probleme dayalı öğrenme - İstanbul Tıp Fakültesi
Download
Report
Transcript probleme dayalı öğrenme - İstanbul Tıp Fakültesi
PDÖ’NÜN ÖZELLİKLERİ
Aktif
Erişkin yönelimli
Problem merkezli
Öğrenci merkezli
İşbirliği yapılan
Entegre
İnterdisipliner
Küçük gruplarda
Klinik kapsamlı
PDÖ NEREDE VE NE ZAMAN BAŞLADI ?
1960’lar : Howard Barrows-Mc Master Üniv.
1970’lerde yaygınlaşma : Toronto, Southern
Illinois, Limburg, Maastricht, Dundee
Probleme Dayalı Öğrenme Sürecinin
Özellikleri-I
Profesyonel yaşamda geçerli klinik olgular ile
tetiklenir.
Öğrenciler ilk oturuma konu ile ilgili bilgi
sahibi olmadan gelirler. Öğrenciler uygun
kaynakları belirler, bulur ve kullanırlar.
Öğrenciler, kendilerine sunulan olgudan
hareket ederek öğrenim amaç ve hedeflerini
farkederler ve belirlerler.
Probleme Dayalı Öğrenme Sürecinin
Özellikleri-II
Oturumlar açık uçludur.
Eğiticiler, öğrencilerin bilgi kazanımı süreci
için yönlendirici bir rol üstlenirler.
Öğrenciler süreç boyunca aynı grupla
çalışırlar.
Öğrenme etkin, entegre, kümülatif ve
bağlantılıdır.
Hasta olguları aracıyla sunulan problemler
multidisiplinerdir ve her bir olgu ile
kazanılacak bilgi, beceri ve tutum sonraki
olgularda kullanılabilecek birer yapı taşı
niteliğindedir.
UYGULAMA ALANLARI
Tıp
Eczacılık
Diş Hekimliği
Veterinerlik
Mühendislik
Mimarlık
Siyasal Bilimler
İlahiyat
Hukuk
Doğal Bilimler
Ormancılık
Sosyal Çalışma
Eğitim Bilimleri
Harp Okulları
Polis Okulları
Hemşirelik
İlk ve orta öğrenim
ANA AMAÇ
İÇERİĞİN (BİLGİ, KAPSAM)
EDİNİLMESİDİR
YAN YARARLARI
Öğrenme güdüsünün artması
Sözlü ifade becerilerinin artması
Farklılığın anlaşılması
Literatürü eleştirel gözle okuma
Öğrenici olarak kendine güvenin artması
Arkadaşlarıyla işbirliği becerileri
Öğretim üyeleriyle yakın ilişki
KATILIM BİÇİMLERİ
Bilgi verme
Bir mantık sorası izleyerek sorunu irdeleme
Başka öğrencilerin konuyu anlama düzeyini,
bilgi derinliğini anlamaya çalışma
Grup hakkında gözlemler yapma
Geri bildirim verme
Etkin dinleme
Yazıcı olarak görev yapma
Grubu yönlendirme, düzenleme
Özetleme, açıklama
KONUYA ODAKLAŞMA
Tüm katılımcılar tek bireye odaklaşır
Grubun açık bir amacı/gündemi vardır (sorun
listesi, hipotez listesi, öğrenme amaçları
oluşturma gibi)
Grup, konuları sonuca bağlayabilir
Yeni bir gündem maddesinde eyleme
geçerken uzlaşmaya varılır.
OLUMLU ORTAM
Grup üyeleri birbirleriyle rahat ilişki
içindedirler
“Açıklık” vardır: üyeler bireyleri ya da grubu
açıkça övebilir, eleştirebilirler
Gerginliği azaltmak için mizah kullanılabilir.
Yarışma havası azdır
Birliktelik ve işbirliği duygusu vardır
Güdüler yüksektir
Grup, çatışmaları belirleyip çözebilir
YÖNLENDİRİCİNİN GÖREVİ
Olumlu bir öğrenme ortamı sağlamak
Grubun etkinliğini ve üretgenliğini en üst
düzeye çıkarmak
Grubun kendini tanımasını ve hatalarını kendi
kendine düzeltmesini sağlamak
Öğrenci merkezliliği özendirmek (önder
merkezlilik değil)
Açık uçlu sorularla konuya odaklaşmayı,
derinleşmeyi, konunun anlaşılmasını
sağlamak
Yönlendirici (tutor, facilitator) oturumda bilgi
kaynağı olarak değil bilgiye ulaşmada yol
gösterici kimlikte bulunmalıdır. Yönlendirici,
önceden belirlenmiş öğrenim hedeflerine
ulaşmayı kolaylaştırmak ve öğrencileri o
hedeflere yönlendirmekle yükümlüdür.
ÖĞRENCİ SAYISI
İDEAL SAYI : 7
6-10 olabilir
Daha az olursa zengin tartışma olmaz
Daha fazla olursa grup bölünür
EĞİTİM ORTAMI
Y2
Y
T
Y2
KT
Geleneksel küçük
sınıf dersi
PDÖ Oturumu
OTURUMLARIN AKIŞI
Tanışma
Grup kurallarının belirlenmesi
Yazıcının seçimi
Olguya başlama (okuma)
Olgu tartışmaları
Günün değerlendirilmesi
Geri bildirim
ÇALIŞMA YÖNTEMİ
I. Hasta probleminin (problemlerinin) tanımlanması
II. Hipotez listesi oluşturulması
III. Gerekli ek bilgilerin belirlenmesi
IV. Öğrenilmesi gereken konuların belirlenmesi
V. Hipotezlerin yeniden sıralanması
78 yaşındaki Bayan Nurgül Alkan, nefes darlığı
ve göğüs ağrısı yakınmaları ile acil servise
başvurmuştur. 3 hafta öncesine kadar hiçbir
şikayeti olmayan hastanın .........
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Problemi oku
Beyin fırtınası
Hipotez kur
Öğrenim hedeflerini belirle
Araştır-öğren (2-7 gün)
Geri dön yeniden oku ,
Sonraki sayfaya geç
HASTANIN
SORUNLARI
HİPOTEZLER İSTENEN EK
BİLGİLER
ÖĞRENİLECEK
KONULAR
Solukluk
Anemi
FM
Anemi tipleri
Ateş
Enfeksiyon
Kan sayımı
Demir
Boğaz kültürü
metabolizması
Coombs testi
Ateş patogenezi
Sitokinlerin rolü
Halsizlik
1 aylık öykü
alınması
Bir PDÖ sürecinin en önemli basamağı,
belirlenmiş öğrenim hedeflerine ulaşma ve
öğrenmek için çalışmaktır.
ÖRNEK SENARYO - 1
Olgu Özeti :37 yaş. Kadın. Anormal vajinal
kanama ile başvuruyor. Tanı serviks Ca.
Cerrahi ve radyoterapi yapılıyor. Radyasyon
enteriti komplikasyonu gelişiyor. İntestinal
hastalıkların beslenme komplikasyonlarının
üzerinde duruluyor.
TEMEL BİLİMLERDE ÖĞRENME
HEDEFLERİ
Anatomi : Pelvis; ince ve kalın barsağın
uterusla anatomik ilişkisi; GI yolun fonksiyonel
mikroanatomisi
Biyokimya : Radyasyonun kanser
hücrelerine etki mekanizması; enerji
metabolizması; tiamin ve laktik asit; protein,
KH ve yağların anabolizma ve katabolizması
Patoloji : Serviks Ca klinik ve histolojik
evrelemesi; Ca ve displazide histoloji
TEMEL BİLİMLERDE ÖĞRENME
HEDEFLERİ
Fizyoloji : Sindirim ve emilim
Mikrobiyoloji : Herpes ve human papilloma
virusu ve serviks Ca
Farmakoloji : Lineer enerji transferi; Gray ve
cGy tanımı; difenoksilat HCI ve atropinin
barsak motilitesine etkisi; radyasyon tedavisi
ve radyum implant tedavisi
TEMEL BİLİMLERDE ÖĞRENME
HEDEFLERİ
Genel : Serviks Ca’da onkogenler; Serviks
Ca’da radyoterapinin sistemik ve lokal
komplikasyonları, Pap yaymalarında
Bethesda sistemi ve anormal sonuçların ele
alınması
Davranış Bilimler : Değişik topluluklarda
serviks Ca sıklığı; radyoterapi ve sonraki
gebelikler
Koruyucu Hekimlik : Servikal tarama
programları ile serviks Ca önlenmesi
KLİNİK BİLİMLERDE ÖĞRENME
HEDEFLERİ
Beslenme : Protein-enerji malnütrisyonunun
saptanması ve değerlendirmesi; nütrisyonel
ve vitamin eksikliklerinin belirti ve bulguları
İYİ BİR YÖNLENDİRİCİ
PDÖ süreci hakkında bilgi sahibi olmalı
Öğrenci merkezli öğrenmeye inanmış olmalı
Olumlu eğitim ortamı oluşturabilmeli ancak
tartışma ve eleştirel düşünme ve davranmayı
teşvik edebilmeli
Bireysel, gruba yönelik ve kendine yönelik
olumlu geri bildirim vermeye istekli olmalı ve
verebilmeli
İYİ BİR PDÖ ÖĞRENCİSİ
Tüm oturumlarda zamanında hazır bulunmalı
Kendi kendine ve kendisi için öğrenmenin
önemine ve etkinliğine inanmış olmalı
Olumlu eğitim ortamı içerisinde tartışma ve
eleştirel düşünme ve davranmaya istekli
olmalı
Kendine, gruba ve yönlendiriciye olumlu geri
bildirim vermeye istekli olmalı ve vermeli
PDÖ GERÇEKTEN ÜSTÜNMÜ ?
Öğrenci ve öğretim üyesi memnuniyeti
bakımlarından,
Klinik bilgi ve uygulamada üstün
Temel bilimlerde klasik öğrenimin hafif
üstünlüğü var
HAFIZADA KALMA ORANLARI
METOD
% METOD
Okuma
10 Film izleme
Dinlenme
20 Sergiyi gezme
Resme bakma 30 Gösteri izleme
Tartışmaya katılım
Konuşma yapma
Dramatik sunum yapma
Gerçek bir deneyi canlandırma
İnteraktif multimedya
Bir projeyi gerçekleştirme
%
50
50
50
70
70
90
90
90
90
SONUÇ
PDÖ yalnızca bir öğretim yöntemi değil bir
eğitim felsefesidir.
Bilginin kalıcılığı, anımsanma oranı daha
fazla
Kendi kendine öğrenmeyi öğretmede yararlı
GELENEKSEL TIP FAKÜLTELERİNDE SORUN
Her konunun kürsü derslerinde anlatılması
kaygısı
Herkesin kendi alanının en önemli olduğu
düşüncesinde olması
Farklı disiplinlerin bir arada öğrenilmesi
gerekliliğinin göz ardı edilmesi
Hemen hemen hiçbir bölüm müfredat programında
kendisine ayrılan süreden fedakarlık etmez.
Eşlerden ve tüm dünyasal kazanımlardan
vazgeçilebilir ama müfredattaki süreden, asla !
Eric Cassell, 1984
The Place of Humanities in Medicine
YENİ EĞİTİM MODELİ
Entegre
Öğrenci merkezli
Probleme dayalı öğrenim oturumları
Sunumlar yanında laboratuvar, PDÖ
oturumları, hasta ile erken dönemde
karşılaşma olanağı
PDÖ AĞIRLIKLI (MERKEZLİ) MODÜLER
PROGRAMLAMA
KLİNİK
UYGULAMA
SUNUM
(TEORİK DERS)
PDÖ
ALAN
ÇALIŞMASI
LAB
EĞİTİM PROGRAMI MODELİ
KLASİK PROGRAM (DİSİPLİN TABANLI)
University of Missouri Kansas City, ABD
DİSİPLİN TABANLI + PDÖ
University of Massachusetts Medical School, ABD
DİSİPLİN TABANLI + ENTEGRE + PDÖ
Michigan State University, ABD
Wayne State University, Detroit, ABD
Baylor Tıp Fakültesi, Houston, ABD
PDÖ MERKEZLİ KARMA - I
Harvard Tıp Fakültesi, ABD
New Mexico Universitesi, ABD
Rochester Üniversitesi, ABD
University of Texas Medical Branch, Galveston, ABD
Wake Forrest Tıp Fakültesi, N.Carolina, ABD
Johns Hopkins Tıp Fakültesi, Baltimore, ABD
PDÖ MERKEZLİ KARMA - II
Liverpool Üniversitesi, İngiltere
Viyana Üniversitesi, Avusturya
Maastrict Üniversitesi, Hollanda
Sydney Üniversitesi, Avustralya
Otago Tıp Fakültesi, Yeni Zelanda
Ottawa Üniversitesi, Kanada
Dalhousie Üniversitesi, Halifax, Nova Scotia, Kanada
YALNIZCA PDÖ
Mcmaster Üniversitesi, Toronto, Kanada
Dundee Üniversitesi, İngiltere
University of Texas Medical Branch, Galveston, ABD
(Paralel program)
ALMANYA
Yüksek Öğretim Kurulunun tüm tıp fakültelerine
önerisi: PDÖ merkezli eğitim
SONUÇ – NEDEN PDÖ ?
Tıp eğitiminin entegre olması gerekliliği kabul
edilmektedir.
Entegrasyon için farklı disiplinler bir arada
öğrenilmelidir.
Konular hasta ile ilişkili olduğunda anımsanması
daha kolaydır.
Bu özellikler en iyi, PDÖ’nün öğrenim yöntemleri
arasına katılmasıyla sağlanabilir.