
de focus legt op de oudedagsvoorziening.
Lijsttrekker Toine Manders: “Nederlanders
in het buitenland moeten op ons stemmen
omdat wij ons sterk maken voor zaken als
een goed pensioenstelsel en voor een betere
reportage
overdraagbaarheid van pensioenrechten
op Europees niveau. Dat is niet alleen in het
belang van ouderen, maar van iedereen. We
willen voorkomen dat ons pensioenstelsel
verslechtert. Te hoge Europese eisen aan de
hoogte van de buffers van pensioenfondsen
betekenen dat er minder geld overblijft om
aan de gepensioneerden uit te keren. Voor
Nederlanders in het buitenland kunnen we
in de bres springen. Hoe? Bijvoorbeeld als het
gaat om veranderingen van de belastingwetgeving die nu in de maak zijn. Die houden
in dat Nederlanders in het buitenland straks
in Nederland belasting over hun pensioen
moeten betalen, hetgeen in veel gevallen
een verslechtering is voor de betrokkenen.
50PLUS vindt dat zo’n bronbelasting alleen
geheven kan worden in nieuwe gevallen, dus
voor mensen die nog overwegen om zich in
het buitenland te vestigen. Mensen die al
in het buitenland wonen moeten worden
ontzien, omdat ze dit niet konden voorzien
toen ze besloten te emigreren.”
Piratenpartij
Voor de Piratenpartij is het de eerste deelname aan de verkiezingen voor het Europees
Parlement, maar volgens lijsttrekker Matthijs
Pontier heeft de partij nu al een schare fans.
“We horen steeds vaker van expats dat ze
graag op ons willen stemmen vanuit het buitenland. De makkelijke internationale toegankelijkheid van de Piratenpartij is daar een
van de redenen van. Het gevoel er nog steeds
bij te horen is duidelijk groter dan bij de
‘normale’ partijen. We zijn van huis uit dan
ook een internationale partij. Onze speerpunten in de EU overschrijden landsgrenzen.
Invloed van onze leden op het beleid is overal
“In het buitenland reken je
op Facebook, Twitter, mails
en Skype om contact te
onderhouden met je familie”
mogelijk. We willen het vrije migratiebeleid
binnen de EU in stand houden, waardoor
mensen zich makkelijker in een andere lidstaat kunnen vestigen. Daarnaast richten we
ons op internet als medium van de toekomst.
Aangezien mensen die in het buitenland
wonen nog meer belang hebben bij een goed
functionerend internet, is de Piratenpartij
Huidige zetelverdeling Nederlandse Eurodelegaties 2009-2014
Delegatie
Aantal zetels
Aangesloten bij Nederlandse fractie
CDA
PVV
PvdA
VVD
D66
GroenLinks
SP
ChristenUnie
SGP
Liotard (ex-SP)
5
CDA
4
PVV
3
PvdA
3
VVD
3
D66
3
Groenlinks
1
SP
1
ChristenUnie
1
SGP
1
Totaal
25 (nu 26)
voor hen een verstandige keuze. In het buitenland reken je op Facebook, Twitter, mails
en Skype om contact te onderhouden met
je familie. In sommige landen, zoals Turkije,
staan deze communicatiemogelijkheden
onder druk. Elders worden ze afgeluisterd. De
Europese Unie is de enige wereldspeler die
hier significante invloed op uit kan oefenen.”
•••••••••••••••••••••••••••
Mooi, al die woorden en argumenten
om Nederlanders in het buitenland tot
stemmen te bewegen. Maar emigranten
worden, zodra ze de grens over zijn, toch
gewoon keihard vergeten door de politiek?
d e l a n g e “Door het CDA en de EVP in ieder
geval niet. Omdat wij het vrije verkeer van
personen en de coördinatie van de sociale
zekerheid belangrijk vinden, besteden wij
veel aandacht aan emigranten. Dit doen we
onder meer door in te spelen op vragen en
zorgen van betrokkenen: door vragen te stellen in het Europees Parlement en klachten
in te dienen bij de Europese Commissie. Een
concreet voorbeeld is de grensoverschrijdende meeneembaarheid van (aanvullende)
pensioenen, waar na jarenlange stilstand
eindelijk overeenstemming over is bereikt.
Het CDA heeft zich hier zowel in de Tweede
Kamer als in het Europees Parlement flink
voor ingezet. Ter verdere illustratie: als een
Nederlander na tien jaar werken in Nederland in Londen gaat werken en wonen, maar
na een maand werkloos wordt, dan krijgt hij
een Britse werkloosheidsuitkering alsof hij
Aangesloten bij
Europese groep
EVP/ED
Geen
S&D
ALDE
ALDE
Groenen/EVA
EUL/NGL
ECR/Conservatieven&Hervormers
EFD/Onafhankelijkheid en Democratie
EUL/NGL
tien jaar én een maand in het Verenigd Koninkrijk heeft gewerkt. Dit soort zaken worden in de coördinatieverordening 883/2004
geregeld.”
e p p i n k “Nederlanders in het buitenland
worden door de VVD echt niet vergeten. Het
gaat om een groep van bijna een miljoen
mensen. De VVD hoopt dat ze een band houden met Nederland; wat makkelijker is geworden in het elektronisch tijdperk. Vroeger
was emigreren afscheid nemen. Dat is niet
meer zo. De VVD hoopt ook dat Nederlanders
in het buitenland een sterkere factor worden
door te stemmen bij verkiezingen voor de
Tweede Kamer en het Europees Parlement.
Hoe meer zij stemmen, hoe meer zij een electorale factor worden waarmee men in Den
Haag rekening moet houden.”
“We vinden het belangrijk dat
emigranten zich uitspreken over de politieke
koers die Nederland vaart, want die koers
heeft ook invloed op wat we in het buitenland voor elkaar kunnen boksen; en dus op
hen. Daarom mogen ze stemmen voor de
Europese verkiezingen.”
sneijder
“Helemaal mee eens dat Nederlanders in het buitenland nog te vaak worden
vergeten. Maar niet door ons. D66 is actief
bezig met de belangen van emigranten.”
boucke
“Als politieke partijen zich
terugtrekken achter de dijken, raken zij het
zicht kwijt op de buitenwereld, inclusief de
Nederlandse emigranten. Dat zagen we in
sargentini
MEI 2014 VERTREK NL
| 19
reportage
het jarenlange debat over de inperking van
de mogelijkheid van een dubbel paspoort.
Ook Nederlandse expats dreigden het slachtoffer te worden van het heilloze streven
om mensen een enkelvoudige identiteit op
te dringen. Nu al raken expats soms hun
Nederlandse staatsburgerschap kwijt als
zij een tweede nationaliteit aannemen,
vaak ongewild of zelfs zonder het te weten.
GroenLinks was en is tegen het inperken van
dubbele nationaliteiten. Dubbele paspoorten
zijn een verrijking voor de samenleving en
een economische troefkaart.”
“Of Nederlanders in het buitenland worden vergeten, hangt vooral van
henzelf af. De Eurofractie van de SP helpt
iedereen, ongeacht of men binnen of buiten
Nederland woont. Soms zijn er onderwerpen
waarbij Nederlanders in het buitenland
bijzondere belangen hebben. Zo heb ik mijn
uiterste best gedaan om de onderhandelingen over de antidiscriminatierichtlijn, die
onder andere discriminatie op basis van
godsdienst, beperking of seksuele oriëntatie in de lidstaten verbiedt, vlot te trekken.
Helaas blijft vooral Duitsland nog steeds
dwarsliggen. Voor Nederlanders in andere
EU-lidstaten is het goed om te weten dat zij
daar dezelfde bescherming tegen discriminatie krijgen als in Nederland zelf. Het is echter
belangrijk dat problemen die niet automatisch op het bordje van Europarlementariërs komen door emigranten zelf worden
aangekaart.”
de jong
“Vergeten worden ze niet, maar
Nederlandse emigranten staan inderdaad
niet op de prioriteitenlijstjes van politici. Nu is het natuurlijk zo dat
Nederlandse emigranten
vaak goed integreren en
va n d a l e n
20
|
VERTREK NL MEI 2014
“We vinden het belangrijk dat ook
emigranten zich uitspreken over de
politieke koers die Nederland vaart”
zelfredzaam zijn. Niettemin is het zowel voor
Nederland als voor de emigranten goed de
banden warm te houden. Emigranten en hun
netwerken bevorderen de culturele, sociale
en economische relaties tussen Nederland
en hun verblijfslanden. En ja, soms komen
Nederlandse emigranten in het buitenland
in de problemen. Dan moet de Nederlandse
overheid, bijvoorbeeld via de lokale ambassades, indien mogelijk bijspringen.”
m a n d e r s “Uit het oog is, ook in de politiek,
vaak uit het hart. Emigranten kunnen daar
zelf iets tegen doen door zich lokaal of regionaal te organiseren, zoals bijvoorbeeld in
Spanje op grote schaal gebeurt. Lid worden
of blijven van een Nederlandse politieke
partij kan ook helpen om de band met de
Nederlandse politiek in stand te houden. Het
contact moet van twee kanten komen.”
“De Piratenpartij is voorstander van het keep in touch-beleid. We zijn
aangesloten bij de Europese Piratenpartij en
Pirate Parties International, en zijn daarmee
op veel vlakken een internationale partij. Dit
betekent dat de lokale piratenpartij in het
land waar men naartoe getrokken is ook ondersteund wordt met een stem op ons. Bij het
gros van deze lokale partijen kan men ook zo
binnenlopen.”
pontier
PVV en Partij voor de
Dieren geven niet thuis
De redactie van VertrekNL heeft ook
de PVV, de Partij voor de Dieren en
Artikel 50 verschillende keren benaderd
om hun standpunten ten aanzien van
emigratie en de positie van Nederlanders in het buitenland naar voren te
brengen. Zij wilden of konden daar niet
aan meewerken.
reportage
In 2012 zijn er 144.491 Nederlanders1 geëmigreerd. Omgekeerd zijn er in datzelfde
jaar 158.374 immigranten bij gekomen. Al
met al is er de afgelopen jaren een stijgende lijn te zien in het aantal Nederlanders
dat emigreert. Hoe proberen de partijen
eventuele ‘scheefgroei’ in Nederland – door
vertrek van vaak hoogopgeleide emigranten en binnenkomst van vaak laagopgeleide immigranten – op landelijk en lokaal
niveau meer in balans te brengen?
d e l a n g e “Er bestaan goede fiscale regelingen voor de weinige hoogopgeleide emigranten die in Nederland komen werken. Dit is de
zogenaamde fiscale 30%-regeling.”
“De VVD is voorstander van kwaliteitsimmigratie via de blauwe kaart2 om specifieke tekorten op de Nederlandse arbeidsmarkt op te vullen. Het klopt dat er een grote
immigratie is geweest van lager opgeleiden
en dat er zo een negatief beeld van immigratie ontstond. Maar kwaliteitsimmigratie is
eppink
van Nederland én Europa voor studenten,
ondernemers en starters, door te investeren
in onderwijs, kennis en innovatie. Onderwijs
is de sleutel tot succes en persoonlijke groei.
Wij willen onderwijs weer de kwaliteit en
aandacht geven die het verdient. Onderwijs
betekent voor D66 een leven lang leren, zodat mensen zichzelf blijven ontwikkelen.”
“Vooropgesteld: ook laagopgeleide migranten hebben we nodig. Zij doen
het werk dat Nederlanders niet meer willen
doen, van de tomatenpluk in het Westland
tot het schoonmaakwerk voor middenklassegezinnen in de steden. Waar dit werk zwart
gebeurt, moeten we het proberen te ‘witten’.
Zo kunnen misstanden als uitbuiting en
slechte huisvesting beter worden aangepakt. Dat neemt niet weg dat Nederland en
Europa baat hebben bij meer hoogopgeleide
kenniswerkers. In het Europees Parlement
zet GroenLinks zich ervoor in om de blauwe
kaart van de Europese Unie aantrekkelijker
te maken voor kennismigranten, onder
sargentini
“Dubbele paspoorten zijn een
verrijking voor de samenleving en
een economische troefkaart”
absoluut nodig om de balans te herstellen.
Dan gaat het om mensen die nodig zijn en
die bijdragen aan de nationale economie.”
andere door de inkomenseis te verlagen en
toegang tot de hele Europese arbeidsmarkt
te bieden.”
“Wij vinden het belangrijk dat
iedereen een baan vindt die bij hem past,
of je nu hoog- of laagopgeleid bent. Je moet
voldoening uit je werk kunnen halen. Ook
vinden we het belangrijk dat werknemers
zich blijvend ontwikkelen bij hun werkgever.
Dat stimuleren we. Wij willen een scholingsrecht en een scholingsplicht: werknemers
hebben het recht op scholing, maar ook de
plicht zich te laten scholen. Op die manier
stopt je ontwikkeling niet na je opleiding,
maar gaat die de rest van je leven door. Daarnaast vinden we dat iedereen de kans moet
krijgen om zich te ontwikkelen in Nederland,
of je nu rijke en goedopgeleide ouders hebt
of een laagopgeleide immigrant bent.”
de jong
sneijder
“D66 werkt als onderwijspartij
keihard aan het aantrekkelijker maken
boucke
“Voor de SP is het belangrijk dat
we aan onze internationale humanitaire verplichtingen blijven voldoen. We zijn dan ook
voorstander van een ruimhartig asielbeleid.
Tegelijkertijd zijn we er niet voor dat kennismigranten uit met name ontwikkelingslanden worden aangeworven: dat berooft die
landen van talent dat daar nog meer nodig is
dan in Nederland. Het leidt gemakkelijk tot
een brain drain. Als er sprake is van scheefgroei, dan zal goed onderwijs ervoor moeten
zorgen dat aan de behoeften op de arbeidsmarkt wordt voldaan.”
“De ChristenUnie staat voor
een sterke Nederlandse economie waarin
sectoren die hoogopgeleide werknemers
aantrekken, zoals voor onderzoek en ontwikkeling, gestimuleerd en ondersteund worden.
va n d a l e n
Tegelijkertijd is het zo dat de wereld vol
met kansen ligt en dat Nederlanders vaak
veel te bieden hebben. Ik begrijp dus best
dat hoogopgeleide en initiatiefrijke Nederlanders soms emigreren. Wij hebben nu
eenmaal geen financiële sector die zich met
de Londense City kan meten, geen universiteiten met zo veel geld als Harvard en geen
klimaat dat met Zuid-Frankrijk kan concurreren. Niettemin heeft Nederland een sterke,
gediversifieerde economie die immigranten,
zowel hoog- als laagopgeleid, blijft aantrekken. Mits die mensen bereid zijn hun best te
doen om te integreren en zich aan de regels
houden, is daar niks mis mee.”
m a n d e r s “Nederland moet zien te voorkomen dat hoogopgeleide emigranten
vertrekken en plaatsmaken voor laagopgeleide immigranten. Dat kan door meer te
investeren in research en development en
andere sectoren die belangrijk zijn voor het
scheppen van nieuwe, hoogwaardige banen.
Nederland moet meer eisen stellen aan immigranten die zich hier willen vestigen. Als
we al immigranten nodig hebben, dan liefst
goedopgeleide mensen in sectoren waar bij
ons tekorten dreigen te ontstaan.”
p o n t i e r “De Piratenpartij vindt dat scheefgroei een gevolg is, en geen oorzaak. Het
oplossen van migratieproblematiek ligt in
het wegnemen van de oorzaak, niet in het
bestrijden van de gevolgen. Hoog- en laagopgeleiden moeten de kans krijgen om zich
te vestigen in een lidstaat naar keuze. Door
te werken aan het gelijktrekken van koopkrachtniveau in de lidstaten wordt scheefgroei automatisch tegengegaan. Overigens
zien we een tijdelijk vertrek van hoogopgeleiden niet per se als iets negatiefs. Een tijdelijk
verblijf in het buitenland kan een goede manier zijn om kennis en informatie met elkaar
te delen. Dit leidt tot innovatie. En de nieuwe
en interessante ervaringen die men opdoet
leveren voor beide partijen voordelen op.” n
Op 22 mei zijn de Europese Verkiezingen.
Het invullen van de EmigrantenStemWijzer
helpt u in het maken van uw keuze. Ga naar
www.vertreknl.nl/emigrantenstemwijzer
1
Bron: CBS (emigratie- en immigratiecijfers over 2013 wor-
2
den in het tweede kwartaal van 2014 bekendgemaakt).
De Europese blauwe kaart is bedoeld voor werknemers die
hooggekwalificeerde arbeid verrichten binnen de Europese
Unie. Om voor een kaart in aanmerking te komen moeten
werknemers voldoen aan een loon- en opleidingseis.
MEI 2014 VERTREK NL
| 21
Haagse Zaken
p err o d e j o n g
Stommetje spelen
bij de stembus
We schrijven hier meestal
over de manier waarop
de Haagse politiek omgaat met Nederlanders in
het buitenland. Maar hoe
politiek zijn expats en
emigranten zelf eigenlijk?
S
temmen vanuit het buitenland: als
er één ding is waar je expats gillend
gek mee krijgt, dan is dat het wel.
Krijgen ze de stemformulieren een
keer op tijd, dan blijkt het gebruikte potlood
weer niet rood genoeg en belandt de met
veel moeite uitgebrachte stem alsnog in de
prullenbak.
Geen wonder dat de Tweede Kamer in
2010 een lijvig zwartboek Stemmen in het
Buitenland kreeg aangeboden. En geen wonder dat bij de verkiezingen twee jaar geleden
nog geen 36.000 stemmen afkomstig waren
van expats en emigranten. Op papier konden
dat er meer dan een half miljoen zijn.
Aangepaste Kieswet
Maar dat was toen en dit is nu. In juli 2013 is
de Kieswet aangepast om stemmen vanuit
het buitenland eenvoudiger te maken. Niet
verbazingwekkend was dat een initiatief van
de VVD, de partij die bij diezelfde Nederlanders in het buitenland sinds jaar en dag de
grootste is.
Stemformulieren kun je nu ook per email ontvangen – insturen moet helaas nog
wel per post – en een groen of blauw potlood
mag zowaar ook. De eerste praktijktest van
het nieuwe systeem was de recente inschrijving voor de Europese verkiezingen van
22 mei. En dat is eigenlijk best jammer.
Want niet alleen maken Europese verkiezingen altijd minder los dan Kamerverkiezingen, voor expats en emigranten die in een
ander EU-land wonen geldt bovendien dat ze
mogen kiezen of ze stemmen op Nederlandse partijen of op partijen in hun woonland.
Stommetje spelen
Veel conclusies zijn er uit deze ‘pilot’ van de
aangepaste Kieswet dan ook niet te trekken.
Toch blijft het knagende gevoel dat het gehannes met stemformulieren maar een klein
deel van het probleem is. Gebrek aan politieke
betrokkenheid speelt wel degelijk ook een rol.
En dat is niet zo gek. Als expat of emigrant hangt je succes soms af van stommetje
spelen en Oost-Indisch doof zijn. Wat voor
de Nederlandse atleten tijdens de Olympische Winterspelen in Sotsji gold, geldt wat
dat betreft dubbel voor Nederlanders in het
buitenland.
Die atleten moesten volgens premier
Mark Rutte gewoon hun werk kunnen doen:
medailles verzamelen! Den Haag speelde
daarbij een ondersteunende rol, en zelfs
koning Willem-Alexander leende zich ervoor
om in het Holland Heineken House gezellig
een pilsje te drinken met de Russische president Vladimir Poetin.
Rusland en Syrië
Er wonen in Rusland zo tussen de 500 en
duizend Nederlanders. Die hoor je niet zo
snel over de omstreden antihomowet van
Poetin of over de annexatie door Moskou
van de Krim. En dat verwacht ook eigenlijk
niemand: ze zouden er hun eigen veiligheid
immers maar mee in gevaar brengen.
Ander voorbeeld: Syrië. Een paar jaar geleden ontstond ophef over de Amsterdamse
Nicole Wouters. Die was met haar gezin
verhuisd naar Damascus en liet van daaruit
vrolijk weten dat een ‘Arabische Lente’ in
het land van Assad ondenkbaar was, omdat
iedereen er in volmaakte harmonie leefde.
Intussen ligt het land in puin en geeft
Wouters onder de noemer Mediawerkgroep
Syrië nog steeds haar mening. Begin dit jaar
schreef ze nog te hopen op een “overwinning, insh’Allah. Voor Syrië, haar president en
de bevolking”. Maar het beeld is vooral dat
van een bange vrouw met twee kinderen.
Blootgeven
Het is misschien nuttig om nog eens te
benadrukken: geen land zo gevaarlijk, geen
regime zo smerig, of er zit wel ergens een
handjevol Nederlanders. Zelfs in het NoordKorea van Kim Jong-un wonen er naar
verluidt zeven, al ontbreken daar natuurlijk
officiële cijfers.
Expats en emigranten zijn experts in het
overleven: dat geldt net zo hard als ze niet
in Noord-Korea wonen, maar in een ‘gewoon’ land zoals Frankrijk of Duitsland. Hoe
realistisch is het dan om te verwachten dat
ze zich opeens wel gaan blootgeven als er in
Nederland gestemd wordt?
Of ze met minder bureaucratisch gedoe
alsnog de knop omzetten, zal pas blijken bij
de volgende Kamerverkiezingen. Maar de
kans dat er dan 500.000 ingevulde stemformulieren liggen lijkt me net zo groot als de
kans dat Syrië ooit het harmonieuze paradijs
wordt waar Nicole Wouters van droomt. n
MEI 2014 VERTREK NL
| 23
reportage
24
|
VERTREK NL MEI 2014
reportage
Politiek niet geïnteresseerd
in Nederlandse emigranten
“Het getuigt
van gebrek
aan respect
voor de
buitenlandse
kiezer”
tekst
oetse eilander | fotografie peter beemsterboer
MEI 2014 VERTREK NL
| 25
reportage
Hij noemt zich allesbehalve een nationalist,
verre van dat zelfs. Wel kijkt Eelco Keij (36)
regelmatig met een afgunstige blik naar
landen als Frankrijk en Zwitserland, waar
burgers in het buitenland een duidelijke
stem en invloed hebben in de nationale politiek. Keij, die in New York woont en werkt,
schreef er een politiek manifest over, getiteld
Kapitale Connecties. Want Nederland moet
zich eindelijk eens realiseren hoe groot de
culturele en economische waarde van al die
honderdduizenden expats en emigranten
voor ons land is. Het is een oproep aan burgers en politici die hier geen weet van hebben, of het misschien niet willen weten.
D
e officiële presentatie van
Kapitale Connecties op het
Binnenhof in Den Haag
spreekt wat dit laatste
betreft boekdelen. Behalve
enkele D66-partijgenoten
van Eelco Keij schitterden
de politieke partijen vooral
door afwezigheid.
Dat er alleen Tweede Kamerleden van D66
op de presentatie afkwamen moet u hebben
teleurgesteld.
“Natuurlijk, maar ik vond het vooral niet in
hun eigen belang. Van sommige partijen
verbaasde het me niet, maar van de VVD
bijvoorbeeld wél. Die partij krijgt traditiegetrouw de meeste stemmen uit het buitenland. Als je dan niet op komt dagen, terwijl
we drie Kamerleden individueel hadden
uitgenodigd, dan getuigt dat van gebrek aan
respect voor de buitenlandse kiezer.”
26
|
VERTREK NL MEI 2014
Misschien vindt de VVD het wel goed zo. De
partij krijgt in het buitenland immers al de
meeste stemmen. De noodzaak tot veranderingen is er dan blijkbaar niet.
“Dat zou kunnen, maar in dat geval denk ik
dat D66 een heel interessante weg is ingeslagen. In reactie op mijn manifest is Kamerlid
Sjoerd Sjoerdsma benoemd als officieel
aanspreekpunt voor Nederlanders in het
buitenland. En vergis je niet: het gaat om een
parlementair unicum, want het is een geheel
nieuwe portefeuille. Ik zou graag zien dat de
andere partijen dat idee overnamen.”
De meeste Nederlanders in het buitenland
wonen daar vrijwillig. Waarom zou Nederland zich nog met hen moeten bemoeien en
omgekeerd?
“Dat is simpel. Nederlanders wonen steeds
vaker buiten Nederland. Om dan te denken:
‘O, ze hebben de landsgrenzen verlaten, dus
tabee’, dat is toch echt een gedachte uit de
twintigste eeuw. Mensen reizen volop heen
en weer, en keren vaak ook weer terug naar
hun vaderland. Vertrekken is lang niet altijd
meer voor altijd. De meeste mensen kennen
tegenwoordig wel familie of vrienden die in
het buitenland wonen. De meerderheid van
deze groep wil helemaal niet worden buitengesloten, maar juist bij Nederland betrokken
blijven.”
Maar al die bewuste Nederlanders, die dan
weer hier wonen, dan weer een tijdje daar,
die regelmatig in Nederland op bezoek gaan,
die via internet contact houden met vrienden en het nieuws in de gaten houden: die
redden zich toch prima zelf?
“Er bestaat een hardnekkig misverstand dat
iedereen die naar het buitenland vertrekt
rijk is. Dat is absoluut niet waar. Het is, zeker
in het begin, vaak heel hard werken in je
nieuwe omgeving. Maar wat minstens zo
belangrijk is, is dat we het belang van deze
groep inzien, de waarde die deze mensen op
cultureel én economisch gebied voor Nederland hebben. Dat heb ik in mijn manifest
willen aantonen.”
Economische en culturele waarde voor Nederland, dat klinkt mooi. Maar hoe weet of
meet je zoiets?
“Dat is inderdaad lastig in modellen vast te
leggen, maar ik ben ervan overtuigd dat het
zo is, mede door mijn eigen onderzoek. Ik heb
gekeken naar vijf zogeheten macrobronnen:
reportage
“Politieke partijen moeten hun
buitenlandse kiezers mobiliseren.
Zij zouden bijvoorbeeld personen
kunnen aanwijzen die als primaire
verantwoordelijkheid hebben contact
met Nederlanders in het
buitenland te houden”
Joris Voorhoeve, oud-minister van Defensie en
voormalig fractieleider VVD
waar Nederlanders wonen, waar ze naartoe
emigreren, vanuit welke landen het meest
gestemd wordt, wat de meest belangrijke
handelslanden voor Nederland zijn en vanuit
welke landen de meeste toeristen naar
Nederland komen. Als je de top 10-landen
per bron met elkaar vergelijkt, dan zie je dat
die lijst vrijwel hetzelfde is, telkens opnieuw.
Oftewel: waar Nederlanders gaan, ontstaat
internationale handel voor Nederland zelf.
Zo help ik in New York als vrijwilliger het
daar gevestigde Anne Frank Center. We gaan
naar scholen toe en geven exposities over
tolerantie. Mensen die daarbij zijn zeggen:
‘Hé, dat is interessant, dat wil ik weleens met
eigen ogen zien in Amsterdam. Ik ga naar het
Anne Frank Huis.’ Zo werkt dat, die rol van
Nederlanders moeten we niet onderschatten.
Dit manifest roept daarom ook op tot nog
meer economisch onderzoek.”
Komt dit manifest niet op een heel slecht
moment? Het Nederlandstalig onderwijs in
het buitenland staat onder druk, ambassades
en consulaten sluiten hun deuren, Nederland
lijkt vooral met zichzelf bezig.
“We zitten natuurlijk allemaal in tijden van
recessie en economische neergang. In Nederland zijn we ook meer binnen de dijken gaan
leven. Toen ik in 2006 naar New York vertrok,
was het nog van: ‘Hé, kom je uit Nederland?
Great!’ In 2010 was het: ‘Hé, wat is er bij
jullie aan de hand, with this guy, Wilders?’
Tegenwoordig is het: ‘What the hell is going
on in your country?’ Die mensen lezen ook de
verhalen over Nederland. Bijvoorbeeld rond
de gemeenteraadsverkiezingen, daar mocht
alleen Nederlands worden gesproken. Dus
als je als buitenlander in Nederland geen
Nederlands spreekt, word je bij veel dingen
buitengesloten. Dat is toch wel erg veranderd
de laatste jaren.
Het Nederlands onderwijs in het buitenland, dat is ook zoiets. Nederland ziet het
belang van goed taalonderwijs niet in, dat
zoiets best iets mag kosten. Het vergeet dat
kinderen die in het buitenland opgroeien
een goede opleiding hebben gehad, veel
talen spreken en later wellicht weer in
Nederland gaan wonen en werken. Als ze
de taal goed spreken en schrijven, dan pluk
je daar als land de vruchten van. Zo’n groep
heeft vaak ook frisse ideeën en plannen. Dat
is heilzaam, dat hebben we nodig in een
maatschappij die voor een groot deel van het
buitenland afhankelijk is. Gelukkig is D66
er recent in geslaagd de subsidie weer op
de agenda te krijgen. Zulke ontwikkelingen
bieden hoop.”
U pleit voor een aantal Kamerzetels dat
wordt bezet door Nederlanders in het buitenland. Als dat niet lukt mag het ook een
adviserend orgaan zijn. Maar wie geeft mij
de garantie dat je daarmee bijvoorbeeld de
subsidie voor het Nederlands taalonderwijs
kunt redden?
“Ik denk dat het dan anders was gelopen.
MEI 2014 VERTREK NL
| 27
reportage
“De politiek heeft geen flauw
benul waarom Nederlanders
vertrekken naar het
buitenland en wat ze daar
gaan doen, en hoe we hun
kracht weer bij ons eigen
land kunnen betrekken”
Sjoerd Sjoerdsma, Tweede kamerlid voor D66
moet het stembiljet naar de Nederlandse
ambassade laten sturen, maar die zijn niet
overal of ver weg. Bovendien is stemmen
ook een emotionele aangelegenheid. Wij
moeten al vier weken voor de Nederlandse
datum stemmen en kunnen dus niet meer
reageren op wat er in de campagne gebeurt.
We missen zo een belangrijk deel van de
verkiezingsstrijd, weten niet welke kant de
partijen op willen.”
“D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma is
benoemd als officieel aanspreekpunt
voor Nederlanders in het buitenland.
Dat is een parlementair unicum”
Als er nu een wetsvoorstel is dat slecht
uitpakt voor Nederlanders in het buitenland,
dan moeten we daar achteraf op reageren,
brieven schrijven, een petitie opbouwen. Op
het moment dat wij al in de Kamer zitten, of
advies geven aan de regering, dan zitten we
in de fase ervoor. En dan hebben we kracht.
Dat zie je bijvoorbeeld in Zwitserland. Daar
komt die raad twee keer per jaar bijeen, op eigen kosten trouwens, en praat dan mee over
belangrijke zaken.”
28
|
VERTREK NL MEI 2014
Overschat u de politieke behoefte van
emigranten en expats niet? Bij de laatste verkiezingen was er een opkomst van nog geen
10 procent. Dat getuigt niet van een massale
politieke betrokkenheid.
“Ik kan je zo een aantal e-mails laten lezen
van Nederlanders die me schreven dat ze
hun stembiljet hadden binnengekregen... na
de verkiezingen. En dat is echt een probleem.
Als je in Tanzania woont of in Chili, dan ben
je afhankelijk van lokale posterijen. Of je
Wat gaan die nieuwe Kamerleden of leden
van het adviesorgaan straks precies doen?
“Ik hoop om te beginnen dat bij een volgende
campagne, voor welke verkiezing dan ook,
partijen als CDA, PvdA en VVD ook een aanspreekpunt als Sjoerd Sjoerdsma naar voren
schuiven. Die personen zouden dan ook in
het buitenland campagne moeten voeren.
Het is in hun eigen belang, er zijn flink wat
zetels te verdienen. Nederlanders weten dan
ook meteen welke persoon ze kunnen bellen
of mailen als ze vragen of ideeën hebben, dat
zou al een enorme winst zijn. Dit manifest
heeft dan ook geen politieke voorkeur, ik
hoop echt dat zo veel mogelijk partijen mee
gaan doen. Mijn wensen en dromen hoeven
ook niet in een paar maanden tot stand te
komen, zoiets moet groeien. Het moet tot
nadenken aanzetten, het moet bekritiseerd
en gewogen worden.”
Stel, die Kamerzetels komen er op korte termijn en u bent een van die Kamerleden. Wat
gaat u als eerste veranderen?
“Om te beginnen zorg ik dat er een initiatiefwetsvoorstel komt dat dubbele nationaliteit
reportage
mogelijk maakt, dat de subsidie voor Nederlandstalig onderwijs in het buitenland een
definitieve status krijgt en dat er een goed
alternatief komt voor consulaten die door
bezuinigingen dichtgaan.”
U woont in New York en reist voor uw werk
en ook voor de presentatie van dit manifest
van hot naar her. Voelt u zich nog Nederlander of inmiddels vooral wereldburger?
“Ik voel me bovenal Brabander. Tijdens
het carnaval bijvoorbeeld heb ik er echt
de balen van dat ik er niet bij kan zijn. En
ik heb natuurlijk familie in Nederland en
vrienden. Nederland neem je mee waar je
naartoe gaat. Over uiterlijk drie jaar gaan
we sowieso terug, voor mijn kinderen. We
willen hen een tijdje in een Nederlandse
omgeving laten opgroeien, zodat ze zich
straks in Amerika én Nederland thuis voelen. Ik spreek thuis daarom ook Nederlands
met hen, lees hen voor uit Dikkie Dik en we
kijken naar de Nederlandse Sesamstraat.
Het is ook voor jezelf: je wilt toch die Nederlandse band met je kinderen opbouwen,
waar je ook woont.” n
“Waar Nederlanders gaan, ontstaat
internationale handel voor Nederland zelf”
Geef Nederlanders in het
buitenland een stem!
Te vaak wordt nog gedacht over expats
en emigranten als mensen die “van twee
walletjes eten”; die allemaal rijk zijn en
vanuit hun luxe optrekje in het buitenland
opeens meer inspraak willen in Nederland. Een allang achterhaald beeld, zegt
Keij. Bent u het daarmee eens of oneens?
Ga naar www.kapitaleconnecties.nl om uw
stem uit te brengen.
De laatste 10 jaar overheerst in NL helaas
de bekrompenheid, het defensieve instinct.
Het is altijd beter om uit te gaan van kansen en nieuwe mogelijkheden. Niet toevallig is het juist D66 dat zich het meeste sterk
maakt voor de NLers in het buitenland.
Bravo. – s t e f s m u l d e r s
Hier worden de puntjes op de i gezet.
De misvatting dat nederlanders in het
buitenland ‘van 2 walletjes willen eten’ is
al tientallen jaren achterhaald door de
nu steeds meer verspreide opvatting van
Internationale Samenleving. Hierbij zou
ik ook graag willen wijzen op het feit dat
b.v. in de V.S. men NAAST loyale VS-er OOK
trots mag zijn op zijn/haar zgn. ‘roots’.
Oftewel: ons aller (vele) achtergronden. We
hopen dat men zich in Nederland nu ook
vertrouwd maakt met dit (internationale)
begrip in een steeds kleinder wordende
wereld, met een steeds meer en meer van
elkaar afhankelijk zijnde (planeet-)bevolking. – i n a o o s t
Als Nederlander wonend in Brussel sinds
1958 en als Europeaan van het eerste uur:
bravo voor deze benadering die geheel
ligt in de lijn wat reeds gebeurt in andere
landen zoals, binnen de EU, in Finland en
in Frankrijk. De internationale organisatie
Europeans Throughout The World ETTW
gevestigd in Brussel federeert nationale
organisaties die zich inzetten voor de Europese burger in het buitenland, binnen en
buiten de EU. – i v o d u b o i s
Bekijk de video gemaakt door
videojournalist Maarten Langelo
voor WereldMagazine op
www.kapitaleconnecties.nl
MEI 2014 VERTREK NL
| 29
serie
ALLEEN EMIGREREN
“Zonder partner op wie je financieel én
emotioneel kunt terugvallen, word je
maximaal gedwongen er iets van te maken”
Alleen emigreren: je moet het maar durven.
Geen bekend gezicht als je ’s avonds thuiskomt, geen schouder om op te leunen als
het even tegenzit. In deze nieuwe serie komen emigranten aan het woord die alleen
het avontuur tegemoet gingen. Freelance
journaliste Miriam Mannak (36) groeide als
expatkind op in Rwanda en Angola. In 2004
keerde ze terug naar het continent waar ze
haar hart al als klein kind aan verloor.
de Cape Times, tijdens persconferenties of tijdens mediatrips. Daarnaast heb ik een paar
maanden geleden een hiking club opgericht.
Ruim 200 mensen hebben zich inmiddels
aangemeld. Zuid-Afrikanen, expats, mensen
die na een relatiebreuk nieuwe mensen willen leren kennen, mensen die houden van
de natuur; het is een leuke, diverse club. Afgelopen weekend zijn we met een groep van
25 man langs een prachtige bergketen vol
grotten geklommen, volgend weekend gaan
we naar de Tafelberg. Paul, één van de ZuidAfrikaanse leden, gaf me laatst spontaan een
dikke knuffel en zei: ‘Weet je wat ik tof vind?
Dat een buitenlandse het voor elkaar heeft
gekregen om ons Zuid-Afrikanen te verenigen, om ons ons land weer eens met andere
ogen te laten zien.’ Een ontzettend mooi
moment was dat.”
Nooit spijt
tekst manon de heus | foto’s privébezit
I
n 2004 nam ik deel aan een mediaprogramma van het Nederlands Instituut
voor Zuidelijk Afrika. Ieder jaar stuurden
zij een groep jonge journalisten naar
Zuid-Afrika om werkervaring op te doen.
Ik kwam terecht bij de Cape Times, een
lokaal dagblad in Kaapstad. Maar toen
het programma na zes maanden afliep, was
ik nog lang niet klaar met Zuid-Afrika. Het
was tien jaar na de val van de apartheid en
dus was het een land in beweging, een land
met een identiteitscrisis. Er waren nog zo
veel verhalen die ik graag wilde schrijven.
Daar komt bij dat Afrika in mijn bloed zit.
30
|
VERTREK NL MEI 2014
Mijn ouders hebben ruim twintig jaar een
expatbestaan geleid en dus ben ik opgegroeid in Rwanda en Angola. Mijn liefde voor
Afrika is altijd gebleven, ook toen we op mijn
twaalfde terugkeerden naar Nederland.”
Hiking club
“In de afgelopen negen jaar heb ik een groot
sociaal netwerk opgebouwd in Kaapstad.
Ik heb één Nederlandse vriendin die in
Kaapstad werkt voor het orkest, maar mijn
overige vrienden en kennissen zijn allemaal
Zuid-Afrikanen. Veel van hen heb ik leren
kennen via de journalistiek: via mijn werk bij
“Ik heb er nooit spijt van gehad dat ik alleen
ben geëmigreerd. Sterker nog: ik ben heel
blij dat ik het in mijn eentje ben aangegaan!
Zonder partner op wie je financieel én emotioneel kunt terugvallen, word je namelijk
maximaal ‘gedwongen’ er iets van te maken.
Ik denk dat me dat zeker in mijn contacten
met de locals heeft geholpen. Het is toch
makkelijker afstappen op anderen als er
thuis niemand op je wacht. Maar natuurlijk
zijn er ook momenten waarop een partner
die in hetzelfde schuitje zit heel welkom
zou zijn. In Zuid-Afrika heb ik bijvoorbeeld
continu te maken met bureaucratische
rompslomp. Zo was mijn betaalpas laatst
verlopen en moest ik een nieuwe aanvragen. Urenlang werd ik van filiaal naar filiaal
serie
gestuurd omdat de pasjes overal op bleken
te zijn! Op dat soort momenten mis ik een
Nederlandse partner die zou begrijpen hoe
absurd dat is wel.
Ik denk dat ik altijd een beetje tussen
twee werelden in zal leven. Kaapstad is mijn
thuis, maar in Nederland wonen ook mensen
van wie ik veel houd. Toch is terugkeren naar
Nederland voorlopig geen optie. Ik heb jarenlang hard gewerkt om naam te maken als
‘Zuid-Afrika-correspondente’. Verhuis ik weer
naar Nederland, dan ben ik dat in één klap
kwijt. Bij de gedachte alleen al breekt het
angstzweet me uit. Ik sta met ieder been in
één land, maar als het erop aankomt, leun ik
toch het meeste op het been in Zuid-Afrika.
Ik ben gesetteld hier, heb wortel geschoten.
En dat is een heerlijk gevoel.” n
Overweeg jij ook
alleen te emigreren?
Locals leren kennen
is in de meeste landen minder moeilijk
dan het lijkt. Vraag je af wat je zelf leuk
vindt om te doen en ga het zoeken in
die hoek. Houd je van wandelen? Sluit je
dan aan bij een wandelclub. Houd je van
bergbeklimmen? Sluit je dan aan bij een
bergbeklimclub.
t i p va n m i r i a m
MEI 2014 VERTREK NL
| 31
foto maddy christine hope
interview
32
|
VERTREK NL MEI 2014
interview
Ben Tiggelaar koos voor updatejaar
in de VS voor het hele gezin
“Door een jaar
weg te gaan
kon ik mijn
werk waar
nodig opnieuw
uitvinden”
Je een jaar lang onderdompelen in een andere cultuur. Studeren in
het buitenland aan een gerenommeerde universiteit. Alleen mogelijk voor studenten? Managementspecialist Ben Tiggelaar zette een
streep door zijn volle agenda en verhuisde met zijn hele gezin een
jaar naar de Verenigde Staten.
tekst hester otter
MEI 2014 VERTREK NL
| 33
interview
N
og maar net zijn de
koffers uitgepakt, of
het gewone leven
vraagt alweer alle aandacht. Kinderen gaan
naar hun gewone
school, nieuwe afspraken voor seminars bij
bedrijven staan ingepland. Druk natuurlijk,
zegt Tiggelaar, wanneer hij aanschuift aan
een tafel in een restaurant aan de rand
van de Soesterduinen. De ervaring van een
jaar leven in de Verenigde Staten kan door
een volle agenda snel naar de achtergrond
verdwijnen. “Maar ik ben toch een stuk meer
ontspannen geworden, doordat ik nu tijd
reserveer voor de dingen die ik wil doen. Dat
heeft dit jaar mij zeker geleerd.”
Updatejaar
Zijn gezin wilde graag een ‘updatejaar’,
vertelt Tiggelaar. Een jaar waarin je de tijd
neemt stil te staan bij je leven en tijd neemt
voor je gezin. “We wilden ons een jaar lang
onderdompelen in een andere cultuur, zodat
je met een andere blik naar jezelf en naar
anderen kunt gaan kijken. Dat vonden we
belangrijk. We kozen uiteindelijk de Verenigde Staten, omdat veel professoren in
mijn vakgebied daar leven. Maar om ons doel
te bereiken had het ook Barcelona of Bologna
kunnen zijn.”
Wonen en werken in het buitenland was
een langgekoesterde wens van Tiggelaar en
zijn vrouw. “We komen beiden van oorsprong
uit Oost-Groningen. Als studenten droomden
we er ook van om een tijd in het buitenland
te studeren en te werken. Maar nog voordat
we onze studies hadden afgerond, kregen we
kinderen en kochten we een huis. En dat plan
om in het buitenland te gaan werken… nou,
dat bleef op de plank liggen.”
Het buitenland bleef wel trekken, vertelt
Tiggelaar. Zijn vrouw Ingrid maakte onder
meer documentaires in de achterbuurten
van Johannesburg en over bejaarden op
het Russische platteland. Samen bezochten
ze later voor christelijke hulporganisaties
vluchtelingenkampen en sloppenwijken.
“Door al die reizen ontdek je telkens weer dat
er buiten Nederland zoveel te beleven valt.”
Maar van een echt verblijf kwam het niet.
Laatste kans
Totdat hun oudste dochter bijna het huis
uit ging om te gaan studeren. De ouders
34
|
VERTREK NL MEI 2014
“We hadden weliswaar niet het huis
dat we graag wilden, maar we
maakten wel meteen kennis met de
Amerikaanse gastvrijheid”
beseften dat dit hun laatste kans was om
met het hele gezin voor een langere periode
naar het buitenland te gaan. “We zijn een
hecht gezin”, vertelt Tiggelaar. “We wilden
zo’n project alleen oppakken als we het met
z’n allen konden doen.”
Een vakantie in Californië deed het gezin
besluiten om langer te blijven dan een paar
weken. “De kinderen wilden best voor langere tijd in het buitenland wonen. Toen zeiden
we nog: ‘Wees voorzichtig met wat je wenst’,
want we zaten inmiddels al na te denken
hoe we zo’n reis konden realiseren.” Met een
journalistenvisum en geloofsbrieven van
enkele redacties kon Tiggelaar een nieuwe
start in de Verenigde Staten maken.
Maar nog voordat de koffers uiteindelijk
werden gepakt stond een bijzondere verga-
dertechniek met het gezin op de planning:
een ‘pre-mortem’, een methode die helpt al te
grote teleurstellingen te voorkomen. “Je stelt
je de slechtste situatie voor”, zegt Tiggelaar.
De oudste drie gezinsleden gingen nadenken
over de vraag hoe een vreselijk jaar eruit zou
zien. “Een negatieve brainstorm dus”, licht
hij toe. “Iedereen moest zich voorstellen dat
we net terug waren van een vreselijk jaar en
iets opschrijven waardoor dat gekomen was.
Toen bleek dat ons jaar in de Verenigde Staten pas echt mislukt was als het onderwijs
niet goed geregeld was. Vanwege slechte
scholen bijvoorbeeld, of doordat de kinderen
allemaal op verschillende scholen terecht
zouden komen.” Met dit scenario in het achterhoofd besloot het gezin te kiezen voor een
jaar privéonderwijs. “We hadden besloten om
interview
Boston is een van de oudste en rijkste steden
van de Verenigde Staten. Hoewel Boston
naar inwonertal gerekend slechts de 22e
stad in de Verenigde Staten is, is het met
ruim 600.000 inwoners wel de op drie na
dichtstbevolkte stad van het land.
naar Boston te gaan vanwege de universiteiten en het culturele klimaat. Maar de ‘public
schools’ in Boston kennen een lotingsysteem
en daardoor was het onvoorspelbaar op
welke school onze kinderen terecht zouden
komen. Dat wilden we liever niet.”
De kinderen konden terecht op een internationale school, met kleine klassen en intensieve begeleiding – inclusief twee weken
Engels drillen tijdens de zomervakantie. “Op
een leuke manier, hoor”, lacht Tiggelaar. “Dan
gingen de leerkrachten bijvoorbeeld met de
kinderen de stad in of naar de dierentuin om
de belangrijkste uitdrukkingen te leren.” Ook
de school in Nederland deed niet moeilijk
over de ‘sabbatical’ van de familie. De kinderen konden, doordat ze lessen bleven volgen,
het volgende jaar gewoon doorstromen naar
een andere klas.
Geen woning
Geen rampjaar dus, maar het begin van de
reis verliep een stuk minder soepel dan het
gezin had gehoopt. Het plan was eenvoudig:
de eigen woning aan de rand van Soest zou
worden beheerd door familieleden. Een bekende in Maine kon de familie helpen bij het
vinden van een geschikte woning in Boston.
Rond de jaarwisseling was het gezin al een
week in Boston geweest om de buurten alvast iets beter te leren kennen. “Dan schrijf je
wat straatnamen op, maar het blijft moeilijk
om vanuit Nederland te bepalen wat een
geschikt huis of een geschikte plek is.”
Uiteindelijk werd een woning gevonden
en volgens zijn contact was het een ideale
locatie. “Wij stonden om vijf uur ’s middags
voor het huis. De buren vroegen wat wij daar
deden en we vertelden dat we de woning
hadden gehuurd. ‘Nee hoor’, zeiden ze. ‘Dat
huis wordt helemaal niet verhuurd.’ Daar sta
je dan met zeventien koffers. Het grappige
is: je gelooft het eerst niet. Wij zeiden: ‘Ja
hoor, we huren het wel, want we hebben een
contract.’ Het duurde een uur voordat we ge-
“Hoe langer je
wegblijft, hoe meer
je gebonden raakt
aan je nieuwe stek”
loofden dat het huis echt niet werd verhuurd
en dat het een scam was. We waren de aanbetaling kwijt: een paar duizend euro. Maar
ook konden we nergens terecht: alle hotels
die we belden waren volgeboekt vanwege
conferenties in de stad.”
Logeerbed
Tiggelaars contact in Maine zorgde voor een
oplossing: ze konden overnachten bij haar
zwager. Zo begon de sabbatical uiteindelijk
op het logeerbed in een vreemd huis, met
de kinderen die op de bank sliepen. “Dat
was onze eerste grote les”, zegt Tiggelaar.
“We hadden weliswaar niet het huis dat we
graag wilden, maar we maakten wel meteen
kennis met de Amerikaanse gastvrijheid. Die
is absoluut niet oppervlakkig. In Nederland
denken we dat vaak, maar als het erop
aankomt staan Amerikanen klaar om je te
helpen. Natuurlijk, we hadden misschien de
laatste kamer kunnen huren in een vreselijk
duur hotel, maar deze oplossing was veel
beter.”
De familie kon de woning van het oudere
echtpaar een maand huren. Het gaf hen genoeg tijd om op zoek te gaan naar een ander
MEI 2014 VERTREK NL
| 35
interview
onderkomen. “Het werd zo’n mooi ouderwets
Amerikaans houten huis met een veranda
in Brookline, een zelfstandige enclave binnen Boston. De begane grond en de helft
van de eerste verdieping waren voor ons.
We konden vanaf daar op de fiets naar het
centrum van Boston en Cambridge fietsen.”
De tweedehands meubels werden door de
kinderen bij elkaar gezocht via internet. “We
hebben alles gemeubileerd voor een paar
honderd dollar. De spullen kwamen uit de
hele omgeving. Een uur rijden voor een tafel
is in de VS heel gewoon.” De hond en de kat
werden overgevlogen en het gezinsleven kon
beginnen.
Betalen per vak
Tiggelaar en zijn vrouw volgden wekelijks
colleges aan Harvard University. “Je kunt aan
Harvard losse vakken volgen, via de zogenaamde ‘Extension School’. Je betaalt per vak
en dat is erg voordelig.” Hij volgde het vak
filosofie, zij psychologie. “Die colleges werden
op hetzelfde tijdstip gegeven en daarna
liepen we over Harvard Yard en gingen we
ergens een hapje eten. Het was waanzinnig
leuk om met Ingrid te bespreken wat we
die avond hadden geleerd. Het was ook net
alsof de cirkel rond was: tijdens onze studie
hadden we gehoopt ooit in het buitenland te
kunnen studeren. En dan ben je twintig jaar
verder en doe je het uiteindelijk.”
Tiggelaar had daarnaast een shortlist
samengesteld van denkers die hij interessant vond en regelde interviews. “Zo zat ik
uiteindelijk op het kantoor van Icek Ajzen,
veruit de meest geciteerde psycholoog ter
wereld. Het interview duurde een uur en
daarna zaten we nog een paar uur te praten
over allerlei onderwerpen en ideeën. De studenten waren al naar huis voor de zomer, het
gebouw was leeg en we hadden alle tijd. Ik
had hierop gehoopt en als dat dan lukt, denk
je: wat geweldig dat ik deze kans krijg.”
Maar, zegt Tiggelaar, alles wordt gewoon.
En zo verdwijnt ook de eerste euforie van het
studeren aan Harvard na een paar weken
naar de achtergrond. “In het begin denk je:
ik loop hier toch maar mooi. Maar er komt
een moment dat je over het terrein van de
universiteit naar college rent om op tijd te
zijn, net zoals alle anderen. Je went ook aan
het drukke verkeer, aan de slordigheid, aan
het gegeven dat bijna niets af is in de VS. De
roestige bruggen, de gaten in de weg: je kijkt
er niet meer van op.”
Lege agenda
Waar hij nog het meest aan moest wennen,
was zijn agenda die opeens een stuk leger
was geworden. Weliswaar had hij een reeks
interviews gepland met beroemde bedrijfskundigen en psychologen, maar een drukbezet man was hij niet meer. “In Nederland had
ik vier tot vijf seminars per week. Die wilde
ik goed voorbereiden en mijn werkuren
verschoven steeds vaker naar de avond en de
“Door het verblijf in Boston hebben we
gezien hoe goed het is tijd te reserveren
voor de mensen die je belangrijk vindt”
36
|
VERTREK NL MEI 2014
vroege ochtend. Dat begon me steeds meer
uit te putten. Daarom wilde ik maar weinig
plannen in dit jaar in de VS. Maar daarmee
vielen ook veel sociale contacten weg. Daar
moest ik aan wennen en dat miste ik zeker.”
Sporten of met het gezin op stap gaan: er was
genoeg tijd. “Maar ik moest mij er bijvoorbeeld wel toe dwingen om weer eens puur
voor de ontspanning een boek te gaan lezen.
Fictie, in plaats van managementboeken.”
Door afstand te nemen van zijn oude
werkritme, ontdekte Tiggelaar dat hij in Nederland steeds vaker meer dingen probeerde
te realiseren in veel te weinig tijd. “Door een
jaar weg te gaan kon ik mijn werk opnieuw
onder de loep nemen en waar nodig opnieuw
uitvinden. Een column voor NRC kost bijvoorbeeld vier uur werk, maar ondertussen reserveerde ik vaak maar twee uur in de agenda.
Die andere twee uur haalde ik vervolgens uit
de vroege ochtend of de late avond. Nu ben ik
veel realistischer over hoeveel tijd een goede
column, het voorbereiden van een seminar of
het schrijven van een boek kost.” Het aantal
seminars heeft hij, inmiddels weer aan het
interview
Het gezin Tiggelaar trekt er regelmatig op uit in hun updatejaar.
werk in Nederland, nu doelbewust teruggeschroefd naar een per week.
Tijd reserveren
Een jaar in het buitenland verblijven is lang
genoeg om andere culturen iets beter te
leren kennen. En het is niet te lang, zodat je
niet meer in Nederland kunt wortelen, zegt
Tiggelaar. “We hadden wel langer kunnen
blijven, maar dat had tot een hoop gedoe
geleid. In dit jaar werd een nieuw boek
gepresenteerd en heb ik ook nog een aantal
seminars in Nederland gedaan. Dus reisde ik
drie keer naar Nederland, ook om de mensen
weer even te treffen met wie ik samenwerk.
Maar drie keer per jaar is niet zo vaak. Nu
ging het wel, maar zou de samenwerking
ook nog zo soepel verlopen als ik langer weg
zou blijven? En wat ook telt: hoe langer je
wegblijft, hoe meer je gebonden raakt aan je
nieuwe stek.”
Om zo’n bijzonder jaar niet snel te
vergeten heeft het gezin heel wat positieve
inzichten in de Verenigde Staten onderweg
opgeschreven. De aantekeningen pakt hij er
regelmatig bij, vertelt Tiggelaar. “We namen
als gezin veel meer tijd voor elkaar. Mijn
vrouw en ik reserveerden bijvoorbeeld een
dag per week voor elkaar. Dan bezochten we
een museum of gingen we ‘hiken’ en namen
we samen gezins- of werkzaken door. Door
het verblijf in Boston hebben we gezien
hoe goed het is tijd te reserveren voor de
mensen die je belangrijk vindt. Het lukt ons
in Nederland nog steeds die dag samen vrij
te houden.” n
MEI 2014 VERTREK NL
| 37
serie
“Ik heb een halfjaar lang gedoold
tussen het grauwe
beton, de stinkende
uitlaatgassen en
de metrostations
waar de geur van
warme wafels zich
mengt met zure
urinelucht”
NIEUWE SERIE
Survivalkit voor
de partner
38
|
VERTREK NL MEI 2014
serie
Je partner krijgt een
prachtpositie aangeboden in het buitenland. En jij volgt,
want als geboren
avonturier hebben
vreemde culturen
een flinke aantrekkingskracht op je. Vol
enthousiasme stap je
er met beide benen
in. Totdat je jezelf,
eenmaal in het land
van bestemming gearriveerd, ineens afvraagt of het wel zo
prettig is dat je leven
op zijn kop staat.
H
et overkwam mij, toen
mijn man in 2005 een
baan in Brussel kreeg.
Noem het avontuurlijk,
noem het naïef, maar ik
zegde mijn baan als communicatiemedewerker
hier direct op om samen met hem het avontuur in te duiken. Vol vertrouwen vertrok ik
naar België. Ik had immers eerder fantastische emigratie-ervaringen opgedaan tijdens
mijn studie in Mexico en Bolivia. En Brussel,
dat lag toch om de hoek? Niets om je druk
over te maken dus, dacht ik.
Niets bleek minder waar. Uiteindelijk
heb ik een halfjaar lang gedoold tussen het
grauwe beton, de stinkende uitlaatgassen en
de metrostations waar de geur van warme
wafels zich mengt met zure urinelucht, bedenkende wat ik hier nou van moest vinden.
Niet dat ik op straat woonde. Integendeel, ik
woonde in een huis van het type chambre
ensuite: met marmeren haarden en plafonds
vol ornamenten. Maar de muren kwamen
op me af. De straat was mijn uitvlucht. Het
begin was zwaar, zonder baan voelde ik me
– in de bloei van mijn leven – nutteloos. En
bij vlagen zelfs eenzaam.
Zo’n stroeve beginfase is overigens niet
ongewoon voor emigranten. Sterker nog: na
een korte periode van euforie volgt bij het
gros een terugslag. Zijn die verschillen in taal
en omgangsvormen wel zo leuk? Zit ik hier
op mijn plek? Ben ik eigenlijk gelukkig? Ik
klom na een halfjaar uit dit dal, mede doordat ik een baan kreeg met fijne collega’s en
een stel goede vriendschappen had gesloten.
Maar hoe vergaat het andere Nederlanders
die met hun partner verhuizen naar het
buitenland? Die nog veel verder trekken dan
het Brusselse? Hoe gaan zij om met teleurstellingen in de beginfase? Wat is hun advies
aan anderen? Ik vroeg het aan Karin Spijk die
met haar gezin in Qatar woont, aan Robert
Cromheecke die een gelukkige huisvader
werd in Praag en aan Lotte Asveld die eerder
naar Nederland terugkeerde vanuit Beijing.
En hoe het met mij afliep? Na vier jaar
Brussel reisde ik manlief wederom achterna
toen hij een baan in Amsterdam vond. Deze
keer met minder zin om de koffers te pakken
dan toen ik vertrok uit Nederland. Ik was
gewend geraakt aan het chaotische Brussel en moest even slikken toen ik aankwam
in het aangeharkte Nederland. Maar die
gewenning was van korte duur. Toch heeft
dat lastige halfjaar in Brussel indruk op me
gemaakt. Misschien geldt: hoe dieper je door
het dal gaat, hoe sterker je eruit komt. Hoe
dan ook, ik heb er in elk geval een levendige
belangstelling voor andermans expatavonturen aan overgehouden. n
“Het moet een
avontuur zijn waar
je beiden achter
staat, anders kun je
beter niet gaan”
tekst leontien aarnoudse
MEI 2014 VERTREK NL
| 39
serie
xxxxxx
Karin Spijk over het binnenleven in Qatar
Heimwee naar
buiten
Verhuizen naar een land waar
altijd de zon schijnt, dat klinkt
velen als muziek in de oren.
Maar wat als de temperatuur oploopt tot 50 graden?
Dan zit je liever binnen met
de airco aan. Dus toen Karin
Spijk einde zomer 2011 emigreerde naar Qatar, hopte ze
24 uur per dag van airco naar
airco. “Pas na een jaar kwam ik
erachter wat voor impact het
binnenleven op me had.”
Survivalkit voor
de partner 1
40
|
VERTREK NL MEI 2014
E
en amusante uitdaging, zo zag de toen nog in Hoorn
wonende Karin Spijk (1973) haar enkele reis naar dit
bijzondere moslimland, waar expats voor tachtig procent
deel uitmaken van de bevolking. Samen met haar drie
kinderen Tom, Nina en Sara, destijds 7, 6 en 1 jaar oud,
reisde ze haar man Olav achterna die drie maanden eerder
was vertrokken. Zonder moeite zegde ze haar baan in de
kinderopvang op. Die stond immers toch al op de tocht, en met haar
opleiding als basisschoolleerkracht vond ze het wel weer tijd voor wat
nieuws.
Eenmaal aangekomen krijgt haar dagelijkse leven in Doha steeds
meer vorm. Het gezin bewoont een huis op een compound (een omheinde leefgemeenschap, vaak met voorzieningen, red.) en Karin heeft
een aanstelling op een school voor een dag per week. En terwijl Olav
in beslag wordt genomen door zijn werk als inspanningsfysioloog in
de lokale voetbalcompetitie, stort Karin zich verder volledig op de zorg
voor haar kroost.
“Achteraf gezien was dat eerste jaar een heftige tijd”, vertelt Karin.
“Ik had nooit beseft dat de kinderen zo veel heimwee naar hun leven
in Nederland zouden hebben. Regelmatig barstten ze in tranen uit. Ik
probeerde het hen zo veel mogelijk naar de zin te maken en nam ze
bijvoorbeeld mee naar kinderbijeenkomsten van de Dutch Speaking
Association. Maar de grote moeilijkheid was dat ze niet buiten konden
spelen, zoals ze gewend waren in Nederland. Daar was het veel te heet
voor. De kinderen verveelden zich doorgaans met al dat binnen zitten.
Om de moed erin te houden zette ik hen voor de buis met een Disneyfilm. Soms keken ze overdag urenlang tv, iets dat ik in Nederland nooit
tolereerde. Maar hier was alles anders.”
serie
Karin en Olav sluiten een compromis: als de situatie na een jaar
niet verbetert, keren ze terug. Maar zo ver hoeft het niet te komen.
In de zomer van 2012 gaat het gezin even terug naar Nederland om
vakantie te vieren. Twee maanden kamperen ze in de bossen. “Al dat
groen om je heen, de hele dag buiten zijn en alles op de fiets kunnen
doen: heerlijk vond ik dat”, vertelt Karin. “Alleen toen kwam het moment om de koffers te pakken en terug naar Qatar te gaan. Daar zag ik
vreselijk tegenop. Ik had absoluut geen zin.”
Eenmaal terug in Doha zit Karin niet lekker in haar vel. “Wanneer
de kinderen naar school gingen, keerde ik ’s ochtends terug naar bed.
Steeds vaker kroop ik terug onder de wol, totdat ik om één uur de kinderen weer moest ophalen en besefte dat ik weer een ochtend niets
gedaan had. Het voelde alsof de tijd stilstond.”
Karins vriendin, die in opleiding was voor huisarts, duwt haar
een formulier onder de neus om depressiviteit in kaart te brengen. “Ik
schrok ontzettend van de uitkomst. Zat ik zo in de put?” Het is in elk
geval een wake-up call voor Karin. Ze beseft dat ze zich te veel heeft
geschikt naar de belangen van haar kinderen en zichzelf totaal heeft
weggecijferd. “Ik was de moeder van, de echtgenote van, maar wie was
ik zelf?” Ze besluit dat ze – naast haar baan van een dag per week –
meer activiteiten voor zichzelf moet ontplooien. Ze begint haar hobby’s
haken en fotografie weer op te pakken en ze gaat op zoek naar meer
werk. “Ik had geluk. Er kwam destijds een functie vrij voor drie ochtenden in de week op de Nederlandse afdeling van een internationale
school. Met beide handen greep ik de kans aan, en ik kreeg de baan.”
Karin raapt haar moed bijeen om weer achter het stuur te kruipen
en zelfstandig naar haar werk te rijden. Nooit eerder heeft ze in Doha
gereden. Doordat ze niet langer gebruik hoeft te maken van taxidiensten, krijgt ze meer vrijheid terug. “Momenteel heb ik het hier erg naar
mijn zin. Niet alleen wat werk betreft, ook geniet ik meer van tijd met
mijn gezin. De weekenden vullen zich met bezoeken aan de souq, de
speeltuin of de schaatsbaan in het winkelcentrum. We maken woestijntochten en gaan naar barbecues en festivals. Ook hebben we veel
internationale vrienden.”
En hoe ervaart Karin het Qatarse klimaat inmiddels? “Heet,
maar in de winter kun je wel naar buiten. Als ik dan hoor dat het in
Nederland dagenlang grauw is en regent, kijk ik uit het raam naar een
strakblauwe hemel en denk: hier schijnt tenminste de zon.” n
In het volgende nummer van VertrekNL het verhaal van Robert Cromheecke, de gelukkige huisvader in Praag.
“Soms keken de kinderen overdag urenlang tv, iets dat ik in
Nederland nooit tolereerde”
“Vergeet
jezelf niet! Zorg dat je
tijd voor jezelf inplant,
zodat je niet alleen
bezig bent met de zorg
voor het huishouden of
je gezin. Door werk te
zoeken en je hobby´s op
te pakken ben je al een
heel eind op de goede
weg.”
karins tip
MEI 2014 VERTREK NL
| 41
column
illustratie
andrea kruis
Tweede
huis
C h i m è ne va n O o s ter h o u t
A ctrice en presentatrice van
diverse televisiepro g ramma’ s ,
woonde en k ele jaren in Z weden
“Een eigen huis
een plek onder de zon
en altijd iemand in de buurt
die van me houden kon”
R ené F ro ge r
H
et is een luxe dat wij in het westen leven, want
hier kennen we in principe geen armoede.
Althans, dat hoeft niet vrijwillig. Ieder mens dat
wíl, mag en kán werken en een baan heeft of in
inkomsten voorziet, heeft meestal ook gewoon
een huis of woonruimte. Ik ben mij er ook terdege
van bewust dat die banen- en huizenmarkt onder
druk heeft gestaan, maar laten we het positief
bekijken: onze economie is volop in beweging, dus dat biedt perspectief. Sterker nog: we hebben bijna allemaal een dak boven ons hoofd
en als dat niet het geval is, dan staan de deuren van het Leger des
Heils ook nog altijd wagenwijd open, mocht dat gewenst zijn.
Gelukkig is het over het algemeen dus niet zo erg gesteld met ons
Nederlanders. Integendeel: de groei van het aantal Nederlanders met
een tweede woning gaat maar dóór, ondanks de crisis! Sterker nog:
maar liefst 475.000 mensen in Nederland hebben een tweede huis, en
daarvan heeft 35 procent een tweede huis in het buitenland.
Buitenverblijf
Zo gek is dat nog niet, want sinds het Romeinse Rijk bestaat is het
bezit van een buitenverblijf, naast de reguliere woning, voor de elite
42
|
VERTREK NL MEI 2014
een heel normaal verschijnsel. In die tijd was een tweede huis over
het algemeen alleen maar voor de welgestelden weggelegd. Tegenwoordig is dat voor veel medelanders bereikbaar geworden en is het
tweede huis zelfs een enorme trend geworden.
Dat merk ik tijdens mijn presentaties bij HouseVision. Daar kan
het niet op, want de tweede huisjes zijn hier bijna niet aan te slepen,
of het nu gaat over huur, verhuur of verkoop. Zie hier het bewijs: het
gaat dus helemaal niet zo slecht in Nederland. Voor de crisisjaren,
vanaf 2009 tot heden, is de toename enorm opvallend. In ons eigen
land is de toename van het aantal tweede woningen per jaar zelfs groter dan de productie van officiële recreatiewoningen. Dit is natuurlijk
ook vrij bijzonder.
Bij navraag geeft 80 procent van de tweedewoningbezitters aan
maximaal één maand per jaar in hun tweede optrekje te bivakkeren, omdat ze simpelweg geen tijd hebben om ernaartoe te gaan. Zij
brengen dus nog niet eens 10 procent van het jaar door in hun tweede
huis? Dit is een doodordinair luxeprobleem!
Het eilandse leven
Maar niet alleen in Nederland is het tweede huis een luxe, ook in
Zweden. Daar heeft bijna ieder gezin een tweede huis, op een van
de eilanden die in de archipelago liggen. Het Zweedse archipelago,
ook wel de scherenkust van Stockholm genoemd, is een archipel van
ongeveer 24.000 eilanden, waar maar liefst 50.000 vakantiehuisjes
zijn te vinden.
Vol verbazing maak ik de activiteiten van de Zweden mee als ze
weer een weekend naar hun tweede huis ‘moeten’, want daar lijkt het
soms op. Ik krijg dan het gevoel dat al die materie maar een blok aan
hun been is. Iedere donderdagavond beginnen ze al met het bij elkaar
sprokkelen van de spullen die ze nog mee moeten nemen. Want ook al
is het tweede optrekje van alle gemakken voorzien, er is altijd wel íets
dat je mist, toch?
En o ja, je kunt de huisjes natuurlijk niet per auto bereiken, want ze
column
liggen op een van die eilanden, dus ze zijn alléén per bootje bereikbaar. Hotseklotsend zie je de Zweden dan hun hele huisraad in dat
bootje overgooien en op het laatst nog even de kinderen erbij en
natuurlijk de hond, kat en al het andere mét of zonder hartslag. Dat
zo’n boot niet zinkt is mij tot op de dag van vandaag nog één groot
raadsel.
Maar goed, het is gelukt: alles en iedereen wordt overgevaren
naar het tweede huis en eenmaal aangekomen op het eiland, soms
wel zo’n anderhalf uur varen, moet weer de hele huisraad uit het
bootje gehesen worden en naar het tweede huis gedragen worden.
Meestal ligt zo’n huis op de meest prachtige plek van het eiland, dus
minimaal honderd trappen omhoog stappen, maar dan heb je ook
een geweldig uitzicht.
“Vol verbazing maak ik
de activiteiten van de
Zweden mee als ze weer
een weekend naar hun
tweede huis ‘moeten’”
Voordat iedereen goed en wel geacclimatiseerd is, zijn er in ieder
geval weer een paar liters bier en wijn verorberd, dus die hoeven
op maandagochtend vroeg níet meer mee terug gevaren te worden
naar het vasteland. Dat scheelt weer.
Maar goed, de eerste avond is voorbij en dan is het alweer zaterdagochtend. Tijd voor de kinderen om naar tennisles, paardrijden of
voetballen te gaan of aan een andere activiteit deel te nemen én, je
raadt het al: dat is op het vasteland. Dus weer anderhalf uur varen
in het bootje om de sportactiviteiten plaats te laten vinden. Dan
weer terugvaren om met volle teugen te genieten van het eilandse
leven, om vervolgens maandagochtend voor dag en dauw hetzelfde
ritueel te herhalen, maar dan precies andersom. Heerlijk.
Sores en stress
Gezellig toch, zo’n tweede huis? Mijn bloeddruk stijgt alleen al van
het aanschouwen van dit spektakel, laat staan van het ondergaan
en beleven. Niets voor mij dus, dat tweede huis. Gewoon lekker op
vakantie gaan van dat beetje geld. Een hoop sores en stress minder,
en na een paar weekjes weer totaal uitgerust in het leven staan, dát
is volgens mij de oplossing. Geniet! n
de immigrant | leven
“Ik voel me vooral
kosmopoliet. Het maakt me
niet uit waar ik woon”
44
|
VERTREK NL MEI 2014
leven | de immigrant
De bekroonde Deense striptekenaar en animator Børge Ring won in 1985
een Oscar met de animatiefilm Anna & Bella. Tegenwoordig woont Ring
met zijn Nederlandse vrouw in het Brabantse Overlangel. Maar dat had net
zo goed op een willekeurige andere plek kunnen zijn, want ieder gevoel
van nationalisme is de 93-jarige kunstenaar vreemd.
Van Denemarken
naar Nederland
tekst oetse eilander | fotografie peter beemsterboer
Waarom bent u ooit naar Nederland gekomen?
“Toen ik in 1952 naar Amsterdam vertrok,
wist ik niet voor hoe lang dat zou zijn.
Veertien dagen, een jaar, ik zou wel zien. Ik
had een aanbieding van Marten Toonder
om op de tekenfilmafdeling te gaan werken
als striptekenaar. Dat wilde ik dolgraag. Het
maakte me niet uit waar het was, het had
in iedere stad, in ieder land kunnen zijn. Het
werk beviel me zo goed, ik ben er 21 jaar gebleven. Amsterdam was toen nog een andere
stad, niet zo crimineel. Het mooie was: als
je hier kwam als Deen, kon je met zo veel
mensen praten. Surinamers, Amerikanen,
Indonesiërs, allerlei nationaliteiten kwam je
tegen. Dat vond ik een fantastische rijkdom.
In Denemarken keken we op tegen Nederland. Een land dat qua afmetingen vergelijkbaar is met het onze, maar kijk hoe knap ze
waren met zo veel dingen: waterbouw, de
KLM, Philips, noem maar op. Daarom was
het voor mij heel apart om te merken dat de
Nederlanders nogal negatieve opvattingen
hadden over zichzelf. Geen idee waar dat
vandaan komt, maar het viel me wel meteen
op. Zo hoorde ik regelmatig: ‘Hoe bent u hier
in vredesnaam verzeild geraakt?’”
ik ben geridderd in de Orde van de Nederlandse Leeuw? Ik ben niet zo zelfbeschouwend. Ik voel me vooral kosmopoliet. Het
maakt me niet uit waar ik woon, landen interesseren me niet zo veel. Ik heb in Londen
gewerkt, in Toronto, in Berlijn, heb vrienden
in Japan, Syrië en Noorwegen. Ik vind vooral
mensen interessant, hoe ze zijn en hoe ze
zich gedragen. Ik hoorde eens iemand zeggen: ‘Een orgasme is zo ongeveer hetzelfde in
ieder land.’ En zo is het ook: mensen verschillen overal even veel of, beter gezegd, even
weinig. Ik zie de verschillen heus wel, maar
voel ze niet.”
Wat heeft u nog met Denemarken?
“Ik kom er nog vaak, kan er de weg goed
vinden. Soms vragen mensen of ik geen zin
heb om terug te keren. Dan zeg ik: ‘Ja, maar
je kunt niet terugkeren in een land dat je
zestig jaar geleden verlaten hebt.’ Nederland
is in die tijd enorm veranderd, maar dat is
Denemarken ook. Ik zou best in Normandië
willen wonen, vanwege de mensen en het
land. Waarom? Ik zou het niet weten, jongen,
dat kan ik niet uitleggen.”
Is er in al die jaren ook iets Nederlands aan u geworden?
Uw boerderij in het Brabantse
Overlangel is in 2012 volledig
afgebrand. Raakte u niet ontheemd,
een deel van uzelf kwijt?
“Ik zou het niet weten. Misschien het feit dat
“Eerst denk je vooral praktisch: waar ga ik
wonen, hoe kom ik aan nieuwe spullen? Mijn
boeken, schoenen, brillen, gitaren, alles was
weg. Ook veel tekeningen zijn in vlammen
opgegaan. Uiteindelijk leer je van zo’n ervaring, dat spullen niet onmisbaar zijn, minder
belangrijk dan ik had gedacht. Nu heb ik nog
vijf boeken. Wat overblijft is wel onmisbaar:
mijn vrouw, mijn kinderen en veel goede
vrienden. En o ja, toch één apparaat: mijn
huisvriend de iPad. Die stelt mij in staat in
contact te blijven met de wereld.” n
“Oké, als ik dan toch iets moet zeggen
over verschillende nationaliteiten, dan
moet dat denk ik maar via een mop:
Voor een Europeaan is de hemel waar
De koks Frans zijn,
De politie Brits,
Waar de automonteurs Duits zijn,
De organisatoren Zwitser
En de minnaars Italiaan.
De hel is waar
De koks Brits zijn,
De politie Duits
Waar de automonteurs Frans zijn
De minnaars Zwitser
En de organisatoren Italiaan.”
MEI 2014 VERTREK NL
| 45
bed & breakfast | leven
46
|
VERTREK NL MEI 2014
In deze rubriek
vertellen eigenaren
van een B&B over de
passie voor het vak, de
voor- en nadelen van het
runnen van een B&B, de
diversiteit aan gasten, maar
natuurlijk ook wat hun eigen
locatie zo bijzonder maakt.
tekst
rimke de groot |
fotografie
hans zeegers
In deze editie, in een iets
andere opzet, geeft Peter
Schoenmaker – schrijver
van het boek Je maakt wat
mee als hotelier – een
top acht van adviezen aan
B&B-eigenaren om ondernemender te denken.
P
eter Schoenmaker spreekt uit
ervaring. Hij runde samen met zijn
vrouw Janneke jarenlang een hotel
in Haarlem en later een klein boutique hotel in Frankrijk. Inmiddels
is ook het Franse hotel verkocht en
is Peter boekenschrijver geworden. Met al
zijn ervaring als hotelier ziet hij dat veel Bed
& Breakfast-eigenaren een heel belangrijk
aspect over het hoofd zien: namelijk dat er
ook geld verdiend moet worden. “Zij beginnen een camping of een B&B en zijn de hele
dag in touw, maar ze vergeten de vraag te
stellen of het wel genoeg oplevert.”
Peter had die ondernemende instelling als hotelier wel. “Als ik een top tien zou
moeten maken met aandachtspunten voor
B&B-eigenaren, dan staan op één, twee en
drie: geld verdienen, geld verdienen, geld
verdienen. Vaak denken mensen: het pand
heb ik toch al. Ze vragen vervolgens vier
tientjes of zo voor een overnachting. Maar
daar kun je het niet voor doen als je het
zakelijk bekijkt. Het pand moet onderhouden
worden, het interieur vervangen, je moet er
niet alleen van leven, maar ook sparen voor
je pensioen.”
Als volgende punt noemt Peter het heel
duidelijk kiezen van je doelgroep. Bijvoorbeeld gezinnen met kinderen (of juist geen
kinderen), golfers, mensen met honden of
pokerliefhebbers. “Richt je je op pokerliefhebbers, organiseer dan elke avond een
pokertoernooi. Hoe meer je je aanbod op je
doelgroep aanpast, hoe gerichter je gasten
trekt. Maak een analyse van de concurrenten
in je omgeving. Wat zit hier al qua aanbod
en hoe kan ik me daarvan onderscheiden?
Als je dat heel goed doet, zullen mensen
speciaal naar jouw streek komen om bij jou
te overnachten.”
Denken in publiciteit is iets dat Peter zelf als
hotelier goed onder de knie had. Het hotel in
Haarlem kreeg dankzij de mooie inrichting
reportages in 250 magazines over de hele
wereld. “Veel mensen beginnen met familie
en vrienden als gasten en hopen dat zij het
verder gaan vertellen. Maar er zijn honderdduizenden B&B’s. Je moet je dus onderscheiden.”
Een juiste balans tussen gastvrijheid en
mensen hun eigen gang laten gaan is ook
belangrijk. “Natuurlijk moet je op tijd vragen
of je iets voor je gasten kunt doen, maar je
moet ook niet de hele dag bij hen op de lip
gaan zitten”, zegt Peter. “Misschien willen ze
ook wel een uurtje zonder jou doorbrengen.
Dat is een van de moeilijkste dingen in het
horecavak, om daar een goede balans in te
vinden.”
Denken in foto’s
Contact houden
De inrichting is het vijfde punt op het lijstje
van Peter. “Kijk niet alleen of alles aanwezig
is, maar denk vooral in foto’s. Als mensen die
foto’s zien, moeten ze meteen denken: dat
ziet er goed uit. Zorg dat je een website hebt,
maar ook dat die te vinden is. Probeer dus in
kranten en bladen te komen.”
Houd ook na vertrek contact met je gasten,
raadt Peter aan. “Bewaar hun e-mailadres.
Heb je iets leuks te melden, laat het dan even
weten. Bijvoorbeeld als je verbouwd hebt.
De gast waardeert dat en het is een goedkope manier om reclame te maken onder je
bestaande gasten.”
“Maak een analyse van de concurrenten in
je omgeving. Wat zit hier al qua aanbod en
hoe kan ik me daarvan onderscheiden?”
MEI 2014 VERTREK NL
| 47
bed & breakfast | leven
En evalueer, zegt hij tot slot. “Vraag na afloop
wat je gasten ervan vonden en wat er in hun
ogen mogelijk verbeterd kan worden. Probeer zelf ook te zien wat de gast ziet. Als je in
bad ligt zijn dat andere dingen dan wanneer
je een bad staat schoon te maken. Slaap zelf
in de kamers. Daarom deed ik elke keer als ik
een hotelkamer schoonmaakte alle lampen
aan en uit. Dan zie je meteen of ze allemaal
nog werken of dat er een lamp vervangen
moet worden.” n
“Hoe meer je je aanbod op je doelgroep
aanpast, hoe gerichter je gasten trekt”
Altijd al gedroomd van een eigen hotelletje in
een zonniger klimaat? Wacht maar tot de gasten
komen! Peter Schoenmaker schrijft geestig en
vlot over wat zich allemaal afspeelde binnen én
buiten zijn kleine hotel in het zuidwesten van
Frankrijk. Geen treurige Ik vertrek!verhalen, maar verrassende anekdotes
waarbij de clou toch weer anders
blijkt te zijn dan je zou verwachten. De
waarheid wordt nergens overdreven;
het echte leven blijkt leuk genoeg!
Je maakt wat mee als hotelier, Waargebeurde belevenissen in en om een Frans
boutique hotel
P. Schoenmaker
ISBN 978 90 821 4000 2 | Paperback
e 14,95 | Ceara | november 2013
48
|
VERTREK NL MEI 2014
leven | bed & breakfast
MEI 2014 VERTREK NL
| 49
EMIGRANTEN
IN
50
|
VERTREK NL MEI 2014
DE
LUCHT
werken | serie
“Zonder werk wil ik niet
in Nederland wonen”
Ze zijn jong, hun vliegbrevet hebben ze net
op zak en hun studieschuld is een bedrag
met vijf nullen. Sinds de
Nederlandse vliegmarkt
in 2008 is ingestort kiezen veel pas afgestudeerde piloten voor een
toekomst in het buitenland: in Engeland, in
Oost-Europa of in Azië,
als er maar werk is. VertrekNL sprak vier jonge
piloten over hun buitenlandervaringen, hun studieschuld en hun passie
voor vliegen. Copiloot
Paul Benoist is de tweede vliegende Hollander
in de serie ‘Emigranten
in de lucht’.
tekst
inge van der hoeven
T
oen ik in 2004 met de vliegopleiding van KLM begon,
zag de markt er goed uit. Mijn
beeld was dat ik in Nederland zou blijven wonen en
voor KLM zou gaan vliegen,
of eventueel bij Transavia.
Veel van mijn jaargenootjes
hebben in 2006 inderdaad een baan bij KLM
gevonden. En ook bij mij gingen alle selecties
goed, behalve het laatste interview. Ik ben
toen niet aangenomen, drie jaar later mocht
ik het nog eens proberen.
En wat doe je dan? Ik had niet over een
back-upplan nagedacht en ik had destijds
een vriendin in Nederland. Op de brieven
die ik uitstuurde kreeg ik aanvankelijk
geen reactie. Na een paar maanden mocht
ik ineens bij Austrian Arrows, een dochter
van Tyrolean Airlines, en bij CityJet in Parijs
op gesprek komen. Ik koos voor Austrian
Arrows, ook omdat die maatschappij op
Amsterdam vliegt en hetzelfde toesteltype
gebruikt als KLM. Zo kon ik makkelijker terug
naar KLM, dacht ik.”
sprak iedereen binnen een jaar behoorlijk
Duits. De sfeer bij het bedrijf was gemoedelijk, maar als piloot werk je soms acht of negen dagen achter elkaar. Als ik ook maar een
paar dagen vrij was, ging ik in Nederland al
mijn familie en vrienden opzoeken. Op een
gegeven moment trok ik dat niet meer: ik
wilde ook weleens uitrusten.”
Facebookgroep
“Aanvankelijk wilde ik nog terug naar Nederland, maar toen Transavia laatst belde dat ze
plek hadden, heb ik ervoor bedankt. Ik heb
in Wenen een leventje opgebouwd: ik heb er
mijn sportvereniging, een vriendin en veel
vrienden. En als ik naar Nederland terugga,
zet ik mezelf zes jaar terug in carrière. Ik
moet dan weer onderaan de ladder beginnen. Zonder werk wil ik al helemaal niet
in Nederland wonen. Bovendien is het niet
nodig: ik heb veel Nederlandse vrienden en
alle goede dingen halen we naar Wenen toe.
Als je ergens een lekkere Nederlandse kaas
of kroket kunt kopen, delen we het via een
Facebookgroep.”
Hollandse clan
“Toen ik bij Austrian Arrows begon, kwam
ik echt in een Hollandse clan terecht. Van de
500 piloten waren er zestig Nederlands. Toch
In de volgende uitgave van VertrekNL het
verhaal van Sarah van den Boom, copiloot bij
EasyJet en woonachtig in Engeland. n
“Toen Transavia laatst belde dat ze een
plek hadden, heb ik ervoor bedankt”
Naam PAUL BENOIST
Leeftijd 27 jaar
Geboren in HARDERWIJK
Woonplaats WENEN, OOSTENRIJK
Beroep copiloot bij TYROLEAN AIRWAYS
MEI 2014 VERTREK NL
| 51
reportage
“Holland en
foto harry kuipers
zijn twee versc
52
|
VERTREK NL MEI 2014
reportage
Nederland
hillende landen”
Nederlanders zijn dol op Nutella.
En op drop. Ze fietsen al kaasetend van
windmolen naar windmolen en lopen de hele dag op
klompen. Wiet is op elke straathoek verkrijgbaar en qua
bloemen kennen Nederlanders alleen een bosje rode rozen
of de tulp. VertrekNL vroeg zich af of dit nu echt is hoe er in
het buitenland over Nederlanders wordt gedacht en ging op
onderzoek uit. Een onderzoek met soms bizarre uitkomsten.
“In Nederland bestaat toch een feestdag waarbij iedereen in zijn
blootje over straat gaat?” aldus een Egyptenaar.
tekst
jorine de bruin
MEI 2014 VERTREK NL
| 53
reportage
L
aten we beginnen in Amerika. Het
grote land waar alles big en beautiful is. Hoe kijken Amerikanen aan
tegen Nederland? Vinden ze hen ook
big en beautiful? Elize woonde een
jaar in Amerika en kreeg diverse clichés te verhapstukken. “Zo denken
Amerikanen dat Holland en Nederland twee verschillende landen zijn. Daarnaast werd aan mij gevraagd of Nederlanders echt elke dag stoned zijn en of het klopte
dat de Nederlandse vrouwen hun benen en
oksels niet scheren. En als klap op de vuurpijl
denken ze ook nog eens dat de Nederlandse
taal hetzelfde is als de Duitse taal.”
zweren bij het Red Light District in Amsterdam. “En afhankelijk van de leeftijd beginnen ze ook vaak over bloemen, molens of zijn
ze trots dat ze het Anne Frankhuis kennen.”
Dat er in Amerika op zijn zachtst gezegd
bijzonder over Nederland wordt gedacht,
beaamt ook Carolien. “Een Amerikaanse man
vroeg zich serieus af of wij wel zonlicht in
de winter hebben.” Of, zoals Mandy meemaakte: “Toen een Amerikaan hoorde dat ik
uit Nederland kwam, reageerde hij enorm
enthousiast. Nederland is een geweldige stad
en er werd mij meteen haarfijn uit de doeken
gedaan in welk Amerikaans park ik wiet zou
kunnen roken. Ongelofelijk.”
Mooie vrouwen
Bizarre weddenschappen
Manon heeft in de Verenigde Staten gemerkt
dat Amerikanen gewoon veel te weinig over
Nederland weten om er überhaupt iets van
te kunnen vinden. “Maar wat ze echter wel
weer weten en denken, is dat er in Amsterdam volop drugs verkrijgbaar is en dat de
Nederlandse vrouwen de mooiste vrouwen
ter wereld zijn.” Ook Joan komt met enige
regelmaat in Amerika en volgens haar is de
algemene opvatting aldaar dat Nederland/
Amsterdam de hoofdstad van Denemarken
is, iedere Nederlander niets anders doet dan
de hele dag jointjes roken en ze allemaal
VertrekNL-lezer Frank woont in Duitsland en
besloot eens in zijn omgeving na te vragen
hoe er over Nederland wordt gedacht. “Na
een paar standaardgrappen over drugs, dat
alle Nederlanders verslaafd zijn aan kaas en
dat ze wonen in woonwagens of een molen,
kwamen er ook wat serieuzere zaken op
tafel.” Zo vindt een collega van Frank dat
Nederland prachtige steden heeft. Er zijn
mooie winkels en vooral de kleine Nederlandse steden zijn populair onder de Duitsers.
Frank: “Ze zijn vooral dol op van die schattige,
smalle huisjes. Maar Duitsers zouden er zelf
foto peter beemsterboer
“Begraven jullie
mensen boven de
grond?”
54
|
VERTREK NL MEI 2014
voor geen goud in willen wonen. Want door
de grote ramen die deze huizen vaak hebben,
is het volgens hun net alsof je in een etalage
zit.” Volgens de Duitsers eten en drinken
Nederlanders alleen vla, koffie, frikadellen
en kaas. “Onthoud wel dat belegen kaas echt
het extreemste is wat een Duitser aan kan”,
weet Frank. Maar wat onze Oosterburen
vooral aan Nederlanders bewonderen, is het
feit dat ze gek en heel vrij zijn. “Of het nou
om Koningsdag of voetbal gaat, Nederlanders
trekken iets felgekleurds of anders idioots
aan en schamen zich er totaal niet voor. Terwijl Duitsers pas heel voorzichtig weer een
beetje de Duitse vlag durven te schminken
op hun wang.” Grappig om te weten is dat bij
het televisieprogramma Wetten dass (Wedden dat, red.) het juist vaak de Nederlanders
waren die de meest bizarre weddenschappen aangingen op de Duitse televisie. En wat
Duitsers ook enorm verbaast, is dat je Nederlanders overal ter wereld tegenkomt. Oudere
Duitsers zijn trouwens vaak groot fan van het
Koningshuis, vooral van Koningin Máxima.
Kaaskoppen
Over het algemeen vindt men in het buitenland dat Nederlanders veel te hard lachen,
zo luiden reacties via Facebook. En dat ze de
hele dag door roken. Sarina woont in België
“Nederland is een
geweldige stad”
en daar worden Nederland(ers) in een aantal
kernwoorden omschreven: hartelijk, open,
assertief, arrogant, luid, culinair, goede ruimtelijke ordening, zuinig, initiatiefrijk, visie
en fashion woestijn. Maar met deze laatste
woorden is Coen het totaal niet eens. “Toen
ik in het buitenland was, zowel in de Balkan,
Wenen als Praag, heb ik meerdere keren gehoord dat Nederlanders er zo stijlvol bijlopen.
Altijd netjes verzorgd met mooie hemden,
broeken en schoenen.” Maar waarom Nederlanders wel vaak kaaskoppen worden
genoemd, werd Ginette tijdens haar verblijf
in Barcelona helemaal duidelijk. “Midden op
de Ramblas zag ik een groepje Hollanders
lopen. Met van die grote witte hoofden,
benen en gezichten… Het zag er echt niet uit.”
In Australië wordt gedacht dat Nederlanders
allemaal hutje mutje wonen en de hele dag
tegen elkaar aanlopen met de armen strak
tegen het lijf, weet Elske uit eigen ervaring.
De broer van Francisca was op een Belgisch
festival en zodra zijn nationaliteit bekend
werd, vroegen ze standaard of hij ze ook wiet
kon verkopen. Dit fenomeen is ook in andere
Europese steden bekend. “Zodra ze weten dat
je uit Amsterdam komt, valt iedereen in de
kroeg over je heen voor cannabis.”
De verwarring met Duitsland en Denemarken is erg herkenbaar. Zo ook voor Stephan.
“Jij komt uit Nederland? ‘Excuses’, krijg je
dan te horen. ‘Mijn Duits is niet zo goed’.
Nee, dat van mij ook niet! Of ze beginnen
direct over joints, prostituees en Europese
voetballers. De gekste opmerking hoorde
ik van een Amerikaan: ‘Dus jullie land ligt
onder zeeniveau, begraven jullie dan mensen
boven de grond’?” Volgens Linda denken ze
in het buitenland dat Nederlanders continu
abortussen en euthanasie plegen en dat ze
allemaal massaal aan de drugs zijn…
Over wiet kan ook Paula meepraten. “Een
Italiaanse uitwisselingsstudent was stomverbaasd dat we in Nederland niet tijdens
college wiet rookten en alcohol dronken.
En toen ik vijftien was en op reis ging naar
Frankrijk, was ik van mijn Engelse en Franse
leeftijdsgenoten de enige die nog nooit wiet
had gerookt. Dat kon niet waar zijn, volgens
hen.” Aan Nynke werd in Rome gevraagd of
Nederland onderdeel is van Vlaanderen en of
Nederlanders dus ook Vlaams spreken…
Maar het kan nog erger. Dat bewijs werd aan
Jilke door een Egyptenaar geleverd. “Deze
beste man dacht dat er in Nederland een nationale feestdag is waarbij alle Nederlanders
in hun blootje over straat gaan.”
Prostitutie
De mond van Tirza viel letterlijk open toen
ze in New Orleans aan de praat raakte met
een ouder (christelijk) echtpaar uit Alabama.
“Toen ik vertelde dat ik uit Nederland kwam,
greep de vrouw mij bezorgd bij de arm.
‘Lieverd, doe alsjeblieft voorzichtig daar! Ze
plukken er zomaar vrouwen van de straat en
dwingen ze tot prostitutie.’” Bertus weet dat
er in Iran geen hoeren- en drugsclichés over
Nederland de ronde gaan. “Iedereen wordt
daar braaf geleerd dat Nederland het land
van de bloemen is. Ik woon zelf in Duitsland
en veel Duitsers vinden Nederlanders een
lekker los en gek broertje met een grote
mond dat nooit wint met voetbal.”
Een klein meisje uit Alabama keek lezeres
Jacqueline ongelovig aan toen ze vertelde
dat ze uit The Netherlands kwam. “Jij komt
uit Neverland?”, vroeg ze. “Sindsdien zeg ik
toch maar dat ik uit Holland kom.”
En natuurlijk zijn er ook meerdere bekende Nederlanders in Duitsland, die lang
niet altijd ook bekend zijn in Nederland. Zo
presenteerde Harry Wijnvoord het televisieprogramma ‘Der Preiss ist heiss’ en werd
vervolgens bij sportprogramma’s, vooral bij
voetbal, altijd gevraagd als ‘Holland-expert’.
Ook werd de scheiding van Sylvie Meis en
Rafael van der Vaart breed in de roddelbladen uitgemeten en kan Linda de Mol ook in
Duitsland niet meer anoniem over straat.
Maar ach, laten we maar gewoon lachen om
al deze uitspraken over Nederlanders. En al
kaas- en dropetend blijven fietsen van windmolen naar windmolen. n
foto peter beemsterboer
reportage
Emigratieboek.nl
C
20 13
NAAR
ZWEDEN
Praktische informatie over een verblijfsvergunning
krijgen, werk vinden, een woning kopen en een school
kiezen voor uw kinderen. Over het afhandelen van
zaken met de belastingdienst, opgebouwd pensioen
veilig stellen en u op de juiste manier verzekeren.
NAAR
Naast een uitgebreide lijst met adressen en websites
is er ook een hoofdstuk gewijd aan de emotionele
kant van emigreren. Hierin wordt beschreven welke
fasen veel potentiële emigranten doormaken.
Afwisseling van enthousiasme en twijfel en hoe daar
mee om te gaan.
ZWEDEN
VanDorp
Om het u gemakkelijk te maken vindt u in dit boek
op diverse plaatsen QR-codes. Wanneer u met uw
smartphone met QR applicatie een foto van de code
neemt, wordt u direct naar de desbetreffende video
of webpagina geleid.
en
et
w ar
t na
www.emigreren-naar-caribisch-nederland.info
oe n
m re
u re n!
at ig e
w m ed
e w
s
e
Z
ll er
A ov
en
et
w ar
t na
oe n
!
m e
u rer en
at ig eg
w m rw
e
es r oo
ll e N
A ov
Al met al een onmisbaar hulpmiddel
voor iedereen die zich wil oriënteren
op emigatie naar Zweden.
978-94-61850-37-9
CaribisCh
NederlaNd
ISBN 978-94-61850-16-4
Dit boek is een cross-mediale uitgave. De
Ditinhoud
boek is een cross-mediale
wordt actueel gehouden door middel vanuitgave.
diverseDe inhoud wordt actueel
internet mediabronnen, te weten: een website,
een door middel van diverse
gehouden
Facebookpagina, een YouTube playlist, een
iPhonemediabronnen, te weten:
internet
App en Twitter.
een website, een Facebookpagina,
een YouTube playlist, een iPhone
Om het u gemakkelijk te maken vindt u in App
dit boek
en Twitter.
op diverse plaatsen QR-codes. Wanneer u met uw
smartphone met QR applicatie een foto vanOm
de code
het u gemakkelijk te maken
neemt, wordt u direct naar de desbetreffende
vindtvideo
u in dit boek op diverse
of webpagina geleid.
plaatsen QR-codes. Wanneer u
met uw smartphone met QR app
een foto van de code neemt, wordt
www.emigreren-naar-suriname.info
u naar de video of webpagina
geleid.
VANDORP EDUCATIEF
VANDORP EDUCATIEF
---
k
“een boek om aan te bevelen.
een eye-opener, waarin een
a
spiegel wordt voorgehouden,
Hilde Talstr
Ruben Heijloo &
het stilzwijgen doorbroken en
Update 2012 / 2013
Voorkant - U en de Wet in Spanje - AUG 10.indd 1
9 789081 475815
Croissantje
pindakaas
EEn nEdErlands gEzin in Frankrijk
humoristische wijze over alle avonturen over
als leven
in
ZUR
jong geëmigreerd gezin op het platteland
in E TIJD
EN!
Frankrijk.
Afwisselend en origineel wordt de realiteit
van een emigratie geschetst. Zoals de
twijfels bij het afscheid, de ontlading bij
aankomst, valse ‘heimweeën’ die de kop
opsteken. En wat het met een ouder doet
als je je kind ‘doofstom’ in een anderstalig
klasje werpt.
Met plaatsvervangende schaamte word
je getuige van een genante taalbarrière.
Of voel je de wrange climax tijdens een
traditionele jacht te paard.
‘Croissantje Pindakaas’ is een inspirerend
boek voor elke dromer, Francofiel of emigrant
in spé. Voor iedereen een leuk kijkje achter
de schermen bij een Nederlands gezin dat
het lef had een druk bestaan achter zich te
laten en te gaan voor zijn droom.
ISBN 978-94-61850-33-1
Educatief
· verhuizen, meubilair invoeren
· koop en verkoop onroerend goed
· huur en verhuur onroerend goed
· hypotheken & verzekeringen
· autorijden in Spanje, auto invoeren
· zaak beginnen in Spanje, werknemers in dienst nemen
· gezondheidszorg in Spanje, ziekenhuizen
· geboorte, dood, huwelijk
· belastingen op bezit & inkomen, residentie
· testament in Spanje / Nederland
· omgang met Spaanse autoriteiten, vereniging van
eigenaren, makelaars, advocaten, etc.
Derde druk
UITGEVERIJ VILLAGE
Met véél
David Searl & Aart van Rijn
Nederlandstalige versie door
AART VAN RIJN
9 789461 850331
VanDorp
UITGEVERIJ GRENZENLOOS
“Een beetje masochist moet je wel zijn, want
je gaat geheel vrijwillig op een pijnbank met
3de druk
978 94 61850 447
in Spanje
intense prikkelsOMGAAN
liggen. Maar...nadien voelNUTTIGE
AANGENAAM EN PRAKTISCH
ADVIEZEN
je dat je leeft!” zo vertelt Eva van Dorst-Smit
MET WETTEN EN GEBRUIKEN
IN SPANJE
op een extraverte,
meeslepende en vaakvoor het
Prijs: € 25,-
uitgeverij
GRENZENLOOS
UITGEVERIJ GRENZENLOOS
VILLAGE
978 94 61850 478
978 94 61850 539
open zenuwen blootgelegd.”
Cynthia ortega-martijn
voormalig Tweede kamerlid
ChristenUnie.
Derde druk! Boordevol informatie!
Nederlands onvermogen op een eiland
‘U en de Wet in Spanje’ besteedt veel aandacht aan de
waar niets is wat het lijkt
specifieke verschillen tussen het leven in Spanje en dat in de
landen van herkomst. Een greep uit de onderwerpen:
Eva van Dorst-Smit
Croissantje pindakaas
De Tragiek van Bonaire is het
persoonlijke verslag van journaliste Trix van Bennekom, die
sinds 2005 als antillen-correspondent voor elsevier op Bonaire woont. Gaandeweg blijkt
dat ze sindsdien vooraan bij de
geschiedenis zit.
van Bonaire
U en de Wet
Eva van Dorst-Smit
maar ook het verhaal van een idyllisch eiland dat in een
kolkende stroomversnelling is geraakt. De invasie van Haagse
ambtenaren, onder leiding van Henk kamp, die vertellen dat alles
anders moet. Ja zeggen, nee doen. Geopolitiek in de achtertuin
van de verenigde Staten. maar vooral ook de geschiedenis van
de mensen voor wie het eiland al vele generaties de navel van
de wereld is.
U en de Wet
De tragiek
in Spanje
‘Dé Bijbel voor
Nederlandstalige
n
in Spanje’
AART VAN RIJN
Marielle Saegaert
Revsund
verhalen over gedichten voorlezen bij volle maan, het
staatsieportret van de koningin en de begrafenis van kip.
Duikersparadijs en roversnest. Speeltuin voor CDa-politici, een
hoofdrol voor Hans Hillen. Het broeierige koloniale decor voor
de gruwelijke
moord
op de jonge
apothekersassistente marlies
AMSTERDAMMERS
OP HET
ZWEEDSE
PLATTELAND
van der kouwe. De verlammende zwijgcultuur.
T r i x va n B e n n e ko m
U en de Wet in Spanje
Met het voorbijgaan van de seizoenen verzamelen zij steeds
meer aanstekelijke anekdotes over de eigenaardige maar
beminnelijke Zweden, lokale culinaire rariteiten, klussen met
twee linkerhanden en persoonlijke confrontaties. Een nieuw
leven opbouwen in de middle of nowhere valt niet mee, maar
overleven was nog nooit zo fijn.
Ondertussen in
De tragiek van Bonaire
Ruben en Hilde openen een Bed & Breakfast en starten
een mediabedrijf. Ze doen fanatiek hun best te integreren,
verdiepen zich in de meest uiteenlopende plattelandsgewoonten en proberen, ondanks de stress die een renovatie met zich
meebrengt, hun relatie een beetje gezellig te houden.
De Tragiek van Bonaire is het verhaal van een bijzonder eiland in
een uithoek van het koninkrijk. Bonaire. Sinds 10 oktober 2010
een stukje tropisch nederland. Teruggekeerd in de schoot van
het oude moederland, een unieke gebeurtenis. een dorps eiland
waar niets is wat het op het eerste gezicht lijkt.
T r i x va n B e n n e ko m
Hoe overleven twee Amsterdammers op het Zweedse platteland? Ruben en Hilde verruilen hun hectische stadsleven
voor rust en natuur in de noordelijke provincie Jämtland. In
het dorp Revsund, waar de lucht schoon is en de winters lang,
kopen zij een oude pastorie aan een meer. Is dat wel zo vredig
en idyllisch als het lijkt?
Ondertussen in Revsund
Waar de regen kunst is
haar studie
Spaanse
a verhuisd
ar woont.
LEVEN IN SANTIAGO DE COMPOSTELA
Ruben Heijloo
Hilde Talstra
Marielle
Saegaert
ondermooie landschap vol heuvels,
dorpjes ligt Santiago de Compostela,
ar vroeger zich niet zo gemakkelijk
r geniet Marielle Saegaert, vrolijk
erende straatjes en de eeuwenoude
che deel van de stad waar ze net als de
gelijkse leven agendaloos doorbrengt.
oit helemaal leeg zijn en waar schan leiden, laat Marielle zich elke dag
door het onverwoestbare karakter van
el een mooi verhaal te vertellen heeft
e grote deugd weet te maken…
, tijdloze stad gehuld in een niet altijd
is zelfs de regen mooi.
Waar de regen
kunst is
NEDERLANDERS OVER DE GRENS
AANGENAAM EN PRAKTISCH
OMGAAN MET
WETTEN EN GEBRUIKEN
NEDERLANDERS OVER DE GRENS
Dit boek is een cross-mediale
uitgave. De inhoud wordt actueel
gehouden door middel van diverse
internet mediabronnen, te weten:
een website, een Facebookpagina,
een YouTube playlist, een iPhone
App en Twitter.
Om het u gemakkelijk te maken
vindt u in dit boek op diverse
plaatsen QR-codes. Wanneer u
met uw smartphone met QR app
een foto van de code neemt, wordt
u naar de video of webpagina
geleid.
VanDOrP eDUCaTieF
VANDORP EDUCATIEF
VANDORP EDUCATIEF
N A A R
SURINAME
9 789461 850164 >
978-94-61850-31-7
VANDORP EDUCATIEF
Auteur Esther Zoetmulder weet
als geen ander hoe het is om de
stap te zetten en daadwerkelijk
te emigreren naar Suriname. Zij
woont nu al tien jaar met haar
gezin in Paramaribo.
E M I G R E R E N
n a a r
SURINAME
Dit boek is een cross-mediale uitgave. De inhoud
wordt actueel gehouden door middel van diverse
internet mediabronnen, te weten: een website, een
Facebookpagina, een YouTube playlist, een iPhone
App en Twitter.
Veel praktische informatie, een
uitgebreide lijst met adressen
en websites en een hoofdstuk
gewijd aan de emotionele kant van
emigreren maken dit boek compleet.
en
et
w aar
Al met al een onmisbaar hulpmiddel
et n
o
voor iedereen die zich wil oriënteren m ren !
u re lië
op emigatie naar Noorwegen.
at ig a
w m str
e
es r Au
ll e
A ov
Praktische informatie over een verblijfsvergunning
krijgen, de remigratieregeling, werk vinden,
Auteureen
Sylvia de Boer weet als
woning kopen en een school kiezen geen
voor ander
uw
hoe het is om de
kinderen. Over het afhandelen van zakenstap
mettede
zetten en daadwerkelijk te
belastingdienst, opgebouwd pensioen veilig
stellen naar Caribisch Nederemigreren
en u op de juiste manier verzekeren.
land. Zij woont nu al 12 jaar met
haar gezin op Bonaire.
Naast alle praktische informatie en een uitgebreide
lijst met adressen en websites, is er aandacht
voor de emotionele kant van emigreren. Ook komt
remigratie uitgebreid aan bod. Gericht op Surinaamse
Nederlanders, meestal geboren in Suriname en al
lange tijd in Nederland, die overwegen terug te keren
naar Suriname.
e m i g r e r e n
CaribisCh NederlaNd
Dit boek geeft u inzicht in alles wat
er komt kijken bij een emigratie
naar Zweden. Zaken als huisvesting,
werk, onderwijs, gezondheidszorg,
sociale voorzieningen, belastingen,
verzekeringen, geldzaken etc.
komen aan de orde. Maar ook
achtergrondinformatie over de
geschiedenis, politiek, cultuur,
het klimaat, religie etc. krijgen de
aandacht.
Sylvia de Boer e.a.
IA
D
E
M VE
S
S GA
O
R UIT
ED ITI E
C
EMIGREREN
r
O
U SS
iT m
Emigreren is populair. gVeel
a e Dmensen lopen met
de gedachte rond om hun Vdromen
e ia elders waar te
maken. Een emigratie organiseer je echter niet even
snel op een zondagmiddag. Er zijn duizend en een
dingen waar u aan moet denken. Dit boek geeft u
een duidelijk inzicht in alles wat er om de hoek komt
kijken bij een emigratie naar Suriname.
EMIGREREN NAAR
NOORWEGEN
Sylvia de Boer e.a.
Esther Zoetmulder
NAAR
Emigreren naar Zweden staat volop in
de belangstelling. Niet vreemd, want
Zweden heeft de emigrant veel te
bieden. Rust, ruimte, prachtige natuur
en volop mogelijkheden om dromen
waar te maken.
Emigreren is populair. Veel mensen lopen met de
gedachte rond om hun dromen elders waar te maken.
Een emigratie organiseer je echter niet even snel op
een zondagmiddag. Er zijn duizend en een dingen
waar u aan moet denken. Bovendien is er de laatste
tijd veel veranderd op de (voormalige) Nederlandse
Antillen. Dit boek geeft u een duidelijk inzicht in alles
wat er om de hoek komt kijken bij een emigratie naar
Caribisch Nederland.
EmigrErEn naar
20 13
Bart Kila e.a.
Sylvia de Boer e.a.
ED ITI E
NOORWEGEN
Dit boek geeft u inzicht in alles wat
er komt kijken bij een emigratie naar
Noorwegen. Zaken als huisvesting,
werk, onderwijs, gezondheidszorg,
sociale voorzieningen, belastingen,
verzekeringen, geldzaken etc.
komen aan de orde. Maar ook
achtergrondinformatie over de
geschiedenis, politiek, cultuur,
het klimaat, religie etc. krijgen de
aandacht.
EMIGREREN
AUSTRALIË
VANDORP EDUCATIEF
egendes, de kleur groen en één van de
nje met elkaar gemeen? In het noordgt het antwoord: Galicië, waar ooit
esteund door de Atlantische Oceaan,
d hielden en een onuitwisbaar spoor
OS
NAAR
Emigreren naar Noorwegen staat
volop in de belangstelling. Niet
vreemd, want Noorwegen heeft
de emigrant veel te bieden. Rust,
ruimte, prachtige natuur en volop
mogelijkheden om dromen waar te
maken.
EMIGREREN
Veel praktische informatie, een
uitgebreide lijst met adressen
en websites en een hoofdstuk
gewijd aan de emotionele kant van
emigreren maken dit boek compleet.
Educatief
baar hulpmiddel
met de gedachte
eren naar Australië.
EMIGREREN
Hans den Dikken e.a.
NAAR
Australië
de lijst met
es is er ook een
an de emotionele
. Hierin wordt
asen veel potenormaken.
housiasme en
mee om te gaan.
EMIGREREN
NAAR
n duidelijk
er om de hoek
emigratie naar
e informatie over
oning
l kiezen voor
het afhandelen
elastingdienst,
en veilig stellen en
er verzekeren.
EMIGREREN
air. Veel mensen
hte rond om hun
r te maken. Een
er je echter niet
ndagmiddag.
en dingen waar u
Dorine in 't Veld e.a.
26-9-2011 17:57:29
Emigreren vraagt om een goede voorbereiding. Op emigratieboek.nl vindt u vele honderden
informatieve boeken, taalcursussen en ervaringsverhalen van emigranten die u voorgingen.
VANDORP EDUCATIEF
column
T
Onze Italiaanse badkamer
oen we naar onze prachtige verbouwde boerderij in
Italië vertrokken, dachten we de taal wel op te pikken.
Dat komt toch vanzelf als je in Italië woont! Bovendien
is Italiaans helemaal niet zo moeilijk. Heel veel woorden lijken op Nederlandse of Engelse woorden en het
ooit op school geleerde Frans zou ons waarschijnlijk
ook prima van pas komen. De minicursus die we elke
ochtend in de auto beluisterden had ons al enig idee
gegeven over de taal. Zo hadden we al snel in de gaten dat als je maar
een ‘o’ of een ‘a’ achter een Nederlands woord plakt, je vaak zo het
Italiaanse woord te pakken hebt. Bijvoorbeeld: kamer/camera – tafel/
tavolo – kantine/cantina.
Enfin, eenmaal in Italië vroegen wij onze architect om een mooie
grote badkamer in Italiaanse stijl voor ons te ontwerpen en te bouwen. En tja, dan zit je dus vervolgens opgescheept met een bidet! Wat
doen Italianen toch in hemelsnaam met een bidet? Het is iets tussen
een toilet en een wastafel in en neemt enorm veel ruimte in. Wij
hadden daar liever een mooi kastje neergezet met een plant erop of
fotolijstjes of een lamp. Maar eerlijk is eerlijk: met een mooie plant in
het bidet zag onze badkamer er werkelijk prachtig uit!
Na enige tijd kregen we een probleem: de douchepijp was verstopt
en daarom moesten we de hulp van een loodgieter inroepen. We stapten in de auto met ons trouwe woordenboek en reden naar meneer
Vendramini Carlo, een vakkundige loodgieter die in het centrum een
klein bedrijf met winkel en magazijn had. Stiekem hoopten we dat
onze loodgieter toch wel een woordje Engels zou spreken.
We stapten de winkel binnen en begonnen met “Buongiorno”,
waarop prompt “Buongiorno, prego?” geantwoord werd. Gelukkig,
dat begrepen we! We gingen verder: “Abbiamo una questione per Lei:
abbiamo il calcare nella pipa della doccia e desideriamo il suo avviso. E
poi funziona solo l’acqua calda. Che fare?”
Mijnheer Vendramini keek ons stomverbaasd aan, stapte galant
over het woord ‘questione’ heen (nou ja, wij bedoelden natuurlijk
‘domanda’, maar dat snapt iedereen toch wel), maar zei onmiddellijk:
“Signori avete messo calcare nella pipa? Ma nella pipa ci va il tabacco,
non il calcare!” Hij keek ons op een vreemde manier aan en vertelde
dat hij ons niet kon helpen, dat het onze eigen domme schuld was…
Daarna begreep hij ons en verkocht hij ons een sterk antikalkmiddel.
Thuis volgden we stap voor stap de instructies die op het etiket van
het antikalkmiddel stonden, maar de volgende dag was het probleem
nog steeds niet opgelost. Deze keer besloten we mijnheer Vendramini
Carlo te bellen om hem te vragen persoonlijk te komen kijken wat
er aan de hand was. We toetsten het nummer in en bij het “Pronto”
noemden we onze naam, achternaam en adres en vroegen letterlijk:
“Signor Carlo, è possibile venire da noi a fare la doccia?” Er volgde
een ongemakkelijke stilte en toen zei Signor Carlo met een heel zacht
stemmetje: “Si, vengo domani mattina prima del lavoro, va bene?”
Natuurlijk was dat goed, tegen zeven uur/half acht was prima, dus
zeiden we enthousiast: “Si, prima, prima, grazie.”
“Daar kwam hij aan,
voorzien van handdoek, zeep
en shampoo. Om te douchen,
precies zoals wij hem
verzocht hadden”
Weer was het eventjes stil, en toen zei hij: “Mi dispiace, ma prima non
è proprio possibile” en hing op.
De volgende dag wachtten wij hem op bij de deur en ja, daar
kwam hij aan, precies op tijd en voorzien van handdoek, zeep en
shampoo. Om te douchen, precies zoals wij hem verzocht hadden!
Waar ging het mis in de communicatie met de loodgieter? Lees de vertaling van het gesprek op www.reginacoeli.nl/blog/loodgieter.html.
Een misverstand is zo ontstaan! n
Language Institute Regina Coeli verzorgt jaarlijks ruim 3.100 taaltrainingen, onder andere in Nederlands, Engels, Duits, Frans, Spaans,
Italiaans en Portugees. In elke uitgave van VertrekNL vertelt een cursist
over zijn of haar taalervaringen.
MEI 2014 VERTREK NL
| 57
(Advertorial)
Mellerud
verwelkomt
graag
Nederlanders
Mellerud, een klein dorp
met veel voorzieningen op
het Zweedse platteland,
verwelkomt graag nieuwe
inwoners uit Nederland.
De gemeente is een project
gestart om potentiële
emigranten uit Nederland
intensief te begeleiden.
“Voor een kleine Zweedse gemeente
zijn we heel uniek”
D
e landstreek Dalsland staat bekend om
haar gevarieerde landschap. Toch wonen
Zweden zelf vanwege het grote aantal
voorzieningen liever in de grote steden, weet de
Nederlandse Ellen Schneider, werkzaam voor de
gemeente Mellerud. “Het Zweedse platteland
kampt met teruglopende inwoneraantallen. Al is
voor het eerst in vijftig jaar weer een omgekeerde
beweging zichtbaar waarbij mensen terugverhuizen van de stad naar het platteland.”
Voor de Zweden is al het natuurschoon niet
ongewoon of bijzonder, zegt Schneider. “Voor Nederlanders ligt dat anders. Zoals wij hier in Mellerud wonen, in een klein dorp dicht bij een groot
natuurgebied, dat is voor ons wel heel bijzonder.
En het bedrag dat je hier voor zo’n woning betaalt
ligt veel lager in vergelijking met Nederland.”
De gemeente startte afgelopen jaar een
project om Nederlanders die naar Mellerud willen emigreren te begeleiden. Zo was Mellerud
aanwezig op de Scandinavische Dagen in Almere,
waar verschillende gezinnen interesse toonden.
Zij werden uitgenodigd voor een bezoek aan
Zweden. “Mensen moeten vooral eerst komen
proeven en kijken of ze een gevoel bij Mellerud
krijgen”, vindt Schneider. “De gemeente beschikt
over een eigen appartement, gelegen aan de haven, dat we beschikbaar stellen aan deze mensen.
Sommigen zijn echt nog aan het oriënteren. Zij
logeren vaak een of twee nachten in ons apparte-
ment. Maar er zijn ook kandidaten die
al concretere plannen hebben. Voor
hen organiseren we een uitgebreid
oriënteringsprogramma. Zij krijgen
een dag een kennismakingsprogramma, bijvoorbeeld in het gezondheidscentrum, we brengen hen in contact
met makelaars en gaan bij scholen
langs.”
Juist Mellerud is een gemeente
met heel veel variatie in landschap. “We hebben platteland zoals we dat in
Nederland kennen, maar ook bergen, meren en
bossen”, vertelt Schneider. “En we hebben een
enorm aantal voorzieningen, zoals supermarkten,
warenhuisjes, een apotheek, een opticien, een
treinstation, een sportcomplex met zwembad en
een grote sporthal, een theaterzaal, twee bioscopen, een bibliotheek, een tandartscentrum en een
gezondheidscentrum. Voor een in oppervlakte
kleine gemeente is dat heel uniek.”
Ook als Nederlanders besluiten naar Mellerud
te emigreren gaat de begeleiding verder. “Afhankelijk van de individuele wensen kunnen we
helpen met het regelen van een persoonsnummer,
het zoeken van een woning, de inschrijving voor
scholen, taalcursussen en advies bij het starten
van een bedrijf”, vertelt Schneider. “Zo weten
wij waar je op moet letten bij het aangaan van
verzekeringen. Over het algemeen raden we ook
aan om, tenzij je meteen je droomhuis vindt, eerst
een tijdje een woning te huren.”
De gemeente koos er bewust voor het project
om Nederlanders voor Mellerud te interesseren
in eigen beheer te houden. Dat pakt goed uit, ziet
Schneider. “Inmiddels zijn verschillende mensen
binnen de gemeente zich deelverantwoordelijk
gaan voelen voor het project, of in ieder geval
voor specifieke kandidaten over wie zij zich
ontfermen. En twee ondernemers uit Mellerud zijn
dit jaar met ons mee geweest naar de Scandinavische Dagen. Als zij aan de praat raken met
Nederlanders die willen ondernemen in Zweden, ontstaat soms ter plaatse een bedrijfsidee.
Het project is echt een samenwerking van de
gemeente, ondernemers en inwoners uit de omgeving geworden.”
www.mellerud.se/e
nglish
wonen | advies
mr a.d.g. heering
werkzaam bij heering associates,
fiscaal-juridisch adviseurs
gespecialiseerd in grensoverschrijdende
(onroerend-goed)transacties, internationaal familierecht en estate planning
Een spookbeeld
minder
Een tweede huis in het
buitenland is over het algemeen een bron van mooie
perspectieven. Soms worden deze meer of minder
overschaduwd door zorgen
over buitenlandse wetten
die men niet kent, en zoals
bekend vreest men snel het
onbekende.
E
en van die bronnen van zorg is het
erfrecht dat van toepassing zou
zijn bij overlijden van de eigenaar
van het buitenlandse huis. oordat
in verschillende landen verschillend gedacht wordt over die problematiek,
belandt men al snel in een juridische acrobatiek die specialisten veel plezier verschaft en
de betrokkenen het tegenovergestelde. De
twee hoofdsystemen zijn:
1. Onroerend goed vererft naar het recht van
het land van ligging van dat onroerend
goed. Dit systeem past bijvoorbeeld Frankrijk toe.
2. De hele nalatenschap, waar ook gelegen,
vererft naar het nationale recht van de
overledene. Dit systeem past Nederland toe.
Patstelling
U begrijpt dat de Nederlander met een
tweede huis in Frankrijk zich kan afvragen
hoe uit deze patstelling te geraken. Er zijn
al wat praktische oplossingen, bijvoorbeeld
dat bij testament de erven wordt opgelegd
Nederlands recht toe te passen. Als alle
belanghebbenden ten tijde van overlijden
zo’n verzoek eerbiedigen is er weinig aan
de hand. Het Nederlandse hoofdsysteem bij
vererving in familieverband is dat de kinderen vorderingen op de langstlevende krijgen,
maar geen aandeel in de nalatenschap, een
systeem dat Frankrijk niet kent. Struikelblokken zijn echter:
1. De zekerheid dat de erven Nederlands
recht kunnen toepassen ontstaat pas na
overlijden.
2. De Franse notaris die de eigendom na het
overlijden moet publiceren in het Franse
kadaster en daarbij de aangifte voor het
successierecht moet verzorgen, zal worstelen met het Nederlandse systeem.
In EU-verband is al jaren nagedacht over
en stilgestaan bij deze onwenselijke situatie, waarmee immers het vrije verkeer van
personen en goederen wordt bemoeilijkt.
Een aantal Brusselse ingewijden had al een
geharmoniseerd Europees erfrecht in gedachten, zoals met het vennootschapsrecht
ook gebeurd is via richtlijnen. Maar op een
moment van bezinning is men uitgekomen
op een uniform Europees verwijzings- en
bevoegdheidssysteem, opgenomen in een
nieuwe Europese Erfrechtverordening.
Nederlands recht
De verordening treedt in werking op 17 augustus 2015. Overlijdt na die datum een in
Nederland wonende Nederlander met een
tweede huis binnen de EU, dan vererft zijn
buitenlandse huis naar Nederlands recht. De
wijze van vererving kan worden vastgelegd
in een in Nederland opgemaakte Europese
verklaring van erfrecht en er kan over de vererving geruzied worden bij de Nederlandse
rechter.Een zorg minder, maar… het land van
ligging is en blijft bevoegd erfbelasting te
heffen en dat levert dus nog steeds dezelfde
puzzels op als tot nu toe: hoe betaal ik zo weinig mogelijk belasting op de vererving van
het buitenlandse huis? Toch wordt ook die
problematiek eenvoudiger nu bij het uitstippelen van een fiscale strategie geen rekening
meer hoeft te worden gehouden met vreemd
erfrecht, mits het huis maar binnen de Europese Unie ligt.
Een reden minder om niet in het buitenland
te investeren! n
MEI 2014 VERTREK NL
| 59
partners | werken
In deze rubriek kijken
twee mensen terug
op hun gezamenlijke
emigratie. Wat was
hun grootste droom,
hun grootste vrees,
en wat is daarvan
uitgekomen? En hebben ze handige tips
voor Nederlanders
die naar hun streek
willen verhuizen? In
deze editie Linda
Postma (39) en Ger
van Hees (45), die
begin 2012 naar
Wellington in NieuwZeeland emigreerden
en van plan zijn om
daar te blijven.
tekst
rimke de groot
Waarom zijn jullie naar Nieuw-Zeeland geëmigreerd?
g e r “Ik wilde al langere tijd weg uit de
‘ratrace’ in Nederland en de verhardende
individualistische samenleving. Liefst naar
een land waar meer valt te genieten van het
leven in de vrije tijd zonder met grote groepen mensen of zeer strikte regels rekening
te hoeven houden. Nagenoeg lege stranden,
vele kilometers bossen waar je niemand
tegenkomt en waar je gewoon met de four
wheel drive in kunt rijden en prachtige heuvels en bergen.”
l i n d a “We wisten eigenlijk altijd al dat
we graag in het buitenland wilden wonen.
De wereld is zo veel groter dan Nederland.
Het moest een land zijn met een westerse
cultuur, bij voorkeur met Engels als voertaal. Toen we vrienden in Nieuw-Zeeland
bezochten, waren we meteen al weg van het
landschap en de natuur. Nadat we er nog
twee keer op vakantie waren geweest, waren we er zeker van dat het Nieuw-Zeeland
moest worden. Daarna zijn we er nogmaals
naartoe gereisd met een duidelijk doel voor
ogen: steden bekijken waar we zouden
willen wonen en gesprekken voeren met
recruiters om een beter beeld te krijgen van
de banenmarkt.”
Was er iets waar jullie tegenop
zagen bij de emigratie?
g e r “Waar ik tegenop zag was het hele
bureaucratische gedoe rondom het aanvragen van een visum. Dat pakte verrassend
genoeg erg positief uit. Ik vond een baan
bij IBM en zij hebben een aparte ‘immigratie’afdeling die mijn work permit ging
aanvragen. Daarnaast hebben wij zelf een
aanvraag ingediend voor een permanente
verblijfsvergunning, de zogeheten ‘skilled
migrant’-categorie. Er zijn veel emigratiebedrijfjes die het tegen hoge kosten voor je
doen, maar na een klein beetje onderzoek
leek het niet heel moeilijk, dus besloten we
het zelf te doen. Het enige is dat je goed
Partners
60
|
VERTREK NL MEI 2014
moet lezen in het Engels en veel informatie
moet verschaffen.”
l i n d a “Ik zag het meest op tegen het
moment dat we het gingen vertellen aan
onze ouders. Toen we in de fase kwamen dat
we ons huis te koop gingen zetten, konden
we het niet langer meer uitstellen. Zowel
mijn ouders als de moeder van Ger waren er
helemaal kapot van. Ongeloof, verdriet en
boosheid. Wat haalden wij in ons hoofd om
helemaal naar de andere kant van de wereld
te willen gaan? Er is nog een jaar overheen
gegaan voor we daadwerkelijk in het vliegtuig stapten, dus kon iedereen langzaam aan
het idee wennen. De laatste weken in Nederland waren heel emotioneel en onwerkelijk.
Je moet aan zo veel dingen denken en zo
veel regelen, terwijl je iedereen ook nog één
keertje wilt zien voor vertrek.”
Waarin verschilden jullie van elkaar
in hoe jullie de emigratie beleefden?
“Het verschil zat vooral in dat we
in de hele periode een verschillende focus
hadden. Linda hield zich met name bezig
met het organiseren van de verhuizing en
vooraf met de verkoop van ons huis. Ik was
meer bezig met de administratieve zaken
en het organiseren van een nieuwe baan
in Nieuw-Zeeland. Voor ons beiden was het
een emotionele tijd nadat we het de familie
verteld hadden. Daarin zat niet veel verschil
tussen ons.”
l i n d a “Ger heeft in Nederland zo lang
mogelijk doorgewerkt, terwijl ik de laatste
zaken heb afgewikkeld. Ons huis hadden
we veel sneller verkocht dan verwacht, dus
hebben we nog voor tien maanden een huis
gehuurd. Daar vandaan is alles door de verhuizer in de zeecontainer gepakt.”
ger
Wat zijn de grote voordelen van
leven, wonen en werken in NieuwZeeland?
“Een meer relaxte lifestyle, al kun je je
natuurlijk zo druk maken als je zelf wilt. En
de uitgestrekte natuur waarvan je kunt genieten en profiteren. Veel mensen leven hier
nog dicht bij de natuur. Jagen en vissen voor
eigen consumptie is hier nog heel gewoon.”
l i n d a “We hebben hier minder sociale
verplichtingen, waardoor we onze vrije tijd
echt zelf kunnen indelen. Bijna ieder weekend hebben we een vakantiegevoel en gaan
we eropuit. Nieuwe restaurants ontdekken,
ger
werken | partners
“In Nieuw-Zeeland heerst een meer
relaxte lifestyle, al kun je je natuurlijk
zo druk maken als je zelf wilt”
wandelen langs een van de talloze stranden,
lekker de stad in met zijn bruisende waterfront. We zijn ook lid geworden van een
FourWheelDrive-club en gaan regelmatig
off-roaden. Wat we ook nooit voor mogelijk
hadden gehouden: we hebben vorig jaar een
stukje grond gekocht waarop nu ons droomhuis gebouwd wordt.”
Missen jullie Nederland weleens?
g e r “Ik moet eerlijk zeggen dat ik Nederland helemaal niet mis. Alleen familie en
vrienden, maar gelukkig maakt internet het
mogelijk om makkelijk contact te hebben.
Iets wat ik misschien wel een beetje mis is
de efficiënte wijze waarop veel dingen in
Nederland gedaan worden. Dat is hier soms
toch anders.”
l i n d a “Het land Nederland en het leven
dat we daar leidden mis ik totaal niet. Familie en vrienden natuurlijk wel. Mijn ouders
zijn vorig jaar voor het eerst in NieuwZeeland op bezoek geweest en dat heeft ons
allemaal heel erg goed gedaan. Sindsdien
hebben ze er ook meer vrede mee, omdat
ze het nu met eigen ogen gezien hebben en
precies weten waar ik het over heb als we
met hen Skypen.”
Wat moet iemand die gaat emigreren naar Nieuw-Zeeland beslist
weten?
“Dat het een fantastisch land is natuurlijk! Maar er zijn ook zat andere zaken om
rekening mee te houden. Er is hier bijvoorbeeld niet zo’n uitgebreid sociaal stelsel, dus
verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid en
werkloosheid is wel verstandig. En ondanks
dat de standaard gezondheidszorg hier gratis
is, is het verstandig om ook een zorgverzekering af te sluiten.”
l i n d a “Ook goed om te weten is dat de
boodschappen prijzig zijn. Daartegenover
staat dat het hoogste belastingtarief hier
maar 35 procent is, dus je houdt netto iets
meer over waarmee je zaken kunt betalen. Je
moet dus wel enigszins georganiseerd met je
geld omgaan. Dat is iets waar kiwi’s overigens niet heel goed in zijn, dus als zuinige
Nederlander ben je hier al gauw beter af.” n
ger
MEI 2014 VERTREK NL
| 61
foto nico basten
dilemma’s | leven
62
|
VERTREK NL MEI 2014
leven | dilemma’s
Prinsdom Monaco ligt aan de zuidelijke mediterrane kust van Frankrijk,
nabij de grens met Italië, in Zuid-Europa. Het is na Vaticaanstad de kleinste onafhankelijke staat van de wereld. Monaco moet het vooral hebben
van haar belastingregels, locatie, klimaat en entertainment. De dwergstaat wordt voor een groot deel gefinancierd met de opbrengsten van
het casino en is aan landzijde geheel omsloten door de Europese Unie,
maar is er geen lid van. Daarnaast staat Monaco bekend als mondaine
badplaats en wordt het geroemd om haar jaarlijkse Grand Prix Formule 1.
Toch was het niet om een van deze redenen dat Nederlands klassiek geschoold zangeres Marjon Lambriks tien jaar in Monaco heeft gewoond.
“Al was het wel heerlijk om aan zee te wonen.”
Zangeres Marjon Lambriks
“In Monaco zit
je tussen de
grote sterren”
E
tekst jorine de bruin
en fijn en klimaatvriendelijk land: dat is waar mijn
partner en ik naar op zoek waren voor onze dochter,
maar ook voor onszelf”, vertelt Marjon Lambriks. “Uiteindelijk hebben we vooral voor Monaco als thuisbasis gekozen omdat het een relatief veilig land is. Mijn
dochter is op jonge leeftijd ontvoerd en zoiets hakt er
enorm in. Omdat Monaco klein en dus overzichtelijk
is, was voor ons de keuze snel gemaakt. En daarnaast
kun je maar op twee plekken het land binnenkomen.”
Criminaliteit kent Monaco weinig. Er is veel cameratoezicht en de
verhouding tussen het aantal agenten op straat en het aantal bewoners is de hoogste in de wereld. Maar wat Marjon ook erg aansprak,
was het feit dat in Monaco alles te voet te doen is. Het land telt slechts
twee vierkante kilometer oppervlakte. “We konden bijvoorbeeld
lopend naar het theater. Zoiets doe je niet zo snel in een stad als Parijs.
Veel te eng ’s avonds laat.” Opmerkelijk is het aantal openbare liften
en roltrappen dat je in Monaco vindt om de hoogteverschillen te
overbruggen.
MEI 2014 VERTREK NL
| 63
dilemma’s | leven
Met de sterren aan tafel
Tot 2009 heeft Marjon met haar gezin in Monaco gewoond en dat
is haar erg goed bevallen. “Vooral het wonen bij de zee is heerlijk.
Sowieso ben ik nogal gevoelig voor het weer.” In Monaco wonen meer
buitenlanders dan Monegasken. Van de 30.500 inwoners (2013) is
slechts 17 procent Monegask. Het merendeel van de bevolking (55%) is
van Italiaanse afkomst. “De Italiaanse invloeden vind je overal terug:
in zang, dans, toneel, et cetera.”
De oorspronkelijke bewoners van Monaco zijn volgens Marjon erg
goed te typeren. “In Monaco wonen mensen die hun leven lang hard
gewerkt hebben of dat nog steeds doen. Je kunt er zomaar met de
grote sterren aan tafel komen te zitten, evenals met de Koninklijke familie. Zoiets zorgt daar niet meer voor opwinding. Monegasken laten
iedereen in zijn of haar waarde.”
Monaco is vooral een toevluchtsoord voor sportmensen en zakenlui geworden. Je moet zelfs aantonen dat je genoeg verdient om de
“We konden lopend naar het
theater. Zoiets doe je niet zo
snel in een stad als Parijs”
Over Marjon
Marjon Lambriks is een Nederlands klassiek geschoold zangeres
(sopraan) en heeft zang gestudeerd aan het Conservatorium van
Maastricht en bij Prof. Paula Lindberg in Amsterdam. Aanvankelijk studeerde ze voor apothekersassistente, maar tijdens een optreden in een show onder regie van haar vader, die regisseur was
van amateurtoneelschappen, werd haar zangtalent ontdekt. In
deze show zong Marjon een parodie op Carmen. Dat leidde tot de
opleiding aan het conservatorium. Daarnaast heeft ze een aantal
jaar gestudeerd aan het Mozarteum in Salzburg.
In Nederland werd Marjon pas echt bekend rond 1977, door televisieoptredens in KRO-muziekprogramma’s met het Weense lied
Wiener Melange. In 1979 ging ze voor de AVRO optreden in een
speciaal voor haar ontworpen muziekprogramma, waar beurtelings de muziek van diverse operettecomponisten centraal stond.
Vanaf 2003 zong Marjon ook een aantal keren met een kinderkoor. Op 5 mei 2010 trad ze samen met het Limburgs Symfonie
Orkest op voor de toenmalige koningin Beatrix tijdens het bevrijdingsconcert in Amsterdam.
huur of de aankoop van een woning te kunnen betalen. Zo ligt de prijs
van een studio van dertig vierkante meter rond de 1 miljoen euro (of
bij huur ongeveer 2.000 euro). Maar met haar mediterrane en milde
klimaat – met natte winters en hete, droge zomers – trekt Monaco toch
veel mensen aan. Al is ook in Monaco het weer weleens van slag. “We
hebben een keer sneeuwvlokken in Monaco gezien”, vertelt Marjon.
“Een wereldwonder! Vooral voor de lokale bevolking, want ze liepen
direct in bontjassen. Enorm grappig om te zien.”
Jonge talenten een kans geven
Een gemiddelde dagindeling kende Marjon niet in Monaco, maar ze
had wel een favoriete tijdsbesteding. “Ik genoot er enorm van om
’s ochtends langs de zee te gaan joggen en daarna lekker op mijn
gemak te struinen over de markt in Frankrijk. Het gaf mij een prettig
gevoel als ik dan even niks hoefde en gewoon kon doen waar ik op dat
moment zin in had.”
Natuurlijk heeft Marjon ook in Monaco niet stilgezeten qua zang.
“Ik heb daar veel gezongen en ook lesgegeven. Daarom heb ik in Nederland het Centrum voor Muziek en Theater (CMT Nederland) in Vilt/
Valkenburg aan de Geul opgericht. Mijn ambitie is om jonge talenten
een kans te geven, door hen vroegtijdig te ontdekken en te begeleiden
naar diverse podia; naast alle bestaande podia waar je je zangkunsten
kunt vertonen, zoals The Voice of Holland. Ik richt me op diverse zangstijlen en coach talenten op weg naar het theater. Ik heb twintig jaar
in Wenen gezongen en kan deze ervaring mooi meenemen binnen
het CMT. Naast het geven van een aantal masterclasses willen we in
2014 een internationaal Junior Concert Koor lanceren, gevestigd in een
ambitieuze ambiance in Hotel Kasteel Wittem in Limburg. Een unieke
kans voor jongeren tussen 6 en 16 jaar om op hoog niveau te kunnen
zingen.”
64
|
VERTREK NL MEI 2014
foto nico basten
leven | dilemma’s
dilemma’s
Een avondje roulette spelen in het Monte Carlo Casino in
Monaco of een gokje wagen bij Holland Casino?
“Het casino in Monaco. Daar loop je zo naar binnen. In Nederland is de
drempel hoger om een casino binnen te lopen. Een echte gokker ben
ik niet, maar de sfeer die er hangt is altijd gezellig. Het Monte Carlo
Casino kent ook een theater, prachtige tuinen en een groot terras.”
Genieten van het Formule 1-rijden in Monaco of een
dagje scheuren op het TT-circuit in Assen?
“Dan gaat mijn voorkeur wederom uit naar Monaco. Het is zo speciaal
wanneer in je eigen dorp de Formule 1 langsrijdt. Drie dagen lang
staat alles op zijn kop en de normaal zo netjes geklede bevolking kom
je dan tegen in een T-shirt met een biertje in de hand. Het is een heel
evenement geworden.”
“Het is zo speciaal
wanneer in je eigen dorp de
Formule 1 langsrijdt”
Boodschappen doen in het op een na dichtstbevolkte
land ter wereld of lekker slenteren en shoppen op de
drukke markt in Amsterdam?
“Dat Monaco het op een na dichtstbevolkte land ter wereld is, daar
merk je niks van. Veel toeristen komen alleen voor de toeristische dingen en je kunt dus alles wat je wilt doen op je gemak doen. Maar ik hou
erg veel van Amsterdam. Daar zou ik dus wel weer gaan winkelen.” n
MEI 2014 VERTREK NL
| 65
toen&nu | leven
Toen...
In deze rubriek staan mensen
centraal die het roer in hun
leven hebben omgegooid. Die
rigoureus hun oude werkzaamheden en woonplaatsen hebben
verruild voor nieuwe. In deze editie spreken we Nicki YoshiharaVan Ingen Schenau. In november
2011 emigreerde zij samen met
haar Japanse man naar Tokio,
waar ze haar eigen bedrijf
Tokiotours opzette.
tekst rimke de groot
Wat deed je in Nederland voordat je naar Japan emigreerde?
“Ik woonde in Amsterdam, samen met mijn vriend met wie ik nu ben
getrouwd. Ik werkte bij Syntrus Achmea als communicatiemedewerker. Ik ontwikkelde middelen en schreef teksten om aan mensen uit
verschillende beroepsgroepen uit te leggen wat pensioen is en welke
levensmomenten belangrijk zijn om hierbij stil te staan. Mijn vriend
leerde ik kennen toen ik een tijdje veel aan het internetdaten was. Ik
stuurde hem een berichtje omdat ik dacht dat een Japanner mij vast
interessante dingen over Japan zou kunnen vertellen. We mailden een
paar keer heen en weer. Hij stelde voor om elkaar te ontmoeten op het
strand en bij zonsondergang sloeg de vonk over. Hij woonde in Amsterdam, ik in Rotterdam. Omdat hij niet naar Rotterdam wilde komen, heb
ik mijn appartement opgezegd en ben ik naar Amsterdam verhuisd.”
Een kleine stap vergeleken bij emigreren naar Tokio.
“Mijn vriend had een paar jaar eerder al eens geopperd om naar
Japan te gaan. Hij was 1 jaar toen zijn ouders naar Nederland kwamen
en had geen ervaring met leven in Japan, al was hij er weleens op
vakantie geweest. Ik had tijdens mijn opleiding een halfjaar in China
gewoond en dacht: Tokio is een internationale stad, daar spreekt ie-
Nu...
66
|
VERTREK NL MEI 2014
“Japanners zijn niet
flexibel. Dat ben ik als
Nederlandse niet gewend”
leven | toen&nu
TOEN
Communicatiemedewerker in Amsterdam
dereen vast goed Engels. Een paar jaar later lukte het mijn vriend om
werk te vinden in Japan. Ik heb er toen wel even over nagedacht. Ik
had een goede baan in Nederland en we hadden beiden geen ervaring
met Japan. Daarom is mijn vriend eerst in zijn eentje gegaan. Een paar
maanden later ben ik ook naar Tokio verhuisd.”
Hoe waren die eerste maanden in Tokio?
“Om voor mij een visum te krijgen, moesten we trouwen. Dat deden
we en ik besloot meteen de naam van mijn man aan te nemen omdat
ik dacht dat ik dan makkelijker in Japan zou kunnen werken. Veel
mensen dachten daardoor dat ik een Japanse was. Ik sprak goed Engels en had veel werkervaring, dus ik werd vaak uitgenodigd voor sollicitatiegesprekken. Maar op het laatst kwam altijd de vraag: klopt het
dat je zelf geen Japanse bent en niet vloeiend Japans spreekt? Daarna
hoorde ik niets meer. Ik begon aan een opleiding Japans en dacht dat
ik de taal binnen een halfjaar wel vloeiend zou spreken. Maar zo gemakkelijk was dat niet. Het Japans kent veel beleefdheidsvormen en
een vocabulaire waar je u tegen zegt. Intussen had ik al veel familie en
vrienden over de vloer gehad en de stad laten zien. Dat vond ik hartstikke leuk om te doen. Iedereen zei dat ik daar mijn werk van moest
maken, maar ik noemde alleen maar redenen op waarom ik dat niet
zou kunnen. Tot een vriendin die voor de KLM werkt naar Tokio kwam.
Ook haar viel het op dat ik zoveel wist over de stad, de cultuur en de
geschiedenis. Zij zette iets over mij op de intranetwebsite van KLM en
binnen een week had ik een eerste reactie van iemand die mij als gids
wilde inhuren. Ik ben nu een jaar bezig met mijn bedrijf Tokiotours en
zeker in de lente, de zomer en de herfst heb ik het er erg druk mee.”
Wat viel jou als Nederlandse meteen op in Tokio?
“Tokio is echt de stad van het gemak. Mensen hebben weinig tijd. Op
elke straathoek staat een automaat waar je drankjes kunt kopen voor
omgerekend ongeveer 80 eurocent. En heel weinig Japanners koken
zelf. Er zijn hier extreem veel restaurants. Door al die concurrentie is
het eten altijd lekker en betaalbaar. Japanners vinden dat het een van
de basisbehoeften van de mens is om smakelijk te kunnen eten. Voor
acht euro heb je al een complete maaltijd. Dus als ik geen zin heb om
te koken, kunnen we kiezen uit een overvloed aan restaurantjes.”
NU
Waar moest je aan wennen in Japan?
“Japanners zijn niet flexibel. Dat ben ik als Nederlandse niet gewend.
In Nederland kun je de regeltjes redelijk met een korreltje zout nemen
als je goede argumenten hebt, in Japan niet. Zo zwem ik graag. Toen ik
in Tokio naar het zwembad ging, werd ik eerst uitvoerig geïnspecteerd
om te kijken of ik niet stiekem onder mijn badmuts oorbellen droeg of
tatoeages had. Bij alle banen in het zwembad stonden bordjes, maar ik
begreep de Japanse teksten niet. Ik ging dus gewoon zwemmen, maar
al binnen een paar minuten kwam de badmeester met grote stappen
naar mij toe om te zeggen dat ik langzaam zwom in een snelle baan.
Verder was er helemaal niemand in het zwembad. Ik stelde voor om
meteen naar een andere baan te gaan als er iemand bij kwam, maar
hij bleef volharden: regels zijn regels. Maar die mentaliteit heeft ook
zo zijn voordelen. Bij de metro blijven mensen netjes in een rij staan
wachten tot iedereen is uitgestapt, dat gaat heel geordend.”
“Heel weinig Japanners
koken zelf. Er zijn hier
extreem veel restaurants”
Wil je in Japan blijven?
“Dat weet ik nog niet. We willen graag een gezin stichten en van het
educatieve systeem hier ben ik niet helemaal voorstander. De discipline spreekt mij wel aan, maar leerlingen worden hier niet geacht
zelf na te denken of initiatief te nemen. Dan laat ik mijn kind liever
opgroeien in Nederland of een ander land met een ander educatief
systeem, in elk geval op de middelbare school. Japanners zijn erg gesloten, maar daar staat ook veel tegenover. Als ik een uur de ene kant
op rijd, ben ik op het strand, een uur de andere kant op ben ik midden
in het bos en de bergen. En alles is zo goed geregeld hier. De metro
rijdt in de spits elke twee minuten, buiten de spits elke drie minuten.
Wat dat betreft is het een fantastisch land om te wonen.” n
Eigenaar Tokiotours in Tokio
MEI 2014 VERTREK NL
| 67
column
illustratie
andrea kruis
Ik blijf
me niet goed
voelen
g er a p el d o o rn
H
et begon met een bericht. Vanaf mei kunnen
inwoners van Eindhoven en omstreken iedere
derde zondag van de maand genieten van de
Feelgood Market in gebouw Strijp-S. De initiatiefnemers willen met deze markt “de ouderwetse
gezelligheid terugbrengen, opgepimpt met een
flinke dosis vakantiesfeer, creativiteit, lekker eten,
inspiratie en muzikaliteit”. Dit vrolijke concept is
gebaseerd op soortgelijke markten in Londen, Amsterdam en Utrecht.
Daar heten ze gewoon zondagsmarkt of streekmarkt of pure markt,
waar eerlijke producenten eerlijke producten kunnen verkopen. Maar
de bedenkers van deze biobraderie hebben er het etiket feelgood aan
toegevoegd om het te onderscheiden van een middagje politiek correct winkelen in een tochtige hal.
Alles is tegenwoordig feelgood. De term werd ooit bedacht om een
bepaald soort films te omschrijven. U weet wel, films waarin problemen alleen maar hindernissen zijn, waarin mensen leren geloven
in hun dromen en geluk vinden door zichzelf beter te leren kennen.
Films waarin getoond wordt dat alles mogelijk is in het leven, als je
het maar echt wilt. Daar was vroeger ook al een term voor, dat noemden we Disneyfilms, maar die hadden in de loop der jaren een slechte
naam gekregen. Daarna heette het een lange tijd ‘wijvenfilms’, maar
daar was marketingtechnisch weinig mee te beginnen. Dus werd het
‘feelgood’, en daar is op zich niks op tegen als je het gebruikt om je
product te onderscheiden van de rest van het aanbod. Maar tegenwoordig is iedere film een ‘feelgood movie’. Op SBS is iedere serie een
‘feelgood serie’. Het is zelfs zo erg dat de op zich helemaal niet slechte
film Soof nu verkocht wordt als een ‘feelgreat movie’. Het is net als met
drugs: als je ze te veel gebruikt, moeten ze steeds sterker worden.
Want feelgood verkoopt. Er is niets op tegen om je af en toe eens een
beetje goed te voelen en je te realiseren dat er meer mogelijk is dan
je denkt. Niet omdat dat waar is, maar omdat je anders helemaal niet
meer uit je bed zou komen. Maar feelgood is allang geen beschrijving
van een levenshouding meer. Het is een marketingtool van film- en
tv-producenten die zich realiseren dat er meer geld te verdienen is
met mensen blij maken dan met hen een spiegel voorhouden. In een
wereld waarin het aanbod van entertainment zo groot is dat we de
hele dag alleen nog maar hoeven te kijken naar dingen die we zelf
leuk vinden is het stempel feelgood de ultieme sales pitch. En om het
ons helemaal gemakkelijk te maken zetten de makers het er zelf op.
Het is als een biermerk dat zichzelf opeens ‘de lekkerste’ gaat noemen
in plaats van Amstel of Grolsch. En dat iedereen daar dan intrapt.
Terwijl ieder weldenkend mens weet dat de enige manier om je goed
te voelen is om juist niet de slechte of moeilijke dingen van het leven
onder de mat te schuiven. Want dan hoopt het zich op en gaat het in
de weg zitten. De mens is als een koffiezetapparaat waar je om de
zoveel tijd azijn doorheen moet jagen om de aanslag te verwijderen,
want anders gaat hij stomen. De enige manier om je goed te voelen is
door af en toe eens lekker te janken. De enige echte feelgood is feeling
bad.
“De enige manier om je
goed te voelen is door af en toe
eens lekker te janken”
Daarom stel ik voor om de Feel Bad Society op te richten. Een genootschap dat zichzelf tot doel stelt om entertainment te steunen dat de
slechte dingen van de mens en van het leven toont. Iedereen die een
toneelvoorstelling maakt waarin ouderwets gekankerd wordt, of een
film waarin de held op het eind doodgaat, of een tv-serie waarin de lelijke hoofdpersoon de ene verkeerde keuze na de andere maakt, krijgt
een certificaat en een officieel stempel. En we openen onze beweging
met een grote feestavond met Nederlandse zangers, die allemaal worden uitgenodigd om liedjes te laten horen waar we van gaan janken.
Want het is tijd dat iemand opstaat tegen die tsunami van positivisme
waarmee mensen vrolijk gehouden worden, omdat vrolijke mensen
meer spulletjes kopen. Maar dan moet iemand anders het doen, want
ik heb er geen puf voor.
Sinds maart is de Feelgood Market er ook in Tilburg. U bent gewaarschuwd. n
MEI 2014 VERTREK NL
| 69
(Advertorial)
europass
“Met het standaard CV
maak je duidelijk wat je in
Nederland geleerd hebt”
Wil je in het buitenland studeren,
stage lopen of werken, dan is
Europass een uitstekend startpunt.
Naast een website boordevol nuttige informatie vind je er vijf gratis
te downloaden documenten, met
als basis het Europass CV in alle
EU-talen.
E
uropass biedt op haar website heel
veel informatie over studeren, stage
lopen en werken in het buitenland.
“Daarnaast zijn er de diensten die Europass
aanbiedt”, vertelt Dik van der Wal, voorzitter van Europass Nederland. “Bijvoorbeeld
een standaard CV waarin je datgene wat je in
Nederland geleerd hebt duidelijk kunt maken
aan een onderwijsinstelling of werkgever in
het buitenland.”
Europass stelt dit standaard CV in 31 verschillende talen beschikbaar. “Het wordt
in heel veel landen gebruikt”, weet Van der
Wal. “Het CV is digitaal in te vullen en door
de ontvangende partij gemakkelijk te lezen.
Dit standaard CV kun je ook aanvullen met
andere documenten, zoals een Diplomasupplement. Heb je in Nederland een hoger
onderwijsopleiding gedaan, dan is het Diplomasupplement een beschrijving van wat je
geleerd hebt en wat je kunt. Het Certificaatsupplement is de variant voor het mbo. De
onderwijsstelsels verschillen per land nogal
van elkaar, daarom is dit supplement zo belangrijk.”
Alle documenten op de website van Europass zijn gratis te downloaden. Dat geldt ook
voor het Taalpaspoort en Europass Mobiliteit.
“Het Taalpaspoort is een zelftest van het niveau waarop je een vreemde taal beheerst”,
legt Van der Wal uit. “Europass Mobiliteit is
er voor als je stage hebt gelopen in het buitenland of internationale werkervaring hebt
opgedaan. Met dit document kun je aantonen
dat je ook echt iets geleerd hebt en niet de
hele dag op het strand hebt gelegen. Ook
geeft Europass de Mobiliteit voor vrijwilligers
uit, waarin de competenties van vrijwilligers
worden vastgelegd.”
Het Nationaal Europass Centrum Nederland is onderdeel van de afdeling Internationale Diensten van de Dienst Uitvoering
Onderwijs (DUO) in Groningen. DUO/Internationale Diensten is onder meer bevoegd
om Nederlandse diploma’s te legaliseren. Dat
is noodzakelijk omdat men dan in het buitenland weet dat het een door de Nederlandse
overheid erkend diploma is. Ook iets om bij
stil te staan als je schooltijd al een flink aantal
jaren achter je ligt, zegt Van der Wal. “Voor
Nederlanders die nog een diploma van de
mulo, de Huishoudschool, de lbs of de hbs
hebben bijvoorbeeld. Op onze website kun
je ook voor die diploma’s een gratis statusverklaring downloaden: een beschrijving van je
diploma.”
Waar Van der Wal zich soms over verbaast,
is dat mensen die het emigratieavontuur
aangaan zo weinig nadenken over de taal.
“Bijvoorbeeld iemand die graag naar Finland
wil. Fins is zo ongeveer de moeilijkste taal
binnen Europa en met Engels red je het daar
niet. Ook moet je als je in Finland wilt solliciteren de Finse versie van het standaard CV
invullen. Vaak wordt ons dan gevraagd of wij
het document kunnen vertalen. Maar jij bent
degene die straks op sollicitatiegesprek gaat
in Finland. Dan is er ook geen tolk om je te
helpen.”
www.europass.nl
puzzel en win
Zweedse puzzel
ZWEEDSE PUZZEL
wat niet
heden- bezinksel
daags is
kalmte
groot
zeedier
gesteente
kaartkleur
correct
kiekje
opgeld
vegetariër
offertafel
niet
groot
stof voor
hoeden
voedsel
babbelkous
wedloop
maaltijd
zwerver
opeens
vooruit!
bijzonder
leuk
soort film
voorbij
gevel
komiek
soort
pan
ijsgerecht
kletskoek
verkoudheid
na afloop
bewerkt
stuk hout
laan met
bomen
pets
strafwerktuig
kaartfiguur
voorzetsel
halfaap
glazen
visbakje
bid (Lat.)
onbeweeglijk
halt!
ik (Lat.)
geringste
adellijk
landgoed
ondeugd
graveur
herfstbloem
driekroon
zonderling mens
hoge
schoen
olienoot
bezieling bijtijds
reuk
genezen
wenk
druppel
oogvocht
kinds
in het
jaar
omroepvereniging
paar
oude
doek
snater
goed
gebrek
bijwoord
boterton
insect
© Sanders puzzelboeken, Vaassen
Oplossing:
A
ls u de puzzel geheel heeft weten in te vullen, rangschikt u vervolgens de letters in de gekleurde vakjes
tot een woord in het oplossingenbalkje. De oplossing van de puzzel kunt u – met vermelding van uw naam en
adres – sturen naar [email protected]. Doet u dit vóór 15
september aanstaande, dan maakt u kans op een exemplaar
van Italiaanse toestanden t.w.v. € 15,95. Zie pagina 72 voor de
boekbespreking. Deze prijs wordt u ter beschikking gesteld
door uitgeverij Boekenbent. De winnaars worden bekendgemaakt in VertrekNL nr. 18 (november).
De oplossing van de legpuzzel uit VertrekNL nr. 14 is: Brussel.
Wij feliciteren Maartje Brinkman uit Groningen met het winnen van het boek Stine in Scandinavië van Stine Jensen. ■
Oplossing
T&O
W
A
K L
V
E I
S
S P
L
P I
N
S T
S
L T A
E I N
I L T
T I
T E E
R
K
A N
A A R
N D A
A R
A T E
D
A R
A
B
P
L P
O U
T I
S
K
M O
M
V
E
G
A
H
A
R
T
E
N
A
L
L
E
E
R
O
E
D
E
L
F
V
G I O
O D E U R
O
R A T E L
O
E R
N O M A D E
D A A N
E N I G
C L OW N
N
L E L
E T S E R
A
A A S
O R A
R I
S T A R
K
I N S T E
B E K
E
TMEI
E R2014
D E GVERTREK
E
K A R N
T O R
NL
| 71
boeken | uitgelicht
Italianen komen nu eenmaal te laat en rijden als gekken
Italiaanse Toestanden,
een boek di fiducia
S
tef Smulders beschrijft in Italiaanse Toestanden op zeer
humoristische wijze hoe zijn partner Nico en hij naar la
bella Italia gaan om daar een Bed & Breakfast te beginnen. Er is natuurlijk geen sprake van de nodige problemi.
Stef gebruikt veel typisch Italiaanse uitdrukkingen. Al lezende kom je er bijvoorbeeld achter dat de juiste persoon
di fiducia onmisbaar is.
Stef is niet bang om de nodige clichés aan te stippen. Want ja, Italianen komen nu eenmaal te laat en rijden als gekken. Verder blijken Italianen veel bureaucratischer dan verwacht en zijn ze dol op ingevulde
formulieren onder vermelding van de onmisbare codice fiscale, de Italiaanse versie van het burgerservicenummer. Het blijkt dat je zonder
deze code nergens terecht kunt.
Natuurlijk gaan er zaken niet zoals
gepland. De dakdekker blijkt geen
‘doorwerker’ te zijn en neemt ineens
een paar vrije dagen. De ingenieur
houdt van een ruime planning: zes
tot tien maanden voor un grande
lavoro. De sloopwerkzaamheden
duren drie keer zo lang als gepland
en de kelder is toch niet zo vochtvrij
als gedacht, om maar te zwijgen over
de installatie van het al in Nederland
gekochte zwembad.
“We hebben onze roeping gevonden”,
aldus Stef, die in het laatste hoofdstuk
terugkijkt op de afgelopen jaren. Een
carrièreswitch naar schrijver kan hij
wellicht ook overwegen. Het boek Italiaanse Toestanden is vlot en prettig leesbaar geschreven. Mensen die
overwegen een B&B te beginnen in het zonnige Italië zullen het boek
bovendien bijzonder leerzaam vinden. n
Beoordeling:
ZZZ
Z
Redelijk Z Z
Goed
ZZZ
Prachtig Z Z Z Z
Matig
72
|
VERTREK NL MEI 2014
tekst nikki van schagen
Italiaanse Toestanden | S. Smulders
ISBN 978 94 620 3530 0 | € 15,95
Paperback | Uitgeverij Boekenbent
“Dus besloten we de Italiaanse aanpak te volgen: maak gebruik van je
netwerk en zorg dat je iemand di fiducia vindt. Dit typisch Italiaanse
systeem werkt als volgt: je vraagt aan iemand die je vertrouwt of hij
een betrouwbare persoon kent. Kent hij zo iemand dan zit je goed, want
een Italiaan sterft liever duizend doden dan dat hij jouw vertrouwen
beschaamt. Kent hij zelf niet iemand, dan vraagt hij rond in zijn vertrouwde netwerk en als daaruit een naam voortkomt, zit je veilig, want
binnen dat netwerk geldt dezelfde code van vertrouwen die je niet mag
beschamen. Alles in Italië verloopt op deze manier: je hebt een arts
di fiducia, een loodgieter di fiducia, een garage di fiducia, enzovoort.”
(tekstfragment)
boeken
New York in stijl
New York in stijl is een verrassende en verleidelijke ontdekkingstocht door New York City. De
gids staat boordevol insidertips, zoals schitterende winkels en stijlvolle adresjes om koffie te
drinken of te lunchen. Verder zijn er wandelingen opgenomen, zodat je door de stad kunt struinen en genieten van New York zoals het is: creatief, spannend en vol energie. New York in stijl
heeft een vintage-uitstraling en bevat prachtige foto’s en duidelijke plattegronden.
S. Court | ISBN 978 90 215 5609 3 | € 19,95 | Hardback | Kosmos Uitgevers
Welkom in het paradijs
In Welkom in het paradijs beschrijft Tineke Bennema Palestijnse levens in lichtvoetige en
absurdistische verhalen. Waar een Nederlander zich ’s ochtends voorbereidt met het weerbericht en een broodtrommel, luistert een Palestijn naar het nieuws om te weten welke plekken
hij die dag beter kan vermijden. Mocht hij al plannen maken, dan worden die maar al te vaak
gedwarsboomd door bezetting, traditie en onverwachte gebeurtenissen. Sommige verhalen zijn
gebaseerd op Bennema’s eigen belevenissen; andere verhalen hoorde ze van haar Palestijnse
familie en vrienden.
T. Bennema | ISBN 978 94 919 2101 8 | € 14,95 | Paperback | Uitgeverij Jurgen Maas
Het Java van Bloem
In Het Java van Bloem vindt de lezer niet alleen sterke, oorspronkelijke verhalen, maar ook
uiterst praktische adviezen voor wie de rijke cultuur van het belangrijkste eiland van Indonesië
wil leren kennen. Familierecepten, een keur aan schitterende foto’s en de persoonlijke invalshoek van de auteurs maken dit boek tot een feestelijke zoektocht en een onorthodoxe gids.
M. Bloem en I. Wolffers | ISBN 978 90 295 8896 6 | € 25,– | Hardback | Arbeiderspers
Miss yellow hair, hello!
Miss yellow hair, hello! gaat over reizen. Geen reisverhalen waarbij je verlekkerd kunt wegdromen naar exotische vakantiebestemmingen. Want ziek word je toch wel, kamperen doe je in
Benin óp de auto, aan corrupte politie in Colombia ontkom je niet, de tijdelijke liefde bedrijf je
in Iran midden in de woestijn, en goden vereren met sambaballen is op Cuba heel gewoon. Als
je niet van plan bent zelf op reis te gaan, geeft dit boek alle reden om thuis te blijven.
I. Hannema | ISBN 978 90 295 8886 7 | € 18,95 | Paperback | Arbeiderspers
Hilarisch Frankrijk
Kort na zijn pensionering emigreerde Ludique le Vert (pseudoniem) naar Zuidwest-Frankrijk,
waar hij samen met zijn vrouw Maria woont en werkt in en rond hun oude boerderij op het
Franse platteland. Het tweetal houdt van het Bourgondische leven, de twee honden, vijf katten,
traditioneel koken, goede wijnen, oude spullen, restauratie, schilderen, schrijven en muziek.
“Ludique is een geboren verhalenverteller die tot de laatste pagina weet te boeien.”
Ludique le Vert | ISBN 978 94 618 5102 4 | € 16,95 | Paperback | Uitgeverij Grenzenloos
Retourtje midzomer
Enkele jaren geleden trok Pieter Mans samen met zijn partner naar Midden-Zweden om
daar een restaurant over te nemen en het leven een heel andere wending te geven. Retourtje
midzomer is een gebundelde verzameling ervaringen, doorspekt met hilarische momenten en
waardevolle overpeinzingen van een Nederlandse emigrant in Zweden.
P. Mans | ISBN 978 94 618 5000 3 | € 16,95 | Paperback | Uitgeverij Grenzenloos
Meer emigratieboeken vindt u op
www.vertreknl.nl/boeken.
U kunt daar de boeken eenvoudig
bestellen en/of recenseren.
MEI 2014 VERTREK NL
| 73
strip
Tekst en tekeningen: DICK MATENA
Marten Toonders Heer Bommel en Tom Poes: De pas-kaart deel 7
MEI 2014 VERTREK NL
| 75
strip
WORDT VERVOLGD!
76
|
VERTREK NL MEI 2014
colofon
lezersservice
Jaargang 4, nummer 16 - mei/september 2014
VertrekNL
Valge 3, 9965 PD, Leens (Groningen)
T: 0595-577217
E: [email protected]
W: www.vertreknl.nl
EINDRedactie
Rimke de Groot
MEDEWERKERS
Leontien Aarnoudse, Ger Apeldoorn, Jorine de Bruin,
Arend van Dam (cartoons), Oetse Eilander, Rimke de
Groot, Aart Heering, Manon de Heus, Rob Hoekstra,
Inge van der Hoeven, Perro de Jong, Andrea Kruis
(illustraties), Dick Matena (strip), Chimène van Oosterhout, Hester Otter en Nikki van Schagen.
FOTOGRAFIE
Nico Basten (Dilemma’s), Peter Beemsterboer, Maddy
Christine Hope, Harry Kuipers en Hans Zeegers (B&B).
art director
Peter Beemsterboer/www.beemsfoto.nl
website
Aldert Taanman
social media
Remon Franssen
Uitgevers
Mirjam van der Kaaden en Seb van der Kaaden
Drukker
Ten Brink/Euradius, Meppel
Productiebegeleiding: Bert Spijkerman
Adverteren
Personalia vof
T: 0595-577217, M 06-34099094
E: [email protected]
W: www.vertreknl.nl/adverteren
Abonneren/losse verkoop
Personalia vof
T: 0595-577217, M 06-34099094
E: [email protected]
W: www.vertreknl.nl/abonneren
Abonnementen binnenland: € 39,– (6 nrs)
De nummers worden u zonder extra verzendkosten
opgestuurd. Alle abonnementen worden afgesloten
voor minimaal een jaar (12 maanden) en worden automatisch verlengd met een jaar, tenzij anders vermeld in
de actievoorwaarden. Prijswijzigingen voorbehouden.
Abonnementen buitenland: tarieven op aanvraag
Adreswijzigingen: Ten minste drie weken van tevoren
naar Valge 3, 9965 PD Leens of via abonneren@
vertreknl.nl
Losse nummers: € 6,50
Distributie losse verkoop: VMBpress, Heemskerk
Je gegevens worden door VertrekNL opgenomen in
haar bestand. Deze gegevens worden gebruikt
om uitvoering te geven aan de (abonnements)overeenkomst, voor analyses en om je op de hoogte te
houden van interessante producten en diensten van
ons en van zorgvuldig geselecteerde bedrijven. Hierbij
houden we rekening met jouw persoonlijke voorkeuren. Indien je geen prijs stelt op dergelijke aanbiedingen kun je dit schriftelijk melden aan VertrekNL, ter
attentie van afdeling Abonnee Service, Valge 3, 9965
PD Leens of via [email protected]
VoordeelPAS
Abonneevoordeel
Voor slechts 39 euro ontvangt u als abonnee van
VertrekNL magazine:
l 6 x VertrekNL magazine
l VertrekNL Voordeelpas, waarmee u
kortingen/voordeel krijgt op onder andere:
– Verzekeringen
– Cursussen (taal, etc.)
– Advies (visa, etc.)
– Verhuizingen
l Gratis toegang online archief VertrekNL
magazine t.w.v. € 19,50
l Gratis toegang EmigratieBeurs t.w.v. € 17,50
Profiteer van bovenstaande voordelen en
abonneer u via www.vertreknl.nl/magazine
Heeft u nummers gemist?
VertrekNL magazine is een kwartaaluitgave. Het
volgende nummer verschijnt half september 2014
©2014 VertrekNL / Personalia vof
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave
mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming
van de uitgeverij worden overgenomen
ISSN 2211-2871 / ISBN 978 90 792 8743 7
Deze kunt u nabestellen via www.vertreknl.nl/magazine
MEI 2014 VERTREK NL
| 79
emigratiewijzer
OOM Verzekeringen
Voor de branche buitenlandverzekeringen
neemt OOM Verzekeringen een unieke
positie in door zich te positioneren als dé
verzekeraar voor langer verblijf in het buitenland. Nederlanders die voor langere tijd
in het buitenland verblijven kunnen bij OOM
Verzekeringen terecht om goede, integere en
passende verzekeringen af te sluiten.
Postbus 3036, 2280 GA, Rijswijk (ZH)
T: 070 353 21 00 (ma-vrij 8.30 uur – 17.00 uur)
[email protected],
www.oomverzekeringen.nl
Rabobank Grensbanken
De adviseurs van deze banken hebben
specifieke kennis van zowel Belgische en
Duitse als Nederlandse wetgeving op het
gebied van fiscaliteit, sociale zekerheid en
hypotheken. Zij kunnen u advies geven over
alle keuzes die gemaakt moeten worden op
financieel gebied. Wat betreft de hypotheek,
maar ook voor pensioenen, verzekeringen,
sparen en beleggen. Daarnaast hebben de
Rabobank Grensbanken een uitgebreid lokaal netwerk van deskundigen opgebouwd.
Denk hierbij aan makelaars, notarissen,
fiscalisten, juristen en advocaten, maar ook
verzekeringsmaatschappijen, architecten en
bouwondernemingen.
[email protected], T: 040 217 96 66
www.emigrerennaarbelgie.nl,
www.emigrerennaarduitsland.nl
GEZONDHEIDSZORG
Travel Doctor
Travel Doctor is er voor iedereen die voor korte of langere tijd op reis gaat en daarbij geen
onnodig gezondheidsrisico wil lopen. Het is
verstandig om zo’n 8 weken vóór vertrek een
afspraak te maken. Voor belangrijke reisinformatie, reisvaccinaties en preventieve artikelen zoals Deet, klamboes, ORS en zonnemelk,
kunt u bij Travel Doctor terecht. Ook voor
bestemmingen als Turkije, Egypte en Kroatië
worden vaccinaties aanbevolen. Travel Doctor heeft circa 50 vestigingen in Nederland
en is u graag van dienst vóór, tijdens en na de
reis. De kosten worden meestal vergoed door
uw zorgverzekeraar (check uw polis).
www.traveldoctor.nl, [email protected]
80
|
VERTREK NL MEI 2014
illustratie: andrea kruis
FINANCIËLE ZAKEN
HEIMWEE
Aeffectivity
Aeffectivity is een psychologenpraktijk die
zich met behulp van gesprekken en online
therapie richt op Nederlanders met onder
meer stemmingsklachten, angstklachten,
expatproblematiek en relatieproblemen.
Rokin 93 I, 1012 KM Amsterdam
T: +33 6 74 31 19 74, [email protected]
PostVoorLater
Vertrekdatum in zicht? Maak een hoogstpersoonlijke PostVoorLater en krijg de verslaggever een dag cadeau! Samen met een professional maak je een onvergetelijke korte film
of audioreportage met alles wat jij belangrijk
vindt of met de mensen die je lief zijn. Een
topherinnering voor jezelf of als speciaal
cadeau voor de achterblijvers.
www.postvoorlater.nl
ONDERWIJS
Edufax
Edufax heeft haar dienstverlening afgestemd
op de drie fasen van een expatriëring. Consultants bepalen samen met u een onderwijsstrategie en ondersteunen u in alle fasen
van de uitzending. Taalcursussen zorgen
voor een soepele overstap naar anderstalig
onderwijs. Het volgen van NTC-online, voor
leerlingen van 3 t/m 18, waarborgt aansluiting op Nederlandstalig onderwijs. Edufax is
ook te volgen op facebook of twitter.
T: 040 204 74 70
[email protected], www.edufax.nl
Stichting NOB
Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB) ondersteunt het Nederlands
onderwijs in het buitenland. Bovendien
verzorgt NOB het werkgeverschap van de
Nederlandse leerkrachten en directeuren van
de Europese scholen.
Parkweg 20a, 2271 AJ Voorburg,
T: 070 386 66 46, [email protected]
Wereldschool
Verzorgt het afstandsonderwijs voor Nederlandstalige kinderen van drie tot en met
achttien jaar die in het buitenland verblijven.
Zowel volledig onderwijs thuis is mogelijk
als in combinatie met een lokale of internationale school. U kunt ervoor kiezen uw
kind(eren) alleen Nederlands te laten volgen
of voor een combinatie van vakken die in uw
specifieke situatie passend is. Uiteraard is het
ook mogelijk het volledige onderwijs via de
Wereldschool te doen.
Pascallaan 71, 8218 NJ, Lelystad
T: 0320 22 99 27, [email protected]
www.wereldschool.nl
ORIËNTATIE
EmigratieBeurs
Europa’s jaarlijkse grootste EmigratieBeurs
is het trefpunt voor de complete emigratiebranche. Tijdens deze tweedaagse beurs in
februari kunt u zich laten informeren over
de thema’s wonen, werken, studeren en
ondernemen in het buitenland. De meer dan
150 binnen- en buitenlandse standhouders
zijn handig gegroepeerd per land en regio en
verdeeld over maar liefst drie hallen; Europa,
Overzeese bestemmingen en Scandinavië.
Meer informatie via www.emigratiebeurs.nl
emigratiewijzer
NRC De Week
De krant voor alle Nederlanders die thuis zijn
in het buitenland. Waar u ook woont in de
wereld, u ontvangt wekelijks de internationale editie van NRC Handelsblad, uw stukje
Nederland in het buitenland. NRC De Week
geeft u het belangrijkste nieuws met achtergronden en analyses.
Abonneren kan via www.nrc.nl/vertreknl
WereldMagazine
WereldMagazine is een interactief medium
dat Nederlanders in het buitenland, zoals emigranten, expats, vrachtwagenchauffeurs, campinghouders, zeelui, et cetera, voorziet van
actueel nieuws. Daarbij zal het magazine niet
alleen het nieuws melden, maar ook de verhalen achter het nieuws door eigen onderzoeken
via interviews en deelname aan debatten.
U als lezer, kijker en luisteraar kunt hieraan
eveneens actief deelnemen – wereldwijd.
Aanmelden kan via www.wereldmagazine.nl
PAPIERWERK
Heering Associates
Grensoverschrijdend juridisch en fiscaal advies. Zij begeleiden en structureren internationale vraagstukken. Dit doen zij in samenwerking met OrselNotariaat te Amsterdam,
Michelez & Associés, notarissen te Parijs.
Herengracht 141, 1015 BH Amsterdam
T: 020 7 222 111, [email protected],
www.heeringassociates.eu
Visa4you
Begeleidt u vanaf het eerste begin tot het
moment dat u het visum in uw paspoort
heeft gekregen. Uw emigratiespecialist naar
Australië, Canada en Nieuw-Zeeland.
Pieperij 11, 7924 PZ, Veeningen, T: 0528 39 11 18
[email protected], www.visa4you.nl
Vissers Executive Security Services BV
Als recherche- en beveiligingsbedrijf is Vissers
Executive Security Services mede gespecialiseerd en geaccrediteerd in het afnemen van
vingerafdrukken. Nederlanders die emigreren
of buitenlanders die tijdelijk woonachtig zijn
in Nederland en weer doorreizen, krijgen vaak
het verzoek mee te werken aan een crimineel
achtergrondonderzoek. Voor dit onderzoek
worden vingerafdrukken afgenomen, het
legitimatiebewijs (paspoort) nagekeken op
valsheid en/of vervalsing en wordt er een
verklaring opgesteld.
Waalstraat 44, 1316 GG Almere
T: 036-5253079, M: 06-54311154
[email protected], www.ves-services.nl
TAAL
Language Institute Regina Coeli
Het taleninstituut is opgericht door de Zusters Kanunnikessen van de Heilige Augustinus in Vught, en verzorgt jaarlijks ruim 3100
taaltrainingen. De volgende talen worden
aangeboden: Nederlands, Engels, Duits,
Frans, Spaans, Italiaans en Portugees.
Martinilaan 12, 5262 BR Vught,
T: 073 68 487 90, [email protected]
VERHUIZEN
Jacobs Verhuizingen BV
Jacobs Verhuizingen is een familiebedrijf dat
gespecialiseerd is in internationale verhuizingen. Wij doen particuliere en zakelijke
verhuizingen, maar ook kleine deelpartijen
is geen probleem. Wij zijn gespecialiseerd in
Scandinavië, Oostenrijk en Zwitserland, maar
verhuizen ook naar alle andere Europese en
Wereldwijde bestemmingen. Tussentijdse
opslag is mogelijk in een van onze geconditioneerde opslagloodsen.
Markweg 19, 6883 JL Velp, T: 026 361 95 84,
[email protected], www.jacobs.nl
Smilda & Zn.
Smilda biedt een mix van logistieke oplossingen voor distributie, dedicated en speciaal
transport. Daarnaast hebben zij een verhuisafdeling voor particuliere en projectverhuizingen, nationaal en internationaal, en
kunnen zij zowel de montage als de opslag
verzorgen.
Kapteynlaan 4, 9351 VG Leek, T: 0594 64 52 66,
www.smilda.nl
Zoologistics
Gespecialiseerde agent voor het organiseren
van luchttransport voor uw huisdieren, exoten, pluimvee of biologische producten.
Hoeksteen 153, 2132 MX Hoofddorp, T: 020
3165093, [email protected]
WERKEN/ONDERNEMEN
digheden en talenten kan laten zien. De basis
van Europass is het Europass CV, dé Europese
standaard voor een CV, dat in alle EU-talen
aanwezig is. Het CV kun je naar wens aanvullen met documenten over je taalvaardigheid, je werkervaring en je diploma’s.
Meer informatie via
www.europass.nl
New Options Dutch Repats
Sinds 1989 begeleidt en vertegenwoordigt
New Options Dutch Repats Nederlanders,
die na een langer of korter verblijf in het
buitenland terug keren naar Nederland, bij
het vinden van een nieuwe werkkring.
Heemraadssingel 219, Rotterdam
T: 06 2277 0681,
[email protected]
www.hannekedijkmancoach.nl/dutchrepats
www.newoptions.nl
WONEN
Uwnieuwetoekomst
Organiseert samenwerking en daadkracht op
het vlak van regiopromotie, arbeidsmarktbevordering, bevolkingsimmigratie en positieve beeldvorming van Zeeuws-Vlaanderen.
Uwnieuwetoekomst is een initiatief van de
Zeeuws-Vlaamse gemeenten (Hulst, Sluis en
Terneuzen), het bedrijfsleven en instellingen
in Zeeuws-Vlaanderen.
Meer informatie via
www.uwnieuwetoekomst.nl.
Meer bedrijven zijn te vinden op
www.emigratiewijzer.com
Meer weten
over emigreren?
Lees dan het handzame boek Emigratiewijzer. Experts en emigranten geven
nuttige tips en informatie uit de praktijk.
In tien hoofdstukken komen alle aspecten
die horen bij een emigratie overzichtelijk
aan bod.
Te bestellen via
www.vertreknl.nl/boeken
ISBN: 978 90 79287 19 2
Winkelprijs: E 10,–
Europass
Europass biedt allerlei informatie, van tips
over solliciteren in het buitenland tot een set
gratis documenten, waarmee je jouw vaar-
MEI 2014 VERTREK NL
| 81
volgend nummer
SPECIAL
Volgende keer
in VertrekNL
TAAL
Survivalkit
hoe goed is uw
taal
kennis?
Doe de
taalTEST!
Schrijfster Jacqueline Crevoisier
over haar taalmentor
Olivier B Bommel:
“Via de boeken van Heer Bommel heb ik Nederlands
geleerd en dat kon je in het begin goed horen. Dan
kwam ik bij de dokter en vroeg hem of hij misschien
even naar mijn ‘teer gestel’ wilde kijken. Keek die man
me niet-begrijpend aan. Dan zei ik: ‘U moet gewoon
uw denkraam openzetten.’ Keek hij nog raarder.”
De nieuwe VertrekNL ligt vanaf half september in de winkel!
82
|
VERTREK NL MEI 2014
Illustratie uit Heer Bommel en het platmaken
Robert Cromheecke als gelukkige huisvader
in Praag: “Je hebt mensen die aftellen:
wanneer gaan we hier weg? En mensen
die optellen: hoe lang zit ik hier nog?”
i in t e r v i e ws i r e p
3e ja argang nummer