Transcript TYD - Erzurum 112

HOŞGELDİNİZ
1
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
21/02/2013
Ruşen COŞKUNER
Cafer Özer GÜREL
Erol KETENCİ
ANTALYA
2
AMAÇ
Temel yaşam desteği konusunda
bilgi ve beceri kazanmak
3
Öğrenim Hedefleri
Temel Yaşam Desteğini öğrenebilme.
TYD’ne ihtiyacı olan kişiyi tanımlayabilme.
TYD basamaklarını tanımlayabilme.
TYD’nde gerekli olan girişimleri yapabilme.
4
Temel Yaşam Desteği Nedir?
Solunum durmasını, kalp durmasını veya
ikisini birden mekanik araç-gereç veya
yardım olmadan tedavi edebilme
işlemidir.
5
İLKYARDIM
Kaza/Acil bir hastalıkla karşılaşma...
Yaşamı tehdit eden durumlarda...
İnsan ya da insanlara...
Sağlık görevlileri yardıma gelinceye
kadar...
Olay yerinde...
Olay yerindeki malzemelerle...
İlaçsız uygulamalardır.
6
İLKYARDIM
KİMLER YAPMALI
İlkyardım yada Temel Yaşam Desteği
eğitimi almış insanlar yapmalı
ÖNEMLİ KURAL:
Öncelikle zarar verme!!!
7
TEMEL YAŞAM ZİNCİRİ
Yetişkinler
Erken
Erken
Erken
Erken
Çağrı
CPR
Defibrilasyon
İleri Bakım
Çocuklar
Erken
CPR
Erken
Çağrı
8
Erken
İleri Bakım
Neden erken?
Solunum durduğunda kalp birkaç dakika
daha pompalamaya devam eder.
Temel Yaşam zincirindeki erken yapılan
her basamak hastanın yaşam şansını
arttırır.
Geciken her dakika ise geri dönüşümü
olmayan hasarlanmalara götürür.
9
Neden Erken?
TYD = Beyin fonsiyonları
4 dakika İÇİNDE BAŞLANIRSA GERİ DÖNER
4-6 dakika BEYİN HASARI BAŞLAR
> 6 dakika BEYİN HASARI DEVAM EDER
10 dakika BEYİN ÖLÜMÜ OLUR
10
Yetişkinler
 Kalp kaynaklı
Bebekler, Çocuklar  Solunum kaynaklı
Bebek,Çocuk
Erişkin
YARDIM ve CPR
“PHONE FIRST’’: önce telefon
8 yaş üzeri ve yetişkinlerde;
CPR öncesi
“PHONE FAST’’ : önce yardım
8 yaş altı çocuklar ve infantlarda;
2 dakika CPR sonrası
12
ERKEN CPR
 Submersion/near drowning (boğulma-boğulayazma)
 Travmatik arrest
 Drug overdose
 TÜM YAŞLARDA “PHONE FAST’’ : önce yardım
13
TYD BASAMAKLARI
1. ÖNCE GÜVENLİK
2. BİLİNÇ KONTROLU
3. CAB bakısı
14
1. ÖNCE GÜVENLİK
 İlkyardım ve Temel Yaşam Desteği uygulamalarının
ilk basamağı kurtarıcının ve yaralının güvenliğinin
sağlanmasıdır.
15
2. BİLİNÇ KONTROLÜ:
Hastanın omuzlarından hafifçe sarsarak (başından
ve boynundan değil)
“İYİ
MİSİNİZ?’’
Bu sorulara alınacak yanıta göre bir sonraki
basamağa geçilir.
16
17
BİLİNÇ KONTROLÜ
İYİ MİSİNİZ?
18
YANIT
‘’İYİ MİSİNİZ ?’’ sorusuna verilecek
yanıta göre bir sonraki basamağa geçilir
YANIT VAR
YANIT YOK
19
BİLİNCİ VAR OLAN HASTAYA
YAKLAŞIM
İYİ MİSİNİZ? -YANIT VAR
BİLİNÇ ? VAR
BOYNU KORU
HASTA KONUMUNU KORU
YARDIM ÇAĞIR ? Tlf: 112 ACİL YARDIM
112 ÇAĞRISI NASIL YAPILMALI?
Yardım çağrısında bilgiler kısa net ve anlaşılır
olmalıdır
Olay yeri (yer ve cadde ismi, numarası, kolay tarifi)
Arama yapılan telefon numarası
Olayın ne olduğu (kalp krizi, koma, trafik kazası)
Yardıma ihtiyacı olan kişi sayısı
Hasta durumunu bildirin
Hastaya hangi yardımı uyguladınız (CPR vs)
Aranan telefon kapatılır, meşgul edilmez
3.CAB BAKISI:BİLİNCİ OLMAYAN
HASTAYA YAKLAŞIMDA
C – Circulation(dolaşım)
A – Airway(hava yolu)
B – Breathing(solunum)
22
Yaş Grupları
8 yaş üstü erişkin.
1 - 8 yaş arası çocuk.
1 yaş ve altı bebek.
23
C = Dolaşım Kontrolü ve Kompresyon
(CİRCULATİON)
Dolaşımın kontrolü 5-10 sn’de tamamlanmalı.
Yetişkin ve Çocukta Karotis nabızdan.
Bebekte Brakial nabızdan.
Her yaş için 2. tercih femoral nabızdandır.
24
Yetişkinlerde Karotis Arterden Dolaşım
Kontrolü
Yetişkinlerde nabız alınamıyorsa
25
Yetişkinlerde nabız alınamıyorsa
30 Kalp Masajı Yapılır
26
Göğüs Kompresyonu
Hasta sert ve düz bir zemine sırt üstü yatırılır.
Erişkin hastada sternumun ortası bası noktası.
Kompresyon hızı her yaş grubunda 100/dk olmalı.
Erişkinde göğüs kafesinin 4-5 cm çökmeli,
27
Yetişkinde Göğüs Kompresyonu
Yetişkinde iki el üst üste birbirine kenetlenir, sternumun ortasına ksifoide
değmeden yerleştirilir.
28
A = Havayolu Kontrolü ve Açılması
(AİRWAY)
BAK-DİNLE-HİSSET
Solunumun olup olmadığını anlamak için yapılması
gereken en kolay manevradır.
 Göğüs hareketlerine bak,
 Nefesini dinle,
 Solunum havasını hisset.
29
Öncelik Dil-Çene Kaldırma manevrası ile ağız içinde yabancı
cisim kontrolündedir.
Yabancı cisim görülmüyorsa kör dalış yapılmaz.
30
Havayolu Açma Teknikleri
Baş geri-çene yukarı (head tilt-chin lift)
Çene itme (jaw thrust)
Baş Geri-Çene Yukarı
Travma var ise Çene İtme
B = Solunum (BREATHİNG)
2 kurtarıcı soluk verilir
Her 1 soluk 1 sn de verilmeli.
Göğüs kafesinin yükselmesi gözle görülebilmeli.
İki soluk arasında ekspiryum sağlanacak kadar süre olmalı.
32
Malzemesiz Kurtarıcı Soluk Verme Tekniği
Ağızdan - Ağıza.
Ağızdan-buruna.
(Trismus, diş sorunu)
Ağızdan - stomaya.
(Trakeostomili hastaya)
33
Ağız - ağıza solunum
Ağız mümkün olduğu kadar çok açılmalı.
Burun delikleri parmaklar ile kapatılmalı.
Her defasında 1 saniye boyunca normal nefes
verilmeli.
Nefesin geri verildiğinden emin olmalıyız.
34
CPR SİKLUSU
Her bir Tur 30 kompresyon sonrası
2 ventilasyondan oluşur.
CPR Siklusu 5 turdan oluşur (yaklaşık 2 dk)
Her Siklus sonrası vital kontrol yapılır
35
Koma (Recovery) Pozisyonu
CPR sonrası solunumu ve dolaşımı dönen hastaların 112 ambulansı
gelinceye kadar verilen uygun pozisyonudur.
Solunum ve
dolaşım var,
bilinç kapalı,
travma yok.
36
YCA
YABANCI CİSİM ASPİRASYONU
37
Erişkinlerde Havayolu Tıkanıklığı
Ağır havayolu tıkanıklığı
(Soluyamaz
Konuşamaz
Öksüremez)
Bilinç Kapalı
Bilinç Açık
TYD
5 sırta vuru
5 karna bası
Hafif havayolu tıkanıklığı
(Soluyabilir
Konuşabilir
Öksürebilir)
Aktif öksürüğe
teşvik edilir
38
YCA ile Tam Tıkanık Bilinci Açık
Yetişkinde Heimlich Manevrası
YCA olan kişilerde karın içi basıncını artırarak ve diyafram
kasının kasılmasını sağlayıp cismin çıkarılması sağlamak
amacıyla uygulanır.
Hastanın arkasına geç ve hasta boyuna göre kendini ayarla.
Elini yumruk yap,başparmak tarafını ksifoidin altına yerleştir.
Diğer elinle yumruk yapılmış elini kavra, 5 kez yukarı-içeri
doğru sert darbe ile çek.
Beşerli vuruşlara; yabancı cisim çıkıncaya yada hastanın
bilinci kapanıncaya kadar devam et.
39
Heimlich manevrası
Sırt Vuruşu
Gebe Kurtarıcı + ve Gebe Hasta -
Heimlich
Kurtarıcı ve Gebe Hasta 40
YCA ile Tam Tıkanıklık
Bilinç Kapalı Yetişkin
Bilinci kapanan hastayı sırt üstü yatır.
Dil çene kaldırma ile yabancı cisim ara.
Baş geri çene yukarı ile havayolunu aç.
2 soluk ver,başarısızsa pozisyonu kontrol et,
 2 soluk daha ver.
Yine başarısızsa ;
CPR’a başla.
41
YCA İle Tam Tıkanıklıkta
Bilinç Kapalı Her Yaşta CPR
Hipoksiye bağlı gevşemiş kaslar hava yolu direncini azaltır.
CPR ile trakeadaki yabancı cisim bir ana bronşa itilebilir.
CPR; 112 gelene, kurtarıcı tükenene yada hastada düzelme
görülene kadar yapılır.
Tek ana bronşa itilmiş YC uygun şartlarda çıkarılır.
42
TYD UYGULANIRKEN:
 Ventilasyonda zorluk varsa, bunun en önemli
sebebi uygunsuz baş-çene pozisyonudur.
 Hasta/yaralı normal solunuma başlarsa bu
durumu kontrol etmek için durulur, aksi
takdirde resüsitasyona ara verilmez.
 Resüsitasyona, acil yardım ekibi gelene kadar
ya da yorgunluktan tükenene kadar devam
edilir.
43
TEŞEKKÜRLER…
44
ÖZET
45
Sağlık Personeli İçin TYD Şeması
Bilinç Kapalı ?
Solumuyor veya Gasping solunum
112 ara
Varsa 2. kişi
Dolaşım Kontrolü
Hava yolunu aç
Solunum Kontrol
var
yok
var
Kompresyonla başla
2 dk CPR (CAB)
İyileşme
Pozisyonu
yok
1 şok
Şok
Ritmi
Nabız
Ritim Kontrolü
Uygun Şekilde Solut
Şok ritmi
değil
2 dk CPR
46