Transcript Zagadnienia podlegające kontroli inspekcji pracy w agencjach

Zagadnienia podlegające kontroli inspekcji
pracy w agencjach zatrudnienia pod
kątem ustawy o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy, jak również
innych ustaw
1
Kontrole agencji zatrudnienia
prowadzone w 2013 r.
 Kontrole Państwowej Inspekcji Pracy prowadzone są
w agencjach zatrudnienia celem ustalenia skali
zjawiska naruszania przez te podmioty przepisów
ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy oraz usuwania występujących
nieprawidłowości.
2
Agencje przeznaczone do kontroli
 Z reguły kontrolami są objęte agencje zatrudnienia
zarejestrowane w danym województwie, nie
kontrolowane w latach ubiegłych (około 10% ogółu
planowanych kontroli w danym roku
kalendarzowym).
 Ponadto kontrole w 2013 r. prowadzone są w tych
agencjach zatrudnienia, w których podczas kontroli
w latach 2007 – 2012 stwierdzono naruszenia
przepisów ustawy o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy.
3
W 2013 r. kontrola w zakresie niniejszego tematu
prowadzone są obligatoryjnie w ramach kontroli,
podczas których inspektor pracy rozpatruje
zasadność skarg (pracowników lub osób
korzystających z usług agencji), związanych
z funkcjonowaniem agencji zatrudnienia oraz
w podmiotach, w stosunku do których istnieje
uzasadnione podejrzenie występowania
nieprawidłowości (np. wnioski i powiadomienia
z innych organów, informacje publikowane
w mediach oraz informacje własne).
4
MONITORING OGŁOSZEŃ
Ponadto jest prowadzony wzmożony monitoring
ogłoszeń ukazujących się w mediach pod kątem
wykrywania agencji działających bez wymaganych
certyfikatów, zamieszczających kryteria
dyskryminacyjne w ogłoszeniach lub naruszających
inne zasady zawarte w ustawie o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy (dotyczące w szczególności:
oznaczania ofert, pobierania opłat, zawierania
pisemnych umów w przypadku kierowania osób do
pracy za granicą itd.).
5
AGENCJE OBEJMOWANE KONTROLĄ
Niezależnie od powyższego, do kontroli typowane są
przede wszystkim agencje nowo zarejestrowane,
a także agencje, które prowadzą działalność
gospodarczą w zakresie świadczenia usług:
 pośrednictwa do pracy za granicą u pracodawców
zagranicznych, w tym kierowania osób do pracy na
statkach u zagranicznych armatorów,
 pośrednictwa pracy wykonywanego na rzecz
cudzoziemców (rekrutacja obcokrajowców do pracy
w Polsce),
6
 pracy tymczasowej, a w szczególności:
- agencje powierzające wykonywanie pracy
cudzoziemcom w ramach pracy tymczasowej –
zarówno na podstawie umów o pracę, jak i umów
cywilnoprawnych,
- agencje, które kierują osoby zatrudnione w ramach
pracy tymczasowej do pracy za granicą.
7
Kontrole zatrudnienia tymczasowego
 W przypadku kontroli w agencji świadczącej usługi w zakresie
pracy tymczasowej, która powierza wykonywanie pracy
cudzoziemcom, w podmiocie tym, oprócz niniejszego tematu,
jest realizowany również temat: „Kontrola legalności
zatrudnienia, innej pracy zarobkowej oraz wykonywania pracy
przez cudzoziemców”.
 Ponadto kontrole w ramach ww. tematu są przeprowadzone
u wszystkich pracodawców użytkowników, na rzecz których
bezpośrednio świadczą pracę cudzoziemcy zatrudnieni przez
agencję. Jeżeli podmiot będący pracodawcą użytkownikiem jest
zlokalizowany na obszarze właściwości innego okręgowego
inspektoratu pracy, kontrolę w tym podmiocie prowadzi
właściwy miejscowo OIP.
8
DZIAŁANIA INSTYTUCJI
ŁĄCZNIKOWEJ
 W sytuacji, gdy agencja deleguje osoby zatrudnione
w ramach pracy tymczasowej do pracy w innym
państwie UE/EOG, istnieje możliwość nawiązania
współpracy z urzędem kontrolnym państwa
delegowania w ramach tzw. instytucji łącznikowej.
Jeśli podjęcie takiej współpracy jest niezbędne dla
oceny przestrzegania praw osób wykonujących
pracę tymczasową oraz eliminowania
nieprawidłowości dotyczących ich zatrudniania,
wnioski w tej sprawie są kierowane do Departamentu
Legalności Zatrudnienia GIP.
9
KONTROLA PRZEDSIĘBIORCÓW
 Kontrolami objęci są również przedsiębiorcy
zagraniczni świadczący usługi na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie określonym
w art. 18 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy.
10
LISTY AGENCJI ZATRUDNIENIA, KTÓRE
WYMAGAJĄ OBJĘCIA SZCZEGÓLNYM NADZOREM
 Ze względu na cykliczne ujawnianie przez Państwową Inspekcję
Pracy podobnych nieprawidłowości, dotyczących
np. niezawierania pisemnych umów pomiędzy agencją
zatrudnienia a osobami kierowanymi do pracy za granicą,
nieprawidłowej treści takich umów czy pobierania
niedozwolonych opłat od osób korzystających z usług agencji
oraz powtarzalność przyczyn występowania powyższych
uchybień, zwracamy szczególną uwagę na wyselekcjonowanie
tych agencji, które w sposób uporczywy naruszają
obowiązujące przepisy prawa. Informacje o takich agencjach są
przekazywane do Departamentu Legalności Zatrudnienia GIP.
 Posłużą one opracowaniu listy agencji zatrudnienia, które
wymagają objęcia szczególnym nadzorem.
11
Zakres kontroli
 W ramach kontroli badane są wszystkie zagadnienia
wyszczególnione w karcie „Przestrzeganie przez agencje
zatrudnienia przepisów ustawy o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy”, chyba że dane zagadnienie nie
dotyczy kontrolowanej agencji (karta jest tylko do użytku
wewnętrznego PIP) .
 Zagadnienia objęte kontrolą:
 dopełnienie wymogów rejestracyjnych;
 przestrzeganie zakazu dyskryminacji;
 dopełnienie obowiązków informacyjnych;
 opłacanie składek na Fundusz Pracy.
12
Metodyka kontroli
 W trakcie kontroli przestrzegania przez agencje zatrudnienia
przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy inspektor pracy dokonuje ustaleń głównie na podstawie:
 analizy dokumentów, w tym: certyfikatów potwierdzających
wpis do rejestru podmiotów prowadzących agencje
zatrudnienia,
 dokumentów poświadczających kwalifikacje personelu,
 dokumentów dotyczących pobierania opłat od osób
korzystających z usług agencji,
 umów zawieranych przez agencję pośrednictwa do pracy za
granicą z pracodawcami zagranicznymi oraz z osobami
kierowanymi do pracy za granicą,
13
Metodyka kontroli – inne środki
dowodowe
 ogłoszeń i ofert,
 rocznych informacji o działalności agencji zatrudnienia,
 informacji o zmianie danych objętych wnioskiem o wpis
do rejestru lub o zaprzestaniu działalności.
 Kontrolując zagadnienie pobierania opłat przez agencję
zatrudnienia - w celu ustalenia, czy i jakie opłaty agencja
pobiera - inspektor pracy może również wykorzystać
takie środki dowodowe jak:
 oświadczenie osoby reprezentującej agencję,
 przesłuchanie tej osoby, a także oświadczenia
(przesłuchania) osób korzystających z usług agencji.
14
Dopełnienie wymogów
rejestracyjnych
 Prowadzenie agencji zatrudnienia wymaga uzyskania wpisu do
rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia.
 Obowiązek złożenia do marszałka województwa zawiadomienia
określonego w art. 19 i ust. 1 ustawy przez przedsiębiorców
zagranicznych posiadających uprawnienia i prowadzących
zgodnie z prawem działalność w zakresie pośrednictwa pracy,
doradztwa personalnego, poradnictwa zawodowego lub pracy
tymczasowej na terytorium państwa członkowskiego UE/EOG
oraz państw, które mogą korzystać z swobody świadczenia
usług na podstawie umów zawartych przez te państwa ze WE i
jej państwami członkowskimi i zamierzających świadczyć te
same usługi na terytorium RP
15
Spełnianie przez agencję zatrudnienia
wymogów w zakresie warunków lokalowych
i wyposażenia technicznego – zmiana od dnia
23.08.2013r.
Kontroli spełniania przez agencję zatrudnienia wymogów
w zakresie warunków lokalowych i wyposażenia technicznego
dokonuje się przez oględziny obiektów, pomieszczeń oraz
urządzeń.
Ważne:
Zmiana przepisów od dnia 23.08.2013r., nie powoduje,
iż Inspektor Pracy nie kontroluje pomieszczeń pracy –
ma do tego prawo na podstawie ustawy o PIP.
16
Przestrzeganie zasad prowadzenia agencji
zatrudnienia – inne kontrolowane zagadnienia
 Przestrzeganie zakazu pobierania dodatkowych
opłat, innych niż wymienione w art. 85 ust. 2 pkt 7
ustawy.
 Podawanie w dokumentach, ogłoszeniach i ofertach
numeru wpisu do rejestru agencji zatrudnienia
 Oznaczanie przez agencje zatrudnienia ofert pracy
do wykonywania pracy tymczasowej jako „oferty
pracy tymczasowej”
17
Szczegółowe wymagania dotyczące kierowania
do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych
za pośrednictwem agencji zatrudnienia
 Zawieranie przez agencję zatrudnienia pisemnej
umowy z osobami kierowanymi do pracy za granicą
u pracodawców zagranicznych
 Zawieranie przez agencję zatrudnienia pisemnej
umowy z pracodawcą zagranicznym, do którego
zamierza kierować osoby do pracy za granicą
 Informowanie przez agencję zatrudnienia osób
kierowanych do pracy za granicą o zaliczaniu
udokumentowanych okresów zatrudnienia
za granicą u pracodawców zagranicznych do
okresów pracy w RP, w zakresie uprawnień
pracowniczych
18
Ważne Badając zagadnienie informowania przez agencję osób
kierowanych do pracy za granicą o zaliczaniu
udokumentowanych okresów zatrudnienia za granicą
u pracodawców zagranicznych do okresów pracy w RP
w zakresie uprawnień pracowniczych, inspektor pracy opiera się
na dokumentach.
19
Zakaz dyskryminacji w agencjach zatrudnienia:
• Agencja zatrudnienia nie może dyskryminować ze
względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię,
pochodzenie etniczne, narodowość, orientację
seksualną, przekonania polityczne i wyznanie, ani ze
względu na przynależność związkową osób, dla których
poszukuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
(art. 19 lit. c ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy)
20
KONTROLA PRZESTRZEGANIA ZAKAZU
DYSKRYMINACJI
 W trakcie kontroli przestrzegania zakazu dyskryminacji
inspektor pracy bada treść ogłoszeń o pracę i innych
dokumentów, pod kątem zamieszczania w nich kryteriów
dyskryminujących. Przy kontroli tego problemu opiera się
również na zeznaniach osoby, której agencja odmówiła
poszukiwania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej
(o ile będzie można taką osobę ustalić), ewentualnie na
zeznaniach osób obecnych w trakcie rekrutacji.
 Inspektor pracy może też przesłuchać osobę reprezentującą
agencję. Dowodem w sprawie mogą być także dokumenty
(np. informacja skierowana do osoby ubiegającej się o pracę,
zawierająca przyczynę odmowy poszukiwania zatrudnienia lub
innej pracy zarobkowej).
21
Kara grzywny za naruszenie:
Zgodnie z postanowieniami art. 121 ust. 3 ustawy
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy:
„Tej samej karze (grzywny nie niższej niż 3 000 zł.)
podlega, kto prowadząc agencję zatrudnienia, nie
przestrzega zasady zakazu dyskryminacji ze względu na
płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, pochodzenie
etniczne, narodowość, orientację seksualną, przekonania
polityczne i wyznanie lub ze względu na przynależność
związkową.”
Dopełnienie obowiązków
informacyjnych
 Przestrzeganie obowiązku przedstawiania
marszałkowi województwa corocznych informacji
o działalności agencji zatrudnienia
 Przestrzeganie obowiązku informowania marszałka
województwa o zmianie danych objętych wnioskiem
o wpis do rejestru lub o zaprzestaniu działalności
23
Opłacanie składek na Fundusz Pracy
Kontrolę obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy
inspektor pracy rozpoczyna od wytypowania osób, w stosunku do
których sprawdzana będzie realizacja tego obowiązku.
Kontroli w tym zakresie podlega:
 zgłaszanie do ZUS wymaganych i prawdziwych danych
mających wpływ na wymiar składek na Fundusz Pracy,
 opłacanie comiesięcznych składek na Fundusz Pracy,
 terminowość opłacania składek na Fundusz Pracy.
24
Kontrola polega na:
 sprawdzeniu dokumentów i informacji otrzymanych
od podmiotu kontrolowanego (zawarte umowy, w tym umowy
o pracę i umowy cywilnoprawne, listy obecności, listy płac,
dokumenty zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego,
deklaracje rozliczeniowe ZUS, dowody wpłat składek
na Fundusz Pracy),
 weryfikacji powyższych dokumentów i informacji
z informacjami uzyskanymi przez inspektora pracy w wyniku:
sprawdzenia tożsamości i charakteru pobytu osób
wykonujących pracę lub przebywających na terenie podmiotu
kontrolowanego oraz analizy złożonych oświadczeń w sprawie
legalności zatrudnienia lub prowadzenia innej działalności
zarobkowej i/lub protokołów przesłuchań świadków, informacji
zawartych w skargach itp.
25
Powiadamianie Marszałka Województwa
Okręgowy inspektor pracy powiadamia marszałka właściwego
województwa o naruszeniu warunków prowadzenia agencji
zatrudnienia określonych w przepisach o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy, w szczególności o:
 naruszeniu przez agencję warunków prowadzenia agencji
zatrudnienia, o których mowa w art. 19c ustawy o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (zakaz dyskryminacji),
w art. 19d (zakaz pobierania opłat innych niż określone w art. 85
ust. 2 pkt 7) oraz w art. 85 ust. 2-5 (zasady świadczenia usług
w zakresie kierowania do pracy za granicą u pracodawców
zagranicznych);
26
 nieusunięciu przez podmiot, w wyznaczonym terminie,
naruszeń warunków prowadzenia agencji zatrudnienia
określonych w art. 19 e-f (obowiązki informacyjne wobec
marszałka województwa) oraz w art. 19g (obowiązek
podawania w dokumentach, ogłoszeniach i ofertach numeru
wpisu do rejestru agencji oraz oznaczania ofert pracy
tymczasowej);
 przekazaniu marszałkowi województwa informacji, o których
mowa w art. 19e pkt 1 i art. 19f, niezgodnych ze stanem
faktycznym.
27
Inspektor pracypo stwierdzeniu przypadków naruszenia warunków
prowadzenia agencji zatrudnienia określonych
w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy, inspektor pracy stosuje odpowiednie
środki prawne, w szczególności:
 wystąpienie do kontrolowanej agencji,
 wniosek o ukaranie do sądu za wykroczenia
z art. 121 ust. 1 – 3 i 6 oraz art. 122 ustawy z dnia
20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy.
28
Ważne W trakcie kontroli prowadzonej przez inspektora
pracy należy pamiętać, iż agencja zatrudnienia może
być również przedsiębiorcą, który uzyskał status
pracodawcy i wtedy zakres przedmiotowy może być
rozszerzony o zagadnienia z zakresu prawa pracy,
w tym bezpieczeństwa i higieny pracy.
 W tym przypadku inspektor pracy może stosować
środki prawne posiadane w ramach kompetencji
oraz postępowanie w sprawach o wykroczenia na
podstawie innych przepisów.
29
Dziękuję za uwagę
PIP OIP Gdańsk
Starszy Inspektor Pracy
Izabela Struczyńska
Tel. 58-34-00-930
30