Transcript File

Bazat e Kontabilitetit
Inventari i mallit
Mësimdhënëse; Mr.sc. Arta Selmanmusa
Inventari i mallit
 Me qëllim të krijimit të të ardhurave, kompania, qoftë
ajo prodhuese apo tregtare, duhet të blejë apo të
shesë mallra apo të kryejë shërbime.
 Këto aktivitete të kompanisë përcillen me ndryshime
në bilancin e saj, duke ndikuar në asetet e saj, si në
rritjen apo zvogëlimin e inventarit, po ashtu edhe në
rritjen apo zvogëlimin e parasë apo të llogarive të
arkëtueshme.
 Inventari shpreh mallrat që janë në gjendje për t’u
shitur apo bashkësinë e produkteve të gatshme për
shitje.
Me mallra , në kuptimin fizik të tyre, kuptohen zakonisht
rezervat me mallra dhe materiale të ndryshme apo produkte
që zotëron njësia ekonomike, të cilat eventualisht mund t’u
shiten blerësve në njërën apo trajtën tjetër ose mund të
përdoren nga vetë njësia. Malrat mund të gjenden në këto
forma kryesore :
a) Mallra të blera për rishitje
b) Materiale , psh lënda e parë, materiale ndihmëse etj
c) Prodhimet e papërfunduara
d) Produktet e gatshme
Për një biznes tregtar forma kryesore e mallrave është ajo e
mallrave për rishitje, kurse në një biznes tipik prodhimi
gjenden tri format e fundit të mallrave.
Mallrat tregtarë përbëhen nga :
- Mallrat në pronësi
- mallrat për rishitje
- mallrat tranzite
Inventari dhe kostoja e përfshirë në inventar
Bizneset tregtare
Bizneset prodhuese
Lënda e parë
Gjysmëproduktet
Mallra të blera për
rishitje
Produktet e gatshme
Inventari I mallit tek
bizneset tregtare
dhe prodhuese
Vlerësimi i stoqeve
 Një prej detyrave dhe obligimeve të menaxhmentit të
ndërmarrjes dhe me këtë edhe e kontabilitetit në ndërmarrje
është përcjellja e stoqeve dhe ruajtja e vlerës së tyre.
 Në kushtet bashkëkohore, ndërmarrja furnizohet me material
të njëjtë, por me cmime të ndryshme.
 Për këtë qëllim ndërmarrja duhet të bëjë vlerësimin e sasive
të furnizuara të materialit, punë kjo që mund të kryhet me
sukses me zbatimin e disa metodave, që paraqet një punë
mjaft delikate, por me rëndësi të vecantë për përpilimin e
drejtë të kalkulimit të kostos.
LLogaritja e kostos së mallit të shitur skematikisht mund të
paraqitet si më poshtë :
Mallra në fillim
Mallra
me vlerë
për
shitje
të periudhës
25 000
+
Blerjet gjatë
periudhës
75 000
=
100 000
Kostoja e
mallrave
90 000
-
Mallra në fund
periudhës
10 000
KMSH = KMVSH – KMF
Ku : KMSH = kostoja e mallit të shitur
KMVSH = kostoja e mallit me vlerë për shitje që llogaritet :
KMSH = Gjendja e mallit në fillim + Blerjet e mallit gjatë periudhës
KMF = kostoja e mallit në fund të periudhës
Në koston e mallrave përfshihen :
1 – Çmimi i blerjes, i pakësuar me zbritjet e ndryshme
tregtare (rabate, bonuse)
2 – Shpenzimet e transportit
3 – Shpenzimet e sigurimit të mallrave, kur ato
paguhen nga
blerësi
4 – Taksat dhe tarifat e ndryshme doganore si dhe
shpenzime të ndryshme që rrisin koston e
mallrave.
Metodat e vlerësimit të mallrave dhe kosto
Meqenëse çmimet e shumë artikujve të mallrave
ndryshojnë shpesh gjatë vitit, mund të ndodhë që
shitblerja e të njëjtit artikull të bëhet me çmime të
ndryshme brenda të njëjtës periudhë kontabël. Kjo
gjë vështirëson përcaktimin e vlerës së shitjes të
sasisë së artikujve të shitur si dhe të përcaktmit
kostos së tyre.
Në kontabilitet metodat më të përhapura për
përcaktimin e kostos së mallrave në fund të
periudhës janë :
1 – Metoda FIFO
2 – Metoda LIFO
3 – Metoda HIFO
4 - Metoda e kostos mesatare
Në shpjegimin e secilës nga këto metoda do përdoren
të dhënat të caktuara dhe shembuj
1. Metoda e kostos mesatare
• Kostoja e mallit llogaritet duke llogaritur
koston e mallit në fillim të periudhës dhe
mallit të blerë deri në fund të periudhës .
• Llogaritet totali I periudhës për mallin me
totalin e njësive për periudhën
2. Metoda LIFO (Hyrja e fundit dalja e parë)
• Sipas kësaj metode supozohet që mallrat që
I takojnë blerjeve të fundit do të shiten të
parët.
• Tepricat në fund do të shiten sipas blerjeve
të para.
3. Metoda FIFO (Hyrja e parë, dalja e parë)
• Sipas kësaj metode supozohet se mallrat
shiten sipas radhës së blerjeve të tyre që
nënkupton që mallrat që blehen të parat do
të shiten në fillim , dhe mallrat që blehen të
fundit do të shiten në fund
Metoda Hifo
Vlerësimi i stoqeve sipas metodës HIFO do
të thotë “cmimi më i lartë hyrës, cmimi i
parë dalës”
Përllogarit stoqet sipas metodave: Fifo, Lifo, Hifo,
AVCO, dhe krahaso vlerën e stoqeve sipas metodave
të përdorura?
Blerjet
Shitjet
5 Janar 10 copë x 30, 300 5 Maj
12 copë x 55, 660
2 Prill
15 copë x 35, 525 30 Dhjetor 20 copë x 60 1.200
4 Dhjetor 20 copë x 40, 800
45
1.625
Metoda FIFO (Hyrja e parë, dalja e parë)
Data
Pranuar
5Jana
r
10 copë
x 30€
10 copë x
30 €
2 Prill
15 copë
x 35 €
10 copë x30 €
15 copë x 35 €
5Maj
4Dhj
30
Dhj.
20 copë
x 40 €
Dërguar
Stoqet
Vlera e
stoqeve
Vlera
e
Përgjit
h.
300
300
525
825
10copëx30 € 13copëx35 €
2copëx35 €
455
455
13copëx35 €
20copëx40 €
455
800
1.255
13copëx35 € 13copëx40 €
7copëx40 €
520
Metoda LIFO (Hyrja e fundit dalja e parë)
Data
Pranuar
Dërguar
Stoqet
Vlera e Vlera
stoqeve e
Përgjit
h.
5Janar 10 copë x 30€
10 copë x
30 €
2 Prill
10 copë x30 €
15 copë x 35 €
300
525
825
12 copë x 35 € 10 copë x 30 €
3 copë x 35 €
300
105
405
10 copë x 30 €
3 copë x 35 €
20 copë x 40 €
300
105
800
1.205
20 copë x 40 € 10 copë x 30 €
300
405
15 copë x 35€
5Maj
4 Dhj.
30 Dhj.
20 copë x 40 €
300
AVCO (Metoda e kostos mesatare)
Cmimi mesatar I Nr. I
Mallrave
mallrave në
në stoqe
stoqe
Vlera e
Përgj. E
stoqev
e në
euro
10 copë x
30€
30 €
10 copë
300
15 copë x
35 €
33 €
25 copë
825
33 €
13 copë
429
37,24 €
33 copë
1.229
37,24 €
13 copë
484
Data
Pranuar
5Janar
2 prill
12 x 33 €
5 Maj
4 Dhj.
30 Dhj.
Dërguar
20 copë x
40 €
20 x
37,24 €
Vlerwsimi i stoqeve dhe kalkulimi i fitimit
FIFO
SHITJET
LIFO
1.860
AVCO
1.860
1.860
Blerjet
1.625
1.625
1.625
Stoqet në fund të periudhës
(520)
(405)
484
KMSH (Kostoja e mallit të
Shitur)
Fitimi Bruto
(1.105)
755
(1.220)
(1.141)
640
719
Gjatë tremujorit kanë ndodhur këto lëvizje të stoqeve në depo
të ndërmarrjes.
Gjendja fillestare sipas regjistrimit me 3 janar…..200 x 22 €,
Blerjet me datën 15 Janar 200copë me vlerë të faturës prej
5000 €,
Blerjet me datën 1 Shkurt
150 x 24 €,
Shitja me datën 2 Shurt
320 x 30 €,
Shitja me datën 25 Shkurt
80 x 32 €,
Blerjet me datën 5 Mars
300 x 23 €,
Shitjet me datën 28 Mars
35 x 34 €,
Stoqet në fund të periudhës janë:
415 copë.
Përllogarit stoqet sipas metodave: Fifo, Lifo, Hifo, AVCO, dhe
krahaso vlerën e stoqeve sipas metodave të përdoruara.