Transcript 111115 Bijdrage Andriessen

Management, finance en recht
Teamontwikkelplannen in het MBO
Een methodische aanpak
Amersfoort
Kenniskring innovatiemanagers mbo
17 november 2011
1
Agenda
1. Teamontwikkelplannen
2. Methodisch werken
A. Diagnose: Effectieve teams
B. Werken met redeneerketens en de CIMO logica
C. Tijdens project systematisch effecten onderzoeken
3. Casus: Analyse van een plan
4. Werken aan een eigen plan of Analyse van een plan II
2
1. Teamontwikkelplannen in het MBO
Vertel
3
2. Methodisch werken met OPERA
- Ontwerpgericht
Projecten Expliciteren
met de Redeneerketen
Aanpak (OPERA)
- Bezint eer ge begint
- Systematisch leren
van projecten en
activiteiten
4
OPERA
Ingrediënten uit ontwerpgericht
onderzoek:
A. Oplossing ontwerpen op basis van een
bestaande kennis en diagnose
B. Werken met redeneerketens en de CIMO logica
C. Tijdens project systematisch effecten
onderzoeken
Resultaat: kennis over de opzet en
werking van een oplossing die in de
praktijk is toegepast
5
KENNISSTROOM
KENNIS MOBILISEREN
OPLOSSING ONTWERPEN
KENNIS ONTWIKKELEN
Casus
PROBLEMEN OPLOSSEN
PRAKTIJKSTROOM
LEREN
6/18
A. Diagnose: wat maakt een team effectief?
Voorwaarde 1:
Organisatie structuur
Teamprocessen
Resultaten
Voorwaarde 2:
Persoonlijke bijdrage
Bron: “Characteristics of effective
teams: a literature review” van
Sharon Mickan en Sylvia Rodger
in Australian Health Review, Vol
23 • No 3, 2000.
7
Diagnose: wat maakt een team effectief?
Voorwaarde 1
Organisatie structuur:
1. Helder doel
2. Juiste cultuur
3. Specifieke taak
4. Heldere rollen
5. Geschikt
leiderschap
6. Relevante leden
7. Voldoende
middelen
Voorwaarde 2
Persoonlijke bijdrage:
1. Zelf kennis
2. Vertrouwen
3. Toewijding
4. Flexibiliteit
Teamprocessen:
1. Afstemming
2. Goede
communicatie
3. Sociale
samenhang
4. Goede
besluitvorming
5. Kan omgaan met
conflicten
6. Voldoende sociale
relaties
7. Krijgt feedback op
resultaten
Resultaten
Bron: “Characteristics of effective
teams: a literature review” van
Sharon Mickan en Sylvia Rodger
in Australian Health Review, Vol
23 • No 3, 2000.
8
Diagnose van uw team
Opdracht
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Vul de vragenlijst in voor een team op uw school
Reken de scores uit
Welke categorie kenmerken scoort het laagste?
Welke kenmerken scoren het laagste?
Bespreek de resultaten
Welke doelen voor teamontwikkeling hebben
prioriteit?
9
OPERA
Ingrediënten uit ontwerpgericht
onderzoek:
A. Oplossing ontwerpen op basis van een
bestaande kennis en diagnose
B. Werken met redeneerketens en de CIMO logica
C. Tijdens project systematisch effecten
onderzoeken
Resultaat: kennis over de opzet en
werking van een oplossing die in de
praktijk is toegepast
10
B. Werken met redeneerketens en de CIMO
logica
Onderwijsinterventie
Impact
Black box
Studiekeuzegesprekken
Studierendement
Een complex aan factoren bepaalt impact
Onderwijsinterventie
Impact
Andere
factoren
• Motivatie
• Competenties
• Studentkenmerken
Studiekeuzegesprekken
Studierendement
• Binding
• Begeleiding & beoordeling
• Kwaliteit / studeerbaarheid van de studie
Causale keten is lang
Onderwijsinterventie
Impact
Andere
factoren
Studiekeuzegesprekken
Beter
inzicht
in
studie
Betere match met competenties
Betere
studiekeuze
Betere match
met
interesses
Andere
factoren
Hogere
motivatie
Hoger
studierendement
Oplossingsrichting: de redeneerketen
(CIMO)
Interventie
Mechanismen
Context
Denyer, D., Tranfield, D., & Van Aken, J. E. (2008).
Developing Design Propositions through Research
Synthesis. Organization Studies, 29, 393-413
Outcome
Oplossingsrichting: korte redeneerketens
I
M
C
O/I
M
C
O/I
M
C
O/I
M
C
O
Een opdracht
toevoegen bij de
online inschrijving
als nieuwe student
1. Inschrijven kost meer tijd
en inspanning waardoor
niet serieuze aanmelders
afhaken
2. De opdracht geeft de
kandidaat informatie
over opleiding en beroep
3. De opdracht levert de
opleiding vooraf
informatie op over
beroepsbeeld en
motivatie van de
kandidaat
Hogeschool X
1. Meer serieuze
kandidaten tussen
de inschrijvers
2. Hogere kwaliteit
studiekeuze
3. Meer informatie
over de kandidaat
die straks kan
worden gebruikt in
het studiekeuzegesprek
Analyse van een plan: ROC Nijmegen
Doelen in “Opzet TOP-traject”:
•Welke doelen worden nagestreefd.
•Zijn deze ook logisch te ordenen? Vaak liggen
bepaalde doelen verder weg dan anderen.
•Hoe sluiten de doelen aan bij het model van
Mickan en Rodgers?
20
Mijn interpretatie van de doelen
Ontwikkeltraject
Vormgeven
teamontwikkelplan
Uitvoeren
teamontwikkelplan
Lerend team
Teamvorming
(h)erkenning
van elkaars
kwaliteiten
Commitment
aan elkaar en
aan de
afgesproken
doelen
21
Diagnose: wat maakt een team effectief?
Voorwaarde 1
Organisatie structuur:
1. Helder doel
2. Juiste cultuur
3. Specifieke taak
4. Heldere rollen
5. Geschikt
leiderschap
6. Relevante leden
7. Voldoende
middelen
Voorwaarde 2
Persoonlijke bijdrage:
1. Zelf kennis
2. Vertrouwen
3. Toewijding
4. Flexibiliteit
Teamprocessen:
1. Afstemming
2. Goede
communicatie
3. Sociale
samenhang
4. Goede
besluitvorming
5. Kan omgaan met
conflicten
6. Voldoende sociale
relaties
7. Krijgt feedback op
resultaten
Resultaten
Bron: “Characteristics of effective
teams: a literature review” van
Sharon Mickan en Sylvia Rodger
in Australian Health Review, Vol
23 • No 3, 2000.
22
Analyse van een plan: ROC Nijmegen
Interventies in “De stappen naar het TOP”:
•Welke concrete interventies vinden plaats om de
doelen te realiseren? Wat zijn concrete
handelingen?
23
Interventies bij ROC Nijmegen
Stap 0b:
Informeren over
nut en noodzaak
Stap 0c:
Informeren
investeringen en
opbrengsten
Stap 1c:
beschrijven
voorgenomen
resultaten door
eigenaren
0
Stap 0a:
Informeren over
beleid
1
Stap 1a:
Informeren over
doelen organisatie
en team
Stap 1b: toewijzen
eigenaar in PvA
2
Stap 2a: Bepalen
cruciale
competenties
Stap 2b: Bepalen
succesvol gedrag
Stap 1d:
Accorderen
prestatiebrieven
door manager en
delen in team
24
Interventies bij ROC Nijmegen
3
Stap 3a: Bepalen
score van team op
teamcompetentieprofiel
Stap 3b: Bepalen
score van lid op
teamcompetentieprofiel
Stap 3c: Bepalen
waaraan gewerkt
gaat worden
komende jaar
Stap 3d:
Ondertekenen
brief
sterkten/zwakten
en doelen
4
Stap 4a:
individueel werken
aan POP
Stap 4b: samen
werken aan POP
Stap 4c: samen
bepalen TOP
Stap 4d: opnemen
POP in
gesprekscyclus
25
Analyse van een plan: ROC Nijmegen
Samenhang:
•Wat is de veronderstelde relatie tussen de
interventies en de doelen? Maak hierbij eventueel
een tekening met links de interventies en rechts de
doelen. Trek pijlen als er een relatie wordt
verondersteld.
26
WAAROM?
Stap 1a:
Informeren over
doelen organisatie
en team
Lerend team
Stap 1b: toewijzen
eigenaar in PvA
Teamvorming
Stap 1c:
beschrijven
voorgenomen
resultaten door
eigenaren
Commitment
aan elkaar en
aan de
afgesproken
doelen
Stap 1d:
Accorderen
prestatiebrieven
door manager en
delen in team
(h)erkenning
van elkaars
kwaliteiten
27
WAAROM?
Lerend team
Stap 2a: Bepalen
cruciale
competenties
Teamvorming
Stap 2b: Bepalen
succesvol gedrag
Commitment
aan elkaar en
aan de
afgesproken
doelen
(h)erkenning
van elkaars
kwaliteiten
28
WAAROM?
Stap 3a: Bepalen
score van team op
teamcompetentieprofiel
Lerend team
Stap 3b: Bepalen
score van lid op
teamcompetentieprofiel
Teamvorming
Stap 3c: Bepalen
waaraan gewerkt
gaat worden
komende jaar
Commitment
aan elkaar en
aan de
afgesproken
doelen
Stap 3d:
Ondertekenen
brief
sterkten/zwakten
en doelen
(h)erkenning
van elkaars
kwaliteiten
29
WAAROM?
Stap 4a:
individueel werken
aan POP
Lerend team
Stap 4b: samen
werken aan POP
Teamvorming
Stap 4c: samen
bepalen TOP
Commitment
aan elkaar en
aan de
afgesproken
doelen
Stap 4d: opnemen
POP in
gesprekscyclus
(h)erkenning
van elkaars
kwaliteiten
30
Analyse van een plan: ROC Nijmegen
Effectiviteit van de interventies:
•Denk je dat met de interventies de doelen bereikt
zullen worden? Waarom wel/niet? Ontbreken er
interventies?
31
OPERA
Ingrediënten uit ontwerpgericht
onderzoek:
A. Oplossing ontwerpen op basis van een
bestaande kennis en diagnose
B. Werken met redeneerketens en de CIMO logica
C. Tijdens project systematisch effecten
onderzoeken
Resultaat: kennis over de opzet en
werking van een oplossing die in de
praktijk is toegepast
32
C. Tijdens project systematisch effecten
onderzoeken: een meetmodel
Interventie
Mechanisme
Outcome
Input indicatoren
Mechanisme
indicatoren
Outcome indicatoren
Outputindicatoren
Een opdracht
toevoegen bij de
online inschrijving
als nieuwe student
1. Inschrijven kost meer tijd
en inspanning waardoor
niet serieuze aanmelders
afhaken
2. De opdracht geeft de
kandidaat informatie
over opleiding en beroep
3. De opdracht levert de
opleiding vooraf
informatie op over
beroepsbeeld en
motivatie van de
kandidaat
Hogeschool X
1. Meer serieuze
kandidaten tussen
de inschrijvers
2. Hogere kwaliteit
studiekeuze
3. Meer informatie over
de kandidaat die
straks kan worden
gebruikt in het
studiekeuzegesprek
Redeneerketen en effectmeting
Interventie
Mechanisme
Outcome
Input indicatoren:
•Kosten ontwikkelen
opdracht
•Kosten online brengen
opdracht
Mechanisme indicatoren:
•Gemiddelde duur inschrijven
Outcome indicatoren:
•Aantal serieuze
aanmeldingen als % van
totaal
Outputindicatoren:
•1 opdracht online
• Aantal personen dat
inschrijving niet af maakt
• Behaalde studiepunten
(EC’s)
• Beoordeling bij student in
• Afgegeven preadviezen
gesprek hoeveel kennis hij/zij
(BSA’s)
heeft over opleiding en
beroep
• Oordeel student in gesprek
hoeveel hij/zij heeft
opgestoken van de opdracht
• Oordeel docenten wat de
waarde was in het gesprek
van de extra informatie
• Aantal uitschrijvers en
omzwaaiers
Hoe zou ROC Nijmegen de
effecten kunnen meten?
Lerend team
Teamvorming
Commitment
aan elkaar en
aan de
afgesproken
doelen
(h)erkenning
van elkaars
kwaliteiten
36
Suggestie: kritisch reflectief werkgedrag
(Van Woerkom, 2004)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Reflectief werken
Feedback vragen
Kritische mening delen
Kennis delen
Uitdagen van groepsdenken
Experimenteren
Leren van fouten
Loopbaan bewustzijn
37
4. Maken van een eigen plan
1. Op basis van de uitkomsten van de vragenlijst:
welke doelen wilt u formuleren?
2. Welke interventies zouden daar mogelijk bij
passen?
3. Waarom passen de interventies bij de doelen
(mechanismen)?
4. Hoe zou u de effecten kunnen meten?
38
4. Analyse Koning Willem I College
Doelen:
•Welke doelen worden nagestreefd. Zijn deze ook
logisch te ordenen? Vaak liggen bepaalde doelen
verder weg dan anderen.
Interventies:
•Welke concrete interventies vinden plaats om de
doelen te realiseren? Wat zijn concrete
handelingen?
39
4. Analyse Koning Willem I College
Samenhang:
•Wat is de veronderstelde relatie tussen de
interventies en de doelen? Maak hierbij eventueel
een tekening met links de interventies en rechts de
doelen. Trek pijlen als er een relatie wordt
verondersteld.
Effectiviteit van de interventies:
•Denk je dat met de interventies de doelen bereikt
zullen worden? Waarom wel/niet? Ontbreken er
interventies?
40