Transcript p 3.3 - akdc

Wat zijn verschillen tussen
milieu- en natuurrampen?
Wat zijn de oorzaken en
gevolgen van de milieuramp
landdegradatie?

► Binnen het systeem van een landschap zijn
de elementen in de sferen in een dynamisch
evenwicht.




► Binnen het systeem van een landschap zijn
de elementen in de sferen in een dynamisch
evenwicht.
● Wanneer dit zodanig wordt verstoord dat
het uit balans raakt spreek je van een ramp.
Als de oorzaak bij de natuur ligt, spreek je
van een natuurramp.
● Bij een milieuramp ligt de oorzaak ligt bij
de mens.
● Soms is het moeilijk de twee typen te
onderscheiden omdat ze samengaan.



► Er zijn
verschillende typen
milieurampen:
► De ozonlaag
wordt aangetast
door cfk’s in de
atmosfeer te
brengen.
http://nl.wikipedia.
org/wiki/Ozongat



► Door uitstoot van extra broeikasgassen
ontstaat het versterkte broeikaseffect.
● Bij een toename van de wereldtemperatuur
zullen de klimaatzones opschuiven.
● Ook zal door de toegenomen warmte de
zeespiegel stijgen.
Er wordt met een hoge waarschijnlijkheid
aangenomen dat de mens verantwoordelijk is
voor de mondiale klimaatverandering!

Wat is het versterkte broeikaseffect?


Wat is het versterkte broeikaseffect?
Hoe ontstaat het versterkte broeikaseffect?
◦ Broeikasgassen
(sinds industriële revolutie toegenomen)
 CO2
 CH4
 Vee of ontsnapt door afsmelten permafrost





H2O
Ozon (O3)
NOx
CFK’s ( chloor-, fluor-, koolwaterstofverbindingen)
Gevolgen van het broeikaseffect?
◦ Film Al Gore (en zie dia’s zometeen)



Niet ieder deeltje
heeft hetzelfde
effect op de
atmosfeer.
Sommige deeltjes
kunnen namelijk
beter warmte
vasthouden dan
andere.
Bij het
verbranden van
steenkool komt
veel CO2 vrij.
3
1
De resten van dode planten
vormen in moerassen dikke
veenlagen.
Wanneer de waterspiegel stijgt,
wordt er zand of klei op de 2
veenlaag afgezet.
In de loop van miljoenen jaren worden de
lagen klei en zand steeds dikker en
dikker.
De druk en temperatuur stijgen door het
gewicht van de bovenliggende lagen.
Na miljoenen jaren is het veen
samengeperst tot bruinkool.
De druk en de temperatuur nemen
nog meer toe, door de hoeveelheid
lagen zand en klei die worden
afgezet.
Na miljoenen jaren is de bruinkool
samengeperst tot steenkool.
4





Bij het inkolen van bladeren komt een
heleboel CO2 en CH4 vrij.
Als dit inkolen plaatsvindt onder een ijsmassa
(lees: permafrost), dan kan dit gas niet de
atmosfeer in ontsnappen.
Door klimaatverandering smelt de permafrost
Daardoor komt heel veel CH4 in 1 klap vrij,
dit versterkt het broeikaseffect en daardoor
krijg je nog meer afsmelting van de
permafrost
Dit noem je: positieve terugkoppeling
(versterkt elkaar)
Het afsmelten van het
poolijs heeft afname van
het albedo tot gevolg
 Daardoor positieve
terugkoppeling
(oppervlak groener 
absorbeert meer warmte 
meer afsmelting ijs  opp
groener  etc.)


Stijgende zeespiegel komt door 2 factoren:
◦ Smelten van het landijs (DUS GEEN ZEE-IJS)
◦ Thermische expansie van het water




Planten en dieren, sterven uit (biodiversiteit
neemt af en daarmee een van verlies
potentiele medicijnen).
Thermohaliene circulatie kan stoppen of
trager gaan werken.  ijstijd in W-Europa.
….
Etc.


Kyoto protocol.
Ijsmonsters O16/O18 deeltjes



Zoals Salamon Kronenberg
Hij gelooft in de
zogenaamde Milankovic
cyclus (stand van de aarde)
Ik geloof dat de mens wel
wat rustiger aan mag doen
met fossiele brandstoffen.
(zie film Al Gore)
‘Een paradijs op aarde’
 1200 eilanden. De grootste is 5 km2 , De
eilanden zijn in groepen atollen verdeeld.
Toerisme bedraagt 22% van BNP.
‘Een paradijs op aarde’
 1200 eilanden. De grootste is 5 km2 , De eilanden
zijn in groepen atollen verdeeld. Toerisme bedraagt
22% van BNP.
o De eilanden van de archipel liggen maar 1,5 meter
boven de zeespiegel. Wetenschappers verwachten dat
de zeespiegel 28 tot 58 cm stijgt door
klimaatverandering.
o Rondom een aantal eilanden ligt een 4m hoge muur. Ze
willen dit op meer plekken gaan doen maar de kosten zijn
erg hoog.
o Een andere oplossing is om ‘nieuw thuisland’ te kopen om
te voorkomen dat ze klimaatvluchtelingen worden.
o De nieuwste oplossing (mei 2012), steden op het water
bouwen




Temperatuur op aarde schommelt al sinds
het ontstaan van de aarde.
Vanuit het menselijke perspectief is de
opwarming van de aarde een probleem.
Als we dit probleem in een geologische
tijdschaal plaatsten zien we een heel ander
beeld.
Zie ook boek:




► Landdegradatie door ontbossing,
overbeweiding, onjuiste landbouwmethoden
en overbevolking.
► In Europa bevindt zich het hoogste aandeel
van het totale landoppervlak aan
gedegradeerd land.
► Bodemerosie door verdwijnen van
vegetatie.
● Bodemdegradatie door verlies van de
toplaag van de bodem.



► Verwoestijning of desertificatie. Een
voorbeeld is de Sahel in Afrika in de
zeventiger jaren.
► Verzilting. De oorzaak is een overvloedige
irrigatie in droge, warme gebieden.
► Verstoring van het dynamisch evenwicht
doordat voorrang wordt verleend aan
economische en korte termijn belangen.


Landdegradatie: Aantasting van het
landschap, meestal door menselijke
activiteiten.
Denk hierbij aan;
◦
◦
◦
◦
◦
Ontbossing
Overbeweiding
Onjuiste landbouwmethoden
Verdroging
Overbevolking
◦ We kijken naar verwoestijning, verzilting en
bodemerosie.





Landbouwgronden worden door slecht beheer
uitgeput (veel voedingsstoffen, erosie, verzilting
etc.)
Dit kan op sommige plekken (Aride en Semi-Aride
gebieden) leiden tot verwoestijning.
In deze gebieden is al een beperkte begroeiing
aanwezig
Door oa. cultivatie (omvorming tot landbouwgrond)
zal dit gebied degraderen tot woestijn
VB: De Sahel in Afrika.


Verwoestijning
ontstaat door de
wisselwerking
tussen mens en
natuur
De mens grijpt
massaal en niet
duurzaam in
(waardoor de natuur
geen evenwicht
heeft)

1.
2.
3.
4.
5.
6.
Op welke manieren draagt de mens bij
aan verwoestijning?
Overbeweiding
Te groot gebruik van schaars water
(vaak fossiel water)
Branden
Ontbossingen
Verzilting door slechte
irrigatietechnieken
Bodemerosie


Te veel vee laten
grazen
Vegetatie krijgt niet
de kans zich te
herstellen

Door slechte
irrigatietechnieken kan
verzilting (toename van
zout in de bodem)
ontstaan
Hoe gebeurt dit?

Oplossingen???

◦ Verdampingsoverschot
◦ Achterlaten teveel onbenut
irrigatiewater
◦ Hoger waterpeil
◦ Kruipt omhoog en verdampt
aan de oppervlakte
◦ Druppelirrigatie



De verweringslaag
(voedingslaag) van de
bodem wordt
losgemaakt en
verplaatst door wind of
water
Dit leidt in kwetsbare
gebieden tot
verwoestijning
Verzilting en erosie zijn
dus ook twee vormen
die leiden tot
landdegradatie


Een oplossing die wordt
aangedragen is het streven naar
duurzame ontwikkeling
Wat betekent duurzame
ontwikkeling?
◦ Bij duurzame ontwikkeling wordt
voorzien in de behoeften van de
huidige generatie zonder dat de
behoeftevoorziening van de
toekomstige generaties gevaar loopt!

Conclusie: Ga verstandig en
verantwoord om met de natuur.
We hebben maar 1 aarde!!!