Transcript New European Accounting Directive

NOVA RAČUNOVODSTVENA
DIREKTIVA 2013/34/EU
Meliha Bašić, Jadranka Kapić, Haris Jahić
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
1
New European Accounting Directive
 U službenim novinama Evropske Unije (Official
Journal of the European Union) dana 29.06.2013.
godine, objavljena je nova Direktiva Evropskog
Parlamenta i Vijeća Evrope (2013/34/EU) iz oblasti
računovodstva, o godišnjim finansijskim izvještajima,
konsolidovanim finansijskim izvještajima i povezanim
izvještajima određenih tipova preduzeća.
 Direktiva je stupila na snagu 19.07.2013.
 Period usklađivanja nacionalnih propisa sa ovom
Direktivom je do 20.07.2015.
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
2
New European Accounting Directive
 Zamjenjuje i IV (78/660/EEZ) i VII
Računovodstvenu direktivu (83/349 EEZ)
Evropskog Vijeća,
 Pokriva sve odredbe i propise Evropske Unije
koje se tiču finansijskog izvještavanja za
pojedinačne korisnike (IV Direktiva) i
konsolidovanih finansijskih izvještaja (VII
Direktiva).
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
3
New European Accounting Directive
 Strategija EU :
 Prvo misli na male
 Poduzetništvo kao način razmišljanja
 Europe is good for SMEs – SMEs are good for Europe

 U prvi red se stavljaju interesi malih i srednjih subjekata, a nastoje se zapravo
minimizirati zahtjevi koji se stavljaju pred njih.
 U Direktivi spominju razna izuzeća i oslobađanja u pogledu vrste, sadržaja i forme
izvještaja kao i obaveze revizije, koja imaju prije svega mali i srednji subjekti, a
navedena su također i izuzeća koja imaju male i srednje grupe u dijelu koji se bavi
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
konsolidovanim finansijskim izvještajima.
4
Promocija principa “Prvo misli na male”
 U skladu sa Poveljom za mala preduzeća je posebno
važno da se u svim područjima politike pri ispitivanju
ili izradi novih zakonskih propisa primjenjuje načelo :
"Think Small First" (prvo misli na mala preduzeća),
 što znači da donosioci političkih odluka u obzir
uzimaju sve karakteristike zanatskih i malih
preduzeća, u što je uključeno i ocjenjivanje uticaja
propisa na zanate i mala preduzeća.
Stanje u evropskoj privredi danas
 Zanatske radnje i mala preduzeća čine
centar evropske privrede i društva.
 20 miliona malih i srednjih preduzeća čini
99 % svih biznisa u Evropi.
 98 % svih evropskih preduzeća ima manje od
50 zaposlenih, a 90 % svih preduzeća su još
manja i imaju manje od deset zaposlenih.
 MALA PREDUZEĆA ZAPOŠLJAVAJU
POLOVINU UKUPNE RADNE SNAGE
EVROPE, A NJIHOV UDIO U
STVARANJU PRIVREDNE VRIJEDNOSTI
IZNOSI 40%.
Karakteristike stanja u Evropskoj
privredi tokom 2000-tih
 Velika su preduzeća dominirala privrednom scenom u 60-im i 70-im
godinama prošloga vijeka. No, nakon toga su se trendovi počeli
zaokretati.

 Velika su preduzeća racionalizirana putem restrukturiranja,
 outsourcing-a (povjeravanje dijela poslova vanjskim izvršiteljima) ili
 downsizing-a (smanjivanje broja zaposlenih u poduzeću).

 Globalizacija je dovela do povećanja komparativnog pritiska na
proizvodna poduzeća na skupim lokacijama, zbog čega su se
proizvodni pogoni počeli seliti u zemlje u kojima su troškovi niži, uz
istovremeno povećanje produktivnosti upotrebom novih tehnoloških
rješenja

 Broj preduzeća u Japanu i SAD se povećavao znatno brže nego u
Evropi.Evropa je počela zaostajati za svojim glavnim konkurentima.

 Strukturalne su promjene u privredi usmjerile evropske komparativne
prednosti u pravcu aktivnosti koje se zasnivanju na znanju.

 Kao rezultat navedenih promjena nastale su nove poduzetničke
inicijative, naročito u uslužnim djelatnostima.

Referentni dokumenti o
poduzetništvu u EU i Regionu
Zapadnog Balkana
REFERENTNI DOKUMENTI O PODUZETNIŠTVU U
EU IREGIONU ZAPADNOG BALKANA
 Referentni dokumenti o poduzetništvu u EU I Regionu Zapadnog Balkana
:





1.LISABONSKA STRATEGIJA (2000.)
2.EVROPSKA POVELJA O MALIM PREDUZEĆIMA (2000)
3.ZELENA KNJIGA O PODUZETNIŠTVU (2003)
4.AKCIONI PLAN ZA PODUZETNIŠTVO - EAP (2004.)
5.SMALL BUSINESS ACT FOR EUROPE – SBA (2008.)
___________
 1.SME Policy Index 2009 Progres in the Implementation of theEuropean
Charter for Small Enterprises in theWestern Balkans
 2.Primjena EU Povelje za mala i srednja preduzeća na nivou kantona
doprinosi razvoju politika malih i srednjih preduzeća na nivou Bosne I
Hercegovine i regije Zapadnog Balkana
Lisabonska strategija
 U Lisabonu 2000. godine Vijeće Evrope je utvrdilo ciljeve koje
je potrebno ostvariti u odnosu na zaposlenost, privredne
reforme i socijalnu koheziju.Do 2010.godine Unija namjerava:
 “Postati najkonkurentnija i najdinamičnija privreda svijeta
koje će se zasnivati na znanju i koja će biti sposobna ostvariti
održiv privredni rast te osigurati nova i bolja radna mjesta kao
i veću socijalnu koheziju”.
 U 2001. godini Vijeće Evrope je postiglo dogovor oko strategije
održivog razvoja i uvelo ekološku komponentu u strategiju iz
Lisabona.
 Vijeće je uvidjelo potrebu radikalne transformacije privrede
ukoliko se do 2010. godine želi postići cilj od 15 milijona novih
radnih mjesta.
Lisabonska strategija – važnost
malih preduzeća za EU
 1. Mala su preduzeća osnovni stub evropske privrede.
 2.Glavni su izvor zaposlenja, te u njima nastaju mnoge poslovne
ideje.
 3.Nastojanja Evrope oko uvođenja nove ekonomije uspjet će samo
ukoliko se mala preduzeća stave na vrh ljestvice prioriteta.
 4.Mala preduzeća najosjetljivija su na promjene u poslovnom
okruženju. Posebno ih pogađa pretjerana birokratija, ali će isto
tako među prvima doživjeti procvat kada se ukinu birokratske
prepreke ili uvede sistemi nagrađivanja uspješnosti.
 5.Mala su preduzeća glavni pokretači inovacije, zaposlenja, te
socijalne i lokalne integracije u Evropi.
 Odluka: Treba tek stvoriti najpogodnije okruženje za mala
preduzeća i poduzetništvo.
EVROPSKA POVELJA O MALIM PREDUZEĆIMA
(EUROPEAN CHARTER FOR SMALL ENTERPRISES )
 Evropska povelja o malim preduzećima je dokument koji
je usvojilo Evropsko vijeće na samitu u junu u Santa
Maria de Feira 2000. godine, kojom se malim
preduzećima preporučuje korištenje svih prednosti koje
nudi privreda zasnovana na znanju.
 Povelja odražava privrženost Evropske unije malom i
srednjem preduzetništvu kao najvažnijem izvoru novih
radnih mjesta, inovativnosti, ekonomskoj dinamici i
socijalnoj uključenosti.
 Bosna i Hercegovina je kao i ostale zemlje zapadnog
Balkana pristupila Evropskoj povelji o malim
preduzećima tokom Samita u Solunu 2003. godine.
Neki podaci o EU:
Preko 20 milijuna društava
Preko 4,5 milijuna pokriveno je
računovodstvenim direktivama
New European Accounting Directive
NOVOSTI:
Tačno definisanje:
 subjekata koji imaju javnu
odgovornost, i
pojma materijalnosti
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
14
IASB-ova definicija SME
 Pravno lice male i srednje
veličine:
– - Nema uvijek javnu
odgovornost:
• Javno se s njim ne
trguje.
• Nije financijska
institucija.
• Ne pruža neophodno
javne usluge.
• Nije gospodarski
signifikantan u svojoj
zemlji.
– - Objavljuje FI opšte
namjene za vanjske
korisnike.
New European Accounting Directive
 NOVOSTI:
 Dopuna podjele privrednih subjekata:
 MIKRO SUBJEKTE,
 MALE SUBJEKTE,
 SREDNJE SUBJEKTE,
 VELIKE SUBJEKTE,
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
16
New European Accounting Directive
 NOVOSTI:
 Tačno definisanje subjekata koji imaju javnu
odgovornost, kao i pojam materijalnosti
 Dopuna podjele privrednih subjekata:
 MIKRO SUBJEKTE,
 MALE SUBJEKTE,
 SREDNJE SUBJEKTE,
 VELIKE SUBJEKTE, i na
 MALE GRUPE
 SREDNJE GRUPE I
 VELIKE GRUPE
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
17
Finansijsko izvještavanje za SME
u EU
 Što je to SME?
 Granični iznosi ZA MALA
PREDUZEĆA:
OBIM BILANSA < 4 400 000€
NETO PROMET < 8 800 000€
BROJ ZAPOSLENIH < 50
(ne prelazi dva od tri kriterija)
1 Neto
iznosi su prihvaćeni u 2005.
Finansijsko izvještavanje za SME
u EU
SREDNJA PREDUZEĆA:
OBIM BILANSA < 17 500 000€
NETO PROMET < 35 000 000€
BROJ ZAPOSLENIH < 250
(ne prelazi dva od tri kriterija)
1 Neto
iznosi su prihvaćeni u decembru
2005
European Accounting Directives
KRITERIJI ZA PODJELU PREDUZEĆA
*iznosi su dati u Eurima
Mikro
Mali
Srednji
Veliki
10
50
250
Više od 250
Bilansna
suma
350 000
8 000 000
40.000 000
Više od
40.000 000
Neto prihod
700 000
4 000 000
20 000 000
Više od
20.000 000
Zaposleni
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
20
OBVEZNICI PRIMJENE MEĐUNARODNIH STANDARDA
FINANCIJSKOG IZVJEŠĆIVANJA U BIH
SREDNJA
preduzeća
- Iznos prosječne
vrijednosti imovine
je od 1 - 4 milijona KM,
- ukupan prihod iznosi
od 2 - 8 milijona KM ,
- 50 - 250 zaposlenih u
preduzeću
(ispunjava dva od
tri kriterija)
VELIKA
preduzeća
Zakon o
računovodstvu i
reviziji FBIH (/09)
MALA preduzeća
- Iznos prosječne
vrijednosti imovine
manji je od 1milijona KM,
-ukupan prihod je manji
od 2 milijona KM
-Ima manje od 50
zaposlenih u preduzeću
-Iznos prosječne
vrijednosti imovine
prelazi 4 milijona KM,
-ukupan prihod iznosi
više od 8 milijona KM,
-Imaju preko 250
zaposlenih u preduzeću
European Accounting Directives
KRITERIJI ZA PODJELU GRUPA
*iznosi su dati u Eurima
Male grupe
Srednje grupe
Velike grupe
50
250
Više od 250
Bilansna
suma
8 000 000
40.000 000
Više od 40.000 000
Neto prihod
4 000 000
20 000 000
Više od 20.000 000
Zaposleni
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
22
New European Accounting Directive
 NOVOSTI:
 c) Vrednovanje imovine i Fer vrijednost :
 Kako se navodi u članu 6. „nove” Direktive, stavke koje su priznate u
finansijskim izvještajima treba vrednovati ili po principu nabavne cijene
ili troška proizvodnje, kako bi se obezbjedila pouzdanost finansijskih
izvještaja. Međutim, države članice mogu dozvoliti ili čak zahtjevati
vrednovanje fiksne imovine po revalorizovanim iznosima .
 U slučaju finansijskih instrumenata za koje pouzdano tržište može biti
identifikovano, onda je to tržišna vrijednost. U slučaju da pouzdano
tržište ne može biti identifikovano za određeni instrument, ali može biti
identifikovano kroz svoje komponente ili sličan instrument, tržišna
vrijednost se izvodi iz komponenti ili sličnog instrumenta;
 U slučaju finansijskog instrumenta za koje pouzdano tržište ne može biti
identifikovano, vrijednost dobivena od opšte prihvaćenih modela i
tehnika vrednovanja smatra se tržišnom vrijednošću, ukoliko takvi
modeli i tehnike mogu osigurati razumnu procjenu.
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
23
New European Accounting Directive
 NOVOSTI:
 d) Dodatna objavljivanja u zabilješkama
Poglavlje 4 donosi još jedan novitet u ovoj Direktivi, a to su podaci koje je potrebno
objaviti u vezi revalorizovanih rezervi. Direktiva nalaže da se u zabilješkama objavi
tabelarni prikaz koji će omogućit uvid u fluktuacije revalorizovanih rezervi zajedno sa
podacima o poreznom tretmanu, te knjigovodstveni iznos stalnih sredstava koji bi bio
priznat da se stalna sredstva nisu revalorizovala.
Značajne pretpostavke modela vrednovanja na osnovu kojeg je utvrđena fer
vrijednost;
 Za svaku kategoriju je potrebno objavit promjene u vrijednosti koje su direktno
uključene u bilans uspjeha i promjene koje su uključene u rezervi fer vrijednosti;
 Za svaku vrstu izvedenih finansijskih instrumenata treba objavit informacije o
obimu i prirodi, uključujući i značajne uvjete koji mogu uticati na iznos, vrijeme i
izvjesnost budućih novčanih tokova te;
 Tabelarni prikaz koji će omogućit praćenje promjena u rezervi fer vrijednosti
tokom finansijske godine.

(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
24
New European Accounting Directive
 NOVOSTI:
 e)Izjava o korporativnom upravljanju
 kodeks korporativnog upravljanja subjekta (OECD smjernice),
 kodeks korporativnog upravljanja koje je subjekt dobrovoljno odlučio primjenjivati,
 sve relevantne informacije o praksi korporativnog upravljanja primijenjene iznad zahtjeva
nacionalnog okvira;
 ukoliko subjekt, u skladu sa nacionalnim zakonom, odstupi od kodeksa korporativnog
upravljanja, potrebno je navesti razlog i objašnjenje za odstupanje; ukoliko je subjekt odlučio
da ne poštuje kodeks uopšte mora objasniti razloge zbog kojih je učinio navedeno;
 opis osnovnih karakteristika interne kontrole i upravljanja rizicima, vezano za proces
finansijskog izvještavanja;
 informacije koje zahtjevaju tačke (c), (d), (f), (h) i (i) člana 10(1) Direktive 2004/25/EC
Evropskog Parlamenta i Vijeća od 21. aprila 2004, ukoliko subjekt podliježe propisima te
Direktive;
 opis načina rada skupštine dioničara, njezinih ključnih ovlasti, opis prava dioničara i kako ih
je moguće izvršiti, osim ukoliko je navedeno regulisano nacionalnim zakonom;
 sastav i rad administrativnih, upravnih i nadzornih tijela i njihovih povjerenstava.
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
25
New European Accounting Directive
 NOVOSTI:
 f) Odgovornost
Odgovornosti i obavezi koju imaju članovi administrativnih, menadžerskih
i nadzornih tijela unutar organizacije za sastavljanje i prezentaciju
finansijskih izvještaja i godišnjeg izvještaja o poslovanju :

 godišnji finansijski izvještaji, godišnji izvještaj o poslovanju i kada se
prezentira odvojeno izvještaj o korporativnom upravljanju, odnosno
 konsolidovani godišnji finansijski izvještaji, konsolidovani godišnji izvještaj
o poslovanju i kada se prezentira odvojeno konsolidovani izvještaj o
korporativnom upravljanju;
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
26
New European Accounting Directive
 NOVOSTI:
g) Revizija
„Predmet revizije biti finansijski izvještaji društava
koja imaju javnu odgovornost, srednjih i velikih
društava od strane revizorskih kompanija koje
imaju dozvolu od strane države članice za
obavljanje revizije u skladu sa Direktivom
2006/43/EC ”.
Također, donesen je član 35. u kome se navodi da, kao
minimum revizorski izvještaj mora sadržavati.
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
27
New European Accounting Directive
NOVOSTI:
h) Izvještaj o plaćanjima prema vladama
 Ukupno plaćene iznose prema svakoj vladi;
 Ukupno plaćene iznose prema vrstama plaćanja (mogu biti:
proizvodna prava, porezi na dobit, dividende, razni bonusi,
licencna prava, druga plaćanja vezana za licence i koncesije ..)
 Ukoliko su ta plaćanja vezana za određeni projekat, potrebno je
objaviti ukupna plaćanja razvrstana po vrstama za svaki
projekat i ukupna plaćanja za određeni projekat.
Bilo koje plaćanje, bilo da se radi o seriji plaćanja ili
jednostrukom plaćanju, koje je u sumi ispod 100.000 € nije
potrebno uvrstiti u navedeni
izvještaj tokom godine.
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
28
HVALA NA
PAŽNJI
(c) Rita Ilisson Oct. 27, 2004
29