Transcript Tülin Keskin - İklim Değişikliği Odak Alanları

İklim Değişikliği Odak Alanları:
Binalarda Enerji Verimliliği
&
Yenilenebilir Enerji Kaynakları
Küresel Seragazı Salımları
Ek-I Ülkeleri Toplamı = 18 milyar ton CO2 eşdeğer (1990)
1990 – 2001 (-%6,6)
EK-I Ülkeleri Seragazı Dağılımları 2001
CH4
10%
N20 F-Bileşikleri
2%
6%
CO2
82%
Küresel Seragazı Salımları
Ek-I Ülkeleri Toplamı = 18 milyar ton CO2 eşdeğer (1990)
1990 – 2001 (-%6,6)
EK-I Ülkeleri Seragazı Salımları Sektörel Dağılım
2001
Tarım
8%
Ulaştırma
20%
Sanayi
5%
Atık
3%
Enerji
64%
İklim Değişikliği Süreci ve Enerji
Tüketimi
Enerji
Tüketimi;
enerji
kaynağının
çoğunlukla yakılarak ısı şeklinde veya ikincil
bir enerji kaynağına, örneğin elektik veya
buhara dönüştürüldükten sonra kullanımı
ile gerçekleşir.
Yanma sonucunda ise kaçınılmaz olarak
CO2 açığa çıkar.
2003 yılında 84 milyon TEP enerji tüketilmiştir.
Bu tüketimin % 95'ini karbon kökenli
petrol
doğalgaz
kömür
odun ve bitki hayvan artıkları
teşkil etmiştir.
Birincil Enerji Tüketimindeki Enerji
Kaynakları Payları
Payı
D.Gaz
%23
Rüzgar Jeoter.Elek
%0
%0Jeoter.Isı
%1
Hidrolik
%4
Petrol
%38
Güneş
%0
Kömür Linyit
%12
%14
P.kok
%2
Hay. ve
Bit.Art.
%1
Odun
%5
Dünyanın bu kadar fosil yakıt bağımlısı olması
nedeniyle İklim Değişikliğinin etkilerinin
yavaşlatılmasında
enerji tasarrufu sağlanması ve
yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanım
payının arttırılması
en etkin önlemlerdir.
Uygulama Programları
OP 5. Enerji Tasarrufu ve Enerji
Verimliliğinin Önündeki Engellerin
Kaldırılması
OP 6. Yenilenebilir Enerji Kullanımının
Önündeki Engellerin Kaldırılması ve
Maliyetlerin Düşürülmesi Yoluyla
Özendirilmesi
OP 11. Çevresel Olarak Sürdürülebilir
Ulaşımın Özendirilmesi
Enerji Tasarrufu Nedir? Verimlilikle
Nasıl bir Bağıntısı Vardır?
Enerji tasarrufu,
enerji verimliliğinin arttırılması,
tekrar kullanılması durumunda enerji tasarrufu
sağlayan atıkların yeniden değerlendirilmesi,
mevcut enerji kayıplarının önlenmesi yoluyla
tüketilen enerji miktarının ekonomik kalkınmayı ve
sosyal refahı engellemeden, en aza indirilmesidir.
Hangi alanlarda
enerji tasarrufu yapabiliriz?
Evlerde ve iş yerlerinde
Ulaşımda
Sanayi üretim sırasında
SGP, belirlediği odak alanlar
çerçevesinde ilk iki sektörü hedef alan
çalışmaları desteklemeyi planlamaktadır.
Nerelerde, nasıl enerji verimliliğini
arttırabiliriz?
Evlerde ve iş yerlerinde;
Verimli sıcak su ve ısıtma tesisatları, klima cihazları,
verimli ev ve ofis cihazları ve verimli ampuller satın
alarak ve kullanarak ;
>Normal ampul yerine Florasan ile % 40
Kompakt Florasan ile % 80
> Normal yerine elektronik balast ile % 30
>Normal kazan yerine
Yoğuşmalı kazan ve otomatik kontrol ile % 40
>Normal buzdolabı yerine
A sınıfı etiketli buzdolabı ile % 40
enerji verimliliği sağlanabilir.
Nerelerde, nasıl enerji tasarruf
sağlarız?
Yeni binaları standartlara yöresel koşullara uygun
şekilde inşaa ederek, en az % 30
Mevcut binaların uygun koşulları taşımadığı için ısı
kaybeden çatı, duvarlar gibi dış yüzeylerini, ısı
yalıtım malzemeleri ile kaplayarak, camlarını çift
cam haline getirerek;
>Yalıtımsız çatı ve duvarlara göre;
çatıda ısı yalıtımı ile % 25
>Tek cama göre;
çift cam ile %50
low- e kaplamalı çift cam ile % 70
>Çıplak sıcak su tankını yalıtılarak % 75
Enerji tasarrufu sağlanabilir.
Nerelerde, nasıl enerji tasarruf
sağlarız?
Kullanma alışkanlıklarımızı düzenleyerek;
Oda sıcaklığının 20 derecenin üzerindeki her bir
derece azaltılması ile %3-7 ,
Kullanılmayan yerlerin ihtiyaç halinde ısıtılması
ve aydınlatması ile,
Aydınlatma ve ısıtma cihazlarının bakımlı ve
temiz tutulması ile,
Tüm cihazların firması tarafından önerilmiş
kullanma şartlarına uyulması ile,….
enerji tasarrufu sağlanacaktır.
Nerelerde, nasıl enerji tasarruf
sağlarız?
Geri dönüştürüldüğünde ciddi enerji tasarrufu
sağlayan atıklarımızı uygun şekilde toplayarak
Cam harmanına katılan her % 5 cam kırığı ile % 1
oranında enerji tasarrufu gerçekleşiyor.
1 ton atık kağıdın geri dönüşümü ile; 17 ağacın
kesilmesi önleniyor, 4100 kwh elektrik enerjisi ve
32.000 lt su tasarrufu sağlanıyor.
Bir kilogram alüminyum kutu geri kazanıldığında;
8 kg boksit madeni,
4 kg kimyasal madde,
14
kWh
elektrik
enerjisi
tasarrufu
sağlanabilmektedir.
Nerelerde, nasıl enerji tasarruf
sağlarız?
Geri dönüşümle elde edilen bu tasarruflar
global olarak büyük meblağlara erişmektedir.
Örneğin 1970’lerden bu yana
1 milyon tonun üzerinde cam ambalaj atığı
toplanarak
30 bin tonun üzerinde de fosil yakıt tasarrufu ve
dolayısıyla sera gazı emisyonunda önemli
azalma sağlanmıştır.
AB 2003-2008 yılları geri kazanım ve geri
dönüşüm hedeflerine göre:Tüm ambalajları
kapsayan ve % 50-65 olan geri kazanım hedefi
minimum % 60 olarak kabul edilmiştir.
Enerji Tasarrufu
ve verimliliğin arttırılması
Yasal düzenlemeler, teşvikler, strateji
belirlenmesi gibi devlet tarafından alınması
gerekli önlemlerin yanı sıra;
bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları
enerji tasarrufu inceleme ve etütleri
gösterimlerle teknolojinin ve uygulamaların
tanıtılması
taraflarla diyalogların yürütülmesi
toplumun tüm kesimlerinin katılımcı olmasını
da gerektiren en etkin enstrümanlardır.
Bu nedenle SGP odak alanları çerçevesinde bu
tür faaliyetlerin yürütülmesi beklenmektedir.
Hidrolik Enerji
Hidrolik enerji toplam elektrik enerjisi Türkiye
Elektrik üretiminin, su şartlarına göre, %25’ i
ile 35’ini karşılamaktadır.
Hidrolik Enerji
2005 yılı itibariyle 129.4 milyar kWh/yıl olan
hidrolik potansiyelin halihazırda mevcut
santrallar ile % 35’i değerlendirildi.
Teknik ve ekonomik yapılabilirliğe sahip
708 HES in
135 adeti çalışıyor.
50 MW ın altında yaklaşık 400 planlanmış
santral var. Bunların toplam potansiyeldeki
payı % 30 civarında.
1 kW kurulu güç maliyeti 1000-2000 $
Güneş Enerjisi
• Güneş enerjisi hiçbir atığı olmayan, bol
ve tükenmeyen tek enerji kaynağıdır.
•Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle
güneş enerjisi potansiyeli açısından
şanslı durumdadır.
•Ortalama güneşlenme süresi günlük
7.2 saat/gün
Güneş Enerjisi
ISI -Güneş Kollektörleri ile sıcak su üretimi
Türkiye’nin güney ve batı bölgelerinde güneş
kollektörleri su ısıtmak amacıyla yaygın
olarak kullanılmakta olup Ülkemiz şu anda 8.2
milyon m² kurulu kollektör alanı ile bu alanda
dünyada önde gelen ülkelerden biridir.
ELEKTRİK- Güneş Pilleri ile elektrik üretimi
Güneş enerjisi uygulamalarının özellikle
elektrik üretmek için ilk yatırım maliyeti
yüksektir.
Güneş pili panellerin son yıllardaki fiyatları
3-6 $/W’dır.
Rüzgar Enerjisi
Rüzgar enerjisinden yararlanılabilir alanlar:
Çanakkale Boğazı civarı, Bozcaada, Gökçeada, Sinop,
Bandırma, Ayvalık, Dikili, Çeşme, Bodrum; Antakya,
Silifke ve Mardin yöreleri (EİE)
Günümüzde rüzgar enerjisi enerji üretiminde
yenilenebilir kaynaklar arasında en ucuz ve fosil
yakıtlı santralarla en fazla rekabet edebilecek
konumda olanıdır.
En yaygın üretim olan 600 kw lık üniteler için
1 kW kurulu güç maliyeti 1000 $
Türkiye rüzgar santralı toplam kurulu gücü 20.1 MW
Almanya 15 162 MW (Dünya kurulu gücünün % 37 si)
Biyokütle
Odun;enerji ormanları, çeşitli ağaçlar,..
Yağlı tohum bitkileri; kolza, ayçiçeği..
Karbon-hidrat bitkileri patates, buğday,
mısır, pancar, ...
Elyaf bitkileri; keten, kenevir, sorgum ..
Bitkisel artıklar ;dal,sap, saman, kabuk..
Hayvansal atıklar ;gübre, tezek..
Şehirsel ve endüstriyel atıklar
değerlendirilerek mevcut yakıtlara alternatif
olarak çok sayıda katı, sıvı ve gaz yakıt
üretilebilmektedir.
Biyokütle
Odun, hayvan ve bitki artıkları ülkemizde
uzun yıllardan beri özellikle kırsal kesimdeki
konutlarda alan ısıtma ve yemek pişirme
amaçlı olarak basit şekilde tüketilmektedir.
birincil enerji tüketiminin % 8’ini
konutlardaki enerji tüketiminin % 35’ini
oluşturmaktadır.
Biyokütle
Gelişmiş ülkeler modern teknoloji ile
enerji üretmek için biyokütle kullanıyor:
Finlandiya % 15,
İsveç % 9,
Amerika % 4
Amerika’da 9 000 MW’dan biyokütle
kaynaklı elektrik üretimi yapılmakta,
Avusturya’da ise elektrik enerjisinin %
10’u 70 adet küçük ölçekli biyokütle
bileşik
ısı-güç
santralından
elde
edilmektedir.
Jeotermal enerji
Yerkabuğunun sahip olduğu ısının doğal olarak
yeraltındaki sulara aktarılması ve ısınan suyun
yeryüzüne ulaşması sonucu ortaya çıkan bir enerji
türüdür.
Türkiye'de yüzey sıcaklığı 40°C'nin üzerinde olan
140 adet jeotermal saha var. Potansiyel olarak
dünyanın yedinci ülkesi. Potansiyelin karşılığı 9,3
Milyar USD/Yıl Fuel-Oil Eşdeğeri (30 Milyon ton/yıl)
Merkezi ısıtma, sera ısıtması, endüstriyel proses ısı
kullanımına ve kaplıca kullanımına uygundur.
50000 den fazla konut jeotermal enerji ile
ısıtılmaktadır.
Jeotermal
potansiyelimizin
sadece
%2’si
değerlendirilmiş.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının
dezavantajları
Güneş, rüzgar ve küçük sulardan elde
edilen hidroelektrik enerji
kesikli enerji sağlayan sistemlerdir ve
depolanma problemleri nedeniyle dezavantaja
sahiptir.
Biyokütle, jeotermal ve küçük hidrolik enerji
tesislerinden biri veya birkaçı ile oluşturulacak
hibrid sistemler bu dezavantajı bertaraf
edebilir.
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının
Dezavantajları
İlk yatırımları diğer klasik yöntemlere
göre pahallıdır. Teknolojik gelişmeler
sonucu ileride rekabet edebilir.
İklim ve coğrafya şartlara göre
çoğunlukla yerel olarak temin
edilebilirler.
Uygulama Programları
OP 5. Enerji Tasarrufu ve Enerji
Verimliliğinin Önündeki Engellerin
Kaldırılması
OP 6. Yenilenebilir Enerji Kullanımının
Önündeki Engellerin Kaldırılması ve
Maliyetlerin Düşürülmesi Yoluyla
Özendirilmesi
OP 11. Çevresel Olarak Sürdürülebilir
Ulaşımın Özendirilmesi
SGP Odak Alanı Çerçevesinde
Enerji Tasarrufu ve Enerji Verimliliği
Yerel enerji kullanımı, verimli ve yenilenebilir
enerji kaynakları üzerine topluluk tabanlı,
katılımcı değerlendirmeler;
Enerji tasarrufu ve verimliliğinin anlaşılmasını,
eyleme geçilmesini sağlamak üzere genel bilgi
aktarımları ve bilinç artırıcı çalışmalar;
yerel yönetimler ve mülki idareler, topluluklar
ve STK’lara yönelik eğitim ve kapasite
geliştirici etkinlikler;
SGP Odak Alanı Çerçevesinde
Enerji Tasarrufu ve Enerji Verimliliği
Enerji tasarrufu ve verimliliği çözümlerinin
konutlarda, işyerlerinde, otel, okul, hastane
gibi hizmet binalarında araştırılması (mevcut
durum analizi , potansiyel belirleme, ön etüd)
ve uygulama çalışmaları;
yerel iklim değişimi gözlemlerini ve bilgisini de
dahil ederek, iklim değişikliği ve etkileri
üzerine bilgi paylaşımı, kapasite geliştirme ve
bilinç artırma etkinlikleri;
Enerji içeriği yüksek ürünlerin (cam, metal,
kağıt vs) yeniden kullanımı, geri dönüşümü
hedefli çalışmalar.
SGP Odak Alanı Çerçevesinde Yenilenebilir Enerji
Kullanımının özendirilmesi
Ülke şartlarına en uygun hukuki düzenleme,
ekonomik teşvik ya da teknik uygulama
modellerinin ortaya konulması çalışmaları;
teşviklerin verimli ve temiz enerji kaynaklarına
yönlendirilmesi için savunu çalışmaları;
yerel ya da bölgesel en uygun yenilenebilir
enerji kaynakları seçeneklerin ortaya
konulması;
yenilenebilir enerji teknolojilerinin tek başına
veya hibrid sistemler şeklinde gösterim
projeleri;
Devam
SGP Odak Alanı Çerçevesinde Yenilenebilir Enerji
Kullanımının özendirilmesi
sürdürülebilirliği için teşviklerin olduğu uygun
durumlarda biyogaz ve biyoyakıt gösterim
projeleri;
düşük maliyetli, sürdürülebilir enerji olanakları
oluşturabilmek için yerel bilgi /akademi
işbirliği içinde prototip / model geliştirme ve
deneme çalışmaları;
yerel yönetimler ve mülki idareler, topluluklar
ve sivil toplum kuruluşlarına (STK) yönelik
eğitim ve kapasite geliştirici etkinlikler.
Nasıl projeler yapabiliriz?
Bulunduğumuz yörede enerjinin daha verimli
kullanılması , yenilenebilir enerjinin payının
arttırılması ve geri dönüşüm ile bölgemizin
fosil yakıt bağımlılığını nasıl düşürürüz
konusunda araştırmalar yaparak uygulanabilir
ve katılımcı önerleri belirleyebiliriz.
Yerel kaynakları kullanarak; güneş, rüzgar,
küçük hidro, jeotermal, biogaz gibi kaynakların
tek başına veya hibrid olarak kullanımı için
model uygulamalar yapabiliriz. İşleyen ve
ihtiyaçlara karşılık veren minik tesisler
kurabiliriz. Bu tesisler için geliştirilmiş
prototipleri uyarlarız.
Nasıl projeler yapabiliriz?
Binalarımızda ve yaşantımızdaki verimsiz
enerji kullanımını tespit etmek ve önlemek
için, enerji taramaları yapabiliriz ve toplumun
her kesimine rolleri ile uygun eğitim ve
bilinçlendirme faaliyetleri düzenleyerek yerel
düzeydeki duyarlılığı ve aksiyonları
arttırabiliriz.
Konferanslar, seminerler, kampanyalar
düzenleyebiliriz. Broşür, kitap, gazete,
sürdürebilirliğini sağlayabiliyorsak web sayfası
hazırlayabiliriz.
Projelerimizi nasıl etkinleştirebiliriz.
Projelerde teknik bilgi ilgili kamu kuruluşları,
üniversiteler ve diğer STK lar ile kurulacak
işbirlikleri ile sağlanabilir.
Projelere yerel kamu kuruluşlarının ve
yönetimlerin, okulların, bölgesel odalar ve
derneklerin ve malzeme üreticisi ve satıcısı
olan firmaların katılımcı olarak katkısı
alınabilir.
Teşekkür ederiz..