Historia, podstawowe pojęcia i definicje

Narratologia

 Strukturalistycznie zorientowane fabułoznawstwo

Strukturalistyczność narratologii  Językoznawczy patroni: Benveniste, Hjemslev i Chomsky;  Struktura vs. Mimesis;

Etapy rozwoju

   Prekursorski (Propp,

Morfologija skazki

, 1928); Klasyczny – strukturalizm. 8 zeszyt pisma „Communications” z 1968 r.

Artykuły Barthes’a, Todorova i Greimasa, Genette’a); Bremonda, Eco, Po-klasyczny

Narratology. Introduction to the Theory of Narrtive

Kenaan, – komunikacjonizm. Mieke Bal, (pierwsze wyd. 1985); Gerald Prince,

The Form and Functioning of Narrative

– New York – Amsterdam 1982); S. Rimmon

Narrative Fiction.

(Berlin

Contemporary Poetics

, London 1983.

Dwa modele narratologii

 Według kryterium ogólnego statusu teorii: narratologia generatywna i opisowa  Według kryterium przedmiotu opisu: Narratologia fabularna i narracyjna.

Morfologia bajki

„Ostatecznie podobnie jak wszystkie rzeki zmierzają do morza, tak wszystkie problemy związane z nauką o bajce winny w konsekwencji doprowadzić do rozwiązania najważniejszego, a dotąd nierozwiązanego problemu: podobieństwa fabuł baśniowych na całej kuli ziemskiej”. (W. Propp,

Morfologia bajki

, przeł. W. Wojtyga Zagórska, Warszawa 1976, s. 54).

Zdaniowy model opowiadania

„Wszystkie orzeczenia tworzą kompozycję bajki, wszystkie podmioty, dopełnienia i inne części zdania określają fabułę. Innymi słowy: ta sama kompozycja może stanowić podstawę różnych fabuł”

Podstawowe cechy opowiadania  p onadmedialność;  p onadhistoryczność;  u niwersalność.

Ufundowanie narratologii

„Narracja jest zjawiskiem spotykanym nie tylko w literaturze, lecz także w innych dziedzinach, które, jak dotąd, podlegają każda innej dyscyplinie naukowej (np. baśnie ludowe, mity, filmy, sny itd.). Usiłujemy zbudować teorię narracji, znajdującą zastosowanie we wszystkich tych dziedzinach. W większym zatem stopniu niż do badań literackich – praca nasza należy do nie istniejącej jeszcze nauki o opowiadaniu, NARRATOLOGII” (Tzvetan Todorov,

Grammaire du „Décameron”

,1969).

Podstawowe cechy narratologii wg Wincentego Grajewskiego  Antyinterdyscyplinarność;  Nie interesuje jej specyfika dzieła czy poszczególnych mediów, w których opowiadanie jest artykułowane

Narratologia vs. narratywizm

   Narratologia: strukturalistycznie zorientowana, transdyscyplinarna „nauka” o opowiadaniu; Przedmiot: opowiadanie jako abstrakt; Anty-humanizm    Narratywizm: dyscyplinarny efekt ekspansji pojęcia narracji na dyscypliny nieliteraturoznawcze; Przedmiot: narracyjne sposoby organizowania doświadczenia; podmiot