probleme dayalı öğrenme - İstanbul Tıp Fakültesi

Download Report

Transcript probleme dayalı öğrenme - İstanbul Tıp Fakültesi

PDÖ’NÜN ÖZELLİKLERİ









Aktif
Erişkin yönelimli
Problem merkezli
Öğrenci merkezli
İşbirliği yapılan
Entegre
İnterdisipliner
Küçük gruplarda
Klinik kapsamlı
PDÖ NEREDE VE NE ZAMAN BAŞLADI ?
 1960’lar : Howard Barrows-Mc Master Üniv.
 1970’lerde yaygınlaşma : Toronto, Southern
Illinois, Limburg, Maastricht, Dundee
Probleme Dayalı Öğrenme Sürecinin
Özellikleri-I
 Profesyonel yaşamda geçerli klinik olgular ile
tetiklenir.
 Öğrenciler ilk oturuma konu ile ilgili bilgi
sahibi olmadan gelirler. Öğrenciler uygun
kaynakları belirler, bulur ve kullanırlar.
 Öğrenciler, kendilerine sunulan olgudan
hareket ederek öğrenim amaç ve hedeflerini
farkederler ve belirlerler.
Probleme Dayalı Öğrenme Sürecinin
Özellikleri-II
 Oturumlar açık uçludur.
 Eğiticiler, öğrencilerin bilgi kazanımı süreci
için yönlendirici bir rol üstlenirler.
 Öğrenciler süreç boyunca aynı grupla
çalışırlar.
 Öğrenme etkin, entegre, kümülatif ve
bağlantılıdır.
 Hasta olguları aracıyla sunulan problemler
multidisiplinerdir ve her bir olgu ile
kazanılacak bilgi, beceri ve tutum sonraki
olgularda kullanılabilecek birer yapı taşı
niteliğindedir.
UYGULAMA ALANLARI








Tıp
Eczacılık
Diş Hekimliği
Veterinerlik
Mühendislik
Mimarlık
Siyasal Bilimler
İlahiyat









Hukuk
Doğal Bilimler
Ormancılık
Sosyal Çalışma
Eğitim Bilimleri
Harp Okulları
Polis Okulları
Hemşirelik
İlk ve orta öğrenim
ANA AMAÇ
İÇERİĞİN (BİLGİ, KAPSAM)
EDİNİLMESİDİR
YAN YARARLARI







Öğrenme güdüsünün artması
Sözlü ifade becerilerinin artması
Farklılığın anlaşılması
Literatürü eleştirel gözle okuma
Öğrenici olarak kendine güvenin artması
Arkadaşlarıyla işbirliği becerileri
Öğretim üyeleriyle yakın ilişki
KATILIM BİÇİMLERİ
 Bilgi verme
 Bir mantık sorası izleyerek sorunu irdeleme
 Başka öğrencilerin konuyu anlama düzeyini,
bilgi derinliğini anlamaya çalışma
 Grup hakkında gözlemler yapma
 Geri bildirim verme
 Etkin dinleme
 Yazıcı olarak görev yapma
 Grubu yönlendirme, düzenleme
 Özetleme, açıklama
KONUYA ODAKLAŞMA
 Tüm katılımcılar tek bireye odaklaşır
 Grubun açık bir amacı/gündemi vardır (sorun
listesi, hipotez listesi, öğrenme amaçları
oluşturma gibi)
 Grup, konuları sonuca bağlayabilir
 Yeni bir gündem maddesinde eyleme
geçerken uzlaşmaya varılır.
OLUMLU ORTAM
 Grup üyeleri birbirleriyle rahat ilişki
içindedirler
 “Açıklık” vardır: üyeler bireyleri ya da grubu
açıkça övebilir, eleştirebilirler
 Gerginliği azaltmak için mizah kullanılabilir.
 Yarışma havası azdır
 Birliktelik ve işbirliği duygusu vardır
 Güdüler yüksektir
 Grup, çatışmaları belirleyip çözebilir
YÖNLENDİRİCİNİN GÖREVİ
 Olumlu bir öğrenme ortamı sağlamak
 Grubun etkinliğini ve üretgenliğini en üst
düzeye çıkarmak
 Grubun kendini tanımasını ve hatalarını kendi
kendine düzeltmesini sağlamak
 Öğrenci merkezliliği özendirmek (önder
merkezlilik değil)
 Açık uçlu sorularla konuya odaklaşmayı,
derinleşmeyi, konunun anlaşılmasını
sağlamak
 Yönlendirici (tutor, facilitator) oturumda bilgi
kaynağı olarak değil bilgiye ulaşmada yol
gösterici kimlikte bulunmalıdır. Yönlendirici,
önceden belirlenmiş öğrenim hedeflerine
ulaşmayı kolaylaştırmak ve öğrencileri o
hedeflere yönlendirmekle yükümlüdür.
ÖĞRENCİ SAYISI
 İDEAL SAYI : 7
 6-10 olabilir
 Daha az olursa zengin tartışma olmaz
 Daha fazla olursa grup bölünür
EĞİTİM ORTAMI
Y2
Y
T
Y2
KT
Geleneksel küçük
sınıf dersi
PDÖ Oturumu
OTURUMLARIN AKIŞI
 Tanışma
 Grup kurallarının belirlenmesi
 Yazıcının seçimi
 Olguya başlama (okuma)
 Olgu tartışmaları
 Günün değerlendirilmesi
 Geri bildirim
ÇALIŞMA YÖNTEMİ
I. Hasta probleminin (problemlerinin) tanımlanması
II. Hipotez listesi oluşturulması
III. Gerekli ek bilgilerin belirlenmesi
IV. Öğrenilmesi gereken konuların belirlenmesi
V. Hipotezlerin yeniden sıralanması
78 yaşındaki Bayan Nurgül Alkan, nefes darlığı
ve göğüs ağrısı yakınmaları ile acil servise
başvurmuştur. 3 hafta öncesine kadar hiçbir
şikayeti olmayan hastanın .........
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Problemi oku
Beyin fırtınası
Hipotez kur
Öğrenim hedeflerini belirle
Araştır-öğren (2-7 gün)
Geri dön yeniden oku ,
Sonraki sayfaya geç
HASTANIN
SORUNLARI
HİPOTEZLER İSTENEN EK
BİLGİLER
ÖĞRENİLECEK
KONULAR
 Solukluk
 Anemi
 FM
 Anemi tipleri
 Ateş
 Enfeksiyon
 Kan sayımı
 Demir
 Boğaz kültürü
metabolizması
 Coombs testi
 Ateş patogenezi
 Sitokinlerin rolü
 Halsizlik
 1 aylık öykü
alınması
Bir PDÖ sürecinin en önemli basamağı,
belirlenmiş öğrenim hedeflerine ulaşma ve
öğrenmek için çalışmaktır.
ÖRNEK SENARYO - 1
 Olgu Özeti :37 yaş. Kadın. Anormal vajinal
kanama ile başvuruyor. Tanı serviks Ca.
Cerrahi ve radyoterapi yapılıyor. Radyasyon
enteriti komplikasyonu gelişiyor. İntestinal
hastalıkların beslenme komplikasyonlarının
üzerinde duruluyor.
TEMEL BİLİMLERDE ÖĞRENME
HEDEFLERİ
 Anatomi : Pelvis; ince ve kalın barsağın
uterusla anatomik ilişkisi; GI yolun fonksiyonel
mikroanatomisi
 Biyokimya : Radyasyonun kanser
hücrelerine etki mekanizması; enerji
metabolizması; tiamin ve laktik asit; protein,
KH ve yağların anabolizma ve katabolizması
 Patoloji : Serviks Ca klinik ve histolojik
evrelemesi; Ca ve displazide histoloji
TEMEL BİLİMLERDE ÖĞRENME
HEDEFLERİ
 Fizyoloji : Sindirim ve emilim
 Mikrobiyoloji : Herpes ve human papilloma
virusu ve serviks Ca
 Farmakoloji : Lineer enerji transferi; Gray ve
cGy tanımı; difenoksilat HCI ve atropinin
barsak motilitesine etkisi; radyasyon tedavisi
ve radyum implant tedavisi
TEMEL BİLİMLERDE ÖĞRENME
HEDEFLERİ
 Genel : Serviks Ca’da onkogenler; Serviks
Ca’da radyoterapinin sistemik ve lokal
komplikasyonları, Pap yaymalarında
Bethesda sistemi ve anormal sonuçların ele
alınması
 Davranış Bilimler : Değişik topluluklarda
serviks Ca sıklığı; radyoterapi ve sonraki
gebelikler
 Koruyucu Hekimlik : Servikal tarama
programları ile serviks Ca önlenmesi
KLİNİK BİLİMLERDE ÖĞRENME
HEDEFLERİ
 Beslenme : Protein-enerji malnütrisyonunun
saptanması ve değerlendirmesi; nütrisyonel
ve vitamin eksikliklerinin belirti ve bulguları
İYİ BİR YÖNLENDİRİCİ
 PDÖ süreci hakkında bilgi sahibi olmalı
 Öğrenci merkezli öğrenmeye inanmış olmalı
 Olumlu eğitim ortamı oluşturabilmeli ancak
tartışma ve eleştirel düşünme ve davranmayı
teşvik edebilmeli
 Bireysel, gruba yönelik ve kendine yönelik
olumlu geri bildirim vermeye istekli olmalı ve
verebilmeli
İYİ BİR PDÖ ÖĞRENCİSİ
 Tüm oturumlarda zamanında hazır bulunmalı
 Kendi kendine ve kendisi için öğrenmenin
önemine ve etkinliğine inanmış olmalı
 Olumlu eğitim ortamı içerisinde tartışma ve
eleştirel düşünme ve davranmaya istekli
olmalı
 Kendine, gruba ve yönlendiriciye olumlu geri
bildirim vermeye istekli olmalı ve vermeli
PDÖ GERÇEKTEN ÜSTÜNMÜ ?
 Öğrenci ve öğretim üyesi memnuniyeti
bakımlarından,
 Klinik bilgi ve uygulamada üstün
 Temel bilimlerde klasik öğrenimin hafif
üstünlüğü var
HAFIZADA KALMA ORANLARI
METOD
% METOD
Okuma
10 Film izleme
Dinlenme
20 Sergiyi gezme
Resme bakma 30 Gösteri izleme
Tartışmaya katılım
Konuşma yapma
Dramatik sunum yapma
Gerçek bir deneyi canlandırma
İnteraktif multimedya
Bir projeyi gerçekleştirme
%
50
50
50
70
70
90
90
90
90
SONUÇ
 PDÖ yalnızca bir öğretim yöntemi değil bir
eğitim felsefesidir.
 Bilginin kalıcılığı, anımsanma oranı daha
fazla
 Kendi kendine öğrenmeyi öğretmede yararlı
GELENEKSEL TIP FAKÜLTELERİNDE SORUN
 Her konunun kürsü derslerinde anlatılması
kaygısı
 Herkesin kendi alanının en önemli olduğu
düşüncesinde olması
 Farklı disiplinlerin bir arada öğrenilmesi
gerekliliğinin göz ardı edilmesi
Hemen hemen hiçbir bölüm müfredat programında
kendisine ayrılan süreden fedakarlık etmez.
Eşlerden ve tüm dünyasal kazanımlardan
vazgeçilebilir ama müfredattaki süreden, asla !
Eric Cassell, 1984
The Place of Humanities in Medicine
YENİ EĞİTİM MODELİ
 Entegre
 Öğrenci merkezli
 Probleme dayalı öğrenim oturumları
Sunumlar yanında laboratuvar, PDÖ
oturumları, hasta ile erken dönemde
karşılaşma olanağı
PDÖ AĞIRLIKLI (MERKEZLİ) MODÜLER
PROGRAMLAMA
KLİNİK
UYGULAMA
SUNUM
(TEORİK DERS)
PDÖ
ALAN
ÇALIŞMASI
LAB
EĞİTİM PROGRAMI MODELİ
KLASİK PROGRAM (DİSİPLİN TABANLI)
University of Missouri Kansas City, ABD
DİSİPLİN TABANLI + PDÖ
University of Massachusetts Medical School, ABD
DİSİPLİN TABANLI + ENTEGRE + PDÖ
Michigan State University, ABD
Wayne State University, Detroit, ABD
Baylor Tıp Fakültesi, Houston, ABD
PDÖ MERKEZLİ KARMA - I
 Harvard Tıp Fakültesi, ABD
 New Mexico Universitesi, ABD
 Rochester Üniversitesi, ABD
 University of Texas Medical Branch, Galveston, ABD
 Wake Forrest Tıp Fakültesi, N.Carolina, ABD
 Johns Hopkins Tıp Fakültesi, Baltimore, ABD
PDÖ MERKEZLİ KARMA - II
 Liverpool Üniversitesi, İngiltere
 Viyana Üniversitesi, Avusturya
 Maastrict Üniversitesi, Hollanda
 Sydney Üniversitesi, Avustralya
 Otago Tıp Fakültesi, Yeni Zelanda
 Ottawa Üniversitesi, Kanada
 Dalhousie Üniversitesi, Halifax, Nova Scotia, Kanada
YALNIZCA PDÖ
 Mcmaster Üniversitesi, Toronto, Kanada
 Dundee Üniversitesi, İngiltere
 University of Texas Medical Branch, Galveston, ABD
(Paralel program)
ALMANYA
 Yüksek Öğretim Kurulunun tüm tıp fakültelerine
önerisi: PDÖ merkezli eğitim
SONUÇ – NEDEN PDÖ ?
 Tıp eğitiminin entegre olması gerekliliği kabul
edilmektedir.
 Entegrasyon için farklı disiplinler bir arada
öğrenilmelidir.
 Konular hasta ile ilişkili olduğunda anımsanması
daha kolaydır.
 Bu özellikler en iyi, PDÖ’nün öğrenim yöntemleri
arasına katılmasıyla sağlanabilir.